СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Тәрбие сағат "Желтоқсан жұлдыздары"

Нажмите, чтобы узнать подробности

Желтоқсан жұлдыздары әрине бұлардың ішінде ерекше атап өтетін жандар Қайрат Рысқұлбеков

Просмотр содержимого документа
«Тәрбие сағат "Желтоқсан жұлдыздары"»

Тақырыбы:Желтоқсан жұлдыздары

Ашық тәрбие сағаты

Мақсаты: 1) Оқушыларға желтоқсан жұлдыздарының ерлігі туралы, Отаны үшін жанын аямаған еліміздің ұл-қыздарының ерлігі туралы түсінік беру.

2) Құрметтеуге, қастерлеуге, олар туралы әңгімелер мен өлең-жырларды жатқа әңгімелеуге қалыптастыру.

Тәрбиелік мәні: Оқушыларға Қайрат Рысқұлбеков, Ләззат Асанова, Сәбира Мұхамеджанова және Ербол Сыпатаев туралы мағлұмат беру, құрметтеуге, қастерлеуге тәрбиелеу.

Тәрбие түрі: Патриоттық тәрбие.

Тәрбие әдісі: Сахналау, көрнекілігі,сұрақ-жауап.

Сабақтың жүрісі:

І. Ұйымдастыру.

Мұғалім: Құрметті ұстаздар, оқушылар! Бүгін біз дүниені дүр сілкіндірген, тәуелсіздік туын ең алғаш көтерген әйгілі 1986 жылдың желтоқсанына арналған «Желтоқсан жұлдыздары» атты ашық тәрбие сағатын өткізбекпіз.

1986 жылы 16 желтоқсанда қазақ елінің азаттық көктемі үшін, солақай саясатқа қарсы алғаш рет бас көтеріп, құрбан болған ұл-қыздарымыз жайлы сыр шертпекпіз. Ол оқиғаны ешбір қазақ азаматы ұмытпауға тиіс емес.

Балалар, 1986 жылы 16 желтоқсанда Брежнев атындағы алаңға жастар мен студенттер не үшін жиналып еді?

Оқушылар: Үкімет басына Колбиннің келуіне наразылық білдіру үшін.

Мұғалім: — Колбинге неге қарсы шықты?

  • Қазақстанда қазақ мектептері мен бала-бақшалары азая бастады. Қазақтар өз ана тілдерін ұмыта бастады.

  • Колбин қайдан келген?

  • Колбин Ресейден келген болатын.

  • Тәуелсіздік дегенді қалай түсінесің?

  • Өз алдында дербес, еркін мемлекет, яғни ешкімге тәуелді болмай ішкі- сыртқы мәселелерді шеше алатын мүмкіндігі болуды – тәуелсіз мемлекет дейміз.

  • Сонымен біз тәуелсіздігімізді алдық па?

  • Иә, қазір біз тәуелсіз мемлекетпіз.

  • Тәуелсіз мемлекет атануымызға кімдердің еңбегі сіңді?

  • Қайрат Рысқұлбеков, Ербол Сыпатаев, Ләззат Асанова, Сәбира

Мұхамбетжанова сияқты үлкен азаматтардың.

  • Дұрыс, балалар! Бүгін бір сәт осы аты аталған азаматтарды еске ала отырып, олардың ерлігі, не үшін алаңға шыққандығын көпшілік алдында айта кетсек, артық болмас.

1986 жылғы 16 желтоқсан Алаңға жастар жиналуда.

Қолдарында «Қазақстан – қазақтардікі!», «Дербестік талап етеміз!», «Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше болу құқығын талап етеміз!», «Ресейге қайт!» деп жазылған транспаранттар.

Оқушы:

Желтоқсан айы естесің,

Дауыл боп бұрқап ескенсің.

Азаттық күйі қашаннан

Көкейін елдің тескенсің.

Оқушы:

Шектеліп ана тіліміз,

Оқылмай өлең – жырымыз.

Жабылып жатса мектептер,

Жадырар қалай күніміз?

Оқушы:

Тарылып жатса даламыз,

Қайтіп біз тыныс аламыз?

Қақымыз да жоқ айтуға,

Әділет қайдан табамыз?

Оқушы:

Бұрқ етті қазақ баласы,

Кеудеде өршіп наласы.

Алаңға қарай ағылды,

Таусылып барлық шарасы.

Оқушы:

Жібердік еркін ат басын,

Қиянат жанға батпасын.

Тоқырау таңын күйреттік,

Деп: «Теңдік күні батпасын!»

Оқушы:

Жанымыз жомарт қазақпыз,

Мәңгүрт боп кете жаздаппыз.

Қосайық басты, бауырлар,

Жанайық жансақ маздап біз.

Хор: «Желтоқсан желі».

Оқушы:

Мен қазақпын, биікпін, байтақ елмін,

Қайта тудым, өмірге қайта келдім.

Мен мың да бір тірілдім мәңгі өлмеске,

Айта бергім келеді, айта бергім.

Екі-үш миллиция, жасақшылар ортаға шығып жастарды ұрып-соға бастайды. «Ұлтшылдар!», «Бұзақылар!», «Тәртіпсіздер!» деп ортаға қуа бастайды.

Алаңдағы қозғалысты бейнеленген оқушылар бір сәт қозғалмай тұрып қалады. Музыка әуені естіледі.

Мұғалім: Түн. Кәдімгі миллиондаған түндердің бірі, бірақ бұл түн өзгеше түн еді. Себебі, бұл түнде қаланың кез-келген тұсынан ұсталған қазақ жастарын ұрып-соғып, өлімші халге жеткізді. Осындай қатігездікті көрген, оларға араша түсем деп жүргендердің арасында Қайрат Рысқұлбеков те бар.

Милиционер:

  • Ұстаңдар, бұзақыны! Әкетіңдер, жауып тастаңдар!

  • Савицкийді өлтірген сен бе?

  • Жоқ, мен емес.

  • Сен өлтірген! Мойныңа ал!

  • Мен өлтірген жоқпын. Өтірік жала жаппаңдар.

(Қайратты ұрып-соға бастайды).

Қайрат:

Қайрат деген атым бар,

Қазақ деген затым бар.

«Еркек тоқты — құрбандық»

Атам десең атыңдар.

Милиционер:

  • Алып кетіңдер. Бәрібір құтылмайсың, бұзақы!

Қайрат:

Шыңғырдым да, шындықты айтып жаңғырдым,

Кете бардым жетегінде тағдырдың,

Бірге өткізген студенттік шақтарды,

Хош аман бол,

Оралам ба, жан құрбым?!

ІІ Мұғалім:Ол әділеттің, шындықтың жететініне іштей сенді. Қайрат орысша – қазақшаға бірдей, өте сауатты, өз ойын ашық айтатын жігерлі, жігіт еді. Қайраттан қорыққан Колбин мен оның қолшоқпарлары одан тез құтылу үшін «Атылсын!» деп үкім шығарды.

Өкінішке орай, 1988 жылы 13 мамырда Семей түрмесіне әкелген Қайрат Рысқұлбеков 21 мамыр күні таңда өмірмен қоштасты.

Ән:«Қасқалдақ».

ІІІ Мұғалім:Желтоқсан қозғалысына қатысқандардың бірі Ербол Сыпатаев еді. Өзі сияқты студент қыздар мен ұлдарды қорғаймын деп жүргенде Ерболды жасақшылар қатты соққыға жығып, емханаға түседі де, екінші күні қайтыс болады.

Ерболдың мәйітін ауылға мұғалімдері алып барады. Ата-анасы баласын жылап жерлейді.

1986 жылғы желтоқсан жаңғырығы Өскемен қаласындағы жастар қозғалысына әсер еткен шындық. Өскемен педучилищесінің студенті Сәбира Мұхамеджанова мен мұғалімнің арасында түсінбеушілік болып Сәбираның анасын шақыртады.

Сынып жетекшісі: — Сен барлық қыздар үшін жауап берем деп едің ғой. Соны шешеңе айтшы.

Сәбира: — Өзіңіз ауылдың мұғалімі емессіз, осы сөзді қалада тұрып қалай айтасыз ауыл мұғаліміне?

Шешесі: — Менің балам сүт кенжем, өзімнен де ауыр сөз естімеп еді.

Жетекшісі: — Я, солай ма? Енді бұлардың училищеде оқу-оқымауын директор

шешеді! (Осылай деп мұғалім шығып кетеді. Осы кезде бір бала жүгіріп келеді.)

Бала: — Шолпан апай, бесінші қабаттан құлап, қызыңыз өліп қалды!

Шешесі: — Не? Менің Сәбирам ба? (Осыны айтып жылап шығып кетеді).

Мұғалім: — Міне тағы бір қыршын жас қызғалдақ осылай кеткен еді. Алматы музыка училищесінің студентті Ләззат Асанова өзін-өзі өлтірді деген жала жабылған еді. Тексере келе Ләззаттың алаңда болғаны анықталды.

Музыкалық үзіліс.

Қорытынды: Желтоқсан оқиғасы! Аз ғана уақытта әлем назарын аударған толқу күштеп басылғанмен, оның мәні мен маңызы енді еш уақытта өшпейді.

«Өз ұлын, өз ерлерін ескермесе,

Ел тегі алсын қайдан кемеңгерді» — деп Ілияс Жансүгіріп атамыз айтқандай, бұларға қандай құрмет көрсетілсе де артық емес.

Желтоқсан – ерлік тарихымыз.

Сондықтан, тындырылған іс орынды деп бағалаймыз.

  1. Президенттің жарлығымен 1996 жылы 9 желтоқсанда Қайрат Ноғайбайұлы Рысқұлбековке «Халық қаһарманы» атағы беріліп, айрықша ерекшелік белгісімен — «Алтын жұлдыз» тапсырылды.

  1. Сәбира, Ләззат, Ерболға «Ақтау жөніндегі анықтама»қағаздары берілді.

Желтоқсан қозғалысының ақ-қарасын айыруға ат салысқан азамат ақын Мұхтар Шаханов еді. Халықтық қолдау арқасында желтоқсан құрбандарына арнап ескерткіштер ашылып, көшелерге аттарын беріп, құрмет көрсетіліп жатыр.

Тәуелсіздігіміздің тұғыры биік, халқымыздың еңсесі жоғары, егемендігіміз баянды болсын деп тілейік.













































Концерт

  1. «Желтоқсан алауы» өлеңі.

  1. «Ызғарлы желтоқсан» өлеңі.

  1. «Жорға» биі. Бишілер тобы.

  1. «Атамекен» әні.

Ақпаратпен бөлісу:

рсақбаева Айтолқын

Бастауыш сынып мұғалімі

С. Датұлы атындағы № 26 орта мектеп

Атырау қаласы

Тақырыбы:Желтоқсан жұлдыздары

Ашық тәрбие сағаты

Мақсаты: 1) Оқушыларға желтоқсан жұлдыздарының ерлігі туралы, Отаны үшін жанын аямаған еліміздің ұл-қыздарының ерлігі туралы түсінік беру.

2) Құрметтеуге, қастерлеуге, олар туралы әңгімелер мен өлең-жырларды жатқа әңгімелеуге қалыптастыру.

Тәрбиелік мәні: Оқушыларға Қайрат Рысқұлбеков, Ләззат Асанова, Сәбира Мұхамеджанова және Ербол Сыпатаев туралы мағлұмат беру, құрметтеуге, қастерлеуге тәрбиелеу.

Тәрбие түрі: Патриоттық тәрбие.

Тәрбие әдісі: Сахналау, көрнекілігі,сұрақ-жауап.

Сабақтың жүрісі:

І. Ұйымдастыру.

Мұғалім: Құрметті ұстаздар, оқушылар! Бүгін біз дүниені дүр сілкіндірген, тәуелсіздік туын ең алғаш көтерген әйгілі 1986 жылдың желтоқсанына арналған «Желтоқсан жұлдыздары» атты ашық тәрбие сағатын өткізбекпіз.

1986 жылы 16 желтоқсанда қазақ елінің азаттық көктемі үшін, солақай саясатқа қарсы алғаш рет бас көтеріп, құрбан болған ұл-қыздарымыз жайлы сыр шертпекпіз. Ол оқиғаны ешбір қазақ азаматы ұмытпауға тиіс емес.

Балалар, 1986 жылы 16 желтоқсанда Брежнев атындағы алаңға жастар мен студенттер не үшін жиналып еді?

Оқушылар: Үкімет басына Колбиннің келуіне наразылық білдіру үшін.

Мұғалім: — Колбинге неге қарсы шықты?

  • Қазақстанда қазақ мектептері мен бала-бақшалары азая бастады. Қазақтар өз ана тілдерін ұмыта бастады.

  • Колбин қайдан келген?

  • Колбин Ресейден келген болатын.

  • Тәуелсіздік дегенді қалай түсінесің?

  • Өз алдында дербез, еркін мемлекет, яғни ешкімге тәуелді болмай ішкі- сыртқы мәселелерді шеше алатын мүмкіндігі болуды – тәуелсіз мемлекет дейміз.

  • Сонымен біз тәуелсіздігімізді алдық па?

  • Иә, қазір біз тәуелсіз мемлекетпіз.

  • Тәуелсіз мемлекет атануымызға кімдердің еңбегі сіңді?

  • Қайрат Рысқұлбеков, Ербол Сыпатаев, Ләззат Асанова, Сәбира

Мұхамбетжанова сияқты үлкен азаматтардың.

  • Дұрыс, балалар! Бүгін бір сәт осы аты аталған азаматтарды еске ала отырып, олардың ерлігі, не үшін алаңға шыққандығын көпшілік алдында айта кетсек, артық болмас.

1986 жылғы 16 желтоқсан Алаңға жастар жиналуда.

Қолдарында «Қазақстан – қазақтардікі!», «Дербестік талап етеміз!», «Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше болу құқығын талап етеміз!», «Ресейге қайт!» деп жазылған транспаранттар.

Оқушы:

Желтоқсан айы естесің,

Дауыл боп бұрқап ескенсің.

Азаттық күйі қашаннан

Көкейін елдің тескенсің.

Оқушы:

Шектеліп ана тіліміз,

Оқылмай өлең – жырымыз.

Жабылып жатса мектептер,

Жадырар қалай күніміз?

Оқушы:

Тарылып жатса даламыз,

Қайтіп біз тыныс аламыз?

Қақымыз да жоқ айтуға,

Әділет қайдан табамыз?

Оқушы:

Бұрқ етті қазақ баласы,

Кеудеде өршіп наласы.

Алаңға қарай ағылды,

Таусылып барлық шарасы.

Оқушы:

Жібердік еркін ат басын,

Қиянат жанға батпасын.

Тоқырау таңын күйреттік,

Деп: «Теңдік күні батпасын!»

Оқушы:

Жанымыз жомарт қазақпыз,

Мәңгүрт боп кете жаздаппыз.

Қосайық басты, бауырлар,

Жанайық жансақ маздап біз.

Хор: «Желтоқсан желі».

Оқушы:

Мен қазақпын, биікпін, байтақ елмін,

Қайта тудым, өмірге қайта келдім.

Мен мың да бір тірілдім мәңгі өлмеске,

Айта бергім келеді, айта бергім.

Екі-үш миллиция, жасақшылар ортаға шығып жастарды ұрып-соға бастайды. «Ұлтшылдар!», «Бұзақылар!», «Тәртіпсіздер!» деп ортаға қуа бастайды.

Алаңдағы қозғалысты бейнеленген оқушылар бір сәт қозғалмай тұрып қалады. Музыка әуені естіледі.

Мұғалім: Түн. Кәдімгі миллиондаған түндердің бірі, бірақ бұл түн өзгеше түн еді. Себебі, бұл түнде қаланың кез-келген тұсынан ұсталған қазақ жастарын ұрып-соғып, өлімші халге жеткізді. Осындай қатігездікті көрген, оларға араша түсем деп жүргендердің арасында Қайрат Рысқұлбеков те бар.

Милиционер:

  • Ұстаңдар, бұзақыны! Әкетіңдер, жауып тастаңдар!

  • Савицкийді өлтірген сен бе?

  • Жоқ, мен емес.

  • Сен өлтірген! Мойныңа ал!

  • Мен өлтірген жоқпын. Өтірік жала жаппаңдар.

(Қайратты ұрып-соға бастайды).

Қайрат:

Қайрат деген атым бар,

Қазақ деген затым бар.

«Еркек тоқты — құрбандық»

Атам десең атыңдар.

Милиционер:

  • Алып кетіңдер. Бәрібір құтылмайсың, бұзақы!

Қайрат:

Шыңғырдым да, шындықты айтып жаңғырдым,

Кете бардым жетегінде тағдырдың,

Бірге өткізген студенттік шақтарды,

Хош аман бол,

Оралам ба, жан құрбым?!

ІІ Мұғалім:Ол әділеттің, шындықтың жететініне іштей сенді. Қайрат орысша – қазақшаға бірдей, өте сауатты, өз ойын ашық айтатын жігерлі, жігіт еді. Қайраттан қорыққан Колбин мен оның қолшоқпарлары одан тез құтылу үшін «Атылсын!» деп үкім шығарды.

Өкінішке орай, 1988 жылы 13 мамырда Семей түрмесіне әкелген Қайрат Рысқұлбеков 21 мамыр күні таңда өмірмен қоштасты.

Ән:«Қасқалдақ».

ІІІ Мұғалім:Желтоқсан қозғалысына қатысқандардың бірі Ербол Сыпатаев еді. Өзі сияқты студент қыздар мен ұлдарды қорғаймын деп жүргенде Ерболды жасақшылар қатты соққыға жығып, емханаға түседі де, екінші күні қайтыс болады.

Ерболдың мәйітін ауылға мұғалімдері алып барады. Ата-анасы баласын жылап жерлейді.

1986 жылғы желтоқсан жаңғырығы Өскемен қаласындағы жастар қозғалысына әсер еткен шындық. Өскемен педучилищесінің студенті Сәбира Мұхамеджанова мен мұғалімнің арасында түсінбеушілік болып Сәбираның анасын шақыртады.

Сынып жетекшісі: — Сен барлық қыздар үшін жауап берем деп едің ғой. Соны шешеңе айтшы.

Сәбира: — Өзіңіз ауылдың мұғалімі емессіз, осы сөзді қалада тұрып қалай айтасыз ауыл мұғаліміне?

Шешесі: — Менің балам сүт кенжем, өзімнен де ауыр сөз естімеп еді.

Жетекшісі: — Я, солай ма? Енді бұлардың училищеде оқу-оқымауын директор

шешеді! (Осылай деп мұғалім шығып кетеді. Осы кезде бір бала жүгіріп келеді.)

Бала: — Шолпан апай, бесінші қабаттан құлап, қызыңыз өліп қалды!

Шешесі: — Не? Менің Сәбирам ба? (Осыны айтып жылап шығып кетеді).

Мұғалім: — Міне тағы бір қыршын жас қызғалдақ осылай кеткен еді. Алматы музыка училищесінің студентті Ләззат Асанова өзін-өзі өлтірді деген жала жабылған еді. Тексере келе Ләззаттың алаңда болғаны анықталды.

Музыкалық үзіліс.

Қорытынды: Желтоқсан оқиғасы! Аз ғана уақытта әлем назарын аударған толқу күштеп басылғанмен, оның мәні мен маңызы енді еш уақытта өшпейді.

«Өз ұлын, өз ерлерін ескермесе,

Ел тегі алсын қайдан кемеңгерді» — деп Ілияс Жансүгіріп атамыз айтқандай, бұларға қандай құрмет көрсетілсе де артық емес.

Желтоқсан – ерлік тарихымыз.

Сондықтан, тындырылған іс орынды деп бағалаймыз.

  1. Президенттің жарлығымен 1996 жылы 9 желтоқсанда Қайрат Ноғайбайұлы Рысқұлбековке «Халық қаһарманы» атағы беріліп, айрықша ерекшелік белгісімен — «Алтын жұлдыз» тапсырылды.

  1. Сәбира, Ләззат, Ерболға «Ақтау жөніндегі анықтама»қағаздары берілді.

Желтоқсан қозғалысының ақ-қарасын айыруға ат салысқан азамат ақын Мұхтар Шаханов еді. Халықтық қолдау арқасында желтоқсан құрбандарына арнап ескерткіштер ашылып, көшелерге аттарын беріп, құрмет көрсетіліп жатыр.

Тәуелсіздігіміздің тұғыры биік, халқымыздың еңсесі жоғары, егемендігіміз баянды болсын деп тілейік.

Концерт

  1. «Желтоқсан алауы» өлеңі.

  1. «Ызғарлы желтоқсан» өлеңі.

  1. «Жорға» биі. Бишілер тобы.

  1. «Атамекен» әні.

Ақпаратпен бөлісу:

ақсаты: Елін, жерін, тілін құрметтейтін, өз отанын сүйетін азамат қалыптастыр, от жүректі өжет мінезді ұл-қыздардың ерлік істеріне мәңгі құрмет көрсетуге баулу. Патриоттық сезім қалыптастыру.

Көрнекілігі: Желтоқсан құрбандарының суреттері, кітап көрмесі.
І Ұйымдастыру бөлімі:
- Балалар, біздің тәуелсіздік алғанымызға неше жыл толып отыр?
- 15 жыл толып отыр.
- Желтоқсан оқиғасына неше жыл толып отыр?
- 20 жыл.
- Тәуелсіз мемлекет ретінде біздің қандай рәміздеріміз бар?
- Туымыз, елтаңбамыз, әнұранымыз бар.
- Біздің президентіміз кім ?
- Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев.
- Мемлекеттік тіліміз қай тіл ?
- Мемлекеттік тіліміз қазақ тілі.
- Балалар, біз осы тәуелсіздікке оңайлықпен қол жеткізген жоқпыз.Оның бір көрінісі желтоқсан оқиғасы.

Желтоқсан оқиғасы өзінің қайсарлығымен, алға қойған мақсат-мұратымен, тіпті жіберілген кемшіліктерімен де әрбір адамның есінде мәңгі сақталады.
1986 жылғы желтоқсан оқиғасы қазақтың басын біріктіріп, бір жұдырыққа жұмылдырған бақытты да, қайғылы күн еді. Желтоқсан жаңғырығы көзден де көңілден де кетер емес.
Бүкіл бір ұлттың сүйегіне таңба түсіріп, әділетсіз шешім қабылданып, халықтың
ар-намысы таразыға салынған сын сағатта дүлей күшке қаймықпай қарсы шыққан жастардың ерен еңбегі ұрпақтан-ұрпаққа үлгі.

Осыдан 20 жыл бұрын, яғни 1986 жылы Алматының бас алаңына жастар жаман ойме барған жоқ. Олар бейбіт жолмен тәуелсіздікке қол жеткізу үшін қатысқан.
Енді міне, осы желтоқсан көтерілісіне қатысқан ағаларымыз бен апаларымыздың арқасында ата-бабаларымыз үш ғасырға жуық уақыт бойы армандаған тәуелсіздікке қол жеткіздік. Бұл оқиға дүниені дүр сілкіндірді. Бұл желтоқсан көтерілісіне қазақ ел аузында жүрген, тарихта аты қалған Қ.Рысқұлбеков, Л.Асанова, С.Мұхаметжанова, Е.Сыпатаев апаларымыз бен ағаларымыз қатысты.

Гульназ: Желтоқсан-заман толғағы байтақ даланың,
Шарпысқан сәтті үміт пен күдік наланың.
Қайрат, Ләззат пен Сәбира
Құрбаны болған жаланың.

Айжол: «Нашақор» деп «ұлтшыл» деп,
Қазаққа күйе жаққан күн.
Базары кетіп бір күнде,
Қайғыға халық батқан күн.

Сәбираның оқу орнында ата-анасын шақырып үлкен жиналыс өткізеді. Ұзақ кінәлап, жала жауып «Қызыңыз тентекгенсіз» деген ұстаздарының сөзі жанына аяздай батты Ақ самайлы анасын аяды.
Күтпеген жерден: «Бәріне кінәлі мен, жазалаңдар мені. Оларды оқу орнынан қумаңдар! Шеруді де мен ұйымдастырдым. Бәріне мен жауап беремін» ,- деп кесіп айтқан сөзінен жиналғандар сілтідей тынды. Сәбира жиналысты тастай, сыртқа қарай жүгіре жөнелді.
Сол бойымен намысшыл қыз жатақханасының бесінші қабатынан секіріп кетті. Оның өмірі ерте үзілді. Семсердей өткір айтқан сөздері ол оқыған оқу орнынан бірде бір қазақ қызын қудалатпай, оқуынан қудырмай, жала жапқызбай сақтап қалды.

Аянна: Желтоқсанда шындық жырын шырқаймын деп шарқ ұрдың,
Желтоқсанда егеменді ел болсақ деп талпындың.
Кеудеңде әлі сызы жатыр сол кездегі салқынның
Айналайын, айналайын жас өркені халқымның!
Міне, өмірден тағы бір қыршын жас қызғалдақ осылай кеткен еді.Алматы музыка училищесінің студенті Ләззат Асановаға өзін-өзі өлтірді деген өтірік жала жабылған еді. Тексере келе Ләззаттың алаңда болғаны анықталады.

Еркін: Қаймықпады ызғарынан, бұлтынан
Қалтыратты империя іргесін.
Халықтардың бостандыққа ұмтылған,
Бастап берді бір көшін.
Көрініс қойылады.

Түн.Кәдімгі миллиондаған түндердің бірі,бірақ бұл түн өзгеше түн еді. Себебі бұл түнде қаланың кез-келген тұсынан ұсталған жастарды ұрып-соғып, өлімші халге жеткізді. Осындай қатігездікті көрген, оларға араша түсем деп, жүргендердің бірі Қайрат Рысқұлбеков еді.

Айжол: - Ұстаңдар бұзақыны! Әкетіңдер, жауып тастаңдар!
- Савицкиді өлтірген сен бе?
Еркін: Жоқ, мен емес.
Айжол: - Сен өлтірген. Мойныңа ал!
Еркін: - Мен өлтірген жоқпын, өтірік жала жаппаңдар!
Күнәдан таза басым бар,
Жиырма бірде жасым бар.
Қасқалдақтай қаным бар,
Бозторғайдай жаным бар.
Қайрат деген атым бар,
Қазақ деген затым бар.
«Еркек тоқты құрбандық
Атам десең, атыңдар!»

КСРО Жоғарғы кеңесі Президиумының шешімі мен 1988 жылғы 28 сәуірдегі указымен Қайратқа кешірім жасалып, 20 жыл бас бостандығынан айыруымен ауыстырылды.
Алайда, бұл хабар Қайратты қуанта алған жоқ.
Қайраттың хаты үнтаспадан жіберіледі.

«Міне, өздерің естігендей ату жазасын 20 жылға ауыстырды. Бұл әрине, біреуге қуаныш, біреуге азап. Өз басым бұл үшін қуанғам жоқ. Өйткені, асыл анашым, түсініңізші! Мен сорлы бұл тас зынданда жазықсыздан жазықсыз еш отырғым келмейді. 11 ай ішінде қайғы-қасіреттен әбден жүйке тамырым жұқарды. Әбден шаршадым. Сол себептен 20 жыл бойы өз-өзімді қинағым келмейді.»

1988 жылы 21 мамырда Семей қаласындағы түрменің 21- камерасында Қайрат 21 жасында «өзін-өзі өлтірді» деген атпен құпия түрде қаза тапты.

Аянна: Өсер ұлдың қай сәтте де бірлік болмақ қалауы,
Лаула! Лаула! Желтоқсанның мұзға жанған алауы!
Өздеріңдей өр намысты жас өркені бар елдің
Ешқашанда тиісті емес еңкеюге жалауы!

Гульназ: Әр қазақтың есінде сақталады,
Желтоқсандық өркендер ақталады.
Ер намысын қорғаған сарбаздарым,
Ерліктерің мәңгілік сақталады.
Желтоқсан жұлдыздары Қайрат Рысқұлбековке «Халық қаhарманы» атағы беріліп, айрықша ерекшелік белгісі «Алтын жұлдыз» тапсырылды. Сәбира, Ләззаттарға ақтау жөніндегі анықтама қағаздары берілді.

Аянна: Болсын осы ар алдында сөз ақтық,
Қан мен намыс болса бойда қазақтық.
Қайтпас қайсар қасиетті күреспен,
Алыппыз біз мәңгі теңдік,азаттық.

Желтоқсан оқиғасы Қарат Рысқұлбеков, Ербол Сыпатаев, Сәбира Мұхаметжанова, Ләззат Асанова тәрізді батырларымыздың бар екенін дәлелдеп берді.
Ендеше , сол желтоқсан құрбандарын бір минут үнсіздікпен еске алайық
Арада төрт жыл өткен соң 1990 17-желтоқсанда сол алаңға ескерткіш тақта қойылды.

Еркін: Серпіп бұлтты басқан елдің бар мысын,
Туды күнім әділетті арлы шың.
Алыс жолдан зарықтырып, шаршатып
Келдің бе сен, Азаттығым, армысың!
Осы оқиғадан кейін арада 5 жыл өткенде 1991 жылдың желтоқсан айының 16-сы күні қазақ елі шынайы тәуелсіздік алды. Биыл, міне, 15 жыл толып отыр.
Тәуелсіздік, бұл-басымызға қонған бақ, бақыт.

Гульназ: Көп ұлтпыз бірлігі зор, бір туысқан,
Шеңгелін сала алмас ар дұшпан.
Жасай бер еркіндікке қолы жеткен,
Тәуелсіз егеменді Қазақстан!
Жауқазын ерте көктемде қар астынан шығатын нәзік гүл. Қар еріп, күн қатты қызғанда, тез қурап кетеді. Желтоқсан құрбандарының да өмірлері осы жауқазынның өміріндей қысқы болды.

Айжол: Бас алаңда ел жосқан,
Жастар қаны жуған түн.
16 желтоқсан-
Тәуелсіздік туған күн!
Міне, балалар, бүгінгі таңда Қазақстан тәуелсіз мемлекет. Біздің өзіміздің туымыз, елтаңбамыз, әнұранымыз бар. Егеменді Қазақстан мемлекетіміз.

Сендер Отанымыздың ұрпақтарысыңдар. Жақсы оқып,үлгілі, тәртіпті болыңдар. Өз елің мен жеріңді көркейтіп, қазақстанның намысын қорғайтын келешек ұрпақтың ақылшысы, тірегі сендер болмақсыңдар.

Гульназ: Көк аспанда тулардың
Желбіреген күні - бұл,
Елім деген ұлдардың
Елжіреген күні - бұл.

Айжол: Жұпар шашқан гүлімнің
Жаңа ашылған күні - бұл.
Менің ана тілімнің
Бағы ашылған күні - бұл.
Еркін: Дүбірлетсін өңірді
Дүбірлесін дүлділі.
Қазақ деген елімнің
Құтты болсын бұл - күні!
Тәрбие сағаты әнұранмен аяқталады.

Кері қайту

Ілмек сөздер: Желтоқсанда үзілген жауқазындартәрбие сағатыжелтоқсан көтерілісҚайрат РысқұлбековЛәззат Асанова






Скачать

Рекомендуем курсы ПК и ППК для учителей

Вебинар для учителей

Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!