Тесты школьного этапа олимпиады родного языка и литературы

Олимпиада по родным языкам

Школьный этап

Аварский язык 10 класс 2018/2019 учебный год

.

Т1оцебесеб т1адкъай – лексико-грамматикиял тестал (жавабал хъвай т1оцебесеб номералъул бланкалда кьун бугеб таблицаялда).

1. Рекъон ккараб определение гъорлъ бугеб мисал бате:

1. Хирияй гьудулги гьагав дунгоги

Дагъистан кант1изе кицилъун ккана;

1. Меседил г1адалнах, г1арцул гвангвара

Г1адада хвелилан хиял бук1инч1о;

3) Г1усманил вацасул васасул рукъалъул къед биххун бач1ана.

(3 балл)

2. Жиндирго пикру рит1ухъ гьабизе, яги баян гьабизе г1оло чияца абураб, ялъуни хъвараб жоялдаса щибго хисизабич1ого босараб лъилниги каламалда абула:

1) цитата; 2) пролог; 3) хъвалсараб калам; 4) диалог.

(3 балл)

3. Авторасул раг1абазда хадуб бит1араб калам бугони, гьезда гьоркьоб лъола:

1) запятая; 2) т1анк1гун запятая; 3) тире; 4) к1ит1анк1.

(3 балл)

4. Гъалат1 ккараб предложение бате:

1. Гьел т1оразда т1ад кверги бахъулаго, колхозалъул хурисан г1ебеде вач1унев вук1ана Салман;

2. Дир вацг1ал живго дагьав эбелалда хадув арав вугониги гьедиг1ан къадарав вас гьеч1о.

3. Дуца хвалдаса хвасар гьавурав чи вуго дун;

4. Къоялъ Муса нуж рач1иналъухъ балагьун вук1ана.

(3 балл)

5. Ц1арлъовул предложениялъулъ чан бет1ераб член бук1унеб?

1) к1иго; 2) лъабго; 3) цо; 4) цониги бук1унаро.

(3 балл)

6. «Гъоркье рехана» абураб фразеологизмалъул маг1на щиб?

1) тункун рехана; 2) гуккана;

3) зулму гьабуна; 4) вухана.

(3 балл)

7. Заманлъун т1аджубараб предложение бате:

1) Васасул кагъатги бач1унеб гьеч1елъул, яккун йик1ана дун духъе;

2) Нахъа бач1унелъул пикру гьабуни, гьев чи бах1арчи вахъунаро;

3) Ц1ц1е к1анц1аралъусан, бурут1ги к1анц1ула;

4) Балагьараб бер къанщилалде, бокьараб бак1алде щвезавила дица мун.

(3 балл)

8. Ч1овул падежалда бугеб предметияб ц1ар бихьизабе:

1) к1одохъе; 2) рокъосан; 3) лъороса; 4) гъот1окь.

(3 балл)

9. Ударениялъ бак1 хисиялдалъун, маг1на хисулеб раг1и бихьизабе:

1) г1инт1и; 2) кунч1и; 3) т1емет1и; 4) буц1и.

(3 балл)

10. Кинаб раг1ул маг1на бит1ун баян гьабун бугеб?

1) магъущ - х1айваналда ц1ар; 2) нуцал - ханасул кумекчи;

3) жагьилчи - хъвазе-ц1ализе лъаларев чи; 4) манги - ц1ул г1анлъулеб алат.

(3 балл)

Гьаб тексталда т1аса гьаризе ккола к1иабилебги лъабабилебги т1адкъаял

1)Жакъа г1олилазе х1алт1и гьеч1олъиялъул масъала буго киса-кибего т1ибит1ун. 2)Щуго-анлъго соналъ университетаздаги ц1алун, ахирги кибго х1алт1иги щвеч1ого рокъоре рехун хут1ула г1емерисезул дипломал.

3)Цогидалин абуни, базаралде рахъуна даран-базар гьабизе. 4)Щалха гьелъие г1айибиял? 5)Гьелъие г1айибиял руго жалго г1олилал, жидерго махщел т1аса бищизе лъач1ел. 6)Г1емерисел школа лъуг1ун къват1ире унел ц1алдохъабазда ва гьезул эбел-инсуда т1адег1анаб вуз гурони т1ок1аб жо бихьуларо. 7)Училищеялги, техникумалги ва цогидал бак1алги гьез рик1к1инецин рик1к1унаро. 8)Киназго г1адин т1аса рищула юридикиял ва экономикиял факультетал. 9)Хадуб щибха гьелъул кколеб?

10)Нилъер гьаниб юристаздасаги экономистаздасаги г1емерал махщелчаг1и гьеч1о. 11)Рокъор дипломалги лъун, кисадай жидее х1алт1и щвелаян руго г1олилал. 12)Гьедин рук1ин лъаниги, г1емерисел унел руго гьебго нухдасан. 13)Ц1али лъуг1ун хадуб бич1ч1ула мекъи ккараллъи, амма хадуб кват1ун бук1уна. 14)Цоял даран-базаралде руссуна, цогидал ралел бак1азда х1алт1изе уна, лъабабилел бет1ербахъи гьабизе къват1ире уна. 15)Гьаниб «ч1ег1ераб х1алт1и» рик1к1инецин рик1к1унарел нилъер г1олилаз къват1иб цебе ккараб х1алт1и гьабула: я рохь къот1ула, я нухазде хъил т1ола, я богогьабилъун х1алт1ула, базаразда гьакица къайи баччула…16)Амма Дагъистаналда гьединаб х1алт1ухъ г1олилал балагьуларо. 17)Гьаниб гьезул рек1еда ч1ух1иялъ квелъ бан бук1уна. 18)Къват1ибги гьанибги х1алт1ул бат1алъи щиб? 19)Гьаниб х1алт1изе бокьулеб гьеч1о. 20)Г1адада эбел-инсул г1арацги хвезабун, щуго соналъ университеталдаги ц1алун гурони бегьуларищ къват1ире ине, бак1ал ралелъур ва базаразда х1алт1изеги. 21)Гьениб диплом лъицаго ц1ехоларо. 22)Ц1ализе лъугьиналде щай г1олилаз х1исаб гьабулареб, кинал махщелчаг1и жакъа х1ажат ругелали. 23)Х1алт1и ц1ехон бокьараб сайталде раккани, Дагъистаналда х1ажат руго слесаралги, богогьабиги, рукъарухъабиги, сантехникалги, токаралги, менеджералги, шоферзабиги. 24)Гьезул моц1рол харжги бахунеб буго 10 азаргоялдаса 50 азарго гъурщиде щвезег1ан. 25)Щай бегьулареб, гьел махщелазде ц1ализе ине? 26)Республикаялдаго щолеб 20 азарго гъурущ дагьищ бугеб? 27)Ч1ух1улел руго гьединал х1алт1аби гьаризе. 27)Х1исаб гьабидал, х1алт1изе бокьун гьеч1о, къвариг1ун буго борхалъи ва лъик1аб хъулухъ. 28)Ч1ух1улел руго, дагьаб г1арац щолеб бак1ги данде кколеб гьеч1о. 29)Бач1инахъего къвариг1ун буго лъик1аб хъулухъ, г1емераб г1арац. … 30)Киназего къвариг1ун буго, офисаздаги г1одор ч1ун, килщида килищ хъвач1ого г1емераб г1арац бач1ине. 31)Киназего гурелъулха гьединаб х1алт1и щолеб. 32)Амма гьелъул х1исаб гьабулев чи нагагьги кколев гьеч1о. 33)Руго г1олилал, жидерго махщалида рекъон гурел, бат1иял хъулухъазда х1алт1улелги. 34)Гьелъие г1илла щиб?

35)Г1емерисез эбел-инсуде гьабула г1айиб, жиндаги гьикъич1ого ц1ализе «лъунин» абун. 36)Цо-цояз, т1асиял курсазде рахиндал, инкар гьабула жинцаго т1аса бищараб махщалидаса. 37)Гьедин жидеего бокьич1ого ц1ализарурал лъималазул, дир х1исабалда, лъик1ал махщелчаг1и рахъине рес гьеч1о. 38)Щивав чиясул жинцаго т1аса бищулеб махщалидехун дагьабниги рокьи бук1ине ккола. 39)Гьеб гьеч1они гьев ц1алуларо, ц1ализе гьесул гъираги бук1унаро. …40)Гьединлъидал, махщел т1аса бищилалде цебе, цин лъик1 ургъизе ккола. …

Сидрат Х1усенова («Х1акъикъат» № 28, 08.07. 2011 г.)

2-б т1адкъай – цебехун кьун бугеб тексталъе грамматикаялда хурхарал т1адкъаял (жавабал хъвай т1оцебесеб номералъул бланкалда кьун бугеб таблицаялда)

11. 2-6 предложениязда гьоркьоб определениелъун т1аджубараб предложение бате (таблицаялда предложениялъул номер хъвай)

(3 балл)

12. 10-14 предложениязда жаниб данднккунгут1иялъул союз бате

(таблицаялда жаниб союз хъвай)

(3 балл)

13. 14-18 предложениязда гьоркьоб жубараб сок1к1араб предложение бате (таблицаялда предложениялъул номер хъвай)

(3 балл)

14. 19-23 предложениязда жаниб бате жинда падежалда г1емерлъул формаялда бугеб раг1и (таблицаялда жаниб гьеб раг1и хъвай)

(3 балл)

15. 35-40 предложениязда жаниб калам бач1араб бак1 бихьизабулеб гьоркьоб кколеб раг1и бате (таблицаялда жаниб гьеб раг1и хъвай)

(3 балл)

16. Лъабабилеб т1адкъай – цебехун кьураб тексталда т1аса сочинение-рассуждение хъвай

(21 балл)

Цебехун кьун бугеб текстги ц1алун, гьелда т1аса сочинение-рассуждение хъвай. Сочинениялда бук1ине ккола лъабкъоялда анц1гоялдаса ц1ик1к1ун раг1и. Сочинение хъвалеб мехалъ текст жисизабич1ого (переписать гьабун) хъван бугони, сочинениялъе цониги балл лъоларо.

Сочинение хъвалеб мехалъ, к1вар кьезе ккола:

– кинаб суал борхулеб бугеб авторас жиндирго статьялда?

–кинаб пикру бугеб авторасул гьеб суалалдехун?

– мун рази вугищ авторасул пикруялда? Щай?

– дурго г1умруялъул х1албихьиялдаса яги литератураялдаса мисал баче тексталда борхулеб суалалде данде кколеб?

– дурго пикру баян гьабе.

Олимпиада по родным языкам

Школьный этап

Аварский язык 11 класс 2018/2019 учебный год

Т1оцебесеб т1адкъай – лексико-грамматикиял тестал (жавабал хъвай т1оцебесеб номералъул бланкалда кьун бугеб таблицаялда).

1. Г1илла-мурадлъун бугеб х1ал гъорлъ бугеб предложение бате:

1. Ниж маг1арде тира-сверизе ана;

2. Гьудулзабигун дандч1вазе бокьула дие;

3. Жакъаялдаса нахъе нилъ гьудулзаби ккола.

(3 балл)

2. Кинаб т1аджубараб предложение бет1ераб предложениялдаса

запятаялдалъун т1езабулеб?

1) сказуемоелъун т1аджубараб;

2) подлежащеелъун т1аджубараб;

3) х1аллъун т1аджубараб;

4) бит1араб дополнениелъун т1аджубараб.

(3 балл)

3. Рат1алъул падежалъул суалал рихьизаре:

1. сундукье?, сундухъе?

2) сундухъ?, сундулъ?

3) сундухъа?, сундулъа?

(3 балл)

4. Г1емерлъул форма бук1унареб раг1и бате:

1) сали; 2) мали; 3) гали; 4) рагъи.

(3 балл)

5. Бицен гьабулеб иш цого заманалда цадахъ лъугьунеб бук1ин бич1ч1изабулеб союз гьеч1еб жубараб предложение бате:

1) Г1азу бана, лъималаз чангъал къват1ире рахъана;

2) Сардилъ пири пирхана – сверухълъиго гвангъизабуна;

3) Камил саг1аталъ гаргадана – нижеда щибго бич1ч1ич1о;

4) Эбел юкъарилей йиго, эмен газет ц1алулев вуго.

(3 балл)

6. Гъалат1 ккараб предложение бате:

1. Гьел т1оразда т1ад кверги бахъулаго, колхозалъул хурисан г1ебеде вач1унев вук1ана Салман;

2. Дир вацг1ал живго дагьав эбелалда хадув арав вугониги гьедиг1ан къадарав вас гьеч1о.

3. Дуца хвалдаса хвасар гьавурав чи вуго дун;

4. Къоялъ Муса нуж рач1иналъухъ валагьун вук1ана.

(3 балл)

7. Уступительнияб т1аджубараб предложение бихьизабе:

1) Дихъе кьурдизе т1ил кьун батанани,

Бокьарай ясалда кьабизе те гьеб;

2) Х1амида к1олареб магь баччаниги,

Бечедай гьеч1илан ч1вана багьана.

3) Бодул командирал кодоре щведал,

Киг1андай х1алхьана х1акимзабазул.

4) Муил азбаралде бакъ к1ут1илалде,

Мун рещт1унел щобал щола рак1алде. (3 балл)

8. Сонорниял гьаркьал рихьизаре:

1) к,к1; 2) ч1,х1; 3) г,гъ; 4) м,р

(3 балл)

9. Ц1об гьабизе абураб фразеологизмалъул маг1на ккола:

1) гурх1ел гьабизе; 2) кверщел гьабизе;

3) бет1ерлъи гьабизе; 4) цебехъанлъи гьабизе.

(3 балл)

10. Предметияб ц1ар предметияб ц1аралде жубан лъугьарал ва жалги бак1азул хасал ц1араллъун ругел раг1аби хъвала:

1) гьоркьоб дефис лъун; 2) рек1ун; 3) бат1а т1ун.

(3 балл)

Гьаб тексталда т1аса гьаризе ккола к1иабилебги лъабабилебги т1адкъаял

1)Юридикияб факультеталдаги ц1алун, районалда х1алт1улей йик1арай Г1айшатил рукъ бук1унаан бац1ц1адго г1уц1а-къан. 2)Боц1иги бук1ана гьелъ хьихьун. 3)Росдацаго бицунаан Г1айшатил тирилъиялъул, амма гьелъул рос Ах1мадица годек1абахъ ганч1ал ц1вакизаби тун бат1ияб х1алт1и т1аде босулароан. 4)Гьесда ч1алг1ана ч1ужу жиндего «рег1унгут1и». 5)Радал ун, бакъанида яч1уней г1адан росасеги гьесул годек1абазул гьалмагъзабезеги хъулухъ гьабизе рег1илищха. 6)Гьелда т1аса гьезул даг1ба лъуг1улеб бук1инч1о, гьес ч1ужуялде квер борхарабги х1ужа чанц1улго ккун бук1ана.

7)Ах1мадица ч1ужу нахъе гъуна. 8)Гьесул рак1ч1ун бук1ана Г1айшат рак1бух1ун, хъулухъги тун, т1адюссун яч1инин абун. 9)Рат1алъарал руччаби лъицаго рачунарин, щваниги цо г1инкъав-беццав рос щвелинха дуеян велъулаан гьев гьелда т1ад. 10)Г1айшатица жиндирго х1алт1и рехун теч1о. 11)Кват1ич1ого росасе ана, гьанже, к1иго лъимерги гьабун, талих1аб г1умруялда йиго. 12)Ах1мадги янгъизго хут1ич1о, росулъа яс ячана. 13)Амма гьесда годек1абахъ ганч1ал хинлъизарулеб г1амал тезе к1веч1о.

14)Нилъер бихьиназ киданиги къабул гьабуларо ч1ужуялъе х1алт1и-хъулухъ т1оцебесеб бак1алда, жив к1иабилеб бак1алда вук1ин. 15)Гьудул-гьалмагъзаби т1аде рач1аниги, гагарлъи гьоболлъухъ щваниги, гьезие квен гьабизе хъулухъалъе лъади х1адурго ятизе бокьула щивасе. 16)Амма маг1ишатги х1укуматалъул х1алт1иги цадахъ гьабизе бигьаяб иш гуро. 17)Гьеб бич1ч1уларо къоялъ х1алт1иги гьеч1ого вугев росасда. 18)Гьел цоцазда рич1ч1унгут1иялъ риххула хъизабиги.

19)Умумузул аби буго: «Лъади лъик1ав – лъик1 вуго, лъади квешав – квеш вуго» - ян. 20)Лъик1алги квешалги рахъал ралагьарасда ратула.

21)Руго нилъеда гьоркьор хъулухъалъе г1оло хъизан биххизабурал руччабиги. 22)Хъулухъ сабаблъун хъизан биххич1ого бук1ине ккани, ч1ужуг1адан х1алт1ич1ого йик1ине ккелаха. 23)Амма кин хьихьилеб хъизан щивго х1алт1улев гьеч1они, яги росас рокъобе бач1араб г1арац хъизаналъе г1олеб гьеч1они.

24)Дагъистаналда руччаби бихьиназда ращад х1алт1ула. 25)Гьеб х1икмалъизе ккараб жоги гуро. 26)Нилъер умумузулъаго батана гьединаб рук1а-рахъин. 27)Росасдаса дагь х1алт1улароан лъадиги. 28)Эбелалъего г1адаб лъималазул ургъел инсуеги бук1унаан. 29)Руччаби рахъунаан хуриреги, рохьореги, гьабихъеги. …30)Рокъоб кинабго х1алт1иги гьабулаан гьез. 31)Гьединабго рук1а-рахъин жакъаги буго. 32)Гьелде т1адеги, х1укуматалъул х1алт1иги гьабула гьез. 33)Гьанже улбузе кумекалъе шагьараздаги росабалъги лъимал рит1изе ясли-ахалги руго. 34)Хъулухъалда цеет1езеги ч1ужуг1аданалъе квалквал кколеб жо г1емер бук1унаро.

35)Хъизаналдаги хъулухъалдаги гьоркьоса цояб бищизе ккей зах1матаб суал буго. 36)Цояз абула, хъизан-лъималги рехун тун, хъулухъ щай къвариг1арабилан. 37)Цогидаз рик1к1уна нилъ дагъистаниял ругелъул, эбел-инсуца куцахъе г1адаталги ц1унун, росасул адаб-хъатирги гьабун, лъимал-хъизанги данде рачун, рук1ине кколин руччабиян.

Пат1имат Султ1анмух1амадова (Х1акъикъат, № 22, 03.06.2011 г., стр 19)

К1иабилеб т1адкъай – цебехун кьун бугет тексталъе грамматикаялда хурхарал т1адкъаял (жавабал хъвай т1оцебесеб номералъул бланкалда кьун бугеб таблицаялда.)

11. 1-5 предложениязда жаниб хаслъул падежалда бугеб глаголияб ц1ар

бате: (таблицаялда жаниб глаголияб ц1ар хъвай)

(3 балл)

12. 15-18 предложениязда гьоркьоб определениелъун т1аджубараб предложение бате (таблицаялда предложениялъул номер хъвай)

(3 балл)

13. 21-26 предложениязда жаниб г1ахьалаб заманалъул глагол бате

(таблицаялда жаниб глагол хъвай)

(3 балл)

14. 27-31 предложениязда гьоркьоб жинда жаниб частица –ги х1алт1изабун гьеч1еб предложение бате (таблицаялда предложениялъул номер хъвай)

(3 балл)

15. 33-37 предложениязда жаниб причастие бате

(таблицаялда жаниб причастие хъвай)

(3 балл)

16. Лъабабилеб т1адкъай – цебехун кьураб тексталда т1аса сочинение-рассуждение хъвай

(21 балл)

Цебехун кьун бугеб текстги ц1алун, гьелда т1аса сочинение-рассуждение хъвай. Сочинениялда бук1ине ккола лъабкъоялда анц1гоялдаса ц1ик1к1ун раг1и. Сочинение хъвалеб мехалъ текст жисизабич1ого (переписать гьабун) хъван бугони, сочинениялъе цониги балл лъоларо.

Сочинение хъвалеб мехалъ, к1вар кьезе ккола:

– кинаб суал борхулеб бугеб авторас жиндирго статьялда?

–кинаб пикру бугеб авторасул гьеб суалалдехун?

– мун рази вугищ авторасул пикруялда? Щай?

– дурго г1умруялъул х1албихьиялдаса яги литератураялдаса мисал баче тексталда борхулеб суалалде данде кколеб?

– дурго пикру баян гьабе.

Олимпиада по родным языкам

Школьный этап

Аварский язык 9 класс 2018/2019 учебный год

Т1оцебесеб т1адкъай – лексико-грамматикиял тестал (жавабал хъвай т1оцебесеб номералъул бланкалда кьун бугеб таблицаялда)

1. Хъвавул каламалъулъ бит1араб къаг1идаялда маг1на кьезелъун, бат1и-бат1иял лъалхъул ишараби х1алт1изариялда г1амго абула:

1) пунктуация; 2) орфография; 3) орфоэпия; 4) графика.

(3 балл)

2. Предложениялда жаниб ц1арубак1 определениелъун ккараб мисал бихьизабе:

1) Роц1аде балеб ц1адги, ц1орораб иццул лъимги,

Лъарал чучаб чвахиги черхалъе ц1акъ рекъола;

2) Щибаб рогьалида х1елкал ах1дола;

3) Инсанасул г1акълу ккола рек1арав,

Рек1ел гьава ккола гьесул сог1аб чу;

4) Хъах1аб гьинкатнилъан гьумерги баккун,

Гьай щий щуабилеб кьерда йигей яс.

(3 балл)

3. Бицен гьабулеб иш цого заманалда цадахъ лъугьунеб бук1ин бич1ч1изабулеб союз гьеч1еб жубараб предложение бате:

1) Г1азу бана, лъималаз чангъал къват1ире рахъана;

2) Сардилъ пири пирхана – сверухълъиго гвангъизабуна;

3) Камил саг1аталъ гаргадана – нижеда щибго бич1ч1ич1о;

4) Эбел юкъарилей йиго, эмен газет ц1алулев вуго.

(3 балл)

4. Модальниял гурел частицаби рате:

1) -ищ, -г1ан; 2) -ха, -г1адаб;

3) -ни, -х1а; 4) -ге, -ани;

(3 балл)

5. А гьаракь ккола:

1) т1асияб борхалъиялъул;

2) гъоркьияб борхалъиялъул;

3) гьоркьосеб борхалъиялъул.

(3 балл)

6. Фразеологиял синонимал рате:

1) к1удияб даран, г1емераб давла щвезе;

2) бице-кицаде хут1изе, мисаллъун бук1ине;

3) г1омо борлъизе, ч1анда бицине;

4) цилгун гени квине, х1инкъизе.

(3 балл)

7. Бит1ун слогазде бикьараб раг1и бате:

1) рах-хан; 2) ре-лълъин; 3) г1и-лла;

(3 балл)

8. Ц1арулал раг1абазул дандраял рате:

1) г1емер лъик1аб, вач1ине х1адурав;

2) бергьенлъи босизе, хехго ине;

3) велъулаго к1алъазе, гьанже бицине;

4) ц1акъ лъик1, г1емер мех.

(3 балл)

9. Управление абула:

1. Жиб нахъбилълъараб раг1и аслияб раг1иялъ цо хасаб падежияб формаялда бук1ин т1алаб гьабулеб бухьеналда;

2. Жиб нахъбилълъараб раг1и аслияб раг1игун рекъон кколареб, г1иц1го маг1наялъул рахъалъ цолъун бугеб бухьеналда;

3. Жиб нахъбилълъараб раг1и аслияб раг1игун жинсгин формаялъулъ рекъон ккараб бухьеналда.

(3 балл)

10. Подлежащее баянлъич1еб предложение бате:

1. Рокъоб жаниб бец1го буго;

2. Асиятица нуц1ида тункана;

3. Мух1амад директорлъун т1амуна.

4. Гьале нилъер бак1.

(3 балл)

Гьаб тексталда т1аса гьаризе ккола к1иабилебги лъабабилебги т1адкъаял

1)Щибаб соналда, къоло анкьабилеб ноябралда, дунялалдаго к1одо гьабула Эбелалъул къо. 2)Гьеб къоялъ т1орит1ула байрамал, лъималаз улбузда баркун, сайгъатал кьола. 3)Бихьизабула гьездехун бугеб рокьи. … 4)Щийха кколей эбел? 5)Унго, гьеб раг1ул берцинлъи, х1еренлъи, х1алимлъи, гьайбатлъи, борхалъи, гъварилъи. … 6)Эбелалалъ х1ехьолареб жо дунялалда щибниги бугодай? 7)Муг1рузда т1егьалел т1угьдузег1ан г1емер кьун руго эбелалъул рек1ее бат1и-бат1иял кьерал. 8)Щивав инсанасул г1умруялъулъ гьелъ цо хасаб бак1 ккола. 9)Г1адан ч1аго вугебг1ан мехалъ, пикрабазулъаги рек1елъаги унаро гьеб раг1и, амма ч1аго йик1аго киназдаго гуро гьелъул къимат гьабизе лъалеб. 10)Эбел йокьулилан гаргаданиги, гьелъие рокьи кьолеб гьеч1о, гьелда аск1ор г1одор ч1ун хабар бицине, гьелъулгун ургъел бикьизе замангицин батуларо г1емерисезда. 11)Кидаго батула гьабизе кколеб х1алт1иги, чара гьеч1ого т1уразе кколел х1ажатал ишалги. 12)Т1аде къварилъи бач1индал гурони, аск1оре рилълъине лъаларо, кинал ургъалабаз гьелъул рах1атхвезабун бугебали г1инт1амуларо, унтун бусаде ккараб мехалъ гурони кант1уларо. 13) Гьей гьеч1еб мехалда бич1ч1ула гьелъул къиматги. 14)Эбел ч1аго йигебг1ан заманалъ щай гьей йохизаюларей? 15)Щай гьейгун г1одор ч1езецин рег1уларел? 16)Жакъа нилъер г1емер руго росабалъ улбулги тун шагьаралда ч1арал, гьел Херазул рокъоре щвезарулел, лъимал рук1аниги гьел г1агарлъиялде рехун тарал. 17)Гьелъиейищха эбелалъ нилъ, къаси сардал рорч1ун, г1езарурал? 18)Лъимер кинаб бук1аниги, эбелалъе гьеб бокьула. 19)Гьелъ жиндирго лъимералде г1айибги киданиги рехуларо. 20)Г1умруялъго рак1бакъвазабун батаниги, эбел сундасаго т1аса лъугьуна.

21)Заманищ гьадинаб, г1адамалищ вах1щиял? 22)Дунялалъул маг1ишаталдаса эбел-инсуде руссине лъималазул заман г1олеб гьеч1о. 23)Гьединазда кват1ун гурони бич1ч1уларо эбелалъул къимат. 24)Дида лъала яс к1алъач1ого хварай эбел. 25)Гьебги щиб сабаблъун? 26)Васазе минаби ран кьураб мехалда, жиндиеги мина кьеч1огойилан квеш бук1ун бугоан гьелда. 27)Васазе маг1ишат гьабулей йик1анин муниланги абун, гьанже гьезул руччабаз хьихьейилан, гьикъун к1алгун, барщун ч1ана гьей. 28)Ясалъе къвариг1унарей эбел, нусабазеги щиб гьабизе? 29)Гьелъ кин к1одо гьайун ятаниги, гьединан гьайиларищ цогидазги. 30)Унтун бусаде ккараб мехалъги эбелалъухъе яккизецин инч1о гьей, росдал г1адамал хьваданиги, гьей жиндие цеего хванилан абулеб бук1ана вах1шияй ясалъ. 32)Хвалил босной лъурай эбелалъ чангиял рит1ана ясалъухъе ахирисеб нухалъ йихьизе йокьун йигин, щвезе яч1айиланги абун. 33)Щив к1алъаниги, эбелалъухъе ине яс мук1ур гьайизе к1веч1о. 34)Г1агаразда эбелалъ абуна, гьелда абейин, кинай йик1аниги дие гьей йокьулин ва гьелда т1асаги лъугьарай йигилан. 35)Гьедин, чохьол рижиялъ рехун тун, хвана эбел. 36)Кинал к1вар ц1ик1к1арал ругел: эбелищ, минайищ?

37)Эбел хведал гурони, кант1ич1о яс. 38)Бич1ч1ана цогидав чиясе жий ва жиндир ургъалаби къвариг1ун гьеч1олъи. 39)Росдал жамаг1аталда гьоркьобги гьелъул адаб хвана. 40)Гьелда бич1ч1улаан, жинца мугъ рехарабго, г1адамаз жиндир бицунеб батилеблъи. 41)Гьезул ургъел бук1инч1о, г1олей йик1инч1о эбел. 42)Г1олеб бук1инч1о эбелалъул г1акълуги г1умрудул малъа-хъваялги. 43)Ч1обоголъун бук1ана рак1, маг1ил ц1ун рук1ана берал. 44)Гьанже киг1ан г1оданиги гьей кват1ана.

45)Дирги гьеч1о эбел. 46)Гьей хваралдаса нахъе дир къо релълъуна чирахъ свараб рукъалда. 47)Эбел йигеб мехалда г1адаб рек1ел тирхиги, гьурмал гьимиги гьанже дир бук1унаро. 48)Гьеб бук1ана унго-унгояб талих1аб заман. … 49)Гьединлъидал ц1уне эбел.

(Сидрат Х1усенова, «Х1акъикъат» № 49, 25.11.2011г.)

К1иабилеб т1адкъай – цебехун кьун бугеб тексталъе грамматикаялда хурхарал т1адкъаял (жавабал хъвай т1оцебесеб номералъул бланкалда кьун бугеб таблицаялда)

11. 4-8 предложениязда гьоркьоб жинда жаниб сок1к1иналъул бухьен бугеб предложение бате (таблицаялда предложениялъул номер хъвай)

(3 балл)

12. 9-12 предложениязда гьоркьоб жинда жаниб частица –ги х1алт1изабун бугеб предложение бате (таблицаялда предложениялъул номер хъвай)

(3 балл)

13. 16-20 предложениязда жаниса росун хъвай рач1ул падежалда ругел киналго раг1аби (таблицаялда хъвай нужеда ратанщинал раг1аби)

(3 балл)

14. 40-44 предложениязда гьоркьоб интонациялъул кумекалдалъун г1адатал предложениял цолъизарун ругеб жубараб предложение бате (таблицаялда предложениялъул номер хъвай)

(3 балл)

15. 45-49 предложениязда гьоркьоб тайпа цоял членал гъорлъ бугеб предложение бате (таблицаялда предложениялъул номер хъвай)

(3 балл)

16. Лъабабилеб т1адкъай – цебехун кьураб тексталда т1аса сочинение-рассуждение хъвай

(21 балл)

Цебехун кьун бугеб текстги ц1алун, гьелда т1аса сочинение-рассуждение хъвай. Сочинениялда бук1ине ккола лъабкъоялда анц1гоялдаса ц1ик1к1ун раг1и. Сочинение хъвалеб мехалъ текст жисизабич1ого (переписать гьабун) хъван бугони, сочинениялъе цониги балл лъоларо.

Сочинение хъвалеб мехалъ, к1вар кьезе ккола:

– кинаб суал борхулеб бугеб авторас жиндирго статьялда?

–кинаб пикру бугеб авторасул гьеб суалалдехун?

– мун рази вугищ авторасул пикруялда? Щай?

– дурго г1умруялъул х1албихьиялдаса яги литератураялдаса мисал баче тексталда борхулеб суалалде данде кколеб?

– дурго пикру баян гьабе.

2018/2019 учебный год

Ключи к олимпиадным заданиям

Аварский язык

7 класс

8 класс

9 класс

10 класс

11 класс

2018/2019 учебный год

Структура олимпиадных заданий по родному языку

В работу по родному языку включено 10 заданий с выбором ответа из 4-х предложенных, 5 заданий с кратким ответом и 1 задание открытого типа с развернутым ответом (сочинение).

Олимпиадная работа по родному языку состоит из трех частей.

1–10 задания содержит задания с выбором ответа.

11–15 задания содержит задания с кратким ответом.

16 задание (для 9-11 классов) – это задание открытого типа с развернутым ответом (сочинение), проверяющее умение создавать собственное высказывание на основе прочитанного текста.

1. 16 заданием для 7 ,8 классов – сочинение на определенную тему или сочинение-рассуждение на свободную тему для каждой групповой категории. Время выполнения 90 минут. Максимальная сумма баллов – 50.

При оценке творческого задания (сочинение) учитываются:

1. Умение выражать свои мысли и чувства – до 10 баллов;

1. Композиционная стройность, язык и стиль изложения – до 10 баллов;

2. Глубина и самостоятельность в раскрытии темы – до 20 баллов;

4. Речевая грамотность – 10 баллов.

Система оценивания отдельных заданий и работы в целом

За верное выполнение каждого задания (1-15 ) участник получает по 3 балла. За неверный ответ или его отсутствие выставляется 0 баллов. Максимальное количество баллов, которое может получить учащийся, правильно выполнивший тестовые задания – 45 баллов (время выполнения 60 минут).

Максимальное количество баллов за 16 работы – 21 балл (время выполнения 90 минут).

За верное выполнение всех заданий экзаменационной работы можно получить максимально 66 первичных баллов.

КРИТЕРИИ ПРОВЕРКИ И ОЦЕНКИ ВЫПОЛНЕНИЯ

ЗАДАНИЯ С РАЗВЁРНУТЫМ ОТВЕТОМ (Задание С)

При оценке грамотности (К7–К10) следует учитывать объём сочинения. Указанные в таблице нормы оценивания разработаны для сочинения объёмом в 150–300 слов¹.

Если в сочинении менее 70 слов, то такая работа не засчитывается и оценивается нулём баллов, задание считается невыполненным.

Высший балл по критериям К7–К10 за работу объёмом от 70 до
150 слов не ставится.

Если сочинение представляет собой пересказанный или полностью переписанный исходный текст без каких бы то ни было комментариев, то такая работа по всем аспектам проверки (К1К10) оценивается нулём баллов.

Если в работе, представляющей собой переписанный или пересказанный исходный текст, содержатся фрагменты текста экзаменуемого, то при проверке учитывается только то количество слов, которое принадлежит участнику. Работа, написанная без опоры на прочитанный текст (не по данному тексту), не оценивается.

1

2018/2019 учебный год

5 класс

Эбелалъул гIадлу

1.Минаялда нахъа букIана кIудияб ах. 2. Гьеб ахикьа къватIибехун букIана цо гьитIинаб нуцIа. 3. Ниж гьенисан унаан цIорода тIад хъещтIезеги риидал лъарахъе чвердезеги. 4. Гьеб букIана пихъил ах. Гьенирго гIезарулаан тIугьдулги. 5.Нижеца эбелалъе кумек гьабулаан сверухъ бакI бухъизе, тIугьдул лъалъазе, ах бацIцIад гьабизе.

6. Ахикь нижеца пихъ кваналаан, амма хIапаро бан, ялъуни цоги сакъат ккун, гIодобе бортараб гурони, кваназе ихтияр букIинчIо.7. Гьединлъидал нижеца гъотIодаса пихъ тIолароан. 8. ГъутIби рукIана пихъ кваназе таралги, мурапа гьабизе таралги, жидер пихъ хасалоялде толелги.

9. Цониги лъимералъ гъот1ода квер хъвалароан, кIудияз изну кьечIого.

1. Т1адкъаял.

1. 1-5 предложениязда аслияб падежалда ругел предметиял ц1арал рате.

2. 3 предложениялда предложениялъул бет1ерал членал рате.

3. 5 Предложениялда тайпа цоял членал рате.

4. 3-5 предложениязда г1емерлъул формаялда ругел ц1арубак1ал рате.

5. 8 предложениялда бугеб "Гъ1ут1би " абураб раг1и цолъул формаялда лъе.

6. 8 предложениялда бугеб "мурапа" абураб раг1и г1урус мац1алде буссинабе.

2. Сочинение "Т1абиг1ат ц1унизе ккола", текстги кьоч1ое босун.

2018/2019 учебный год

6 класс

Ясалъул гьунар.

1. Ц1акъ баг1арараб роол заман бук1ана. 2. Цо къоялъ ник1к1 вехьас бачал рохьил рац1ц1алъиялда бараб бокьоре гъуна. 3. Гьезде нуц1аги рахан, живго рокъове ана.

4. Гьебмехалъ ккана балагьаб иш. 5. Бачазул бокьалда ц1а рек1ана. 6.Ч1аго бежизехъин бук1ана ункъого бече. 7.Талих1алъ, к1к1уй беролеб бихьана рохьое гиригара бак1аризе яч1арай Жамилатида. 8. Гьей йик1ана лъабабилеб классалде яхъарай яс. 9. Гьей екерана к1к1уй баккараб бак1алде. 10. Бух1улеб бокьор бачал г1ерг1едулел рук1ана. 11. Яс йортана нуц1а рагьизе. 12. Жамилитица нуц1а рагьана. 13. К1к1уйдуца гъанкъулел бачал къват1ире рач1ана.

14. Ясалъ бокьобе хал гьабуна, хут1араб бече бугищали. 15. Батич1о.

16. Гьелъ бачал рохьоре рачана. 17. Чанго минуталдасан бокь т1ат1ала ккана. 18.Т1аде ах1и щвелалде, бух1ун лъуг1ана

1. т1адкъаял:

1. 1 предложениялда киналго зирарал гьаркьал ругел раг1аби рате.

2. 1- 5 предложениялда г1емерлъул формаялда бугеб предметияб ц1ар бате.

3. 4-10 предложениялда рик1к1енал рате.

4. Тексталда хасаб ц1аралда бугеб раг1и бате.

5. 17 предложениялда бугеб "бокь" абураб раг1и г1урус мац1алде буссинабе.

6. 12-14 предложениязда г1иц1го бет1ерал членал ругеб предложение бате.

2. Сочинение "Гьунар", текстги кьоч1ое босун.

Олимпиада по родным языкам

Школьный этап

Аварский язык 7 класс 2018/2019 учебный год

Т1оцебесеб т1адкъай – лексико-грамматикиял тестал (жавабал хъвай т1оцебесеб номералъул бланкалда кьун бугеб таблицаялда)

1. Рач1ул падежалда ругел раг1аби рихьизаре:

1) ясалъухъе, рокъобе; 2) маг1арда, васасда;

3) бокьоб, рокъоб; 4) гъот1окь, бот1рокь.

(3 балл)

2.Ударение хисиялдалъун, форма хисулеб раг1и бате:

1) г1орал; 2) лъарал; 3) баси; 4) рагъи.

(3 балл)

3. Предложенияда жаниб сказуемоялъул аслияб бут1алъун ккараб

прилагательное бихьизабе:

1. Хасалил халатал сардал;

2. Хасалил халатаб сордо бук1уна;

3. Хасало сордо г1езег1ан халалъула;

4. Хасалил сордо халатаб бук1уна.

(3 балл)

4. Материалалдехун, бак1алдехун, заманалдехун предметалъул бугеб

хурхен бихьизабула:

1) бет1ергьанлъиялъулприлагательнояз;

2) качествиялприлагательнояз;

3) гьоркьоблъиялъулприлагательнояз. (3 балл)

5.Жинсиябгуреб глагол бихьизабе:

1) рет1ине; 2) гьабизе; 3) бохизе; 4) бахъизе.

(3 балл)

6. Раг1ул кьибилхисунлъугьараб ц1ияб раг1и бихьизабе:

1) чияк1о; 2) къех1; 3) бах1арай; 4) ц1огьор.

(3 балл)

7. Гьеч1олъиялъул, гьариялъул, гьесизариялъул формаби кинаб

наклонениялъе хасиятал ругел?

1) хабарияб; 2)суалияб; 3) шарт1ияб; 4) т1алабияб.

(3 балл)

8.Предметияб ц1аралъул г1емерлъул форма лъугьинабулел

суффиксал рате:

1) -ро, -гlал; 2) -х1а, -ги.

3) -хъан, -кlо; 4) -дул, -и;

(3 балл)

9.«Т1аде ракь хъвазе» абураб фразеологизмалъул маг1на щиб?

1) к1очене тезе; 2) гуккизе;

3) зулмугьабизе; 4) ракьбухъизе.

(3 балл)

10. Бач1унеб заманалъул составияб глагол кин лъугьунеб?

1) инфинитивалда т1аде кумекалъул глагол жубан;

2) г1ахьалаб заманалъул причастиялда т1аде кумекалъул глагол жубан;

3) араб заманалъул деепричастиялде, г1ахьалаб заманалъул причастиялде,ва инфинитивалде т1аде кумекалъул глагол жубан.

(3 балл)

Гьаб тексталда т1аса гьабизе ккола к1иабилеб т1адкъай

Рак1 лъик1аб най

1)Бук1анила ц1акъ аваданаб най. 2)Гьелъ къойилго гьоц1оги гьабулаанила. 3)Гьеб гьоц1оги бук1унаанила ц1акъ т1аг1амабги пайдаябги. 4)Цо нухалда гьелъухъе гьоболлъухъ бач1анила кьужнай. 5)Наялъе бокьун бук1анила гьелъие гьоц1о кьезе. 6)Амма гьелъул рокъоб гьеб хут1ун батич1ила. 7)Гьелда рак1алде щванила жиндирго гьит1ичал унтараб к1алк1уч1алъе ахирисеб гьац1ул хъабакьун бук1араблъи. 8)Наялъ гьелда гьаранила гьоц1о гьабун бахъинег1ан нахъе унгейин. 9)Анила най т1угьдул ралагьизе. 10)Т1оцебе батараб т1огьодаса нектарги бак1арун бач1унаго,гьелда бихьанила г1одулеб канарко:

11)−Щай мун г1одулеб? – ан гьикъанила наялъ гьелда.

12)−Дунгун щивго васандулев гьеч1о, дир рак1гъолеб гьеч1о, – ян абунила канаркоялъ.

13)Заман бук1инч1ониги наялъул хиял кканила гьелъул мурад т1убазе.

14)−Щиб х1ай нилъеца х1алеб? – ан гьикъанила наялъ канаркода.

15)−Рач1а дица дуда т1ад ругел мухъал рик1к1ина, дуца дида т1ад ругел т1анк1ал рик1к1е, хехго гьел рик1к1ун лъуг1арал бергьина.

16)Х1ан лъуг1идал най дагьабги нектар бак1аризе анила. 17)Пуланаб бак1алде щварабго гарц1 батанила гьелда. 18)Гьебги пашманго бугоанила, гьелъги гьаранила наялда жиндир рак1гъезе расандизе рач1айилан. 19)Гьелрасандулел ругебг1ан заманалда аск1об бук1араб т1огьодаса нектар лъуг1изабун батанила. 20) Гьеб мехалда пашманлъанила най ва х1укму гьабунила лъица бугониги х1айилан т1ок1алъ гьарани инкаргьабизе. 21)Боржанила цогидаб т1огьохъе. 22)Боржунаго гьелда хадуб гъунила х1ут1. 23)Гьелъулги батанила цо кинабалиго байрам ва наялда инкаргьабизе к1веч1ила гьебгунги х1ач1ого ч1езе. 24)Гьедин х1алаго гьеб т1огьодасаги нектар бак1арун ун батанила. 25)Гьобол балагьун ч1езабизе бегьиларилан рак1алдеги ккун, гьоц1оги босич1ого боржанила гьеб рокъобе. 26)Т1убараб къоялъ ккарабщинаб наялъ кьужнаялъеги бицанила. 27)Гьелъул расги рак1 хвеч1ила ва гьелъ наялда гьаранила гьел х1аял жиндаги малъейин. 28)Гьуинаб гьеч1ониги гьебги бук1анила кьужнаялъе лъик1аб сайгъатлъун.

(Марям Къурбанг1алиева, «Х1акъикъат»,№ 35, 24.08.2012)

К1иабилеб т1адкъай – цебехун кьун бугеб тексталъе грамматикаялда хурхарал т1адкъаял (жавабал хъвай т1оцебесеб номералъул бланкалда кьун бугеб таблицаялда)

11. 1-5 предложениязда жанир частицаби рате (таблицаялда частицабигун х1алт1изарун ругел раг1аби хъвай)

(3 балл)

12. 5-7 предложениязда жанир ц1арубак1ал рате (таблицаялда ц1арубак1ал хъвай)

(3 балл)

13. 8-11предложениязда жанир араб заманалъул глаголал рате (таблицаялда глаголал хъвай)

(3 балл)

14. 10-17 предложениязда жанир рух1ч1аголъабазул ц1арал рате (таблицаялда рух1ч1аголъабазул ц1арал хъвай)

(3 балл)

15. 24-28 предложениязда гьоркьоб шарт1ияб наклонениялъул гьеч1олъиялъул форма гъорлъ бугеб предложение бате (таблицаялда предложениялъул номер хъвай)

(3 балл)

16. Лъабабилеб т1адкъай – «Дир гьудул» абураб темаялда сочинение хъвай

(50 балл)

Олимпиада по родным языкам

Школьный этап

Аварский язык 8 класс 2018/2019 учебный год

Т1оцебесеб т1адкъай – лексико-грамматикиял тестал (жавабал хъвай т1оцебесеб номералъул бланкалда кьун бугеб таблицаялда)

1.Щуго гьаракь кьолеб раг1и бихьизабе:

1) ясик1о; 2) рилълъин; 3) къверкъ; 4) мач1у.

(3 балл)

2.Предметияб ц1ар определениелъун ккараб мисал бате:

1) Хъах1аб гьинкатнилъан гьумерги баккун,

Гьай щий т1оцебесеб кьерда йигей яс.

2) Роц1аде балеб ц1адги, ц1орораб иццул лъимги,

Лъарал чучаб чвахиги черхалъе ц1акъ рекъола.

3) Инсанасул г1акълу ккола рек1арав,

Рек1ел гьава ккола гьесул сог1аб чу.

4) Чан муг1рул ганч1иде гуллид босараб,

Гьасул черхалдаса чвахун араб би?

(3 балл)

3.Управление бихьизабе:

1) вач1арав гьоболас ц1ияб хабар бицана;

2) метер ниж маг1арде ина;

3) вацас дие ручка кьуна.

(3 балл)

4.Зирарал рагьукъал гьаркьал рихьизаре:

1. п,т; 2) г1, гъ; 3) к, кк; 4) хъ,къ

(3 балл)

5.Фразеологизмалъул маг1на баян гьабе: Т1ат1ала кверал лъун ч1езе

1) г1адада заман биччазе; 2) бечелъизе;

3) х1алхьиялде ине; 4) сих1 къот1ун ч1езе.

(3 балл)

6. Ц1арулаб составияб сказуемоялъулъ связка гьоркьоб биччан тун

бугеб мисал бихьизабе?

1) Г1елму – гъвет1, г1амал –пихъ; 2) Ах1мад вехьлъунвуго;

3) Нилъер х1алт1и лъик1ккана; 4) Мусал вац ункъо вук1ана.

(3 балл)

7.Жал предложениялъулъ сказуемояллъун ккараб мехалда, аслияб гуреб падежалда подлежащее бугониги, жидее бит1араб дополнение къвариг1унарел глаголаздаса ккола:

1) ургъизе, бицине; 2) байбихьизе, бук1ине;

3) бецизе, беццизе; 4) х1анч1изе, тункизе.

(3 балл)

8. БитIун слогазде бикьараб рагIи бихьизабе:

1) гу-лла; 2) эм-ен; 3) к1-вет1; 4) ри-к1к1ен.

(3 балл)

9.Жиндир цолъул форма бук1унареб раг1и бихьизабе:

1) ц1ороберал; 2) т1ахьал; 3) берал; 4) саг1тал.

(3 балл)

10.Кинаб раг1ул маг1на бит1ун хъван бугеб?

1) жагьилчи–хиянатчи; 2) давла–т1аде бач1араб боц1и-рикъзи;

3) барахщи – квер г1ат1илъи; 4) низам–г1адлу хвезаби.

(3 балл)

Гьаб тексталда т1аса гьабизе ккола к1иабилеб т1адкъай

Ромашкабазул хабар

1)Гьаб хабар дида бицана дир гьудул Салимица. 2)Цо нухалда рохьове индал, гьав ккун вуго ромашкабазул ц1ураб майданалде. 3)Сверухълъиго гьел гьайбатал т1угьдуз, г1азу бараб г1адин, хъах1лъизабун бук1ун буго.

4)Гьенирго рук1ун руго берцинал бакънал рачунел х1анч1иги. 5)Т1угьдулин абуни г1ажаиблъи гьабун Салимихъ ралагьун ч1ун ругел кинигин рук1ун руго. 6)Салимги вук1ун вуго ромашкабазул берцинлъиялъ хагазавун. 7)Гьезул к1удияб квац1и бак1аризехъин вук1ун вуго, амма свакан вук1иналъ, х1укму гьабун буго цин дагьаб х1ухьбахъизе ва цо гъвет1 къот1араб х1охьода т1ад г1одов ч1ун вуго. 8)Гьеб мехалда…

9)Гьесда раг1ун буго г1ажаибаб шуршуди. 10)Шуршудилел рук1ун руго ромашкабазул хъах1ал т1елхал. 11)Гьел цоцазда гаргадулел рук1ун руго!.

12) – Ромашкаялъ ромашкаялде г1адин ургъел бикьизе бокьун буго дие, –ян абун буго цоялъ цоялда. 13)–Рак1алда бугищ нилъее рии бач1ине бокьун бук1араб куц, кидаго анищал гьарулел рук1унаан нилъ. 14)Гьале бач1ана гьайбатаб рии, бач1ана талих1. 15)Амма дун ц1идасан пашманго йиго, щайгурелъул гьале байбихьана г1адамал рохьоре хьвадизе ва т1угьдул рет1изе. 16)Гьез нилъ рет1ула, к1удиял квац1аби гьарула.

17)–Бит1араб буго, нилъ рет1ула, ясаз бот1рода лъезе горал гьарула. 18)Дагьал расандун, нахъе рехула. 19)Квац1аби къач1ала. 20)Амма гьенир жанир ругел т1угьдузул г1емерлъиялъ ва бак1лъиялъ рокъоре раччизе к1вах1аллъун гьанирго г1одоре рехун тола, – ян пашманго к1алъан буго к1иабилеб т1егьги.

21)Дуда раг1анищ гьадаб гъедуялъ бач1араб хабар? 22)Аск1обехун бугеб майданалдайила цониги т1егь хут1ун гьеч1ила. 23)Кинабго херги х1ат1аца мерхьун хвезабун бугила. 24)Дун х1инкъун йиго нилъер рахъалдаги гьединго киналго т1угьдул рет1ун лъуг1илин.

25)Салимида рак1алде щун буго жиндаго гьез бицунеб бугеб майдан бихьун бук1араблъи. 26)Унго-унгоги гьеб сурукъаб, ч1обогояб бук1ана. 27)Я цониги т1егь т1ад гьеч1еб, цониги х1инч1 гьеч1еб. 28)Салимица угьун биччан буго ва…

29)Гьев макьидаса ворч1ун вуго. 30)Берцинал т1угьдузги х1анч1азул бакъназги гьав х1айран гьавун вуго. 31) «Риччанте ч1аго рук1ине! – ян рак1алде ккун буго Салимида, – биччанте гьаб майдан бук1ине берцинаб ва аваданаб!»

(Марям Къурбанг1алиева, «Х1акъикъат» № 31, 27.06.12)

К1иабилеб т1адкъай – цебехун кьун бугеб тексталъе грамматикаялда хурхарал т1адкъаял (жавабал хъвай т1оцебесеб номералъул бланкалда кьун бугеб таблицаялда)

11. 1-5 предложениязда гьоркьоб рач1ул падежалда бугеб предметияб ц1ар гъорлъ бугеб предложение бате (таблицаялда предложениялъул номер хъвай)

(3 балл)

12.9-15 предложениязда жанир нахърилълъиналъул союзал рате (гьел союзал таблицаялда хъвай)

(3 балл)

13. 15-23предложениязда жанир частицабигун х1алт1изарурал раг1аби рате (таблицаялда хъвай нужеда ратанщинал раг1аби)

(3 балл)

14. 19-23 предложениязда жанир кир? абураб суалалъе жаваблъун рач1унел раг1аби рате (таблицаялда гьел раг1аби хъвай)

(3 балл)

15. 25-31предложениязда гьоркьоб бит1араб калам гъорлъ бугеб предложение бате (таблицаялда предложениялъул номер хъвай)

(3 балл)

16. Лъабабилеб т1адкъай – «Дир росу» абураб темаялда сочинение хъвай

(50 балл)

2018/2019 учебный год

БЛАНК ОТВЕТА №1

БЛАНК ОТВЕТА №2

____________________________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________