За творческий поиск и инициативу, высокие успехи в профессиональной деятельности

«Колокольный звон

души моей»

Преподователь русского языка и

литературы НМПК

Саманова А.Г.

Ф. И.О. – Саманова Анфиса Габдуловна

Возраст: вечно молода

Профессия: преподователь

Семейное положение: замужем, мама двух

сыновей

Увлечения: театр, чтение книг, кулинария

Мечта: издать сборник своих стихов

Любимые книги: поэзия Ангама Атнабаева

Что ценит в людях: честность,

откровенность, целеустремленность

Основные темы творчества: родной край,

общечеловеческие ценности

Источник вдохновения: природа, семья,

любимая работа

Награды и достижения: дипломант районного конкурса «Самоцветы Башкортостана» , 1 место в конкурсе - фестивале «Күрдем шишмәләре» Гран при в конкурсе - фестивале «Күрдем шишмәләре» (2011 год), Благодарственное письмо исполкома Всемирного курултая башкир (2007 год), Почетные грамоты администрации РОО,

ЦДТ, сельского совета и школы

Я – педагог

Я – педагог, проблем нерешенных

Нет, и не может быть у меня:

И в ребячьей душе столько вопросов

Они с нетерпением ожидают меня

«Что за профессия? Труд неблагодарный,

Сколько хлопот у тебя»,- говорят.

Но не знают они:

За детскую радость, улыбку на лицах

Порой я полжизни готова отдать

Морщинки, я знаю, появляются раньше,

И заметна седина в волосах,

Но самое главное для меня в этой жизни-

Успехи, победы любимых ребят

Прикасаюсь рукой и вмиг все понятно

Что и где у кого сегодня болит.

Совершив чудеса,к этой хрупкой душе

Удается найти самый нужный подход.

Заблуждаются те, говоря,что ошибочно,

Необдуманно выбран мой путь.

Каждый урок- открытие новое

Помогает мир мне постичь

Сделала шаг- никогда не отступлю я,

И не покину любимых ребят.

Я для детей ангел- хранитель

Их окрыляет добрый мой взгляд

Ты ,моя малая Родина

Отчий край – село Татышлы !

На эту тропинку , как сегодня

Помню, наступала первый раз

И слова в родном доме впервые

Радуясь,я тихо шептала ,

Когда было больно и грустно :

«Мама , мама повторяла я».

Вспоминается черемуха белая,

Пение соловья не забыть,

Беззаботное детство на Родине

В памяти останется навек.

Знаю, в любви признаются,

У родника в первый раз .

Самое сокровенное в сердце

Доверяют ему каждый раз,

Ожидаю всегда с волнением

Праздник народный - Сабантуй.

За борьбой батыров с любовью,

С замиранием сердца слежу.

Сердце трепещет, волнуется,

Когда заиграет курай,

Счастлива я,легко мне дышится ,

Спасибо тебе, Отчий край!

Всегда с теплотой и нежностью

Родина , говорим о тебе ,

Рассказать об успехах, порой за советом

Все приезжают к тебе.

Ты ,моя малая Родина ,

Село Татышлы – Отчий край !

Я знаю , через долгие годы

С любовью встретит он нас.

Колокольный звон моей души…

Детство, детство золотое

Вспоминаю очень часто,

Вспоминаю, улыбаюсь,

В детском мире все прекрасно!

Вот тропинка, по которой

Зашагала я впервые,

Уголочек сокровенный

Нет тебя милей, роднее

Мысли не дают покоя ,

Нет конца им и нет края,

И бегу я за клубочком,

Все, что было, вспоминая.

И подружки- хохотушки

Выбегают мне навстречу:

«Так идем же побыстрее,

Опоздаем снова в школу! »

И бегу я за клубочком,

Мы на горке допоздна,

За игрой не замечаем,

Что домой идти пора.

Вспоминаю с легкой грустью:

Так обидно – пролетело!

Столько светлых воспоминаний,

Удержать лишь невозможно,

Столько нежности и ласки

Мир волшебный всем нам дал,

И лелея, с колыбели

Знаю, вырастил и вас.

В жизни лесенок так много,

Спотыкалась каждый раз,

Мама, мама поднимала

По тем лесенкам не раз

Поднимала, выручала

Мама, мамочка не раз:

«Знай, таких падений много,

Дочка, доченька не плачь»

В жизни взрослых, не все просто

Временами будет сложно,

Если хочешь жить достойно,

Поступай всегда правдиво.

Я уже не та девчонка

И не плачу каждый раз,

Но на те уроки жизни

Опираюсь каждый раз.

И порой бывает трудно

Что словами не сказать:

«А таких падений много

Дочка, научись вставать!»

И сквозь слезы улыбаюсь,

Иду с гордой головой,

Жизнь – борьба и неудачи

Обхожу я стороной

И стараюсь жить достойно

Честной, доброй только быть

И гореть звездой мечтаю

И оставить добрый след…

Воспоминания о детстве

Кто не хочет оказаться

В этом мире хоть на миг,

И бегу я в мыслях снова

В тот чудесный островок.

Вспоминаю с легкой грустью

Детство звонкое порой :

Было весело, резвились,

В речку бегали гурьбой.

От родимого порога

Начинается оно .

Хорошо здесь всем живется ,

Где всегда царит добро

Вспоминаю, как с подружкой

Часто мы ходили в лес,

И во рту я ощущаю

Земляничный горький вкус.

Слышу нежный голос мамы:

« Ты так быстро подросла

И по этим детским тропам

В мир большой уже вошла.

Мир- не детский, будет много

Огорчений и тревог,

Будет сложно - возвращайся

Ждет родительский порог.

В мире взрослых после

Будут и обиды, боли,

Рассуждай всегда спокойно

Дочка, в сердце не бери

Мой наказ – не заблуждаться,

Много тропок и дорог

Сделать выбор очень трудно,

Постарайся мудрой быть

Путь обмана и разврата

Может легким показаться,

Но не можешь, я надеюсь,

В этой жизни ошибаться.

Путь правдивый и свободный

В нем ты можешь оказатся

Улыбнется тебе счастье,

Только надо постараться

В воспоминаниях отправляюсь

В мир волшебный каждый раз,

Обращаюсь в мыслях к маме

Выручала и не раз.

Постараюсь быть похожей

В этой жизни на нее,

Спустя годы,добрым словом

Дети вспомнят и меня.

Размышления сына Айнура о дружбе

Что значит для меня дружба,

Хочу я это понять,

Размышляя над этим вопросом,

Возвращаюсь в детство опять.

Сколько счастливых мгновений

Беззаботное детство хранит,

Маленький, шустрый Булат

Улыбаясь, навстречу бежит

Был с детства веселым, проворным.

Не нравилось мне одному,

Собирались мальчишки, девчонки,

Резвились в нашем саду

Что таится под понятием дружба,

Я, конечно, не понимал.

От чего не мог я ответить

Сердце всегда трепетал.

Теперь понимаю – слово

Дружбой великой зовут,

Это волшебное понятие

Может чудеса сотворить.

Размышляя о дружбе, вспомнил,

Что сказала тогда мне мать

И её наставления, словно,

Помогли жизнь мне понять.

«Пройдут годы, станешь взрослым,

Но прошу, никогда не забудь,

Друзьям детства, своим одноклассникам

Хоть и редко шли ты привет».

Услышав беседу о дружбе,

Поближе отец подошел,

Словно что-то важное

Сыну сообщить захотел.

Ты знаешь сыночек, мы с мамой

Дружили давно, с детских лет,

Детство сменила юность

Родилась большая любовь.»

С гордостью и с восхищением

Смотрел, улыбаясь, на них

Источником радости, счастья

Стала дружба в жизни у них.

Звонкий, веселый смех раздается

Всем хорошо живется у нас,

В доме уютном, просторном

С радостью встретят и вас.

В доме уютном, просторном

С радостью встретят и вас.

Счастье какое – чувствовать сердцем.

Царит в семье дружба, любовь.

Поддержат меня в любую минуту,

По первому зову они прибегут.

И не случайно в семейном альбоме,

Столько заветных друзей,

И в радость, и в горе они среди нас,

Собираемся часто дружной семьей

Чувствовать рядом товарища верного,

Опираться на него я хочу

Нужна будет помощь – уверен,

Огонь и воду пройду!

Дружба – это жизнь во имя других,

На благо кого-то идти до конца,

И если сочтут меня другом заветным ,

Это есть жизнь, друзья , для меня

Это есть счастье, друзья, для меня

Выпускникам

Годы, годы пролетели

Как я их хочу вернуть.

Вы достойно каждый раз.

Без детей моих любимых

Подскажите, как мне быть

Помню, помню как сегодня

Как пришли мы в пятый класс

Неподвижно просидели

На уроке целый час

И на каждой перемене

Бегали к Фаритовне

Заявили: «Нам так трудно

Заберите нас к себе».

Так усердно поднималис

Вы по лестнице наук.

Семьей дружной, неразлучной

Стали за короткий срок

И призерами вы стали

Не случайно и не раз.

И честь школы защищали

Вы достойно каждый раз.

Мысли не дают покоя,

Вспоминаю с болью я:

Прозвенит звонок последний

Расставаться уж пора.

Время, знаю, быстротечно

Сердце лишь не признает:

Голоса, улыбки ваши

Не удастся мне забыть.

И я с вами не прощаюсь.

«До свидания»,- говорю.

Знайте, что вестей хороших,

Дорогие дети, жду.

И всегда мы вам желаем

Встретить добрых лишь людей,

И достичь высот высоких

Счастья и удач в пути.

Размышления сына о жизни

Сам того не замечая,

Размышляю очень часто…

Как живу, и чем дышу я,

Не бегут ли дни напрасно?

Вот тропинка, по которой,

Помню, зашагал впервые:

Белоствольная береза…

Нет земли родней, милее.

А как время быстротечно:

Мигом детство пролетело,

Радость, боль, щемят мне сердце,

Все так дорого и близко.

Сколько нежности и ласки

Испытал я в отчем крае,

Мама, Родина, Отчизна

Произнес я здесь впервые.

Вспоминаю свое детство:

Утекло с тех пор немало,

Ты – земля моя родная,

Здесь хранится то, что свято.

И прирос корнями, знаю,

Глубоко к земле я этой,

Теплоту родного дома

Где б я не был, ощущаю.

И пролито сколько крови,

За святую эту землю,

Изучая свои корни,

Размышляю я о жизни.

Доброту и нежность, ласку,

Как журчит родник любимый,

И волнения, тревоги

Не забыть мне, край родимый!

Размышляя же о жизни,

Обращаюсь к молодежи,

То, что свято, сокровенно

Не забудь, прошу я, помни!

Говорят мне очень часто

«Наслаждайся, жизнь прекрасна

Весь в заботах и тревоге

Друг мой, ты живешь напрасно?»

Мне их жалко, время даром,

Дни текут у них напрасно,

Среди бурной молодежи

Радуюсь, что таких мало.

Край родимый ожидает

Сколько добрых начинаний:

Дело доброе ты сделал,

Столько светлых воспоминаний.

Я вчера скворечник сделал:

Соловей поет сегодня,

И гурьбой примчались дети;

Вот как весело живется!

«Может к роднику ребята

Мы отправимся все вместе?»

Поработали усердно -

Маленький, но подвиг тоже.

Родословную составить

Мне недавно поручили,

Столько радости и веры

Получил я от открытий.

В феврале в Курдым я ездил,

Занял призовое место.

Мелодичность и певучесть

Ощутил родного слова.

Говорите, в нашей жизни

Подвигам уже нет места.

Будьте вы чуть-чуть добрее,

И поймете, как все просто.

На зарю, закат смотрите

Вы, любуясь, с удивлением;

И вокруг вдруг оживает все

И восстанет в новом свете.

Уголочек сокровенный,

Ты клочок страны огромной!

Радость наполняет сердце

Я горжусь землей родимой!

Необъятные просторы,

И заветные тропинки,

Все ведут меня могучей

Сердцу Родины – России!

И горю желанием с детства,

Быть достойным твоим сыном,

И в учебе, и в работе

Даю слово – быть примером!

Славных мы следов оставим

В биографии Отчизны,

И о нашем поколении

Будут говорить страницы!

Разговор внука с дедушкой.

Не русский я, но россиянин. Зваться

Так навсегда, душа моя, гордись!

М. Карим

Великий русский язык

- Родной язык для меня башкирский

Говорить научился на нем,

Слова святые – Родина, мама!

С трепетом в сердце я произнес.

А помните, дедушка, за вами

Старался слова повторять,

Радость, успехи, тревоги

Научился на нем выражать.

Но однажды принесли вы книги

Я читал тогда по слогам,

Увидев рисунки на обложке,

Обратился с просьбой я к вам.

Об этом деревянном мальчишке

Дедушка, хочу я узнать:

Читаю – ничего не понятно

Подскажите, как надо читать?

- Секрет прост - тебе непонятен

Великий, могучий язык.

Начало берет с языка русского

Наша великая Русь.

С давних времен в стране необъятной

Много народов живут.

Для кого-то родной удмуртский,

Для кого – то чувашский,

Для кого –то марийский язык.

Но все понимают великий

Правдивый, свободный язык.

История страны отражается

На нем наш пройденный путь.

Время настанет – поможет он

Азы наук постичь,

Узнать о героях, о странах далеких

Родину беречь и любить.

Является мостом между странами

Этот могучий язык.

Культура народа освещается,

На нем говорил Пугачев.

В годы войны на великие подвиги

Звал нас русский язык,

Много крови было пролито

Язык русский мы смогли уберечь.

Кровь сочилась от жгучей боли

Слезы текли по глазам,

Выражал на русском боль и страдания,

Опирался к родным я плечам.

Ты знаешь творили на русском

Пушкин, Ломоносов, Толстой,

Богатство литературы русской

Увидишь с годами ты в нем.

Культурное наследие народа

Передает нам русский язык

Полюби, как родную, внук мой,

Изучай ты, русский язык.

Узнаешь о героях сказочных

Научишься смелым ты быть!

Порой они тихо подскажут,

Как же тебе дальше быть.

-С этого дня для меня язык русский

Самый близкий и надежный друг.

Знаю, везде меня поддержат

Встретят с улыбкой, поймут

В Москве, на Украине и в Молдавии

Помог мне друзей заиметь.

Мелодичный, звонкий и строгий

Великий русский язык.

Чудо свершилось, когда прочитал я

О природе тютчевский стих.

Вечера лучезарные, чудную осень

Волнуясь, представил я вмиг.

Сколько открытий для себя сделал

Листая страницы Платоновских книг.

Понять и услышать голос безмолвный

Научил меня этот язык!

Истинную красоту увидел,

Читая страницы Пушкинских книг.

Быть бескорыстным, проявлять милосердие

Ценить научился дружбу, любовь.

Величие языка русского

Помогли, дедушка вы мне постичь.

В этом сокровище – мудрость народа

Его мы должны любить и беречь.

Родным и близким стал с детства

Бесстрашный и звучный мне слог.

В нем достижения народа,

Горжусь тобой, русский язык!

Ыру агачым.

«Өйрәнергә телисеңме,-

Дигәч,- ыру агачын?»

Гажәпләнеп әтиемә

Шулчакта мин карадым.

Һәм күрдем мин бер тамырдан

Күпме тармак чыкканын.

Ә тармаклар - тере тарих,

Хәтирәләр икәнен.

Салмак кына үрмәләдем

Буын чылбыры буйлап,

Ата – бабалар язмышы

Ачылды миңа кинәт.

Тамыр җәйгән бу җирләрдә

Алар беренче булып

Яңа тормыш башлаганнар,

Шатланып, тирмә корып.

Тимергазе тамырыннан

Безнең тармак яшәү алган:

Барый, Фаяз, Гаталар

Аның улары икән.

Олатаем абруйлы,

Укымышлы кеше булган,

Аның йөзендә мин бүген

Район тарихын күрәм.

Гатадан туган Габдулла-

Ул минең дәү әтием.

Мактап һәрчак телгә ала

Халкым колхоз рәисен.

Янып, көеп эшләгән ул

Туган ягы, иле өчен.

Фермаларда, басуларда

Халкым күрә аның көчөн.

Мин бу тармакларда күрәм

Туган илнең язмышын,

Нәсел җепләрен көйдергән

Явыз сугыш ялкынын.

Дәү әтинең өч абыйсы

Яу кырында ятып калган

Мостафалар нәселенә

Алар данлы эзләр салган.

Зиафа әбием исән:

Күкрәгендә орден, медаль.

Аның риваятьләрендә

Сугыш юлларын үтәм.

Нәсел җепләреннән күрәм

Тармакларның нык икәнен

Кардәшләрнең бик күпләре

Арабызда юк икәнен.

Күрәм, ыру агачында

Дуслык жебе нык икәнен,

Жан тартмаса, кан тартканын,

Туган жирләр бер икәнен.

Тарихы бар, тамгасы бар

Үз йоласы һәр гаиләнең.

Без тиешбез өйрәнергә

Нәселебез шәжәрәсен.

Без- киләчәк буын, бүген

Сүз бирәбез халкыбызга:

Тап төшерми яшәрбез дип,

Ыруыбыз агачына!

Кирәк икән, корал алып,

Ил чигенә басарбыз без,

Туган жирнең тынычлыгын,

Азатлыгын якларбыз без!

Туган ягыма

Мина моңда барсы якын

Бу минем туган җирем.

Чияле тау, урман-кырлар

Минем балачак илем.

Тәгәрәп хәтфә үләндә

Уйнаган, көлгән җирем.

Шаулы язлар, сихри җәйләр

Саумы, балачак илем!

Кошлар җырына кушылып

Хыялга чумган җирем.

Иҗат чишмәмнең башы син

Нигез ташын саклаучы син

И-изге туган җирем!

Икмәк тәмен, тормыш ямен

Тәтешлем синдә тойдым!

Тәүге тормыш сабакларын

Салмак кына аңлаткан җир

Намусыма тап төшерми

Яшәргә дә өйрәткән җир.

Күңелләрем тулган мәлдә

Үксеп-үксеп елаган җир.

Тормыш – көрәш икәнлеген

Кечкенәдән аңлаткан җир

Барлык шатлык – сөенечне

Балачактан бүлешкән җир.

Изге туфрак – туган төяк

Минем өчен иң газиз җир.

Күнелемдә тәбигатъкә

Олы сөю уяткан җир

“Туган төяк, туган туфрак

Бер генә ,” – дип эндәшкән җир.

Әти-әни назын тойган

Туган авыл – иң изге җир!

Иҗатыма канат куйдың

Рәхмәт сиңа, и туган җир

Ялгыз каен

Юл читендә ялгыз каен

Тора уйларга чумып.

Мин дә тукталдым янында,

Китим дип, хәлен белеп.

«Көтмәгәндә давыл чыгып,

Калдырды мине ялгыз.

Нигә шулай рәхимсез

Булдың, ди, миңа язмыш.

Куанып язгы таңнарга,

Серләшә идек ничек?

Бер ялгызым гомер юлын

Yтәрмен дим, ничек?»

Каенның әрнү, сагышы

Yтә шул йөрәгемә.

И, Ходаем, бу тормышта,

Зинһар, дим, ятим итмә!

Ятимлекне тойдым инде

Кечкенә чакларымнан.

Пар канатым каерылса,

Бер көн дә яши алмам.

Чалт аяз көннәрне кайчак

Каплый шул кара болыт.

Сагыш, кайгылардан, Ходай,

Саклачы, димен, берүк!

Яндырма кешеләрне син

Ялгызлык утларында.

Яндырсаң яндыр бары син

Мәхәббәт утларында.

Гали Чокрыйның туган көненә арнап

Мин кечкенә улың синең

Тәтешлем – туган жирем

«И бәхетле балачак», - дип

Уйнап - көлеп яшим мин

Горурланам: сокланырлык

Бай тарихың бар синең

Купме данлыклы шәхесләр

Биргәнсең илгә, җирем

Куренекле шәхес – Чокрый

Иҗат иткән бу җирдә.

Туган илгә олы сөю

Аның шигырьләрендә.

Гарәп, фарсы телләрендә

Күпме ядкарь язылган

Татар, башкорт халкының

Язмышлары чагылган.

Күтәренке рухта язган

Ул галимнәр хакында

Аң - белемгә олы сөю

Мәдхия үзәгендә.

Кечкенәдән якын миңа

Гали Чокрый иҗаты.

«Тормышта тап үз юлыңны,

Бул, - улым, ди инсафлы».

Язмыш җиле чәчләреннән

Сыйпап кына үтмәгән.

Иманга, телгә, Ватанга

Ләкин ул тугры калган.

Кызыксыну белән укыйм

Чокрыйның шигырьләрен.

Ничек матур тасвирлаган

Табигать мизгелләрен.

Гашыйк ул ямьле язларга,

Көзләрдән илһам алган.

Ак кышлар сафлык бөркесә

Җәйләргә хәйран калган.

Мәгърифәтче - бөек шәхес

Китсә дә арабыздан

Мәдхия һәм ядкарьләре

Күңелдә урын алган.

Данлы тарих битләренә

Бик еш кына юл алам.

Үткәннәреңә таянып

Яуларбыз яңа үрләр.

Башкортостан – туган жирем

(Улым Артурга)

“Башкортостан – туган жирем “,– диеп

Олы горурлык белән әйтә алам

Күпме карасам да бу жирләргә

Тәү кат күргән кебек таң калам

Башкортостан! Һәр мизгелең матур:

Сафлык бөрки ап-ак кышларың,

Язларыңнан илһам алып яшим

Нинди матур сихри жәйләрең!

Башкортостан дигән гүзәл жирнең

Мин дә кечкәй генә улымын

Батыр Салаватның рухын тоеп

Туган жирләремнән атлыймын

Күрче, бар табигать моңга тула,

Кошлар кайткан туган якларга,

Бөреләрнең тулышканын күрәм,

Ә елгалар сыймый ярларга.

Табигатьнең язгы күкрәүләре

Нечкә күңелемне жилкетә

Ябай гына шушы сихри төбәк

Кадерле һәм якын ул миңа.

Ә тарихы авылымның, беләм,

Ата-бабаларга тоташкан.

Халкым исеменнән рәхмәт әйтеп,

Мин аларга бүген эндәшәм.

Туган жиремә

Эй, матур туган республикамның

Урманнары, күлләре

Күңелемә илһам сибә

Сихри, моңлы язлары.

Моңлырак сайрыйдыр кошлар

Таңнар нурлырак төсле

Башка якта мондый гүзәл

Чәчәкләр юк хуш исле.

Булырга телимен үскәч

Мин алдынгы игенче

Ундырышлы бу туфракка

Буразналар сызучы.

Ә мин телим үсеп житкэч

Укытучы булырга,

«Изге туфрак-туган Жир»,- дип

Өйрәтермен язырга.

Ак халатлы апаларны

Кечкенәдән яратам,

Шуңа гел бишкә укыймын

Мин бит, дим, врач булам.

Авыллар һәм калаларда

Сапырмын биек йортлар,

Азат жирдә шат елмаеп

Яшәсеннәр балалар.

Нинди матур авылымнын

Кырлары, болыннары,

Сагындыра, ерак китсәм

Шифалы Йок сулары.

Язлар житсә Йок буйларын

Шатланып урап үтәм

Гөрләп, күкрэп чәчәк атсын

Тик тыныч булсын Ватан.

Бәхеттән елмаеп кына

Ана кочсын баласын,

Балалар һич вакыт ятим

Аналар тол калмасын.

Жиребез һәрвакыт тыныч,

Күгебез булсын аяз,

Жирдән, күктән һәрвакытта

Ишетелсен шат аваз.

Күңелебездә туган жырлар

Ташкын булып ургыла

Жыралрыбыз булсын бүләк

Газиз туган жиремә.

Мәктәбемә

Аерылышу минутлары, ай – һай, авыр,

Тик нишлисең, сәгать сукты, җитте вакыт.

Мөмкин булса, синдә генә, туган йортым,

Укыр идем мин шатланып бик күп вакыт.

Кошларыңны үстердең дә, таратасың,

Сау бул, мәктәп, туган йортым кебексең син.

Еллар узып, таралсак та төрле якка,

Иң бәхетле мизгел булып торырсың син.

Артта калды бер ваемсыз балачаклар,

Классташлар, тәүге сөю, туган мәктәп.

Язмыш җилеилтер икән кай тарафка,

Бу тормышны булырмы соң инде аңлап?

Китмәс идем, тик нишлисең, җитте вакыт,

Ишетәсеңме соңгы кыңгырау ала чынлап.

Ул көмеш моң әйтә безгә: «Сукты сәгать,

Айрылышу, ай – һай, авыр, сау бул, мәктәп!»

Яратамын

Яратамын бу жирләрдә

Тамырларын булган өчен,

Басуларда алтын башак

Шаулап, күкрәп үскән өчен!

Борынгыдан ата-бабам

Матур оя корган өчен,

Тармаклары бу тамырның

Еракларга илткән өчен.

Тәбигатең бай һәм юмарт

Шундый хозур булган өчен,

Сүнмәс йолдыз булып янган,

Кешеләрең булган өчен!

Яратамын авылымны

Туган жирем булган өчен,

Шат елмаеп беренче кат

Аваз салып көлгән өчен.

Икмәк тәмен, дөнья ямен

Синдә авылым тойган өчен,

Сукмагында беренче кат

Эзләр салып үткән өчен.

Изге туфрак кара жирдә

Нигез ташым булган өчен,

Адашканда, ялгышканда

Гафу итә белгән өчен.

Колач жәеп һәрвакытта

Әти-әни көткән өчен,

Куеныңа сыенырга

Туган йортым булган өчен.

Туганнарым бер алманы

Бишкә бүлеп торган өчен,

Туганым”, - дип минем өчен

Ут-ялкынга кергән өчен.

Шушы жирдә олы бәхет

Мөхәббәтем булган өчен!

Иңнәренә башым салып

Елаган һәм көлгән өчен!

Ана булгач шатлык яше

Күңелемә тулган өчен,

Сөенечтән сабыемны

Күкрәгемә кыскан өчен.

“Әни”, - диеп балаларым

Һәрчак өзелеп торган өчен,

Сөенеч һәм шатлыкларны

Кызганмыйча биргән өчен.

Авылымның даны бүген

Рәсәй буйлап киткән өчен!

Сәүкиязым ижатыма

Дәрт һәм илһам биргән өчен.

Моң - сагышлар баскан чакта

Сабырлыклар биргән өчен,

Борчуларны артка куеп

Жан дусларым килгән өчен.

Күршеләрем бик еш кына

Хәл белешеп торган өчен,

Эштән арып киткәнемдә

Ярдәм кулы сузган өчен.

Ихтирамга лаек булган

Кешеләрең булган өчен,

Күңел түрләрендә алар

Туган жирне тоткан өчөн

Гади авыл зур тарихка

Матур эзләр сызган өчен,

Гомерләрне жырлар итеп

Яши ала белгән өчен.

Ихтибарлы, чын йөрәкле

Авылдашлар булган өчен,

Алар мине чын күңелдән

Сөйгән өчен….

Ничек бармын –

Шулай кабул иткән өчен

Рәхмәт сезгә, туган жиргә

Барсы өчен.

Шәжәрә

Шәжәрә - ул быуын бәйләнеше,

Горурлыгы, даны тарихның.

Тап төшерми ыру, нәселенә

Яшәеше башкорт халкының.

Шәжәрә- ул ырыу агачының

Давылларга каршы торуы,

Иле, халкы өчен ир - егетнең

Корал алып яуга чыгуы.

Шәжәрә- ул тәүге курай моңо,

Тирмәләрдә туган йолалар,

Ыру, нәселем, дип яу кырында

Корбан булган күпме язмышлар.

Шәжәрә- ул безнең туган туфрак,

Тәрбиәнең асыл ташы да.

Зәңгәр күкләр, тыныч көннәр өчөн

Халкыбызның тамган каны да.

Быуын чылбырлары һәммәбезнең

Бер тамырга килеп тоташкан.

Бер тамырдан күпме тармак чыккан-

Нәсел җебен алар тараткан.

Ыру агачының тармаклары

Биек Рәсәй буйлап таралган,

Быуын чылбырының бәйләнешен

Сөйли кебек шушы тармаклар.

Мәгърүр агачымның тармаклары

Биек Рәсәй буйлап таралган.

Мин аларның гүзәллеген күреп,

Чын күңелемнән бүген шатланам.

Шәжәрә- ул безнең үткәнебез,

Халкыбызның чагу таңнары,

Ыру агачының горурлыгы,

Тамырларның көчлө шаулауы

Туган якта туган уйлар

Иң бәхетле минутларның хәтирәсен

Туган ягым һаман булса саклый сымак

Салкын кышлар йөрәгемә үтеп керсә

Кайтам сиңа туган җирем җылы эзләп

Һәркемнең бит күңелләре төпсез дарья

Кем соң белә дарьяларда ниләр ята

Басыйм диеп күңелдәге сагышларны

Кайтам әле мин ашкынып туган якка

« Ахирәткәй, хәлләр ничек, кайттыңмы », -диеп

Каршыбызга йөгереп чыга классташым

Вакыт булса шатланышып очрашуга

Чишәбез без әкрен генә сер йомгагын

Язмыш җиле тетрәндереп узган чакта

Юл аламын дәва эзләп бала чакка

Йөрәгемнең ярсыуларын басам сымак

Кайткан чакта, ә тик бары туган якка.

Тукталам да тәүгеге йортта һәм тын калам

Барсы гәзиз, шундай якын күңелемә

Уем белән бер рөхсәтсез керәм әле

Шакып үтәм ауылдашлар ишегенә.

Авылымның үткәне һәм киләчәге

Китапларга язарлык зур тарих икән

Онытмыйкчы кайда гына яшәсәк тә

Шушы гади авыл безне кеше иткән

Моңсуланып тукталамын туган йортта

Ишегендә күптән инде бикле йозак

Тик шулай да күз йәшләрен сөртәсөртә

Каршыбызга әни йөгереп чыгар сымак.

Колагымда чыңлый бары әйткән сүзе

« Кичә генә күрдем кызым сине төштә

Әни гомере уза инде бала көтеп

Төннәрдә дә, кайттыңмы , дип чыгам йортка ».

Уйларымны бүдерергә теләгәндәй

Ак әбием күршедәге кулын болгый :

«Бик вакытлы кайткансың бит, балакаем

Бәби туе бүген бездә, сиздеңме»,- ди.

Кичә генә авыл халкы шатланышып

Төшерде бит күршебезгә килен

Алга куя яше, карты бездә кызым.

Туган җирем булса да тик кечкенә бер авыл гына

Эше белән кушыла ул бөек илгә.

Туган җирне гөлләр итеп, гөмерләрне җырлар итеп

Яшгәнгә оло рәхмәт халкым сиңа.

И Тәтешлем, сихри назым,

Балкыйсың син якты йолдыз булып кына

Зур ышаныч, өмет белән генә бары

Башкортостан да бит һәр чак карый сиңа.

Кайда гына илткәндә дә язмыш җиле

Ашкынамын, ашыгамын авылыма .

Дан һәм мактау җырлыйм, миңа яшәү биргән

Ижатыма илһам биргән Тушкырыма!

Әни турында уйланулар

Йөрәгемдә иң кәдерле хәтирәләр

Әни, дисәм бер-бер артла яңаралар

Чишмәләрең, урман, күлләр, каеннары

Сагындык дип, әйтерсең лә чакыралар.

Күңелегезне сезнең дә, әй, ак каеннар,

Баса микән сагынудан сары сагыш.

Туган якта барсы миңа шундай якын,

Һәр сукмагы аның миңа якын, таныш.

Авыл чите … тезелгәннәр ак каеннар,

Сәләм биреп сагышларын тараталар.

Ничә кайтсам, ничә китсәм иң беренче

Ак юл теләп изге юлга озаталар.

Һәммебезне тәүге тапкыр әниләр бит

Бәхет теләп изге юлга очыралар.

Картаябыз, ә шулай да алар һаман

Безнең хакта, безнең хакта борчылалар.

Туар көнне басканда да кайгы-хәсрәт,

Күңелләрне капласа да сары сагыш.

Тик бер сорау әниләрнең телләрендә:

«Балакаем, ни хәлләр бар, ничек тормыш?»

Таң алдыннан күргәнем бар, йортка чыгып

Бары безгә чиксез бәхет тели алар.

И, ходаем, ышанычым дия-дия

Һәммәбезгә тыныч тормыш юллый алар.

Үзебез дә хәзер инде бала түгел,

Үсеп җиткән, күрик әле, улар-кызлар.

Чәчебезгә сиздермичә чаллар кергән,

Балачактан узган инде бик күп еллар …

Тик шулай да көтә әле, керфек какмый:

«Кайтыр»-, диеп бүген, бәлки, сабыкаем.

Балкып яна уты, чәе кайнар,

Каршыларга һәрчак әзер балакаен.

Тик кайтабыз сирәк кенә, нишлисең бит,

Эшләр авыр, вакыты тар, буш чак сирәк.

Аңламыйбыз, әниләргә бик тә авыр,

Күңелләрен юатырга без бит кирәк.

Ана! Ана! Изгеләрдән изге кеше ,

Хөрмәт итеп синең алда баш иямен.

Туар көнең тыныч булсын, сәләмәтлек,

Шатлык, бәхет теләп сиңа мин үтәмен.

Котлы булсын туегыз

Җыелганбыз бүген шундый,

Без шатлыклы бәйрәмгә

Өстәл тулы күпме ризык

Зур шатлык күңелләрдә.

Караң әле тагын бер кат

Флидәгә һәм Назифка

Йөзләрендә шатлык нуры

Яратыу бер-берсенә.

Күңелегез дә һәр чак шулай

Ак һәм пакъ булып калсын

Бу донъяга ямьнәр өстәп

Йолдыздай булып балкый.

Гәепләмәң, Назифка да

Әйтәбез бер-ике сүз

Кирәк булса киләчәктә

Бәлки исеңә төшер:

“Сеңлебезнең күңеле нечкә

Тиңдер бәллүр савытка

Бүгенгедәй ярат анны

Күз карасыдай сакла.

Безнең күз алларыбызда

Сеңелкәшебез үсте

Кечкенәдән тыңлаучан да

Бик тыйнак бала булды.

Авырлыксыз буламы соң

Авырлыклар булгандыр

Әти-әни йөрәгенә

Барысы да сыйгандыр.

Кызым кеше булсын диеп

Күпме көчләр салганын

Сиңа сиздермичә генә

Күз яшьләре тамганын

Әниең генә беләдер

Әтиең генә сизәдер”.

«Безнең тормыш балалар,-диеп

Бар бәхетем, шатлыгым дип

Бу тормышта кеше булсын

Бик күпләргә үрнәк булсын

Безгә олы терәк булсын»

Дия-дия әкрен генә

Чәчләреңнән сыйпаган

Онотма ата-анаң.

Бүген нинди шатлар алар

Күзләрендә күпме нур

Йөләрендә оло шатлык

Киләчәккә ышаныу.

Сез аларны шатландырып

Матур итеп яшәгез

Бу тормышта ныклы басып

Ышанычла атлагыз.

Без кияүне энебездәй

Арабызга алабыз

Үзе тыйнак, ә күңеле

Матур дип ышанабыз.

Бәби туйларына шулай

Тагын килербез әле

Шатланышып һәм көлешеп

Бәйрәм итәрбез әле.

Якташларга

Саумы туган ягым, тугын авыл

Тәүге тәпи баскан җиркәем,

Кайттым әле озын юллар үтеп

һәммәгезне шундый сагындым.

Хәтирәләр яшьлегемә илтә

Уйлар сүтә гомер йомгагын,

Ахирәтем Зөлфияне күрәм, классташларны

Барсы көләч, шундай шат бүген.

“Әйдәң кызлар вальс әйләник”,- дип

Килә каршыбызга егетләр

Иң бәхетле мизгел булып калды

Күңелемдә шушы минутлар.

Тик ник әле кыска булды бу көй

Уйларым да кинәт чуала

Без бит чыгарылыш кичәсеннән

Юл алганбыз сугыш кырына.

Якташларыбызны искә алып

Тукталамын һәйкәл янында,

Күпмеләрнең шаулы яшьлегенә

Һәйкәлләрдән нокта куела.

Мәрмәр ташка чокып язылган бит

Барыбызга таныш исемнәр

Исем генә түгел, бу тактада

Челпәрәмә килгән язмышлар.

Ахирәтем Зөлфияне беләм

Бергә үттем сугыш юлларын,

Ишетәмен сымак еллар аша

Үзәк өзгеч соңгы авазын.

«Туган ягым керә төшләремә

Шаулы язлар, ямьле җәйләре

Уянамын сугыш кырларында

Әниемнең тоеп назларын.

Сөйгән ярым Мансур килә сымак

Тальян тартып минем каршыма».....

Сүнде өмет, өзелде яшь Гомер….

Ишетелде шартлау шул чакта.

Меңнәрнең бит исемнәре генә

Кайтты бары туган ягына

Мансур, Фәтьхлислам, Шәйхлислам

Ятып калдылар яу кырында.

Кыяметдин яуга киткән чакта,

Тумый калган иде улы да

Очраштым мин бүген аның белн

Чәчләренә инде чал кергән.

Кыяметдин, сине күрмәсә дә

Беләсеңме, улың сагына

«Сөйләгезче әти хакында»,- дип

Фронтташларыңа ул юл ала.

Ата назын тоймый үсмәсеннәр

Ятим калмасыннар балалар!

Мәрмәр ташка исем язылмасын

Тол калмасын идее хатыннар!

Мәрмәр ташта исем генә түгел

Челпәрәмә килгән тормышлар,

Бик еш кына күз алдыма килә

Көлемсерәп япь-яшь солдатлар

«Матур яшәгез»,- дип әйтә сымак

Еллар Аша безгә якташлар.

Шаулы язлар, ямьле җәйләр өчен,

Булган өчен тыныч күк йөзе,

Азат җирдә бала туган өчен,

Шат елмаеп ана көлгән өчөн

Без бит сезнең алда бурычлы

Күз салыгыз, тормош нинди матур,

Аяз булсын һәрчак күк йөзе!

Яңадан да яңа үрләргә

Күтәрелә ,күрең ,Тәтешле!

Киләчәгең өметле бит синең,

Узган юлы хайран калырлык,

Башкортостан үрнәк итеп куя

«Халкы, эше данга,-дип,-лаек».

Зур горурлык һәм сөенеч белән

Чыга халкым бүген бәйрәмгә,

Юбилеең белән котлап җирем

Тирә-якка җыр-моң агыла.

Эй, кешеләр! Туган җиребезне

Яшик бары данга чорнап без!

Тәтешлене гөлгә-нурга күмеп

Атлыйк алга, бары алга без!

Солдатларга

Сугыш елларын белсәм дә

Укып кына китаптан

Кайгыдан яшь түккәннәрне

Күреп һәрчак уйланам.

Хәбәрсез югалган улын

Ана көтә исән дип,

«Кайтыр улым, бу доньялар

Могҗизадан тора бит».

Менә йолдыз каккан капка

Җыйналган абый-апа,

Әтиләрен искә алып

Һәр елны алар кайта.

Бу йортта тол хатын яши,

Ул һаман көтә ирен

Хәтерли ул иң бәхетле

Ак күлмәк кигән көнен.

Күпме гомерләр өзелгән

Данлы сугыш кырында,

Туган илдән яуга киткән

Авылдашлар уенда.

Җиңү таңын аттырыйк дип

Көч салган хатын-кызлар,

Оло хөрмәт белән сезне

Алар йөрәктә саклар.

65 ел инде халкым

Җиңү таңын каршылый,

Безгә җиңү алып килгән

Солдатларга дан җырлый.

Мең- мең рәхмәт безгә тыныч

Гүзәл тормыш биргән өчен!

Гомерләрдән артыгырак

Туган илне күргән өчен!

Туган ягыма

Туган авылым, туган җирем

Туган төягем минем

Йөрәгемдә мәңге булыр

Яшел бишегем минем.

Табигәтьнең шундай гүзәл

Сокландыргыч җирендә

Күркәм булып утырасың

Башкортостан җирендә.

Уңдырышлы болыннарың

Җимешле урманнарың

Уңганнар да, бердәмнәр дә

Авылым кешелрең.

Бу җирләрдән тәпи басып

Тәге тапкыр үткәнмен

Әти, әни, авылым дип

Синдә тәү кат әйткәнмен.

Шушу җирә ата-бабам

Тир түгеп җир эшкәрткән

«Туган төяк, туган туфрак

Бары бер»,- диеп өйрәткән.

Чыгасы юк чит җирләргә

Байсың да, матурсың да

Елгалар, урман-күллерең

Гүзәллек бирә сиңа.

Горурланып һәм сокланып

Үткән елларга карыйм

Яңа гасырга бары тик

Изге теләкләр юллыйм.

Күпме данлыклы кешеләр

Туган җиремнән чыккан

Бөек шагыйрь Атнабайны

Тәтешлем илгә биргән.

Салаватны, Хәнияне

Тыңлыймын да таң калам

Шушу җирдә тыуганыма

Чын күңелдән шатланам.

Бәхетле мин шундый гәзиз

Минем туган җирем бар

Моңлы илткән, җырлы илткән

Минем туган илем бар.

Язлар җитсә Йок буйларын

Сокланып урап үтәм

Шаулап, күкрәп чәчәк атсын

Тик тыныч булсын Ватан.

Бәхеттән елмаеп кына

Ана кочсын баласын

Балалар һич вакыт ятим

Хатыннар тол калмасын.

Җиребез булсын тик тыныч

Күгебез булсын аяз

Җирдән, күктән һәр вакытта

Ишетелсен шат аваз.

Сезгә, кәдерлеләрем.

Уйлар, уйлар тынгы бирми

Ә алда күпме юллар

Бәхет кояшы әйтегез

Чыгар икән кай яктан?

Сәгать сукканы билгеле

Тик һәркем артка карый

Моң-сагышка тулы күңел

Мәктәп елларын уйлый.

Минем дә күңелем бүген

Сезгә карап зар елый,

Сездәй кыз, егетләрне әй

Табармынмы дип уйлый.

Вакытка :«Туктап тор»,- димен

Аңламый, ашыктыра

«Канат чыккач кошлар да,- ди

Үзенә оя кора».

Кыңгырау чыңын күңелем

Ишетергә теләми

Сездәй кыз, егетләрне ул

Югалтырга теләми.

Көмеш теле чың-чың итә

«Сәгәть сукты, вакыт,- ди

Тәүге сәфәргә инде син

Озатырга тиеш»,- ди.

Чакыра ул шатланырга

«Бүгенге көн бәхет,-ди

Нинди гүзәл кыз, егетләр

Үсте монда, күрең”,- ди.

“Киләчәктә ышанычлы

Алар терәк булыр, - ди

Авылыбызны бөеклеккә

Күтәрерләр әле»,- ди.

Сагышланып колак салам

Мин кыңгырау чыңына,

Сәгать суккач ниләр эшлим

Юллыйм тик бәхет кенә.

Тәүге сәфәргә чыгасыз

Телим тик уңыш кына,

Ходай сезгә насип итсен,

Бәхет һәм шатлык кына.

Беренче укытыучыма

Чәчләргә чаллар керде дип

Боекмагыз!

Маңгайларда сырлар диеп

Кайгырмагыз!

Үтте гомер, артта калды яшьлек диеп

Һич вакытта юкка гына

Пошынмагыз!

Сездән киткән рәхмәт әйтеп - беләсездер

Бу тормышта күпме кызлар, күпме уллар

Һаман да бит сезнең әйткән киңәшләрне

« Балам»,-диеп эндәшкәнне - хәтерлиләр.

Сезнең үткән тормышыгыз- кояш кебек

Озак еллар тора шулай нурлар сибеп

Күпмеләрне сез бит апа кеше иткән

Укыучыгыз шуңа сезне үрнәк иткән.

Үрнәк булып яшисез сез һәрвакытта:

«Тормыш авыр, авырлыкка түзегез»,-диеп

Һәр вакытта тик чын кеше булыгыз » ,-диеп

Сиңа.

Син минем яшьлек йолдызым,

Син минем сихри таңым,

Яннарымда син булганда

Тоямын яшәү ямен.

Тормышымнын сайрар кошы,

Таңнарымның нуры син,

Дәртләндергән, моңландырган

Күңелемнең жыры син.

Тормыш диган олы юлдан

Бергә атлыйк, күз нурым,

Шатланып, сөенеп кенә

Үтик без тормыш юлын.

Янәшәмнән атла һәрчак

Таянычым булып син,

Үткәнем һәм бүгенгем дә

Якты киләчәгем син.

Игенчегә.

Кояш көлә, якынлаша

Язгы чәчү вакыты,

Үтә басу юлларыннан

Җирне карап игенче.

Кечкенәдән бу җирләргә

Ул ачы тирен түккән,

Җәйрәп яткан басуларда

Күпме гөмерләр үткән...

Хәтерли ул бик еш кына

Кечкенә малай чагын,

Әтисенә тәүге тапкыр,

Төшке аш илткән чагын….

Сокланып карап торды ул

Әтисенең эшенә,

-Алмассыңмы мине,әти,

Диде,-син үз яныңа.

Әтисе белән туфракка

Буразналар сызды ул

Язмышын туган туфракта ,

Әйтерсеңлә күрде ул.

Икмәк исен ,хезмәт көчен

Тойды табын түрендә,

Аңлады дан җырлаганын

Халкының игенчегә.

Тәтешлемә.

Туган ягым,туган җирләр,туган төяк

Кечкенәдән якын миңа шушы төбәк

Яшәр өчен,яшьнәр өчен,күкрәр өчен

Иҗат җырым-Тәтешлем бит миңа кирәк.

Синдә тойдым тәүге тапкыр сөю назын,

Син бит минем мәңге сүнмәс күңел язым.

Төннәремне яктыртучы йолдызым син,

Тоймыйм хәттә синдә кышның салкынын мин.

Йөрәгемә дәрт сибүче ялкыным син,

Таратасың күңелемнең сагышын син

Үткәнем син,бүгенгем син,өмөтем син,

И,Тәтешлем, киләчәгем, тормышым син!

Әниемә.

Нарасыең кебек күрдең

Булсада балаларың,

Безне алар белән рәттән

Жан пәрәседай күрде.

«Йөрәк пәрәләрем ,-диеп

Җил, яңгыр тидермәдең,

Ярты ятим булсакта без

Син,безгә ,сиздермәдең.

Күкрәгеңә башны салдык

Күздән яшьләр тамганда,

Язмыш безне көтмәгәндә

Кайгыларга салганда.

Сине сагынып кайтабыз

Без бишебез биш яктан

Елмаюлы карашыңнан

Яшәүгә көч-дәрт алам.

5 бала- 5төрле язмыш

Без синең йөрәк пәрәң-,

Бәхет, шатлыклар телибез

Изге җан-газиз әнкәм!

.

Улым укучы булды.

Минем улым- укучы !

Мәктәпкә барды бүген,

Әлифбаны тәүге тапкыр

Ул битен ачты бүген.

Шатланып,йөгереп кайткан

«Мин хәреф белдем,»-әни

«Ана» сүзенең «А»дан

Башланганын да күрдем

Апа, ат,акбур,алма

Күпме сүзлр тезелгән:

Китаплардагы сүзләр

Хәрефләрдән тезелгән.

Күп тә үтмәс әкиятләрне

Әни үзем укырмын

Үрнәкле,тырыш,инсаф,

Итәгатьле булырмын.

«5» ле билдәләре генә

Сезгә алып кайтырмын,

Мәктәпнең мин иң үрнәкле

Укучысы булырмын.

Туган көнең белән !

Бүген синең юбилеең

Ә ник моңсу күзләрең

Күрәм энэм күңелләрең

Моң- сагышка тулганын

«Тормыш дигән олы юлда

Үз сукмагым юк»,- дисең

Иң бәхетле тукталышны

Үткәннәрдән эзлисең.

«Нигә дисең бу язмышлар

Ялгышлардан королган,

Гомер язым үтеп бара ,

Ә мин кемнедер көтәм.

Чуалган гөмер йомгагың

Сүтергә син телисең

Яраланган күңелеңә

Сизәм дәва эзлисең

Салмак кына юл аламын

Мин күңел дәфтәреңә

Сокланырлык тукталышлар

Күп гомер юлларыңда.

Сынасада сындырмаган

Сине ачы язмышың,

Изгелектән генә тора

Сокланам гөмер юлың.

«Бәхет»,- дигән тукталышка

Урау булсада юлың,

Күптән сагынып көтәдер

Уз йолдызың, үз моңың.

Күрше.

Һәрчак ярдәм кулы суза

Безгә якын кешеләр,

Киңәшче дә,сердәшче дә

Кем диярсез –күршеләр.

Хәл сорашып кына тора

Шундый якшы кешеләр,

Утыбыз кабынмаса да

Борчылалар күршеләр.

Сагыш уты биләгәндә

Көтмәгәндә күңелне,

«Ахирәт, кер әле»,-диеп

Чакырамын күршемне.

Ыгы - зыгы мәшәкатьләр

Тормышымда булганда,

Читләп үтми иң беренче

Күрше керә ярдәмгә.

Күрше хакы - тәңре хакы

Булсын шундый күршеләр,

Жан арабызга керүче

Безгә якын кешеләр.

Яңа ел.

Ак бураннарга төренеп

Жиргә Яңа ел килә,

Шатлык сөенечләр алып

Илгә Яңа ел килә!

Хис-тойгылар күңелемнән

Ташкын булып ургыла:

Сафлык бөркеп,аклык бөркеп

Күрче , Яңа ел килә!

Уралып ак юрганнарга

Безгә Яңа ел килә!

Туган җирдә,әйтерсеңлә,

Яңа җырлар,моң туа.

Кар бөртекләреңне сибеп

Үт,Яңа ел, син түргә,

Энҗе кар бөртекләреннән

Бәхет сибелсен җиргә.

Ялгызлар тапсын парларын,

Сөйгәннәр кавышсыннар,

Синең бәхет юрганыңа

Кешеләр төренсеннәр.

Үт син авыл урамыннан,

Тик шатлык сибеп кенә:

Яңа елда яше ,карты

Торсыннар көлеп кенә.

Әни,әтиләр куансын

Сабыйлар бәхетенә,

Изге теләкләр юллыйбыз

Һәммәбез Яңа елда.

Ялган дуска.

Дусларның мин дошман булган

Чакларын да күргәнем бар,

Ялган дусның йөрәгемә

Хәнҗәр кадап үткәне бар.

Шат елмаеп күкрәгенә

«Дусларымның кысканы бар,

Ә артымнан зәһәр көлеп,

Гайбәт сөйләп үткәне бар.

Бүген йөри сердәш булып,

Ә иртәгә сатканы бар,

Мин үтәчәк сукмакларга

Дошман булып басканы бар.

Чын дус булып йөргәннәрнең

Утлы күмер сипкәне бар,

Тоеп дусның хыянәтен

Ачы яшьләр түккәнем бар.

Тик курыкмыйм ялган дустан,

Хыянәттән,нахак сүздән,

Чөнки минем горурлыгым

Шундый яхшы дусларым бар

Дустым Резедага

Сокланамын бар дусларның

Арасында шундыйлары,

Куеп дөнья мәшәкәтен

Һәр көн саен хәл белгәне.

Бар дусларныңшатлыгымны

Чын күңелдән бүлешкәне,

Адашканда кулын биреп

Туры юлга бастырганы.

Бу тормышка ышанычым

Өметлерем сынган чакта,

Хәл-арама кергән дустым ,

Әйтерсеңлә тора сафта.

Кайгылардан күзләремә

Ачы яшьләр тулган чакта,

Ашыга дус минем янга

Юатырга авыр чакта

Сак булыгыз,кешеләр.

Сүзләрнең дә була кайчак

Уйланмый әйтелгәне

Кинәт ялкыннарга чорнап,

Күңелләрне телгәне.

Әй,кешеләр,зинһар өчен

Әйтмәгезче авыр сүз,

Болай да назга сусаган

Яралы минем күңел.

Ул сүзләр кылычтан үткен

Язмышларны үзгәртә,

Яшьнәп,күкрәп яшәр чакта

Гөмерләрне туктата.

Бәргәләнә,сыкрый күңел

Ишеткәч нахак сүзләр

Рәнҗетмәгез күңелләрне,

Сак булыгыз,кешеләр.

Әниемнең туган көне.

Мин бүген иртә тордым

Йөгереп барып чәй куйдым,

Әнием уянганчы

Бүлмәмне җыештырдым.

Чебиләрг җим сиптем,

Гөлләремә су сиптем,

Әнинәң өстәленә

Матур чәчәкләр тездем.

Котлап туган көне белән

Шигырь юллары сыздым,

«Җырлап,көлеп кенә һәрчак

Яшә,әни,күз нурым

Курчагым.

Әтием миңа бүген

Зур курчак алып кайткан,

Кызының төпчегенең

Теләген кайдан белгән?

Күрегез- нинди матур

Ак битле,зәңгәр күзле,

Бер караштан һәрвакыт

Ул мине аңлый төсле.

Әкиятләр сөйлимен,

Китаплар да укыймын,

Җем-җем итә күзләре

Аңлый мине курчагым.

Ачуланыр курчагым,

Алсам начар билгеләр,

Укыйм һәрчак тырышып

Алам бары «5 леләр».

Әлфия.

Классташым Әлфия

«5легә» тик өлгәшә,

Тәртибе дә бик яхшы,

Йомшак кына сөйләшә.

Өендә ул һәрвакыт

Әнисенә булыша,

Пөхтә,чиста киенә,

Барысына җитешә.

Әлфиябез районда

Алдынгылар сафында

Күп укый ул күп белә,

Шуңа һәрвакыт җиңә.

Кайдан вакыт таба ул,

Чигә,тегә,бәйләнә,

Аның кул эшләренә

Һәммәсе дә соклана.

Чишелмәсә мәсьәлә,

Дәрес аңлашылмаса,

Килә һәрчак ярдәмгә

Классташым Әлфия.

Ә сездә бармы,дуслар,

Уңган,җитез Әлфия

Әллә инде андый тырыш

Укучы бездә генә.

«Атнабайнын иҗат юллары буйлап…»

( иҗатына шигырь, поэмаларында тудырган образларына багышлана

Үттем бүген салмак кына

Үзең йөргəн сукмаклардан,

Иҗатыңда бу сукмаклар

Кабатланмас эз калдырган.

Әле булса көтə сыман

Бер ваемсыз балачагың,

«Куеп дөнья мəшəкатен

Кайтып килче, - ди ул тагын».

«Мин киттем дə оныттылар»,-

Диеп һичтə уйлама син

Жиз кынгырау, тальян гармун

Болар бар да – синең җыр бит.

Болар бар да – синең моң бит.

Алам синең китабыңны

Елыйм, көлəм, монланамын,

Шушы җирдə Атнабайның

Туганына шатланамын.

Гади генə сүзлəр кебек,

Ә күнелгə үтеп керə:

Шатлык, кайгы, сөенечлəр

Күпме язмыш сыйган монда.

Бу юлларда данлы тарих,

Икмəк тəме, дөнья яме,

Изге туфрак – иле өчен

Әтилəрнең тамган каны.

Сокландыра ир-егетнең

Туган илгə тугрылыгы,

Буатлардан буатларга

Күчкəн халкым горурлыгы.

Сөйгəннəрнең вəгъдəсенə

Тугры булып калганнары,

Ә кызларның инсаф, тыйнак

Сабыр була алганнары.

Кешелəрнең йомшак телле

Итəгатьле булганнары,

Ә дусларның кимчелекне

Йөзгə бəреп əйткəннəре.

Туганнарның - туганым дип

Берне бишкə бүлгəннəре,

Яу кырында ир-егетнең

Батырларча үлгəннəре.

Арабызда булмасаң да

Киткəнең юк - белəсеңме?

Син тудырган һəрбер образ

Сəхнəлəрдə - күрəсеңме?

Яралы гармун теллəрең

Чиртə күңел кылларын,

Салмак кына Өммөгөлсем

Сүтə гөмер йомгагын.

Сугыш – үлем - яшəү белəн

Бəйлəнгəн синең гармун,

Данлы тарих битлəренə

Кайтара безне бүген.

Күнеллəрне тетрəндерə

Гөлəндəмнең язмышы,

Еллар аша ишетелə

Тол хатынның сагышы.

Бу юлларда бил бөксə дə

Тез чүкмəгəн халкым бар.

Тарих битендə мəңгелек

Жуелмаслык даны бар.

Туган якка олы сөю

Чəчəклəрнең хуш исе,

Иҗатыңа илһам биргəн

Шифалы Чишмə суы.

Табигатьнең һəр мизгеле

Хəтерлəтə кебек сине,

Күңеллəрдəн моң агыла -

Атнабайның юбилее.

Күрдемеңнəн бу көннəрдə

Горурланып үтəсеңдер,

Сөенечтəн салмак кына

Атнабайча көлəcеңдер

Җир – ана.

Башкортостанның Бөек Рәсәйгә

кушылыуына 450 тулыуына багышлана.

Мин – Җир –ана, күңелемдә саклыйм

Чал тарихның данлы битләрен.

Бик еш, салмак кына, халкым, синең

Үткән юлларыңны барлыймын.

Халкыбызның тарих битләрендә

Яшәеше ачык чагылган,

Газизләрдән - газиз туган жир, дип,

Күпмеләрнең тире түгелгән.

Монда ата – бабаң урман кискән,

Жир эшкәрткән, иген үстергән.

Борын – борынгыдан эшчән, җыр - моңга бай

Башкорт дигән халык яшәгән

Заманалар җинел, көннәр аяз,

Күкләр һәрчак тыныч булмаган.

Батырлыкта халкым сынатмаган,

Беләм, дошманга тез чүкмәгән.

Ничә гасыр иңнәремдә татыдым

Казан ханнарының изүен!

Телгәләде алар җиркәемне

Күз яшенә тулды күңелем.

Нугай һәм Себер ханнары үтте

Кылыч кайрап җаным, тәнемнән.

Яралардан канлы яшьләр тамды

Җир - ананың йөрәк түренән.

Аксакаллар ярдәм сорап шулчак,

Бөек Рәсәй,сиңа эндәште.

Җир – Ананы кочагына алды,

Коллык богауыннан коткарды.

Рус, башкорт бергә бәйрәм итте,

Калкып чыкты яңа тирмәләр.

Бертугандай иңгә - иң терәшеп,

Бер җан, бер тән булып яшиләр.

Тарих битләремне барлаганда

Кара эзләр күреп сыкранам.

Яу кырында күпме егетләрен

Югалтты бит халкым, Җир - Анаң!

Мин ,Җир – Ана, барсына шаһит,

Күкрәгемдә барсын күтәрәм.

Тарихымда данлы эзләр калса,

Халкым белән бергә шатланам.

Тарих битләремә күз салганда,

Чокырыйны күреп шатланам.

Батыршалар, Салаватлар җирдә

Булыр әле, диеп ышанам.

Горурланам! Утны, суны кичкән

Данга лаек бөек халкым бар!

Башкортостан, Рәсәй - дус–туган дип,

Дан җырларга бүген хакым бар.

Ничә гасыр иңгә - иң терәшеп,

Бергә бөек үрләр яулыйсыз,

Юбилейга зур уңышлар белән

Горур басып бүген атлыйсыз.

Хәтер йомгакларын сүтә-сүтә,

Үттем бүген таныш юллардан.

Халкым элеккечә эшсөяр,

Тормыш күпкә матур, үзгәргән.

Шатландым мин көзге басуларда

Күреп тулы, алтын башаклар,

Ак кышларда энҗе карлар яуган,

Кавышалар сөйгән яшь парлар.

Горурланам! Халкым туган җирне

Күз карасы кебек саклаган

Буыннардан- буыннарга күчкән

Тирмәләрдә туган йолалар.

Тыныч көннәр, зәңгәр күкләр өчөн

Рәхмәт әйтә бүген Җир - анаң!

Уйна курай, яңгыра шат җыр

450 быел – зур бәйрәм

Туганым Зинирага

Күз салдым бүген уйланып

Синең гомер юлыңа,

Юл алдым салмак кын мин

Туган йорот нигезенә.

Ата йорто - сихри донья

Монда, дим, ничек рәхәт,

Әти - әни кочагында

Узган синең балачак.

Күңелдә күпме хәтирә

Узган йыллардан калган,

Тату гаилә учагында

Өч кыз тәрбиә алган,

Шук һәм шаян нәни кызчык

Каршыңа чыга сымак,

“Тәгәрәп хәтфә үләндә

Уйнык әле”-, ди сымак.

Сүтелә гомер йомгагың

Күңелдә матур хисләр...

Ун, егерме, утыз, кырык

Кайчан узган бу еллар?

Тәүге мөхәббәтең кинәт

Саладыр ут - ялкынга,

Йөгөрә - атлап кайтасыңдыр

Гомер язың – яшьлеккә.

“Гаилә” дигән сукмакта

Күпме матур мизгелләр...

Синең белән безнең тормыш

Күрәм, тыгыз бәйләнгән.

Кайгы, шатлык ,сөенечтә

Сиңа һәр чак таянам,

Киң күңелле, итәгатьле

Туганым бар, шатланам.

Яратабыз – инсаф, сабыр

Итәгатьле булган өчөн,

“Туганым” , - дип хәр вакытта

Янып көеп торган өчөн.

Гомер юлың кара тапсыз

Ак дәфтәрдән торган өчөн,

Битләренә сокланырлык.

Матур юллар сызган өчөн,

Тетрәндергәч ачы язмыш

Сыбыр була алган өчөн.

Дошманнарга сиздермичә

Йәшләр аша көлгән өчөн,

Кайгы салгач ут – ялкынга

Сабыр кала алган өчөн.

Упкыннарга ташланмыйча

Яңа юллар ярган өчөн,

Көтөлмәгән жил – дауылга

Каршы тора алган өчөн.

Ялган сүз һәм гайбәтләрдән

Өстөн булып калган өчөн,

“Тормош” дигән оло йөкнө

Горур басып тарткан өчөн.

Ышанп тик үз көчөңә

Хан сарае салган өчөн,

“Балаларым” , - диеп һәр чак

Ут – ялкынга кергән өчөн.

Йөрәгеңнең иң түрендә

Нарасыйлар булган өчөн,

Туры сүзле, тапкыр телле

Булып кала алган өчөн,

Ир – егетләргә биргесез

Көчлө рухлы булган өчөн.

Тормош ямен, язлар шауын

Матурлыкны тойган өчөн,

Изгелекле, игелекле

Булып кала алган өчөн.

Якшылыкны явызлыктан

Өстөн куя алган өчөн,

Дус – туганга ялгышларын

Йөзгә бәреп әйткән өчөн.

Ашың пешкән, чәйең кайнар

Йөзөң ачык булган өчөн,

Табыныңда һәрвакытта

Безгә урын булган өчөн.

Гөмерләрне җырлар итеп

Яши ала белгән өчөн,

Ходай безгә асыл кеше

Якшы килен биргән өчөн.