«Ет және ет өнімдерін алғашқы өңдеу» тақырыбы бойынша
ТЕСТ ТАПСЫРМАЛАРЫ
1.Ет дегеніміз ...
бүтін ұша, жартылай ұша, майда ұша кесектері;
ең құнды тағамдық өнімдердің бірі;
малды сойып, сойғаннан кейін алынған ұша немесе ұша бөлігі;
жартылай өнімдер;
механикалық өңдеу кестесі.
2.Ет тұрады:
бұлшық еттен;
майдан;
дәнекер және сүйек тіндерінен;
бұлшық еттен, майдан, дәнекер және сүйек тіндерінен;
бүтін ұшадан.
3.Ет шикізатының қасиетін мына көрсеткіштер бойынша анықтайды:
аспаздық қолданылуы, механикалық өңдеу кестесі, қалдық мөлшері бойынша;
механикалық өңдеу кестесі бойынша;
қалдық мөлшері бойынша;
тағамдық құндылығы бойынша;
категориясына байланысты.
4.Тамақтандыру кәсіпорындарына ет мына күйде келіп түседі:
Жартылай өнімдер күйінде;
категориясына байланысты;
бүтін және жартылай ұша, майда ұша кесектері немесе жартылай өнімдер түрінде;
сүйегімен;
майда ұша кесектерімен.
5.Термиялық жағдайы бойынша еттің бөлінуі:
суыған;
салқындатылған және мұздатылған;
бүтін және жартылай ұша;
суыған, салқындатылған және мұздатылған;
бөлінбейді.
6. Мұздатылған еттің температурасы:
12 0С-н жоғары емес;
0-ден 4 0С-қа дейін;
(- 7) 0С;
6 0С;
(- 8) 0С-тан жоғары емес.
7. Шошқа еті қанша категорияға бөлінеді?
9;
5;
2;
4;
бөлінбейді.
8.Салқындатылған еттің температурасы:
0-ден 4 0С-қа дейін;
12 0С;
0 0С;
12 0С-н жоғары емес;
(- 8) 0С-тан жоғары емес.
9.Шошқа еті бесінші категориясына жатады:
бекон;
торайлардың еті;
шошқа терісіз немесе сыпырылған;
кесілген шошқа еті;
бүтін ұшасы.
10. Суыған еттің температурасы:
4 0С-қа дейін;
(- 11) 0С;
6 0С;
12 0С-н жоғары емес;
(- 12) 0С-тан төмен емес.
11.Субөнімдер – бауыр, бүйрек, тілдер, ми, жүрек, желін, сиырдың етті-сүйекті құйрығы – қандай категорияға жатады?
категорияға жатпайды;
5;
1;
2;
3;
12.Неліктен бұзау етінің барлық бөліктері қуыру үшін арналған?
дәнекер ұлпалары жұмсақ;
жоғалту массасы аз;
диффузия нәтижесінде ерігіш заттардың жоғалуынан;
дәнекер ұлпалары ақуыз ересек малдікіне қарағанда айтарлықтай аз және олардың коллагені глютинге жылдам айналады;
еттегі дәрумендер тұрақты.
13. Еттегі май жылулық өңдегенде еріп шығады. Неліктен?
ет коллагені глютинге жылдам айналатындықтан;
дәнекер ұлпадағы ылғалдың азаюынан;
еттегі дәрумендер тұрақты болғандықтан;
диффузия нәтижесінде ерігіш заттардың жоғалуынан;
дәнекер ұлпаларында ақуыздың аз болуынан.
14. Жылулық өңдеу кезінде ет жартылай өнімдерінің жоғалту массасы құрайды:
25%;
20-30%;
50%;
20-25%;
35-40%.
15.Ет жартылай өнімдерінің әрбір түрі өлшеміне, пішініне және технологиялық өңделуіне байланысты келесі топтарға бөлінеді:
ірікесекті, порциялы, ұсақкесекті және шабылғандар;
суыған, салқындатылған және мұздатылған;
сиыр, қой, шошқа, бұзау, жабайы мал еті;
бүтін және жартылай ұша, майда ұша кесектері;
дәнекер ұлпа.
16. Етті алғашқы өңдеудің технологиялық үдерісі келесі операциялардан тұрады:
қабылдау, сапасын тексеру және өлшеу;
еріту; тазалау;
таңбасын алу; жылы және салқын сумен жуу; кептіру; ұшаны бөлу;
қабылдау, сапасын тексеру және өлшеу; еріту; тазалау; таңбасын алу; жылы және салқын сумен жуу; кептіру; ұшаны бөлу, жартылай өнім алу;
жылы және салқын сумен жуу; кептіру; ұшаны бөлу, жартылай өнім алу.
17. Мұздатылған етті еріту мақсаты:
тағам дайындау үшін;
еттің сапасы төмендеп, санитарлық талаптар бұзылатындықтан;
тағамдық құндылығы төмендемеу үшін;
жартылай өнім алу үшін;
еттің бастапқы қасиетін қалпына келтіру.
18. Етті ерітуді жылдамдату үшін ұшаны майда бөліктерге шабуға болмайды, себебі:
еттің сөлі айтарлықтай жоғалады, еттің тағамдық құндылығы төмендейді және одан алынған жартылай өнімнің сапасы нашарлайды;
еттің тағамдық құндылығы төмендейді;
еттен алынған жартылай өнімнің сапасы нашарлайды;
шабуға болады;
дәрумендері жоғалады.
19. Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында мұздатылған етті еріту әдістері:
үстел үстінде;
баяу;
баяу және жылдам;
тек жылдам еріту;
іліп қойып.
20.Етті ерітуге арналған арнайы камераның аталуы:
барокамера;
дефростер;
термометр;
овоскоп;
арнайы камера.
21. Баяу еріту ұзақтығы мынаған байланысты:
дайындалатын тағамға;
бөлме температурасына;
ұшаның, жартылай ұшаның және төрттіктің салмақ массасына;
ет массасына;
бәрібір.
22. Ет қабатындағы температура ... 0С болғанда еріту аяқталды деп есептеледі:
(‒1) 0С;
10С;
(‒8) 0С;
(‒10) 0С;
бәрібір.
23. Мұз кристалдары баяу ериді, түзілген ылғал бұлшық ет талшықтарына сіңіп үлгереді, соның нәтижесінде олар ісініп, өзінің бастапқы қасиеттерін қалпына келтіреді. Бұл қай еріту әдісінің сипаттамасы?
жылдам еріту;
баяу еріту;
жай еріту;
үстелде еріту;
дефростация.
24. Етті жылдам ерітудегі бөлме температурасы:
0-ден 6–80 С;
12–240 С;
(‒10) 0С;
20–250 С;
жылы.
25. Дефростация дегеніміз ...
тазалау;
жуу;
кесу;
араластыру;
еріту.
26.Етті кептіру мақсаты ...
микробтардың көбеймеуі, етті бөлгенде қолдан сусымауы үшін;
бактериялармен бүлінуін және механикалық қоспалардан тазарту үшін;
еттің сапасы төмендеп, санитарлық талаптар бұзылатындықтан;
тағамдық құндылығы төмендемеу үшін;
жартылай өнім алу үшін.
27. Жұмсақты дөрекі дәнекер ұлпаларынан, шеміршектерінен, сіңірінен және артық май ұлпаларынан тазалау. Бұл қандай технологиялық үдеріс?
сіңірден тазалау;
жуу;
бөлшектерге бөлу;
шабындыларға бөлу;
еріту.
28. Ірікесекті жартылай өнімдерді қолданады:
бүтіндей және порциялы;
бүтіндей, порциялы және ұсақкесекті;
порциялы, ұсақкесекті;
мүлде қолданбайды;
тек ұсақкесектілер үшін.
29. Массасы 1,5-2 кг ет кесегі. Оны ойындыдан, қалың және жұқа қабаттардан дайындайды. Бұл қай тағамның сипаттамасы?
бифштекс;
антрекот;
ромштекс;
филе;
котлета.
30. Ортасына фарш салып, кішкентай шұжық түрінде орап дайындайтын тағам:
орама;
антрекот;
ромштекс;
ұрғыланған зраза;
котлета.
31. Ұрғыланған зраза тағамының фаршы:
бас пияз, ұнтақталған кептірілген нан, піскен майдаланған саңырауқұлақ;
жұмыртқа, шабылған аскөк немесе ақжелкеннің көгі;
сарымсақ, бұрыш, тұз;
саңырауқұлақ, сарымсақ, бұрыш;
бас пияз, ұнтақталған кептірілген нан, піскен майдаланған саңырауқұлақ, жұмыртқа, шабылған аскөк немесе ақжелкеннің көгі.
32. Жиго – бұл ...
ірікесектеп қуырылған қой еті;
қуырылған қой еті;
ірікесектеп қуырылған және шпиктелген қой еті;
ромштекс;
котлета.
33. Шошқаның корейкасынан дайындалған жартылай өнімді ... деп атайды, оны төстіктің етін толығымен сылып алып дайындайды:
карбонат;
ірікесектеп қуырылған қой еті;
қуырылған қой еті;
ірікесектеп қуырылған және шпиктелген қой еті;
ромштекс.
34. Табиғи (панирсіз) және панирленген жартылай өнімдер жатады:
ірікесекті және порциялы;
бүтіндей, порциялы және ұсақкесекті;
порциялы;
шабылған;
ұсақкесекті.
35.Панирлеу дегеніміз ...
жартылай өнімдерді кептірілген нан ұнтағына, ұнға немесе үгілген нанға аунату;
етті жұмсарту үшін өсімдік, жануартекті және микробиальді ферментті препараттарды қолдану;
жылулық өңдеу үдерісін жылдамдату;
ұрғылау;
сіңірді пышақпен кесу.
36. Ет жартылай өнімдерін панирлеу мақсаты ─ ...
жартылай өнімдерді кептірілген нан ұнтағына, ұнға немесе үгілген нанға аунату;
жылулық өңдеу үдерісін жылдамдату;
ет ылғалының буға айналуын азайту;
еттің шырынының ағып кетуін және ылғалының буға айналуын азайту, әдемі, хош иісті қабықшаның пайда болуына ықпал ету;
тез пісу үшін.
37. Етті жылулық өңдегенде деформацияға ұшырамауы және дайын күйінде жеңіл шайналуы үшін жартылай өнімдерге ...
пішін береді;
ұрғылайды;
панирлейді;
пассерлейді;
бұлшық ет талшықтарына көлденең кеседі.
38. Порциялы жартылай өнімдерді атаңыз:
филе, бифштекс, лангет, антрекот;
бифштекс, филе, лангет, антрекот;
ромштекс, зраза, духовкадағы сиыр еті;
палау, рагу, азу;
филе, бифштекс.
39.Ұсақкесекті жартылай өнімдерді атаңыз:
филе, бифштекс, лангет, антрекот;
бифштекс, филе, лангет, антрекот;
ромштекс, зраза, духовкадағы сиыр еті;
палау, рагу, азу;
табиғи котлеталар.
40. Сиыр етінен қуыруға арналған порциялы жартылай өнімдерді атаңыз:
бифштекс, филе, лангет, кертігі бар бифштекс, антрекот, ромштекс;
бифштекс, филе, лангет, антрекот;
ромштекс, зраза, духовкадағы сиыр еті;
палау, рагу, азу;
табиғи котлеталар.
41. Ойындының құйрықшасының сүйір бұрышынан кесілген қалыңдығы 1-1,2см, сопақ пішінді майсыз ет кесегі. Порциясына екі кесектен жіберілетін жартылай өнімді атаңыз.
ромштекс;
зраза;
лангет;
духовкадағы сиыр еті;
котлета.
42. Француз тілінен аударғанда «тіл» деген сөзді білдіретін жартылай өнімді атаңыз.
ромштекс;
зраза;
лангет;
духовкадағы сиыр еті;
бифштекс.
43. Классикалық француз асханасында – өгіздің қабырға және арқа еттерінің арасынан кесілген ет кесегі. Сыртқы түрі кішігірім дөңгелек медаль тәрізді болғандықтан медалье деп те атауға болатын жартылай өнім:
ромштекс;
зраза;
лангет;
духовкадағы сиыр еті;
антрекот.
44. Ұзындығы 3-4см және массасы 5-7г етіп кесектеп кесілген ұсақ кесекті тағамның аталуы:
қуырма;
бефстроганов;
азу;
гуляш;
палау.
45. Массасы 20−30г текшелеп кесілген ұсақ кесекті тағамның аталуы:
қуырма;
бефстроганов;
азу;
гуляш;
палау.
46.Бүйректен дайындалатын тағамның аталуы:
карсша кәуәп;
эскалоп;
бефстроганов;
азу;
шницель.
47. Стейктерді дайындау үшін сиыр еті мына уақытқа дейін жетілуі қажет:
1 сағат;
20 сағ кем емес;
30 мин;
1 тәулік;
4 күн.
48. Ұшаның жауырын асты бөлігінен кесіледі, май жолақтары өте көп стейк:
портерхаус;
стриплойн;
риб;
раундрамб;
бифштекс.
49. Медальон дайындау үшін қолданылады:
шатобриан;
стриплойн;
скирт;
раундрамб;
торнедос.
50. 190-200 °С температурада 4-5 мин дайындалатын стейк:
орташа қуырылған (ағ. medium);
толық дерлік қуырылған (ағ.medium well);
экстра-рейр (ағ. extra rare, сонымен бірге blue rare не ағ. blue) ;
шала қуырылған (ағ. medium rare);
қатты қуырылған (ағ. too well done, overcooked).
51. Температурасы 46-49 °C дейін қыздырылған және грильде жылдам «жабылған», шикі, бірақ суық емес. Бұл ...
орташа қуырылған (ағ. medium);
толық дерлік қуырылған (ағ.medium well);
экстра-рейр (ағ. extra rare, сонымен бірге blue rare не ағ. blue) ;
шала қуырылған (ағ. medium rare);
қатты қуырылған (ағ. too well done, overcooked).
52. Температурасы 49-55 °C дейін қыздырылған қызыл шырынмен қуырылмаған ет (сырты қуырылған, іші қызыл), 200 °C температурада 2-3 мин дайындалады:
«қанымен» (қызыл шырынмен) (ағ. rare);
қуырылған (ағ. well done);
экстра-рейр (ағ. extra rare, сонымен бірге blue rare не ағ. blue) ;
шала қуырылған (ағ. medium rare);
қатты қуырылған (ағ. too well done, overcooked).
53. Клаб-стейк – бұл ...
ойындының қалың қабаты жағынан кесіледі;
бас бөлігінің аймағындағы арқасының бел бөлігінен кесіледі;
ұшаның жауырын асты бөлігінен кесіледі, май жолақтары өте көп;
нәзік емес, көкшандыр еттен алынатын өте дәмді ет кесегі;
арқа бөлігінің ұзынша бұлшық етінің қалың қабатының аймағынан кесіледі, кішігірім қабырға сүйегі бар.
54. Жұқа қабаттан кесілген кішкентай ет кесектері:
шатобриан;
стриплойн;
скирт;
раундрамб;
торнедос.
55. Стейк дайындау үшін сиыр еті 20 сағ кем емес уақытта жетілуі қажет. Себебі:
осы мерзімде ферментация үдерісінде бұлшық ет ұлпасы жұмсарып, нәзік қасиетке ие болады;
еттің шырынының ағып кетуін және ылғалының буға айналуын азайту, әдемі, хош иісті қабықшаның пайда болуына ықпал етеді;
етті жылулық өңдегенде деформацияға ұшырамауы және дайын күйінде жеңіл шайналуы үшін;
жылулық өңдеу үдерісін жылдамдату мақсатында;
етті бірден пайдалана береді.