Урок родного языка"Дешнаш сехьадахар"

Нохчийн мотт

Тема: «Дешнаш сехьадахар»

1алашо: дешнаш сехьадахаран бакъонаш йовзийтар, царех йозанахь пайдаэца 1амор.Сехьа даха йиш йоцу дешнаш довзийтар, церан бакъонаш йовзийтар. Ойлаяр , тидамбар кхиор.

Билгалбаьхна кхиамаш:берашна хуур ду нийса дешнаш цхьана мог1анера вукха мог1ане даха; берашна хуур ду учебникана т1ехь болх бан, оьшу материал лохуш.Берашна хуур ду цхьана дешдекъах лаьтта дешнаш сехьа даха ца магар, цхьана элпах лаьтта дешдакъа мог1нехь ца дитар, я мог1анера сехьа а ца даккхар хуур ду. Хьехархочун хаттаршна жоьпаш дала хуур ду берашна.бераша йоьхна предложенеш нисйийр ю.

Урок д1аяхьар.

1.Ц1ера болх таллар.

Шардар №84 аг1о 31.

Бакъо аг1о 30.

_Муха деккъа аша дешнаш? (Бе-къа,к1е-за)

-Муха сехьадаха деза дешнаш ?

2.Ц1ена язъяр.

Котам ю цецъяьлла екаш:

К уй ра д у к1орнешиа тебаш.

Каметас, д1айовдий. чехка,

Кегпйнаш' ц1елиг чу духку.

Каметас, и-котам 1ехош, .

.Куьйраниа'топ кхуссу. кхерош

-Муьлха элп чздийр ду вай тахана? (кк)

Кк Кк Кк Кк Кк Кк Кк Кк Кк Кк Кк Кк

3.1алашо йовзийтар.

-Д1адеша вай тахана талла дезаш долу хаттар.(Муьлха дешнаш мегар дац сехьадаха?)

-Х1ун 1амор дув ай тахана?

-Вай 1амор ду дешнаш сехьадаха, хуур ду муьлха дешнаш сехьадаха мегар дац.

4.Керла тема хьехар.

Уьн т1е д1аяздо дешнаш.

Эса. Ама, стаг, топ, хьач,Яха.

-Шина тобане декъа и дешнаш.Муьлха дешнаш яздина хьалхарчу тобане? (Эса,Яха, Ама)

-Х1ун билгалонца яздина ахьа уьш цхьана тобане? (Шина дешдекъах лаьтта)

-Муьлха дешнаш далийна шолг1ачу тоьане? (топ, стаг, хьач)

- Х1ун билгалонца яздина ахьа уьш цхьана тобане? (Цхьана дешдекъах лаьтта)

Д1аеша 32 аг1он т1ера бакъонан хьалхара дакъа.

-Муьлха дешанш дог1у цу бакъонна? ((топ, стаг, хьач)

Д1аеша 32 аг1он т1ера бакъонан шолг1а дакъа.

-Муьлха дешанш дог1у цу бакъонна? (Эса,Яха, Ама)

-Муьлха дешнаш сехьа даха ца мега?Д1аеша бакъо.Вовшашна йийца.

Т1еч1агдар.

Шардар №82 аг1о 32.

-Муьлха дешнаш ца мега сехьадаха? (оьпа..)

-Муха сехьадаккха деза шовда дош? (Шов-да)

5.Сада1аран миноташ.

П1елгаш

Оха язди, дукха язди,

Йозанотхан п1елгашк1адди.

П1елгаш,1адда ма 1елаш,

Хьалхий-т1аьхьий идалаш.

Кхийса-кхийса-кхийсалуш,

Ида,ид а, к1ад ца луш.

6.Керла тема кхин д1а ахьехар.

а)Дешнаш сехьадахар

Шардар №88 аг1о 32.

-Д1адеша билгалдаьхна дешнаш.

-Муха сехьадаккха деза Аружас боху дош?(Ару-жас)

-Муха сехьадаккха деза Абубакаран дош? (Абу-ба-ка-ран)

6.Рефлекси.

-Муьлха дешнаш мегар дац сехьадаха?

7.Жам1 дар.

Х1ун керланиг 1еми шуна урокехь?

-Х1ун дара халаниг?

8.Ц1ахь бан болх балар.

Шардар № 89 аг1о 32

Бакъо аг1о 32