Муниципальная бюджетная общеобразовательная организация
«Хара-Алданская средняя общеобразовательная школа имени Г.В.Егорова»
|
РАССМОТРЕНО на заседании МО _______________________
Протокол № _____ от _____________ 2018
Председатель МО___________ /Северьянова А.Н./ |
ПРОВЕРЕНО Зам. директора по УР
________________________ /Таркайцева Н.Ф./ (подпись)
от ___________________2018 |
УТВЕРЖДАЮ Директор школы
______________/Самсонова О.Н./ (подпись)
от________________2018
|
РАБОЧАЯ ПРОГРАММА
Предмет ВУД «Ебугэ угэьэ» Класс 1
Количество часов по учебному плану 33 в год, 16 в I полуг., 17 во II полуг., 1 в неделю
Учитель Крылова Саргылана Егоровна
Быьаарыы сурук
Оскуола 1-4 кылааьыгар саха норуоттарын предметин уопсай характеристика.
Саха оскуолатыгар Саха сирин норуоттарын культуратын уерэнэр предмет быьыытынан бэйэтигэр улахан сайыннарар кыа5ы биэрэр, бэйэтин норуотун духовнай, материальнай культуратын аан дойду культуратын арахсыспат чааьын курдук билиини сайыннарарга кемелеьер; тереебут тылы уонна культураны уерэтэргэ, харыстыырга интэриэьи сайыннарар.
Начальнай оскуола5а бу уерэх предмета тереебут тылынан суруллубут учебниктарынан, кердерер пособиеларынан хааччыллар. Онон Саха сирин норуотун культуратын 1-4 кылааска уерэтии предмета уерэхтээьин систематыгар ураты суолталанар, атын предметтэри кытта быьаччы ситимнэнэр.
Программа алын суьуех оскуола5а бэйэтин норуотун культуратын билэр уонна атын норуоттар культураларын убаастыыр личноьы, тереебут тылы уонна культураны сайыннарар, харыстыыр ирдэбили уескэтэр.
Сурун ис хоьоонун хайысхалара
Сурун ис хоьоонноох хайысхаларынан тереебут культура уонна тулалыыр эйгэ ейдебуллэрэ, саха начальнай оскуолаларын уерэхтээьинин госстандартарын компоненнара буолаллар. Бу компоненнар хотугу дойду норуотун оло5ун-дьаьа5ын, кини дьарыгын, норуотун, традицияларын, ону кытта айыл5а, кыыллар, о5ону тулалыыр эйгэ тустарынан бастакы билиилэри киллэрэллэр.
Хас биирдии ыйыллыбыт тустаах хайысха ис хоьооно уерэх программатыгар кестер. Саха республикатын начальнай оскуолатын бутэрээччилэр билиилэрин таьыма олохтоммут ирдэбиллэргэ эппиэттиир буолуохтаахтар.
Сыала уонна соруктара
- Тереебут тылы уонна саха сирин норуоттарын культураларын сайыннарар уонна инэринэр ирдэбили уескэтии;
- Бэйэтин норуотун культуратын билэр уонна атын норуоттар культураларын убаастыыр, тэннээн керер личноьы иитии;
- Бэйэтин норуотун духовнай уонна материальнай культуратын, аан дойду культуратын арахсыбат чааьын курдук билиини инэрии;
- Бэйэ норуотун культуратын, оло5ун-дьаьа5ын, итэ5элин, духовнай баайын билэр, ейдуур, ону таьынан ис сурэхтэн ылыныыга, таптыырга, тереебут дойдуга бэриниилээх буолууга иитии.
Принциптэрэ:
- Оло5у кытта сибээс;
- Культуралар алтыьыылара;
- Санарар хайысхалаах уерэтии;
- Ейдеен уерэнии принцибэ.
Уерэх былааныгар предмет миэстэтэ
Республика орто уопсай уерэ5ин базиснай былааныгар 1-4 кылаастарга «Саха сирин норуоттарын культурата» диэн предмет нэдиэлэ5э 1 чаас уерэтиллэр. Онон сылга 1 кылаастарга 33 чаас тиксэр.
Уопсай уерэнэр сатабыллар, уеруйэхтэр уонна туттар ньымалар
Уэрэтии процеьыгар уерэнээччи:
- кэпсэтиигэ кехтеехтук кыттар, ыйытыы биэрэр, ыйытыыга хоруйдуур, этиллибити ырытар.
- кинигэттэн наадалаах тематын булар, уруьуйдуур, тереебут дойдутун таптыыр, киэн туттар, информацияны кинигэттэн, электроннай источниктартан булар;
- бэйэтин санаатын этэр, атын о5олор санааларын ейдеен истэр, пааранан, белегунэн улэлиир, этии киллэрэр, кылааьын оголорун,улахан дьону кытта алтыьар.
Халандаарнай-тематическай былаана
«Ебугэ угэьэ» 1 кылаас
| № | План дата | Факт дата | Тема урока | Содержание урока | Примечание |
| 1 | 04.09 |
| Тереебут дойдум | Россия, киин куората Москва, былаа5а, гиэрбэтэ. Саха сирэ, киин куората Дьокуускай, былаа5а, гиэрбэтэ |
|
| 2 | 11.09 |
| Саха сирин терут норуоттара | Саха сирин омуктара: саха, нуучча, эбээн, эбэнки, юкагир, долган, чукча |
|
| 3 | 18.09 |
| Мин беьуелэгим | Мин тереебут беьуелэгим Хара-Алдан, Алдан эбэ, бэлиэ миэстэлэрэ. |
|
| 4 | 25.09 |
| Мин дойдум айыл5ата | Айыл5а, ыйытыылар, таабырыннар, билгэ. |
|
| 5 | 02.10 |
| Саха сирин айыл5атын уратыта | Саха сирин айыл5атын уратылара. Тымныы полюьа, Еймекеен, ирбэт тон |
|
| 6 | 09.10 |
| Хамсыыр харамай айыл5а сор5ото | Саха сирин хамсыыр харамайдара. Биьиги тыабыт кыыллара-кетердере |
|
| 7 | 16.10 |
| Мин норуот кэскилэбин | Киьи бу сиргэ то5о терууруй? Тыл суолтата. Тыл баар – бараммат баай |
|
| 8 | 23.10 |
| Мин дьиэ кэргэним | Дьиэ кэргэн, дьиэ кэргэннэ сыьыан |
|
| 9 | 30.10 |
| Мин чугас дьонум | Теруччу, эбэ, эьэ, хос эбэ, хос эьэ |
|
| 10 | 13.11 |
| Норуотум дьиэтэ-уота | Илуму, чуораа, яранга, бала5ан, ураьа, ампаар, тордох |
|
| 11 | 20.11 |
| Мин дьиэм | Олорор дьиэм, аадырыьым. |
|
| 12 | 27.11 |
| Норуотум дьарыга | Саха норуотун терут дьарыга |
|
| 13 | 04.12 |
| Дьиэ суеьутэ | Дьиэ суеьутун иитии саха норуотун оло5ор суолтата |
|
| 14 | 11.12 |
| Ебугэм аьа-уелэ | Ебугэлэрбит астарын кытта билсиьии |
|
| 15 | 18.12 |
| Норуот угэс буолбут аьа | Дьуухала, искэх, силии. Норуот аьа дьиэ остуолугар |
|
| 16 | 25.12 |
| Эбии аа5ыы | «Ийэм кэпсиирэ» Н.Тарабукин, «Хаарынан хабдьыны онорбут», «Таба о5ото» У.Адо, «Хайалара сепке эттэ? Н.Курилов |
|
| 17 | 15.01 |
| Норуотум оьуора-бичигэ | Норуот оьуордарын кытта билсиьии, суолталара |
|
| 18 | 22.01 |
| Туос, мас оноьуктар | Туостан, мастан оноьуллбут саха иьиттэрэ |
|
| 19 | 29.01 |
| Омук танаьа | Омуктан танастарын кытта билсиьии, уруьуй |
|
| 20 | 05.02 |
| Танаьым ураты суолтата | Кыьынны, сайынны танастар. |
|
| 21 | 12.02 |
| Норуотум оонньуурдара | Саха норуотун оонньуурдара |
|
| 22 | 26.02 |
| Ебугэм оонньуулара | Ебугэ оонньууларын кытта билсиьиию Манчаары оонньуулара. |
|
| 23 | 05.03 |
| Терут омуктар ункуулэрэ | Саха ункуутэ, оьуор ункуу, дьиэрэнкэй, ьээдьэ, оьуокай, хоровод. |
|
| 24 | 12.03 |
| Норуотум ырыата-тойуга | Тойук – норуот ырыата |
|
| 25 | 19.03 |
| Норуот уус-уран айымньыта | Ырыа, таабырын, ес хоьооно, остуоруйа, чабыр5ах – фольклор |
|
| 26 | 02.04 |
| Мин норуотум остуоруйалара | «Таал-таал эмээхсин», «Кутуйах то5о кыраный?» |
|
| 27 | 09.04 |
| Олонхо – саха норуотун тылынан уус-уран айымньытын саамай урдук чыпчаала | Олонхолору, олонхоьуттары кытта билсии. Олонхо геройдара |
|
| 28 | 16.04 |
| Норуотум утуе угэстэрэ | Угэс. Алгыс. |
|
| 29 | 23.04 |
| Норуот угэстэрэ | Айыы майгылаах, кун санаалаах киьи |
|
| 30 | 30.04 |
| Мин норуотум суруйааччыта П.Ойуунускай | «Саьыл уонна балыксыт», |
|
| 31 | 07.05 |
| Мин норуотум суруйааччыта Суорун Омоллоон | «Эьиги ийэ5ит», «До5оттор» |
|
| 32 | 14.05 |
| О5о суруйааччылара Улуро Адо, Огдуо Аксенова | «Таба о5ото», «Табаьыт ырыата» |
|
| 33 | 21.05 |
| Билиигин бэрэбиэркэлэн | Тест, ыйытыыга хоруйдааьын |
|
2 512
24 773 
