«Терс сандар » өлкөсүнө саякат сабак

«Терс сандар » өлкөсүнө саякат сабак (Математика, 6 класс)

-412,05

-10

-0,09

-0,09

Мазмуну

1. Кайталоо, блиц-сурамжылоо

2. Математикалык разминка жана станциялар боюнча окуучулардын билимин текшерүү

• Тарыхый маалымат
• Биологиялык баян
• Географиялык чөйрө
• Математикалык машыгуу

3. Тест менен иштөө

4. Динамикалык пауза

5. Сабакты жыйынтыктоо

«Кайталоо» блиц-сурамжылоо

• Оң жана терс сандарга мисал келтиргиле жана алар сан огунда кандай жайланышкан.

• Сандын модулу деп эмнени айтабыз? Сандын модулу терс сан болушу мүмкүнбү?

• Оң сан менен терс сандын кайсынысы чоң болот?

• Эки терс сандын кайсынысы кичине болот?

• Терс сандарды кошуунун эрежеси кандай? Терс сандарды кошууда сумма нөл болушу мүмкүнбү?

• Ар түрдүү белгидеги сандарды кошуунун эрежеси кандай?

• Рационалдык сандарды кемитүүнүн эрежеси кандай?

• -5+(-5)=
• 10+(-8)=
• -9+(-11)=
• -78+8=
• -56-(-6)=
• 25+(-5)=

Кайсы сан чоң?

I.

II.

III.

IV.

Илимдин өткөндөгү өнүгүүсүн билбей туруп, азыркысын түшүнүү кыйын.

ТМ

• Терс сан түшүнүгү, натуралдык жана жөнөкөй бөлчөктөрдөн кийин пайда болгон. б.з.ч II кылымда эле кытайлык математиктерде терс сан түшүнүгү киргизилген.

• Ал эми Египеттиктер, Вавилондуктар жана байыркы Гректер терс сандарды билишкен эмес. VII кылымда гана Индиялык математиктер терс сандарды кеңири колдонуп келишкен.

• Француз математиги, физик жана философ Рене Декарт (1637)

• Европада XII – XIII кылымдан баштап XVI кылымга чейин терс сан түшүнүгү колдонуп келишкен .

• VII кылымда Индиялык окумуштуу Брахмагупта терс сандар менен болгон амалдарды баяндаган.

оң сандар - «мүлк»,

терс сандар - «карыз»

• Мында ал амалдарды төмөндөгүдөй мүнөздөгөн:

«эки мүлктүн суммасы мүлк болот, эки карыздын суммасы-карыз, эгерде мүлк менен карыздын суммасы бирдей болсо, алардын суммасы нөл болот ж.б»

ТМ

• XIX кылымда терс сан түшүнүгү толук негизделип, кеңири колдонула баштаган .

ББ

Тынч океандагы аралчаларда гигант таш бакалар жашашат. Алардын чоңдугу жонуна балдар отуруп алып ара-бери жүгүрүп ойной тургандай. Ал таш бакалардын аты мисалдарда шифр менен катылган.

Мисалдарды чыгарып, таш баканын атын тапкыла.

ББ

• - 42 + 18 =
• - 3, 91 + 3,91 =
• 15,3 + (- 2,3)=
• 12 – (-2) =
• 31 – 12 =
• - 48 – 23 =
• - 6,1 + 6,1 + 0 =
• 15 – 20 =
• - 25 – (- 5) =
• - 102,08 – 0 =

Е

Е

• 0
• - 5
• 19
• - 24
• - 102,08
• 14
• - 71
• 13
• - 20

Л

О

Д

С

М

Х

Р

И

ББ

ББ

• Жер шарында жай мезгилинде аба ырайы кандай болоорун жаңылбай аныктай турган канаттуулар бар. Алар уяларын кумдан кесилген конус түрүндө салышат да жогорку негизине жумурткаларын салуу үчүн чуңкурча жасашат. Эгерде жыл жаанчыл болсо, уяларын суу каптап кетпеш үчүн бийик салышат. Эгерде жыл кургакчыл болсо, уяларын жапыс салышат.

Негизи

Мисалдарды чыгарып, метеоролог канаттуунун атын тапкыла

ББ

Л

• - 379 + 948 =
• - 0,81 + 0,66 =
• - 7,6 + 19,2 =
• - 2,6 – (- 1,4) =
• 3,2 – 6,28 =
• - 1408,7 + 408 =
• -817 + 817 =
• - 13,25 – 11,05 =

• - 0,15
• - 1000,7
• - 24,3
• -1,2
• 569
• 0
• - 3,08
• 11,6

Н

О

М

ф

Г

И

А

ББ

Өз өлкөңдү бил!

ГЧ

Ар бир адам өз өлкөсүн билиши керек!

М: областарды, аталыштарын, ээлеген аянттарын

Менин Мекеним Кыргызстан

Сен ооруба, мен ооруюн, Ата-Журт!

ГЧ

Дал келтиргиле.

43,1 мин км 2

20,2 мин км 2

33,7 мин км 2

17 мин км 2

11,4 мин км 2

29, 2 мин км 2

45,2 мин км 2

• Нарын- 45,2 мин кв.км
• Ысык кол - 43,1 мин кв.км
• Жалал –абад - 33,7 мин кв.км
• Ош - 29, 2 мин кв.км.
• Чуй - 20,2 мин кв.км.
• Баткен - 17 мин кв. км
• Талас - 11,4 мин кв.км

ГЧ

ММ

-29 + 50 =

• -29 + 50 =
• -29 + 50 =

А) 79 Б) 21 В) -21

• А) 79 Б) 21 В) -21
• А) 79 Б) 21 В) -21

-4,3 + 7,5 =

• -4,3 + 7,5 =
• -4,3 + 7,5 =

А) 11,8 Б) -3,2 В) 3,2

• А) 11,8 Б) -3,2 В) 3,2
• А) 11,8 Б) -3,2 В) 3,2

-1,8 – (-9,5) =

• -1,8 – (-9,5) =
• -1,8 – (-9,5) =

А) 7,7 Б) 10,3 В) -8,7

• А) 7,7 Б) 10,3 В) -8,7
• А) 7,7 Б) 10,3 В) -8,7

Теңдемени чыгаргыла

ММ

3,8 + х = - 2,7

А) -6,5 Б) -1,1 В) 0

Эсептегиле:

ММ

• - 11,9 + (-6,7 +11,9)

А) 6,7 Б) 5,6 В) -6,7

• - 9,1 – (7,6 – 9,1)

А) 7,6 Б) -6,7 В) -7,6

ММ

1.

2.

3.

4.

5.

6.

В

А

Б

А

В

Б

Б

В

А

А

Б

В

А

В

Б

А

В

Б

Рационалдык сандар

Q

Q

Z

N

• Станцияларда саякаттоо менен биз оң жана терс сандарды кошуу жана кемитүүнү кайталадык жана бышыктадык.
• Үйгө тапшырма:

• Кайталоо, эрежелерди жаттоо
• №

Сабакта…

Жеңил

Күндөгүдөй

Татаал

«Башкалардын бактысы үчүн алектенүү менен биз өз бактыбызды табабыз»

Алган билимиңер жугумдуу болсун!

Азаматтар !