ЖҚТБ (СПИД) ауруынан қалай сақтана аламыз?

Тақырыбы: ЖҚТБ (СПИД) ауруынан қалай сақтана аламыз?

• Сабақтың мақсаты : Оқушыларға ЖҚТБ жайлы көптеген мәліметтер бере отырып, осы қатерлі ауруға жоламауға, жәнеде жаман әдеттерден яғни шылым, арақ, насыбай, есірткі сияқты зиянды заттардан аулақ болуды, әр күн сайын естеріне түсіріп отыру қажет. Осы тақырып аясында оқушылар біріншіден ЖҚТБ деген не? Оның таралу жолдары қандай? Одан қалай сақтану керек? Осы жайында айта отырып салауатты өмірге тәрбиелеу.

ЖҚТБ «СПИД» және Наркомания

Жұмысты орындағ ан Валеология пәнінің мұғалімі

Жанұзақ Н.

Есі р ткіден

Сақ

бол!

Есірткі түрлері

Есірткені қолдану түрлері

Қолдануға қарсы еместер

Конопля

Таралымы,%

296

Опиат

Алатын орны

177

64,8

Психостиму-лятор

1

154

44,3

Негізгі есіркі ретінде санайды,%

Галлюциноген

176

2

38,6

Кокаин

12,0

5

95

Барбитурат

87,6

44,0

142

3

Токсикалық зат

23,8

21,5

16,0

6

35,6

31

4

7,8

10,5

0,3

7

0

• ЖҚТБ (СПИД) деген не?
• Ж ұқтырған - Демек адам оны біреуден жұқтырған.
• Қ орғаныш - Адамды аурудан қорғайтын Иммундық жүйе.
• Т апшылығының - Қорғаныш болуға тиісті мөлшерден кем.
• Б елгілері - Аурудың симптомдарының тобы (синдромы)

• АҚТҚ (ВИЧ) деген не?
• А дамның - осы қоздырғыш адамда ғана болады (ол жануарлар мен шыбын - шіркейлерде болмайды).
• Қ орғаныш Тапшылығының - бұл қоздырғыш біздің қорғаныш (иммундық) жүйеміздің күшін әлсіретеді.
• Қ оздырғышы - ол вирустардың (өте кішкентай микроорганизмдердің) бір түрі.

ЖҚТБ

Қалай таралады:

• Негізінен: - Жыныстық жолмен - Ине арқылы - Қан арқылы (қан құю) - ЖҚТБ жұқтырған анадан туған балаға

Әзірбайжан

Грузия

Ауғанстан

Пәкістан

Тәжікстан

Өзбекстан

Қырғызстан

Ресей

Оңтүстік облыстар

Батыс Қазақстан

Нидерланды

Польша

Германия

10

• Біздің өлкемізде АҚТҚ мен ЖҚТҚ- ның таралуы жайлы кейбір деректерге көз жүгіртейік.
• Дүниежүзіндегі АҚТ қоздырғышын жұқтырған адамдардың жалпы саны -33миллион шамасында.
• Шығыс Еуропа мен Орталық Азия АҚТҚ -ны жұқтырып тіркелгендер саны 2008 жылдың басында шамамен есептегенде 1.6 миллионболды
• Осы өлкеде 2007 жылы шамамен 150000 адам АҚТҚ -ны жаңадан жұқтырып, 55000 адам ЖҚТБ дан көз жұмған.
• Рессейде бір миллионға жуық адам АҚТҚ жұқтырған.
• Қытайда АҚТҚ жұқтырғандар шамамен 700000 деп есептелінді.
• Қазақстанда 2007жылдың басында тіркелгендерсаны 7402. 2008жылдың басында 9378 болды.

Жоғарғы топ

Жеке сатушылар

Есірткілік заттардың әсерінен жасалған қылмыс(мың.)

Соның ішінде ауыр қылмыс (мың.)

Жасөспірімдер наркоманиясы

• Наркомания Қазақстанда «жасарып» келеді, соңғы деректер бойынша наркомандардың 60 % 18-30 жаста және 20 % – оқушылар. Қазақстанның Денсаулық сақтау министрліктің хабарлауынша, есірткіні алғаш пайдаланғандардың жасы 15-17 жас, тіпті 11-13 жастағылар арасында да алғаш қолданғандар кездеседі.

Есірткіні қолдану себептері

стресс

Шындықтан кету

Қанағаттану

қызығу

Психикалық күйзелу

үлгермеу

Есірткідегі мода

махаббат

Отбасылық

проблема

Әлеуметтік оқшаулану

Жасөспірімдер наркоманиясының деректері

• Есірткіге деген бейімделу ер адамдардан қарағанда, жасөспірімдерде тез болады.

Есірткі кімдерде, қайда болады

Сындыру

Сақтау орындары ғимараттар мен үйлерге, заңсыз кіру

19778

5511

Тонау

Сақтау орындары ғимараттар мен үйлерге, заңсыз кіру

72365

10515

Ұрлық

477496

Транспорттарды тонау

22679

Ала аяқтық

40148

алдау

5577

Есірткі үшін ақшаны қайдан алуға болады ?

Наркоманиядан емделудің негізгі жолдары:

Бірінші кезең - Адам ағзасындағы у дан арылу.

Екінші кезең – Бұл адам органдарын тазалап қайта

қалпына келтіреді

Үшінші кезең – Наркоманиядан, жаман әдеттерден арылатын шаралар жасау

Төртінші кезең – Емделушінің әлеуметтік

жағдайға бейімделуі.

АҚТҚ-инфекциясы

• Наркоманияның ең басты проблемасынның бірі ол соңына қарай наркоманияның кесірінен СПИД ауруының санының ұлғайғаныны көрсетеді. 2007-2008 жж. СПИД ж ұқтырғандардың
• 90 % кезінде есіртке және бір шприц қолданылған наркомандар.

ЖҚТБ

ЖҚТБ жасушасы

Диаграмма

Есіртке мен ЖҚТБ - ға жол жоқ!!!

Наркотиктер өздерін өтірік бақытты қылады.

Наркомандар адамға өзі туралы ойлауға жағдай жасамайды.

Наркомандар кей жағдайда бақытсыздыққа жолығады..

Есірткі достықты бұзады.

Есірткі адамдарды әлсіз, намыссыз етеді.

Есіртке мен ЖҚТБ - ға жол жоқ!!!

Есірткі адамға ұрлық жасауға апарады

Есірткі көптеген аурулар туғызды

Есірткі отбасын бұзады

Есірткі қолданатын адам ең ұзаса 7 жыл ғана өмір сүреді.

Есіркі адамның рухани дамуына кедергі жасайды

• Бір бөлмеде ЖҚТҚмен ауыратын адаммен болу қауіпті емес.
• Қан тамырына дәрілерді енгізу кезінде басқа біреудің инесін қолдануға болмайды.
• Бір бутербротты жеу арқылы ЖҚТҚмен ауруы мүмкін емес.
• ЖҚТҚмен ауыратын адамды құшақтау қауіпті.
• ЖҚТҚмен ауруға болады: егер қоғамдық әжетханамен қолдансаң
• АҚТҚ мен ЖҚТҚ ауруларының белгілері бірдей.ЖҚТҚмен ауруға болады: егер саған
• ЖҚТҚмен ауыратын адам түшкірсе немесе жөтелсе.