"Цә – идәни дееҗ"

МБОУ ”Средняя общеобразовательная школа им. Б. Б. Городовикова”

Кружокин кичәлин төр: Цә – идәни дееҗ

Цә щиңгн болвчн – идәни дееҗ

Цаасн нимгн болвчн – номин көлгн

Кичәлин күсл: «Камб» наадар дамҗад хальмг цәәһин чинр болн авъяс сергәллһн, медлһн.

Кичәлд кергтә юмс: компьютерн эв-арҺ, ширә, ааҺс, тулв, хәәсн,цә, боорцг,көгҗмин зевсгүд н.ч.

Кружокин орлцачнр: 6, 7 классин сурһульчнр.

Наадна йовуд

Багшин үг.

Гиляна:Күүкд,айстан суулго,наад наацхай

Цугтан:Наадый!наадый!ямаран наад наадхмн?

Гиляна: «Камб» гидг наад наадцхай!

Хәләтн Һартм олн делвтә камб.

Делв болҺнднь даалҺвр бичәтә.

Тадн делвнь таслад,даалҺвринь умшад күцәтн.медгдү?

Цугтан: Медгднә!медгднә!наадан экл!

Гиляна:Не,келтн түрүн болҗ делв кен таслна?

Саглара: Би делв таслнав, мини даалһвр иим:

Цә альдас ирсмб?

( 1-слайд)

ЦәәҺин төрскн-китд орн-нутг. (китд улсин домг).Нег хөөч урҺмл урҺдг уулта Һазрт хөөдән хәрүлдг бәәҗ. Хөд тер урҺмл идхләрн ҺәрәҺәд,тогляд бәәдгинь үзәд алң болна.Тегәд хөөч тер хамтхасд гертән авч ирәд хагсачкад,цә чанад уудг болв.

Гиляна:йир соньн домг.Кен делв таслна?цааранднь наадхмн.

Айса: Дәкәд делв таслҗ болх?

Гиляна: Таслҗ болх,тасл.

Айса: иим даалҺвр бичәтә: Хальмг цәәҺин домг келҗ өгтн (келҗ өгнә)

(2-слайд)

Гиляна: йир соньн домг бәәҗ.

Гиляна: Вадим,наар делв тасл:

Вадим (делв таслна) ЯҺҗ хальмг цә чанхмн ?Оля,Саглара,наартн,нөкд болтн

Оля: хәәсн альд?

(3-слайд)

Вадим: бәәнә,бәәнә эн ширә деер (цә чанад үзүлнә)

Гиляна: наадан цааранднь давулхмн.

Мерген: Би таслнав.

Даалһвр иим. Цәәһин авъяс келҗ өгх. (шанһ, ааһта цә авад үзүлнә)

1.Цәәг бару ам эргүлҗ самбрдг,хамг сансн -санан күцтхә гиһәд.(үзүлнә)

2.Цәәһәс дееҗ бәрдмн.Дееҗ бәрдг бичкн ааһ бәәх йоста.Дееҗиг бурхна өмн тәвдмн.(үзүлнә)

3.Цәәһәс зулг өргдмн.Хойр –һурвн дусал цә шанһд авад, үүднә деевр тал цацдг йоста.

4.Ааһд цә дегд дүүрәд, эс гиҗ дегд дундар кедмн биш.Цә хойр һарарн бәрҗ өгдмн.(үзүлнә)

5.Ааһд цә кеһәд,герт кен ахднь бәрүлҗ өгнә.

6.Цә уухин өмн барун һарин нерн уга хурһна үзүр норһад,өөдән цацна ,йөрәл тәвнә.

(4-слайд)

Гиляна: наадан давулхмн.

Кен делв таслна?

Алина: Би таслнав. Хальмг цә ямаран ааһас ууна?

1.Агч ааһас, чолун ааһас

(5-слайд)

Гиляна: Кен таслна делв?

Айса: Би,би (делв таслн) нанд «ЦәәҺин йөрәл» келх даалҺвр тусв.

Цә шиңгн болвчин цавлн дееҗ гидг,

Не, оньдин дөрвн цагт

Цә-чигән элвг-делвг болҗ,

Цә өгчәх тадн болвчн

Эдлх-уухтн дала-нала болҗ,

Элвг-делвг болҗ, дүүрч, деврҗ,өглҺнә эзн болҗ,

Олыг орулҗ,олыг ҺарҺҗ,

Ах-дүүҺән тевчҗ, кезәд чигн

АаҺта цәәҺән бәрүлҗ,

Улан зандн цәәҺән ууҗ,

Уста нүдәрн үзлцҗ,

Оньдин дөрвн цагт

Орчлңгин кишг –өлзәт багтҗ,

Амулң эдлҗ йовхитн

Зукван гегән,

Теңгрин олн бурхд өршәх болтха!

Гиляна:Кен делв таслна

Света: Би,би таслнав.Зүсәрн ямаран цә бәәнә? Җомба,хуурсн,цаһана,зулын цә.

(6-слайд)

Гиляна:чик, иим зүсн цә бәәнә

Савр: Би таслнав.Нанд шүлг келх даалһвр хальмг цәәһин тускар.(хальмг цә)

Алина: Би бас шүлг меднәв,цәәһин тускар.

Гиляна: келҗ өг…

Гиляна: хойр делв үлдв,кен таслна?

Оля: Цә ямаран чинртә? Үстә,тоста,давста,затьта,зандрсн.

Гиляна: Нә, үлдсн делв би таслнав.Цә күүнд ямаран тус күргнә?

1.Унд хәрүлнә

Дулална

Чидл өгнә

Сергән

(7-слайд)

Оля: Гиляна,яһад эн камб цецгән делв болһнд хальмг цәәһин тускар сурврмуд?

Гиляна: яһад гихлә,эн җил хальмг цәәһин җил,гиҗ нерәдх зәңг һарла.

Ашлвр

Багш: Нә, камб цецгән делв чилв мана наадн бас чилв.Хальмг цәәһин тускар медсән, соңссан сергәвидн.

Цааранднь иигҗ,сән болн соньн наад наадҗ,хальмг авъясан медҗ,күндлҗ,соньмсҗ йовх болтха!

Нә,наадан наадувидн ода көгҗмин завср.

1. «Цецгәрич,Хальмг минь!» – дун.

2. «Хальмг айс» - Домбрт.

3. «Цаһан хурһн» - дун

4. «Зальврлһн» - дун

5. «Дурна дун» - дун

6. «Харадас» - дун

7. «Бодхн» - дун

8. «Тег, мини тег» - шүлг.

9. «Цә» - шүлг.

Йөрәл.