Знаменитые люди нашего села

Мин-Шакирова Алинә, Арча районы Кзыл-Яр башлангыч мәктәбенең 2 классында укыйм.Мәктәптә без авылыбыз тарихын өйрәнәбез. Аның күренекле кешеләрен барлыйбыз.

Быел без “ Минем авыл-дашым-техник фәннәр докторы, профессор Фирдәүс Җәгъфаров ” темасына эзләнү эше алып бардык.

Шушы кырлар буйлап минем

Яшьлек юлларым үткән,

Шул юллардан яшьлек дустым

Елмаеп чыкса икән!

Туган авылым минем каршында,

Күңелем һаман омтыла шунда ,- дип яза шулай ук Кзыл-Яр авылында туып үскән танылган җырчы шагыйрь Мостафа Ногман

Мин Татарстан Республикасы Арча районы Кзыл-Яр авылында яшим. Искиткеч гүзәл табигатьле минем кечкенә генә авылым. Ләкин шушы кечкенә генә авылның китап язарлык матур эшләре булган күркәм кешеләре бар. Авылымның күркәм кешеләре авыл тарихының бер бите дип саныйм мин. Һәрбер кеше аерым бер тарих, укылмаган тарих.

Бу эшемдә түбәндәге максатларны куйдым:

1.Туган авылның тарихын өйрәнүне дәвам итәргә.

2.Буыннар чылбырының өзелмәгәнлеген тик-шерү.

3.Авылымның күренекле кешеләренең тормышы һәм эше белән танышырга.

4.Һөнәри мәгълүматлар җыйнап, укучыларга җиткерү.

5.Башка кешеләрдә авылыбыз һәм аның кешеләре белән горурлану хисе тудырырга.

Авылыбызның күренекле кешеләре

Танылган шагыйрь Мостафа Ногман

Авылыбызның күренекле кешеләре

Химия фәннәре докторы Фирдәвес Җәгъфаров

Мәскәүдә яши һәм эшли. 49 ел эш стажы

РФ һәм РТ ның танылган физик культура хезмәткәре, РФ һәм РТ да йөзү буенча югары категорияле судья минем туганым

Шакиров Рөстәм

Шулай ук минем туганым хәзерге вакытта Уралда яшәүче РФның атом-төш заводы директоры Шакиров Илһам

Орехово-Зуевадагы отставкадагы полковник Габдрахманов Фәрит

(сулдан беренче)

Татарстанның танылган юмор остасы Рафис Фазылҗан

26 ел буе элеккеге комбайнда эшләгән Галимҗанова Маһиәнвәр

Максатка ирешер өчен, Фирдәвес абый Җәгъфаровның үзе белән телефон һәм электрон почта аша таныштык. Интернеттан аның турында мәгълүмат алдык,фотоларын тупладык. Аның белән бергән укыган классташлары белән элемтәгә кердек. Аның белән бергә балалар бакчасына йөргән һәм бер партада 8 ел утырып укыган авылдашыбыз Сибгатуллин Тәлгать абый аның турында материал тупларга ярдәм итте.

Сибгатуллин Тәлгать

(сулдан беренче)

Фирдәвес Җәгъфаров

(сулдан икенче)

Фирдәвес абый 1948 елның 10 маенда Кзыл-Яр авы-лында туган. Гаиләдә биш бала үскәннәр. Гаилә хәле авыр була. Кияргә юньле кием, ашарга ризык булмый. Әмма авыр язмыш Фирдәвес абыйның рухын сындырмый. Мәктәптә бик тырышып укый. 1963 елны Кзыл-Яр сигезьеллык мәктәбен тәмамлый һәм Казанның 10 нчы номерлы профтехучилищесына укырга керә. Бер елдан соң аны Уфа шәһәренә җибәрәләр. 1965 елны Уфа нефть техникумына укырга керә. 1969 елны төп органик синтез технологиясе белгечлеге буенча техникумны тәмамлый.

1969 елны Совет Армиясе сафларына алына. 2 елдан соң армиядән кайта һәм Мәскәүнең Губкина исемендәге нефтехим һәм газ промышленносте институтына укырга керә.

Хәзерге вакытта Фирдәвес абый Җәгъфаров-өлкән инженер, кече һәм олы фәнни хезмәткәр, доцент

2003 елдан Губкина исемендәге нефтехим һәм газ промышленносте институтының профессоры, техник фәннәр докторы.

Газохимия кафедрасы җитәкчесе урынбасары, табигать фәннәре буенча Россия академиясе члены, “Газпром” фәнни техник советының члены, “НефтеГазоХимия”журналы члены

1983 елны - кандидатлык дисертациясен,

2005 елны-докторлык дисертациясен яклый. 2009 елдан РАЕН член –корреспонденты.

120 фәнни эше, 15 авторлык эше бар.

Хәзерге вакытта нефть һәм газны эшкәртү буенча студентларга лекцияләр укый. Хәтта Көньяк Корея һәм Кытай институтларында да лекцияләр сөйләгән. 5 фәннәр кандидатларын әзерләгән.

Дәүләт аның эшен югары бәяли:

1987 елны- “ Мәскәүгә 850 ел ”,

2003 елны- “ Казанга 1000 ел ” медальләре белән бүләкләнгән

2008 елның 10 маенда Татарстан Республикасы Президенты Минтимер Шәймиевның рәхмәт хаты белән бүләкләнә.

2009 елны- РФ ның мактаулы югары профессиональ белем бирү белгече һәм хезмәткәре исеме бирелә.

2012 елның 18 декабрендә - Татарстан РеспубликасыныңДәүләт Советы рәисе Фәрит Мухаметшинның рәхмәт хаты белән бүләкләнә.

Мәскәүдәге Муса Җәлил исемендәге этнографик татар мәктәбен ачуда үзеннән зур өлеш керткән.

1993 елдан бирле Мәскәүдәге “ Зыялылар клубы ” әгъзасы. Шушы клубның директор урынбасары. Бу клуб быел үзенең 25 еллыгын билгеләп үтәчәк.

Казанда вакытта Кәлимуллин бию ансамблендә биегән.

Мин туган авылымны бик яратам. Ничек инде яратмыйсы ң үз иленә батыр, белемле ир-егетләр, менә дигән матур кызлар үстергән Кзыл-Яр авылын.

Берәү килә-төссез яши,

Берәү килә биек тәхет өчен.

Берәү килә җиргә намус белән

Яшәү өчен, тыйнак бәхет өчен.

Мин үзем куйган максатыма ирештем дип уйлыйм.

Безнең авыл бетмәячәк, чөнки буыннар чылбыры өзелми. Авылымның киләчәге матур булыр дип өметләнәм.