Жаратылыш ресурстары

САЛАМАТСЫҢАРБЫ

БАЛДАР

8-

Сабактын темасы:

Жаратылыш ресурстары

жана аларды пайдалануу

Сабактын максаты:

• Жаратылыш ресурстары, түрлөрү жөнүндө түшүнүк аласыңар.
• Жаратылыш ресурстарын пайдаланууну, ресурстарды коргоо максаттары менен таанасыңар.
• Жеке иштөөдө тактыкка, жоопкерчиликте, активдүүлүктө иштесеңер

АЛТЫН ЭРЕЖЕ:

• САБАКТЫ КУНТ КОЮП УГУУ
• САБАК ТУУРАЛУУ ЖӨНӨТҮЛГӨН МААЛЫМАТТАРДЫН КЕРЕКТҮҮ ЖЕРИН ЖАЗЫП АЛУУ
• СУРОО-ЖООПКО АКТИВДҮҮ КАТЫШУУ
• БЕРИЛГЕН ТАПШЫРМАНЫ ӨЗ УБАГЫНДА АТКАРЫП, МУГАЛИМГЕ ЖЕКЕ ЖӨНӨТҮҮ
• ТАПШЫРМАНЫ АТКАРГАН СОҢ ГРУППАГА ЖӨНӨТПӨӨ
• САБАККА ӨЗ УБАГЫНДА КАТЫШУУ, КАТЫША АЛБАЙ КАЛСАК СЕБЕБИН АЛДЫН-АЛА БИЛДИРҮҮ
• САБАККА БАЙЛАНЫШПАГАН СӨЗДӨРДҮ ЖӨНӨТПӨӨ
• ГЕОГРАФИЯ САБАГЫНАН ӨЗ УБАГЫНДА ТЕЛЕ САБАКТЫ КӨРҮҮ

Баалоо критерийлери:

• Онлайн сабакка кирүү –

1 упай

• Берилген тапшырманы аткаруу- 3 упай
• Тарип сактоо, башкага жолтоо болбоо - 1 упай

Табигый ресурстар, жaратылыш  ресурстары адамзаттын жашоосуна керектүү, коомдун материалдык жана маданий муктаждыктарын канааттандыруу максатында чарбада пайдаланылуучу жаратылыш элементтери; айлана-чөйрөнүн маанилүү компоненттери; адамдын жашоосуна зарыл болгон табигый шарттардын жыйындысынын бир бөлүгү.

Жаратылыш ресурстары

Түгөнүп калуучу

Тугөнгүс

Табигый ресурстардын негизги түрлөрү пайда болуусуна жараша төмөнкүчө бөлүнөт: минералдык, биологиялык (өсүмдүктөр жана жаныбарлар дүйнөсү), жер, климаттык, суу ресурстары; колдонуу шарты боюнча – материалдык өндүрүштө (өнөр жайда, айыл чарбада ж. б. тармакта), өндүрүштүк эмес чөйрөдө ; түгөнүү шарты боюнча – түгөнүүчү, калыбына келүүчү (топурак, өсүмдүк) жана калыбына келтирүүгө болбой турган (кен байлыктар), дээрлик түгөнбөгөн (күн энергиясы, жердин ички жылуулугу, аккан суу жана шамал энергиясы). 

Табигый ресурстарды калыбына келтирүү үчүн адамзатты иш-чараларга тартуу жана табиятты туура колдонуу жана коргоо проблемасын курчутуу. Табигый ресурстардын азайышына жол бербөөнүн негизги шарттары – коом менен айлана-чөйрөнүн зат алмашуу боюнча өз ара гармониялуу аракеттенишин камсыз кылуу, ресурстарды туура жана комплекстүү пайдалануу, сырьёнун, отундун жана энергиянын жаңы булактарын табуу болуп эсептелет. Жыл сайын жаратылыш чөйрөсүнөн 35–40 млрд түрдүү заттар бөлүнүп алынат. Табигый ресурстарды туура пайдаланууга жана аны коргоого байланыштуу проблемалар глобалдык мүнөзгө ээ.

Үйгө тапшырма:

• Класстер түзүү:
• 1. Жаратылыш ресурстары
• 2. Жаратылышты коргоонун максаттары
• 3. Мен жаратылышты коргоого кандай салым кошом? (эссе жазуу)