Тол жана ботон создор

С. Каралаев атындагы жалпы орто билим бер үү мектеби

Ачык сабак

Төл жана бөтөн сөздөр

5-класс

Мугалим: Акатова А

Сабактын темасы:

Т өл жана бөтөн сөздөр

Сабактын максаттары:

• Билим бер үүчүлүк: Окуучулар төл жана бөтөн сөздөр, аларга тыныш белгилеринин коюлушу тууралуу маалымат алышат.
• Өнүктүрүүчүлүк: Окуучулар төл жана бөтөн сөздөрдүн эрежелерин айтып бере алышат. Төл жана бөтөн сөздүн айырмачылыгын даяр тексттен, сүйлөмдөн таба алышат. Аларды катыштырып сүйлөм түзүү менен тыныш белгилерин туура коюуда пунктуациялык эрежелерди өздөштүрүү жөндөмдүүлүктөрү өнүгөт.
• Тарбиялык: Окуучулар жазуу ишинде төл жана бөтөн сөздөрдү катыштырып катасыз жазууга, сүйлөө кебинде орду менен пайдаланууга тарбиялык багыт алышат. Чакан топтордо иштөөдө бири-биринин оюн уга билүүгө, бири-бирин сыйлоого тарбияланат.

• Сабактын тиби: Yйрөнүү жана билимди алгачкы бекемдөө сабагы
• Сабактын усулу: Чакан топтордо иштөө
• Сабактын жабдылышы: даяр тексттер, баалоо баракчалары

Өз ара пикир алышууда өзүбүздүн сөзүбүз- төл сөз, ал эми башка бирөөнүн сөзү- бөтөн сөз деп аталат.

Бөтөн сөздөр жай, суроолуу жана күчтүү сезим менен айтыла берет.

Бөтөн сөз суроо же илептүү сүйлөм болсо, бөтөн сөздөн кийин суроо же илеп белгиси коюлуп, бөтөн сөз тырмакчага алынат

Бөтөн сөз төл сөздөн кийин келсе, өзүнөн мурун кош чекит коюлуп, биринчи сөзү баш тамга менен тырмакчага алынып жазылат.

Жай сүйлөм маанисиндеги бөтөн сөз төл сөздөн кийин келсе, анда бөтөн сөздөн кийин үтүрлүү сызыкча коюлат да, бөтөн сөз тырмакчага алынат.

5

1-тапшырма

• Текст менен иштөө (Окуучулар топтор боюнча «Толубай сынчы» деген тексттен т ө л жана б ө т ө н с ө зд ө рд ү таап дептерге к ө ч ү р ү п жазышат).

2-тапшырма

• Сүйлөм менен ишт өө

Т ө л с ө зг ө карата бөтөн с ө зд ү таап, аны көп чекиттердин ордуна коюшат.

3-тапшырма

• Тыныш белгилерин туура коюу

Топтордун атына байланыштуу макалдарды пайдаланып, аларды бөтөн сөз маанисинде колдонуп сүйлөм түзүп, доскадагы схемага тууралап коюшат .

Ү йг ө тапшырма

• Төл жана бөтөн сөздү катыштырып сүйлөм түзүү, алардын тыныш белгилерине көӊүл буруу;
• 83-беттеги өзүн-өзү текшерүү үчүн суроолорго жооп жазып келүү .