Թեորեմ՝ տարածության ցանկացած վեկտորը երեք ոչ համահարթ վեկտորներով ներկայացնելու մասին
Դիցուք
և
երեք ոչ համահարթ վեկտորներ են,
-ը՝ տարածության կամայական վեկտոր: Արտահայտել
վեկտորը
և
վեկտորներով ( այլ կերպ ասած՝
վեկտորը վերլուծել ըստ
և
վեկտորների) նշանակում է գտնել այնպիսի x, y և z թվեր, որ տեղի ունենա
հավասարությունը:
Թեորեմ ( Վեկտորների վերլուծման միակության մասին)
Տարածության ցանկացած վեկտոր կարող է վերածվել տրված երեք ոչ համահարթ վեկտորներով, ընդ որում միակ ձևով:
Ապացույց. Դիցուք
և
-ն տրված երեք ոչ համահարթ վեկտորներն են,
-ը ցանկացած վեկտոր է: Կարող ենք համարել, որ այդ չորս վեկտորների սկզբնակետը միևնույն O կետն է: Քննարկենք սկզբում այն դեպքը, երբ
վեկտորը չի պատկանում
և
,
և
վեկտորների զույգերով որոշվող հարթություններից ոչ մեկին: M-ով նշանակենք
վեկտորի վերջնակետը: Կառուցենք մի զուգահեռանիստ, որի համար OM-ը անկյունագիծ է, իսկ կողերը զուգահեռ են
և
վեկտորներին: Նշանակենք այդ զուգահեռանիստը OAKBCLMN:
Նշանակենք
,
, Ուստի՝
Այսպիսով, ապացուցեցինք, որ ցանկացած
վեկտոր կարող է ներկայացվել է
տեսքով: Մնում է ցույց տալ, որ այդպիսի ներկայացումը միակն է:
Ենթադրենք հակառակը՝ գոյություն ունի (
) թվերի այլ հավաքածու, որը տարբեր է (x,y,z)-ից, որի համար նույնպես ճիշտ է
հավասարությունը:
վեկտորի մի ներկայացումից հանելով մյուսը, կստանանք՝
Եթե, օրինակ,
ապա վերջին հավասարությունից
վեկտորը կարտահայտվի
-ով և
-ով՝
Դա նշանակում է, որ
վեկտորը գտնվում է
վեկտրորներով որոշվող հարթության մեջ, այսինքն՝
և
-ն համահարթ են, ինչը հակասում է մեր ենթադրությանը:
Այն դեպքում, երբ
վեկտորը պատկանում է , օրինակ,
վեկտորներով որոշվող հարթությանը, ապա, ինչպես գիտենք հարթաչափության դասընթացից,
-ը միակ ձևով ներկայացվում է
վեկտորների միջոցով և հետևաբար կստանանք
ներկայացումը: Դրանով իսկ թեորեմը լիովին ապացուցված է :
x, y, z թվերը անվանում են
վեկտորի կոորդինատներ
և
վեկտորների տրվող կոորդինատային համակարգում: Եթե
և
զույգ առ զույգ փոխուղղահայաց միավոր երկարությամբ վեկտորներ են, ապա ստանում ենք դեկարտյան կոորդինատային համակարգը:
Զույգ առ զույգ փոխուղղահայաց միավոր վեկտորների եռյակը նշանակենք՝
Դրանք կոչվում են կոորդինատային վեկտորներ:
Մասնավորապես, եթե
-ը A կետի կոորդինատներն են O սկզբնակետով և
եռյակով տրվող դեկարտյան կոորդինատային համակարգում, ապա
Եթե
-ը և
-ը տարածության ցանկացած երկու կետեր են, ապա
վեկտորի կոորդինատներ հանդիսանում է
թվերի եռյակը: Գրվում է :
Երկու վեկտորների գումարի (տարբերություն) յուրաքանչյուր կոորդինատը հավասար է այդ վեկտորների համապատասխան կոորդինատների գումարին (տարբերությանը):
Այսինքն, եթե
և
տրված վեկտորներ են, ապա
:
Վեկտորի և թվի արտադրյալի յուրաքանչյուր կոորդինատը հավասար է վեկտորի համապատասխան կոորդինատի և այդ թվի արտադրյալին:
Այսինքն, եթե
–ը տրված վեկտոր է, k-ն՝ տրված թիվ, ապա
: