Тема урока: Шүкүрбек Бейшеналиев

Тема: Шүкүрбек Бейшеналиев

Сабакта: Автор боюнча толук маалымат алабыз. Жаңы сөздөрдүн маанилерин оздөштүрөбүз. Берилген тапшырмаларды аткарабыз. Автор боюнча берилген суроолорго жооп берип, ал тууралуу маалыматтрады оозеки айта алабыз. Сабаттуу, адабий тилдин нормасында сүйлөөгө көнүгөбүз, кыргыз адабиятын сүйүп, кадырлоого багыт алабыз.

Шүкүрбек Бейшеналиев  (1928-2000) – Кыргызстандагы көрүнүктүү  жазуучу ,  драматург , Кыргыз эл жазуучусу, коомдук ишмер. Кыргыз элинин көрүнүктүү прозаиги, драматургу жана балдар жазуучусу катары дүйнөгө таанымал. Анын чыгармалары көптөгөн мамлекеттерде ар кыл тилдерде жарык көргөн.

Шүкүрбек Бейшеналиев 1928-жылы Кыргызстандын  азыркы  Нарын облусуна  караштуу  Ак- Талаа районундагы  Куртка айылында туулган. Ш.Бейшеналиевдин балалык чагы  Экинчи дүйнөлүк согуштун  жылдарына туш келгендиктен, кыйынчылык жагдай-шартка жараша убагынан эрте жетилген курбалдаштары сыяктуу турмушка эрте аралашты. Толук эмес орто мектепти, башкача айтканда 7-классты бүтөөрү менен эмгек жолун баштоого аргасыз болгон. 1943-жылы  Нарын шаарында   ачылган алты айлык мугалимдер курсунда окуп, андан соң орто мектепте мугалим, директор болуп иштеген. Ш.Бейшеналиев 1946-жылы Нарын педагогикалык окуу жайын экстерн бүтүргөн.

Ал 1948-жылы университетинин филология факультетине өтүп, аны 1952-жылы ийгиликтүү аяктаган. Ал 1952—53-жылдары СССР Илимдер Академиясынын Кыргызстандагы филиалындагы Тил жана адабият институтунда илимий кызматкердик орунда иштейт. 1953-жылы Ш.Бейшен алиев «Жаш ленинчи» журналына редактор болуп дайындалат. 1954-жылы Кыргызстандагы жаштар уюмунун Борбордук комитетинин секретары болуп шайланган. 1956—59-жылдары «Ленинчил жаш» гезитинин редактору болуп иштеген. КМУнун филология факультетин, СССР Жазуучулар союзунун алдындагы Жогорку адабий курсту бүткөн. Мындан кийинки жылдары ал Кыргызстан жазуучулар союзунун секретары, чет өлкөлөр менен достуктун жана маданий байланыштын Кыргызстандагы Коомунун президиумунун төрагасынын орун басары , төрагасы болуп коомдук иштерде жүрдү. 17 жылдай чет өлкөлөр менен достук жана маданий байланыш коомунун жетекчиси кызматтарында иштеген. Кыргыз ССРинин  Жогорку Кеңешинин  депутаттыгына шайланган.

1941-жылы «Колхозчу» гезитине кабарчы болгон. Ошондон тартып анын макалалары, очерктери, ырлары облустук, республикалык гезиттерге үзгүлтүксүз жарыяланган. «Чыныгы достук» повестине 1950-жылы республикалык конкурстун биринчи сыйлыгы ыйгарылган. «Мүйүздүү козу» китеби эл аралык Г.Х.Андерсен атындагы Ардак дипломго татыктуу болду. Ш.Бейшеналиев драматург катары да белгилүү. Анын «Уядан учкандар», «Бойдоктор», «Кычан», «Тоо койнунда гүл», «Тоо ханышасы», «Дос», «Мейман», «Уста жана шакирттер», «Кайра жашарган өмүр», «Багынбас акын» («Байымбет») пьесалары театрларда коюлган. Ш.Бейшеналиевдин чыгармалары дүйнөнүн элүүдөн ашык тилине которулган. Ал Л.Н.Толстой, А.П.Чехов, Г.Ибсен, М.Шолохов, К.Федин, М.Айбек, С.Муканов ж.б. чыгармаларын кыргыз тилине которгон.

«Эл достугу» ордени, «1941-1945-жылдардагы Улуу Ата Мекендик согуштагы каарман эмгеги үчүн» медалы, В.И.Лениндин туулган күнүнүн 100 жылдыгынын урматына «Каарман эмгеги үчүн» медалы, «1941-1945-жылдардагы Улуу Ата Мекендик согуштагы жеңиштин 40 жылдыгы» медалы, «1941-1945-жылдардагы Улуу Ата Мекендик согуштагы жеңиштин 50 жылдыгы» медалы. Ал Кыргыз, Украин өлкөлөрүнүн Жогорку кеңештеринин Ардак Грамоталары менен, ошондой эле Монголия, Бүткүл дүйнөлүк Тынчтыкты коргоо Советинин, Бүткүл Союздук достук коомунун, «Тынчтыкты коргоо ишиндеги салымы үчүн» Ардак грамоталары менен сыйланган. Ал Монголиянын Ревсомолунун сыйлыгынын лауреаты. Кыргыз ССРинин Жогорку Кеңешинин депутаттыгына шайланган.

директор

жазуучу

мугалим

Шүкүрбек Бейшеналиев

депутат

акын

Коомдук ишмер

журналист

Үйгө тапшырма: Шүкурбек Бейшеналиевдин өмүрү,чыгармачылгы боюнча алган маалыматтарды пайдаланып, синквейн түзүп келүү

Синквейндин эрежеси 1. Зат атооч (1) 2. Сын атооч (2) 3. Этиш (3) 4. Сүйлөм (4) 5. Синоним (1)