Улуу Жениш куну

Мугалим: Жалилова Барчын Басызбековна

• Тон районуна караштуу Оттук айылынын Муканбет Мамбетов атындагы жалпы орто билим беруу мектеби.

Саламатсынарбы, урматтуу балдар!

Тарбиялык сабакка кош келгиле!

Тарбиялык саат

Улуу Жениш кунун ө -75 жыл.

\

Подпись

9 -май Жеңиш майрамы -  совет элинин  эң ыйык, эң улуу  майрамы . Анткени бул күнгө жетүү үчүн совет эли 27 млн адамынан ажыраган. 1941-жылдын 22-июнунунда таңкы саат 4тө гитлерлердин аскерлери кандайдыр бир алдын-ала эскертүүсүз СССР аймагын басып алган. Башталган согуш 1418 күнгө созулган. Фашисттер биринчи эле күнү 1200 советтик учакты жок кылышкан. 34 миллион 476 миң советтик жоокер согушка катышкан. Анын 500 миңин аялдар түзгөн. Дээрлик төрт жылга созулган Улуу Ата Мекендик согуш зор кыйроолорго алып келген. Согуш жылдарында СССРде 1710 шаар, 70 миңден ашуун айыл, 32 миңдей завод-фабрика жана 98 миңге жакын колхоз талкаланган. Ал адамзаттын бүткүл тарыхында эң ири кан төгүү болгон. Согуш учурда 27 миллиондон ашуун советтик жоокер курман болгон, алар өз эрки менен кызмат өтөшкөн.

Улуу Ата Мекендик согушка Кыргызстандан 360 миңден ашуун адам  аттанып, алардын ичинде миңге жакынын аялдар түзгөн. 160 миңден ашуун жоокер согушта курман болгон. Советтер Союзунун Баатыры наамын алган  биринчи кыргыз баатыры Дүйшөнкүл Шопоков эле. Улуу Ата Мекендик согушта кыргызстандык 150 миң жоокер орден жана медалдар менен сыйланып, 76  жоокер Советтер Союзунун Баатыры деген наамга татыган.

Улуу Ата Мекендик согуштагы кыргызстандык жоокерлердин эрдиктери.

• Панфилов командалык кылган 316-аткычтар дивизиясы Булардын ичинен согушка биринчи болуп Кыргызстандын аскер комиссары генерал-майор И. В. Панфилов командалык кылган 316-аткычтар дивизиясы кирген. Бул дивизия Казакстан менен Кыргызстандын өкмөттөрү тарабынан түзүлгөн. Дивизиянын курамы ушул эки республиканын дыйкандарынан, жумушчуларынан жана кызматкерлеринен турган. Анда казак, кыргыздардан тышкары орустар, украиндер ж. б. улуттардын өкулдөрү болгон. Москваны коргоо үчүн 1941-жылы ноябрда болгон согушта бул дивизиянын жоокерлери өздөрүнөн төрт эсе күчтүүлүк кылган душман менен кармашкан. Бир ай бою өздөрүнүн чегин бекем кармоо менен дивизиянын бөлүктөрү душмандын 2-танкалык, 29-мотордоштурулган, 11-жана 110-жөө аскерлер дивизиясын талкалап, 9 миң немец солдаттары менен офицерлерин, 80 танканы жана башка куралдарды жок кылышкан

Ата Мекендик согуштун баатырлары: Чолпонбай Тулобердиев.

Воронеждин түштүк жагында Дон дарыясынын жээгиндеги согушта 1942-ж. б-августта Чоллонбай Түлөбердиев душмандын дзотун көкүрөгү менен жаап, өлбөс өчпөс эрдик көрсөткөн. Ага 1943-ж. 4-февралда Советтер Союзунун Баатыры деген наам ыйгарылган

Дайыр Асанов

Сталинград үчүн согушта артиллерист, наводчик, сержант Дайыр Асанов эрдик менен салгылашкан. Ал 1943-ж. январда таамай атуу менен адегенде танканы, миномет батареясын жана душмандын ротасын талкалаган. Д. Асановдун орудиелик тобуна душмандын 8 танкасы, анын артынан автоматчылар чабуул коёт. Бул беттешүүдө Асанов үч танканы иштен чыгарат, калганы кайрылып качууга аргасыз болгон. 20-25 минуталык авиациялык бомбалоодон жана артиллериялык атуудан кийин душмандар экинчи жолу чабуулга өтөт. Дайыр жалгыз калганына карабастан дагы эки танканы атып токтотот. 4 саатка созулган согушта Асанов 8 танканы, 6 бронемашинаны жана 40 фашистти жок кылган. 1943-ж. 26-октябрда ага Советтер Союзунун Баатыры деген наам ыйгарылган

Ашырбай Коёнк өз ов

• 1942-ж. аягында Панфилов дивизиясынын жоокерлеринин бир тобу ага сержант Ашырбай Коёнкозовдун командалыгы менен душмандын тылына атайын тапшырма менен жөнөтүлгөн. 1943-ж. январда алар Псков шаарына жакын жерден 7-ленинграддык партизандар бригадасына кошулган. Көп узабай Коёнкозов 2-партизандык отряддын ротасынын командирлигине дайындалган. Ал жетектеген рота душмандарга күндүр-түндүр тынчтык берген эмес. 1943-ж. декабрда эле алар 10 эшелонду, 10 паровозду 20дан ашуун вагондорду талкалаган. 1943-ж. декабрда Коёнкозов жана анын жоокерлери Псков шаарынын жанында душман менен болгон салгылашта эрдик менен курман болушкан.

Дуйш өн кул Шопоков

• Дүйшөнкул Шопоков  - кыргыздардан  чыккан биринчи Советтер Союзунун Баатыры. Көп улуттуу Мекендин борбору – Москваны коргоодо баатырдык менен курман болуп,анын жасаган эрдиги түбөлүк өлбөстүккө айланган. 1941-жылы август айынын аягында 316-аткычтар дивизиясынын жоокери болуп катталган. Волокаламск шоссеси тарабында душмандын борборго кире беришин коргоп,Москванын алдында 28 панфиловчулардын катарында салгылашкан. 1941-жылы 16-ноябрдагы салгылашууда Дубосеково разъездинде душмандын 50 танкасынын чабуулун токтотуу учурунда өлбөс-өчпөс эрдик көргөзгөн. 28 гвардиячы-панфиловчулардын арасында бир да огун сая кетирбей,кашык каны калганча каңкор фашисттерди сулатып жатып,теңдешсиз салгылашууда курман болгон

Биздин ардагерлерге таазим !

Оттук айылынан да Улуу Ата Мекендик согушка коптогон адамдар катышкан .

Улуу Ата Мекендик согуштун ардегерлери учун тургузулган эстелик.

«Эч ким, эч нерсе унутулбайт»