C?з-мерген (сайыс)
Та?ырыбы: С?з - мерген
Ма?саты: Халы? ауыз ?дебиетіні? асыл м?расы - ма?ал - м?телдерді орынды ?олдана білуге,
т?ра?ты тіркестер мен к?нерген с?здер ма?ыналарын ашып айта білуге баулу,
тілге деген с?йіспеншіліктерін арттыру.
К?рнекілігі: Ма?ал - м?телдер, интерактивті та?тада?ы бейнелі с?здер.
?тілу барысы:
Ж?ргізуші: ??рметті ?стаздар, о?ушылар! Б?гінгі «С?з - мерген» тіл білгірі сайысына ?ош келді?іздер! ( «Сайыс?а ?атысушы о?ушылармен таныстыру )
1 - айналым. Берілген с?здер бойынша ма?ал - м?телдер айту
С?здер: кітап, с?з, білім, тіл, е?бек, дос, ?ыз, ?ой, а?ыл, денсаулы?, тазалы?,
батыр.
Мысалы: Кітап - білім б?ла?ы, денсаулы? - зор байлы? т. б.
2 - айналым. Бейнелі с?здерді? астарын табу
1. Ит ар?асы ?иянда (алыс)
2. Жер тепсінді ( ?атты ?рысты)
3. Тай?а та?ба бас?андай ( аны?)
4. Тас бауыр ( мейірімсіз)
5. Су ж?рек ( ?ор?а? )
6. ?ызды? жи?ан ж?гіндей (?сем, к?рікті)
7. Ит терісін басына ?аптады (?рысты)
8. К?з ілмеді ( ?йы?тамады)
9. Бетінен оты шы?ты ( ?ялды )
10. Ж?регіні? т?гі бар (батыл)
Просмотр содержимого документа
«Сыныптан тыс ж?мыс "С?з мерген" 5-8сыныптар»
Cөз-мерген (сайыс)
Тақырыбы: Сөз - мерген
Мақсаты: Халық ауыз әдебиетінің асыл мұрасы - мақал - мәтелдерді орынды қолдана білуге,
тұрақты тіркестер мен көнерген сөздер мағыналарын ашып айта білуге баулу,
тілге деген сүйіспеншіліктерін арттыру.
Көрнекілігі: Мақал - мәтелдер, интерактивті тақтадағы бейнелі сөздер.
Өтілу барысы:
Жүргізуші: Құрметті ұстаздар, оқушылар! Бүгінгі «Сөз - мерген» тіл білгірі сайысына қош келдіңіздер! ( «Сайысқа қатысушы оқушылармен таныстыру )
1 - айналым. Берілген сөздер бойынша мақал - мәтелдер айту
Сөздер: кітап, сөз, білім, тіл, еңбек, дос, қыз, қой, ақыл, денсаулық, тазалық,
батыр.
Мысалы: Кітап - білім бұлағы, денсаулық - зор байлық т. б.
2 - айналым. Бейнелі сөздердің астарын табу
1. Ит арқасы қиянда (алыс)
2. Жер тепсінді ( қатты ұрысты)
3. Тайға таңба басқандай ( анық)
4. Тас бауыр ( мейірімсіз)
5. Су жүрек ( қорқақ )
6. Қыздың жиған жүгіндей (әсем, көрікті)
7. Ит терісін басына қаптады (ұрысты)
8. Көз ілмеді ( ұйықтамады)
9. Бетінен оты шықты ( ұялды )
10. Жүрегінің түгі бар (батыл)
3 - айналым. Тақырыптар бойынша мақал - мәтелдер айту
1. Ынтымақ, бірлік туралы
2. Адамгершілік, жақсы, жаман мінез туралы
3. Ата - ана туралы
4. Төрт түлік мал туралы
4 - айналым. Жүйрік болсаң, шауып көр
1 - сұрақ
1 Халық
2 Жұрт--------Бесік
3 Туған жер
4 Ел
2 - сұрақ
1 Атамекен
2 Отан------Бұлбұл
3 Жер
4 Су
3 - сұрақ
1 Алып
2 Қорқақ-----Ана
3 Палуан
4 Батыр
4 - сұрақ
1 Ағаш
2 Орман-----Күймес
3 Көсеу
4 Қалақ
5 - сұрақ
1 Ауыз
2 Таңдай------Құлақ
3 Ерін
4 Мұрын
6 - сұрақ
1 Ана
2 Әке Ас
3 Бала
4 Немере
7 - сұрақ
1 Жаңбыр
2 Өзен Ел
3 Көл
4 Орман
8 - сұрақ
1 Ұл
2 Ана------Жұрт
3 Қыз
4 Бала
1. Ел іші - алтын бесік. 2. Отансыз адам - ормансыз бұлбұл. 3. Алып анадан туады. 4. Көсеу ұзын болса, қолың күймес. 5. Аузың біреу, құлақ екеу. 6. Анасын көріп, қызын ал, Аяғын көріп,
Қорытынды сөз : Ұлы ғұлама Пифагор: «Қандай да болсын халықтың әдет-ғұрпын үйренгің келсе, алдымен оның тілін, дінін үйрен» — деген екен,. Біздің тіл- өткірлігімен бой балқытып, тамыр шымырлатып, жан –жүйеңді жадыратып, жүрегіңе тиімді, қысылтаяң, қатал жағдайда қайрап, егеп, «сөз тапқанға қолқа жоқ» дегендейін, ерге, елге медет болатын тіл», -деп даңқты атамыз Бауыржан Момышұлы айтқандай, тілді құрметтеу, елді құрметтеу, ұлтыңды қастерлеу болып табылады.
Ана тілінің құдіретін ұмытпай, оны келешек ұрпаққа таза күйінде жеткізу – біздің міндетіміз.
Сенің әрбір тынысыңмен күн кешем,
Сен арқылы тіршілікпен тілдесем.
Ел бетіне қалай түзу қараймын,
Ана тілім,
Егер сені білмесем
Ана тілім –
Дана тілім, бақ тілім,
Сенсіз бақыт дүниеден тапты кім?
Сенсің менің қасіретім, шаттығым,
Сенсің менің тазалығым, пәктігім.
Ана тілім-
Алтын ұям, құндағым,
Ақ бесікте әлдиіңді тыңдадым.
Сенің жазың, сенің әнің айтарым,
Снам сөніп,
Байланғанша тіл-жағым!
Ана тілінің мөлдір әлемін лайлатпай, тұнық күйінде қолданайық, жас достар!
191
166 404 
