Тақырыбы: біратомды қаныққан спирттер және жай эфирлер

Ойлан-тап???

Біратомды қаныққан спирттер және жай эфирлер

Бұл тақырып бойынша нені білеміз:

- Спирттердің изомериясы;

• Спирттердің алынуы;
• Физикалық қасиеттері;

- Химиялық қасиеттері;

• Жай эфирлер;
• Спиртердің қолданылуы:

1 топ:

Спиртердің изомериясы, алынуы .

2 топ:

Спиртердің химиялық, физикалық қасиеттері.

3 топ:

Жай эфирлер, спиртердің қолдануы.

Оттект і органикалық қосылытар

Спирттер мен фенолдар

Жай және

Күрделі эфирлер

Карбон

қышқылдары

Альдегидтер мен кетондар

көмірсулар

Спирттерді алу жолдары:

• Көмірсутектердің галоген туындыларынан алу:
• Көмірсутектердің галоген туындыларынан алу:

С 2 Н 5 Br + HOH = C 2 H 5 OH + HBr

2. Қанықпаған көмірсутектерді гидратациялау арқылы алу:

H 2 C= CH 2 + H 2 O = CH 3 – CH 2 OH

3. Метанолды өнеркәсіпте алу: ( Р.t.кат )

СО + Н 2 = СН 3 ОН

4. Этанолды көмірсуларды ашыту арқылы да алады: ферменттер

С 6 Н 12 О 6 = 2 С 2 Н 5 ОН + 2СО 2

2R- OH + 2Na 2R – ONa + H 2

С ілтілік металдармен әрекеттесуі

2C 2 H 5 OH+2Na 2C 2 H 5 ONa +H 2

Натрий этилаты

Металл туындыларын алкоголяттар

деп атайды.

2. Дегидратация реакциялары

H 2 SO 4

C 2 H 5 – ОH C 2 H 4 + H 2 О

3. Тотығу реакциялары

4. Мыс (ІІ) оксидімен тотығып, альдегид түзуі.

t O

СН 3 - СН 2 ОН + С u О СН 3 – С + Н 2 О + С u

H

5. Спирттер жанғанда энергия бөлінеді.

С 2 Н 5 ОН + 3О 2 2СО 2 + 3Н 2 О + Q

6. Күрделі эфирлер түзілуі

C 2 H 5 OH + HООС – СН 3 C 2 H 5 О – ОС – СН 3 + H 2 О

зтил сірке сірке қышқылының

спирті қышқылы этил эфирі (этилацетат )

7. Спирттер галогенсутектермен әрекеттеседі .

H 2 SO 4

R – OH + HBr R – Br + H 2 O

Этанолдан алынатын өнімдер және олардың қолданылуы

Этил спирті наркотик. Ол ерігіш болғандықтан қанға тез сініп ағзаға күшті әсер етеді. Спирттің әсерінен адамның ықыласы кеміп, қиыл үйлесімділігі бұзылып, мінез – құлқында әдепсіздік жұртқа жек көрінішті етеді.

Маскүнемнен туған балалардың 38 % кемтарлыққа душар болады. Ұрлықтың 55%, тонаудың 75% адамның мас кезінде жасалады.

Өндірісте этил сапиртің әртүрлі жолмен алады. Ал химиктер тапқан қантты ашыту және ағаш сүрегінен алған. Негізгі тәсіл - синтетикалық жолмен алу. Ол үшін эиленді фосфор қышқылымен қатыстыра отырып, сумен әрекеттестіріп этил спиртін алады. Этанолды дәрі – дәрмек жасауға , залалсыздандырғыш зат етінде медицинада пайдаланады.Этил спирті химия өндірісінде сірке қышқылын бояу, синтиздік каучук , ди этил эфирін алуға қолданылады. Ең арзан еріткіштердің бірі. Әтір, иіссу, сусындар жасауға пайдаланамыз. Этил спиртінің де маңызы орасан зор.

1, Этонол әрекеттесетін металды көрсетіңіз?

А) қорғасын ә) кальций

Б) мыс в) никель

2. Этил спирті тотыққанда мынадай альдигед түзіледі

А) құмырсқа ә) сірке

Б) пропион в) май

3. С 2 Н 5 – О – С 4 Н 9 Формуласы мен берліген жай эфир.

А) диэтил ә) этилпропил

Б) этил бутил в) пропилбутил

4. 2,24 л сутегі алу үшін меаталл натриймен әрекеттесетін этил спиртінің массасы (г)

А) 2,3 ә) 5,6 б) 9,2 в) 9,9