Технологическая карта урока родного(якутского языка)

Кылаас

4

ΥɵМК

«Саха оскуолата»

Υɵрэнэр кинигэ

Захарова Л.В. уо.д.а. Саха тыла. 4 кылаас. 1 чааhа. Дьокуускай, Бичик, 2017

Уруок тиэмэтэ

Кэрискэ ахсаан аат ( 140 с.)

Учуутал улэтин соруктара

Ахсаан аат туhунан үɵрэнээччи билиитин кэҥэтии;

Кэрискэ ахсаан аат ыйытыыларын билии, ахсаан ааты этииттэн булуу;

Оҕо толкуйдуур, саҥарар дьоҕурун сайыннарыы

Сурун ɵйдɵбүллэр

Кэрискэ ахсаан аат

Туттуллар информационнай тэриллэр

Компьютер, проектор, ахсаан аат араастара исхиэмэтэ, презентация «Кэрискэ ахсаан аат», карточкалар

Предметтэр икки ардыларынааҕы сибээс: Литература ааҕыыта, фольклор

I. Υɵрэх биридимиэтин үɵрэтии түмүгэ:

Тустаах үɵрэх биридимиэтин үɵрэтии түмүгэ

Υɵрэх сатабылларын сайыннарыы түмүгэ:

• Ахсаан аат туhунан билэр;

• Кэрискэ ахсаан аат ыйытыыларын билэр,

• Кэрискэ ахсаан ааты этииттэн булар;

• Быhаарыылаах тылдьытынан үлэлиир;

• Ыйытыыга эппиэттиир, сэhэргэhэр;

• Бэйэтин ситиhиитин, кыаҕын сыаналанар, хонтуруолланар.

Билэр-көрөр сатабыл: Сыалы-соругу ситиһэр ньымаларын уонна усулуобуйаларын төһө сөпкө талбытын сыаналыыр.

Үлэ хаамыытын хайдах салайан иһэрин кэтээн көрөр.

Бэйэни салайынар-дьаhанар үөрүйэх:

Бэйэ санатын өрүү кэтэнэр, көрүнэр, алҕаһа суох саҥарарга, санаатын ыпсаран, хомоҕойдук этэргэ кыһаллар.

Тылын сайыннарар сыалы-соругу таба туруорунар, сатаан былаанныыр, туох-ханнык түмүккэ кэлиэхтээҕин быка холоон билэр.

Бодоруһар үөрүйэх: Дьону кытта алтыһыыга кэпсэтии сиэрин тутуһар, туттан-хаптан бодоруһуу ньымаларын тоҕоостоохтук туттар.

Дьон өйдөспөт, тыл тылга киирсибэт буолар төрүөттэрин сөптөөхтүк сыаналыыр, сатаан ырытар, өйдөһүү суолун дөбөҥнүк тобулар.

Уруок түhүмэхтэрэ

Уруок ис хоhооно уонна учуутал дьарыга

Үөрэнээччилэр үлэлэрэ

Үөрэх сатабылларын сайыннарыы түмүгэ

1.Yөрэнэр түгэни

тэрийии

Сыала: уруокка бэлэмнэнии

Уруокка үлэлиир туругу тэрийэр.

-Yтүө күнүнэн, оҕолор!

- Чуораанчыкпыт чугдаарда

Уруокпут саҕаланна.

Истэбит, өйбутугэр хатыыбыт

Бириэмэни харыстыыбыт

Бэйэ – бэйэни убаастыыбыт.

Уруокка бэлэмнэнэллэр.

Учууталы кытта дорооболоhоллор.

Бэйэни салайынар-дьаhанар үөрүйэх:

Уруокка бэлэмнэнэр

2. Дьиэҕэ үлэни бэрэбиэркэ

Сыала: Дьиэҕэ үлэни толорууну бэрэбиэркэ

Дьиэҕэ үлэни бэрэбиэркэни тэрийэр.

Эрчиллии 13 с. 139. Тылы дор5онунан ырытыы.

Эрчиллии 14 с. 139 Тыллар ситимнэрин булуу

-Хас тыл ситимин буллугут?

Дьиэҕэ үлэни бэрэбиэркэлииллэр.

Ыйытыыларга эппиэттиилэр.

Билэр-көрөр сатабыл: Сыалы-соругу ситиһэр ньымаларын уонна усулуобуйаларын төһө сөпкө талбытын сыаналыыр.

3.Билэр үөрүйэхтэргэ олоҕуран проблеманы таһаарыы

Сыала: билиини ыларга бэлэмнээhин

Υɵрэнэр проблеманы таhаарар.

Презентация кердеруу ( “Эриэппэ” остуоруйа)

-Оҕолоор, бу хартыынаны керун.

- Ханнык остуоруйаный?

- Куоска хаьыс турарый? ( о5онньор, кыыс, кутуйах)

Ыйытыыларга эппиэттииллэр.

Билиини ыларга бэлэмнэнэллэр.

Бэйэни салайынар-дьаhанар үөрүйэх:

Тылын сайыннарар сыалы-соругу таба туруорунар, сатаан былаанныыр, туох-ханнык түмүккэ кэлиэхтээҕин быка холоон билэр.

4.Үөрэтэр соругу туруорунуу

Сыала: уруок тиэмэтин, сыалын быhаарыы

Уруок тиэмэтин уонна соруктарын буларга кɵмɵлɵhɵр.

- Биридимиэт ахсаанын кɵрдɵрɵр саҥа чааhа туох диэн ааттанарый?

- Теье ахсаан аат ханнык ыйытыыга хоруйдууруй?

- Биридимиэт хаьыс буоларын бэлиэтиир тыл, туох диэн ааттанра буолуой?

- Уруокпут тиэмэтэ: Кэрикэ ахсаан аат.

- Бүгүн туох саҥаны билэр эбиппитий?

- Уруокпут сыала хайдах буолуой?

- Ахсаан аат туhунан билии;

- Кэрискэ ахсаан ааты арааран билии,

- Кэрискэ ахсаан ааты этииттэн булуу.

Уруок тиэмэтин билсэллэр.

Уруок сыалын, соругун туруораллар.

Ыйытыыларга эппиэттииллэр.

Билиини-кɵрүүнү ылар сатабыл:

Саҥаны билэ – көрө сатыыр үөрүйэҕи ситиһэр.

5.Саҥа билиитин үөрэх дэгиттэр дьайыыларыгар туттуу

Сыала: саҥа билиини ылыы, ырытыы

1).Саҥа тиэмэҕэ үлэни тэрийэр.

Кинигэбитин арыйдыбыт. 140 – сирэй

Бу этиибэр мин ахсаан ааты туьанным дуо?

- Ахсаан аат диэн тугуй?

- Хаьыс сирэйи арыйдыгыт?

- Кэрискэ ахсаан аат ыйытыылара?

-Кэрискэ ахсаан аат тугу кердереруй?

2).Υɵрэнэр кинигэнэн үлэ

Эрчиллии 1 с. 140.

Тылынан үлэни тэрийэр.

-Ханнык ыйытыыга хоруйдуулларый?

Эрчиллии 2. Суругунан улэни тэрийии

Сыьыарыы эбэн тыллары уекэтии. Тыл суолтатын быьаарыы.

Эрчиллии 3. Фишкалар кемелерунэн ес хоьооннору аа5ыы.

Эрчиллии 4.

-Сомо5о домох диэн тугуй? Тылынан этии толкуйдууллар.

Саҥа тиэмэҕэ үлэлииллэр.

Ахсаан аат диэн тугун этэллэр.

Ыйытыыларга хоруйдууллар

Эрч. 1 с. 140.Ахсаан ааттары булаллар булаллар.Ыйытыы туруораллар.

Эрч. 2. -лаах сыьыарыыны эбэн тыллары таьаараллар.Этии толкуйдууллар.

Эрч. 3. Фишкалар кемелерунэн ахсаан ааттары ааҕаллар.

Эрч. 4. Сомо5о тыллары туттан, этиилэри онороллор.

.

Тустаах үɵрэх биридимиэтин үɵрэтии түмүгэ

Ахсаан аат туhунан билэр;

Кэрискэ ахсаан аат ыйытыыларын билэр,

Кэрискэ ахсаан ааты этииттэн булар;

Билэр-көрөр сатабыл:

Үлэ хаамыытын хайдах салайан иһэрин кэтээн көрөр.

Бэйэни салайынар-дьаhанар үөрүйэх:

Тылын сайыннарар сыалы-соругу таба туруорунар, сатаан былаанныыр, туох-ханнык түмүккэ кэлиэхтээҕин быка холоон билэр.

Бодоруһар үөрүйэх:

Дьону кытта алтыһыыга кэпсэтии сиэрин тутуһар, туттан-хаптан бодоруһуу ньымаларын тоҕоостоохтук туттар.

6.Физминутка

Сыала: Хамсаныы көмөтүнэн эти – хааны уһугуннарыы.

Сынньалаҥы тэрийэр.

Хоhоон этэ-этэ хамсаналлар

хамсаныылары оҥороллор.

Бэйэни салайынар-дьаһанар сатабыл:

Сылааны таһаарар, салгыы үлэҕэ бэлэмнэнэр.

7. Билиини чиҥэтии уонна хонтуруолланыы

Сыала: Саҥа ылбыт билиини чиҥэтии уонна хонтуруолланыы

Ааспыт уруокка ылбыт билиилэрин чиҥэтэргэ үлэни тэрийэр.

Эрчиллии 7. Тылдьытынан үлэ

Тыл суолтатын быhаарыылаах тылдьыттан булуу, суруйуу, этии толкуйдааhын.

-Υлэбитин пааранан бэрэбиэркэлиибит.

Кэлим тыллар суолталарын булуу. Этии оҥоруу.

Эрчиллии 8. Этиини саҥа чааhынан, этии чилиэнинэн ырытыы.

Эрчиллии 10. Аа5ыы, буойар, сэрэтэр тыллары булуу.

-Эьиги сэрэтиини, буойууну теье толоро5ут?

Ааспыт уруокка ылбыт билиилэрин чиҥэтэллэр

Эрч. 7. Тыл суолтатын быhаарыылаах тылдьыттан булан, суруйаллар.

Υлэни пааранан бэрэбиэркэлииллэр.

Эрч. 8. Этиини саҥа чааhынан, этии чилиэнинэн ырыталлар.

Эрч.10. Буойар, сэрэтэр тыллары булаллар. Ыйытыыга эппиэттииллэр.

Тустаах үɵрэх биридимиэтин үɵрэтии түмүгэ

Быhаарыылаах тылдьытынан үлэлиир;

Ыйытыыга эппиэттиир, сэhэргэhэр;

Бэйэтин ситиhиитин, кыаҕын сыаналанар, хонтуруолланар;

Ыйытыыга эппиэттиир, сэhэргэhэр;

Билэр-көрөр үөрүйэх:

Сыалы-соругу ситиһэр ньымаларын уонна усулуобуйаларын төһө сөпкө талбытын сыаналыыр.

8. Бэйэни сыаналаныы

Сыала: үɵрэнээччи бэйэтин үлэтин сыаналааhынын тэрийии

Үөрэнээччи бэйэтин дьарыгын сыанабылын тэрийэр.

Сыанабыл туруорунуу.

Светофор өҥүнэн бэйэбитин сыаналанабыт

Мин барытын биллим, сатаатым

Сороҕун биллим, сатаатым

Билбэтим, сатаабатым

Сыанабыл туруоруналлар.

Светофор өҥүнэн бэйэлэрин сыаналаналлар.

Тустаах үɵрэх предметин үɵрэтии түмүгэ:

Бэйэтин ситиhиитин, кыаҕын сыаналанар, хонтуруолланар.

9. Дьиэҕэ үлэ

Сыала: билиини чиҥэтии

Дьиэҕэ үлэни быhаарар.

С. 141 эрч. 6,9

Дьиэҕэ улэни суруйаллар

Тустаах үɵрэх биридимиэтин үɵрэтии түмүгэ: Ыйытыыга эппиэттиир, сэhэргэhэр

10. Рефлексия

Сыала: уруок түмүгүн быhаарыы

Уруок түмүгүн быhаарыыны тэрийэр.

- Бүгүҥҥү уруокка туох саҥаны биллигит?

- Оҕолоор, бугуӊӊу уруокпут сыалын ситистибит дуо?

- Бүгүҥҥү уруокка туох түмүгү оҥоруохха сөбүй?

Оҕолор санааларын этэллэр.

Бодоруһар үөрүйэх:

Дьону кытта алтыһыыга кэпсэтии сиэрин тутуһар, туттан-хаптан бодоруһуу ньымаларын тоҕоостоохтук туттар.