Сабақ № 2                              Күні_________      Тексерілді:                   Сыныбы: 8
Тақырыбы: Санау жүйелері.

Сабақ мақсаты:

Білімділік: Санау жүйесі арқылы есеп шығаруға үйрету, дағдыландыру. Программада бағдарлай білу, өз бетінше іздей білу, талдай, таңдай білу, өзгерте білу, сақтай білу, білім мен ақпараттық технологиялармен, компьютерлік технологиялармен техникалық объектілердің көмегімен жеткізуді жүзеге асыра білу білігі.

 Тәрбиелік: Жеткіншектерді еңбекке баулу, білімді, бәсекеге қабілетті іскер ұрпақ тәрбиелеу.
 

Дамытушылық: ғылыми көзқарастарын кеңейту, ойлау, жобалау қабілеттерін, логикалық қабілеттерін дамыту.
 

Сабақ көрнекілігі: Интербелсенді тақта, слайд

Сабақ түрі: Аралас сабақ.                                

Сабақ типі: Жаңа білімді меңгерту сабағы

Ұйымдастыру кезеңі

І. Амандасу.

ІІ. Үйге берілген тапсырманы тексеру.

Жаңа сабақ түсіндіру

· Оқу мотивациясын туғызу (флипчарт)

· Сөзжұмбақтар көмегімен жаңа тақырыпқа шығу. Оқушылар арқылы сабақтың мақсатын ашу.

· Жаңа материалды меңгерту(флипчарт)

· Оқушыларды топқа бөлу. Топбасшыларын таңдау.

· І топ- Позициялық тобы, ал ІІ топ- Позициялық емес тобы болады.

Енді жаңа сабаққа кірісеміз. Бүгінгі сабақ: Санау жүйелері. Сандарды бір санау жүйесінен екінші санау жүйесіне аудару. Сандарды цифр деп аталатын символдар көмегімен бейнелейді. Біз білетін цифрлар араб (0,1,2,…9) және рим (І,ІІ,…Х,,…) цифрлары.

Сандарды атау және жазу ережелері мен әдістерінің жинағын – санау жүйесі деп атайды.

Санау жүйесі позициялық емес және позициялық болып екіге бөлінеді.

Позициялық емес санау жүйесінде санның әрбір цифрының мәні өзінің тұрған орнына (позициясына) байланысты емес. Бұған римдік санау жүйесі мысал бола алады. Бұл жүйеде жазылған ХХХ санында Х кез келген жерде 10-ды білдіреді.

Бұл жүйеде арифметикалық амалдар орындау күрделі болғандықтан әлем біртіндеп позициялық санау жүйесіне ауысты.

Позициялық санау жүйесінде санның әрбір цифрының мәні өзінің тұрған орнына (позициясына) байланысты. Мысалы: 757,7 санында бірінші тұрған 7 жүздікті, үшінші тұрған 7 бірлікті, төртінші тұрған 7 ондық үлесті білдіреді. Кезкелген позициялық санау жүйесі өзінің негізімен сипатталады.

Позициялық санау жүйесінің негізі деп онда қолданылатын цифрлар санын айтады Ондық санау жүйесі.

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма кестені толтырып келу.

Сабақ № 2                              Күні_________      Тексерілді:                   Сыныбы: 8
Тақырыбы: Санау жүйелері.

Сабақ мақсаты:

Білімділік: Санау жүйесі арқылы есеп шығаруға үйрету, дағдыландыру. Программада бағдарлай білу, өз бетінше іздей білу, талдай, таңдай білу, өзгерте білу, сақтай білу, білім мен ақпараттық технологиялармен, компьютерлік технологиялармен техникалық объектілердің көмегімен жеткізуді жүзеге асыра білу білігі.

 Тәрбиелік: Жеткіншектерді еңбекке баулу, білімді, бәсекеге қабілетті іскер ұрпақ тәрбиелеу.
 

Дамытушылық: ғылыми көзқарастарын кеңейту, ойлау, жобалау қабілеттерін, логикалық қабілеттерін дамыту.
 

Сабақ көрнекілігі: Интербелсенді тақта, слайд

Сабақ түрі: Аралас сабақ.                                

Сабақ типі: Жаңа білімді меңгерту сабағы

Ұйымдастыру кезеңі

І. Амандасу.

ІІ. Үйге берілген тапсырманы тексеру.

Жаңа сабақ түсіндіру

· Оқу мотивациясын туғызу (флипчарт)

· Сөзжұмбақтар көмегімен жаңа тақырыпқа шығу. Оқушылар арқылы сабақтың мақсатын ашу.

· Жаңа материалды меңгерту(флипчарт)

· Оқушыларды топқа бөлу. Топбасшыларын таңдау.

· І топ- Позициялық тобы, ал ІІ топ- Позициялық емес тобы болады.

Енді жаңа сабаққа кірісеміз. Бүгінгі сабақ: Санау жүйелері. Сандарды бір санау жүйесінен екінші санау жүйесіне аудару. Сандарды цифр деп аталатын символдар көмегімен бейнелейді. Біз білетін цифрлар араб (0,1,2,…9) және рим (І,ІІ,…Х,,…) цифрлары.

Сандарды атау және жазу ережелері мен әдістерінің жинағын – санау жүйесі деп атайды.

Санау жүйесі позициялық емес және позициялық болып екіге бөлінеді.

Позициялық емес санау жүйесінде санның әрбір цифрының мәні өзінің тұрған орнына (позициясына) байланысты емес. Бұған римдік санау жүйесі мысал бола алады. Бұл жүйеде жазылған ХХХ санында Х кез келген жерде 10-ды білдіреді.

Бұл жүйеде арифметикалық амалдар орындау күрделі болғандықтан әлем біртіндеп позициялық санау жүйесіне ауысты.

Позициялық санау жүйесінде санның әрбір цифрының мәні өзінің тұрған орнына (позициясына) байланысты. Мысалы: 757,7 санында бірінші тұрған 7 жүздікті, үшінші тұрған 7 бірлікті, төртінші тұрған 7 ондық үлесті білдіреді. Кезкелген позициялық санау жүйесі өзінің негізімен сипатталады.

Позициялық санау жүйесінің негізі деп онда қолданылатын цифрлар санын айтады Ондық санау жүйесі.

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма кестені толтырып келу.

Сабақтың тақырыбы: «PAINT графикалық редакторы»
Сабақтың мақсаты:  Білімділік: Оқушыларды графикалық редактор командаларымен,құралдарымен,үзінділермен жүргізілетін жұмыс түрлерімен таныстырып,редакторда жұмыс жасай білуге үйрету.

Дамытушылық: Графикалық редактор ұғымымен таныстыра отырып оқушылардың дүниетанымдарын,ой-өрістерін, пәнге деген қызығушылықтарын дамыту.

Тәрбиелік:Эстетикалық талғамдарын қалыптастыру, шапшаңдыққа,ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: баяндау, сұрақ жауап, түсіндіру
Пәнаралық байланыс: Бейнелеу,математика, тарих

Күтілетін нәтиже:
Ø Оқушыларда графикалық редактор туралы түсінік қалыптасады.
Ø Редакторды іске қоса алады.
Ø Сурет салу кезеңдерін білетін болады.
Ø Графикалық редактор құралдарының қызметін біледі.

Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру:
ІІ. Жаңа білімді меңгерту:
• Петроглифтер дегеніміз не? (Тасқа салынған суреттер)
Ø Ежелгі адамдар тасқа не салу арқылы дүниеге деген көзқарасын білдірген? (сурет салу арқылы)
Ø Қандай суреттер салған? (таңбалар,)
Ø Уақыт өте келе адамдар тасқа емес тағы неге салған?(қағазға,папирусқа)
Ø Қазіргі таңда техниканың дамуына байланысты суреттерді қайда салуымыз мүмкін? (компьютерге)

1.PAINT графикалық редакторы туралы түсінік
PAINT сурет салу бағдарламасы әр түрлі графикалық кескіндерді салуға,оны өңдеуге мүмкіндік береді. Бұл бағдарламаның көмегімен қарапайым суреттен бастап,күрделі графикалық шығармаларға дейін жасауға болады.
PAINT бағдарламасында өзіміз сурет салуымызға Windows –тің басқа қолданбаларынан алмастыру буферіне көшірілген дайын суреттерді мәтінге қоюға,сондай-ақ сканердің көмегімен алынған күрделі кескіндерді енгізуге болады.

2. PAINT графикалық редакторында жұмыс істеу
PAINT графикалық редакторын іске қосу үшін, келесі әрекеттерді орындау керек.
Пуск
Барлық бағдарламалар
Стандартты
PAINT

PAINT терезесімен таныстыру.
Сурет салу кезеңдері
• Құралды таңдап алу
PAINT редакторында 16 құралды пайдалануға болады. Олардың міндеттерін білу үшін,тышқанның нұсқағышын қажетті құралдың үстіне апару керек, сонда ішіне олардың міндеттеріне жазылған кішкене төртбұрыш пайда болады.

• Сызықтың қалыңдығын,қылқаламның түрін немесе төртбұрыштың типін тағайындау
Құралдар тақтасының тура астыңғы жағындағы арнайы аймақта жасауға болады. Сызықтардың қалыңдығын бір нүктеден бастап,бес нүктеге дейінгі өлшемде салуға және қылқаламның,төртбұрыштың бірнеше түрлерін пайдалануға болады.

• Кескіннің түсін таңдау
Сурет салатын түсті таңдау үшін,палитрадағы қажетті түстің төртбұрышына тышқан нұсқағышын орналастырып,сол жақ батырмасын шерту керек

• Фонның түсін таңдау
Фонның түсін таңдау үшін,палитрадағы қажетті түске тышқан нұсқағышын орналастырып,оң жақ батырмасын шертіңдер.Бұл фонды пайдаланып объектілер жасайтын құралдармен жұмыс істегенде қажет(тік төртбұрыш,көпбұрыш,эллипс,дөңгеленген көпбұрыш)
Ерікті аймақты белгілеу, құралы бұл қисық пішінді үзіндіні таңдау қызметін атқарады.
Белгілеу құралы, суреттің тік төртбұрышты үзіндісін таңдау қызметін атқарады.
Өшіргіш / түрлі-түсті өшіргіш, бұл суреттің белгілі бір бөліктерін өшіруге арналған құрал.
Құю (Заливка) құралы, бұл тұйық контурдың ішін кескін немесе фон түсін бояйды.
Түс таңдау құралы, бұл кескіннің немесе фон түсін, суреттің кез-келген нүктесіне түсіне өзгертеді.
Масштаб құралы, бұл суреттердің жеке үзінділерін үлкейтіп, кішірейтуге мүмкіндік береді.
Қарындаш құралы, кез-келген сызықты әртүрлі жуандықта сызуға арналған.
Кисть, ерікті сызықтарды салуға арналған кистінің қажетті түрін таңдап алуға болады.
Бүріккіш құралы, пульвизатор эффектісіне жетуге мүмкіндік береді.
Жазу, бұл сурет ішіне мәтін орналастырады.
Сызық, түзу сызықтар салуға арналған.
Қисық, тегістелген сызықтар салуға мүмкіндік береді.
Тік төртбұрыш, тік төртбұрыштар салуға арналған.
Көпбұрыш, ерікті пішінді тұйық көпбұрыштар салады.
Эллипс, шеңбер және эллипс салуға арналған құрал.
Бұрыштары дөңгеленген тік төртбұрыш. Бұрыштары дөңгеленген квадраттар мен тік төртбұрыштар салуға мүмкіндік береді.

Редактордың мүмкіндіктерін қазақтың ою өрнектерін салу арқылы көрсету.
Ою - өрнек дегеніміз бұл ойға алған айқын өрнек ырғағымен үйлесетін белгілі бір заңдылықтар жүйесінде жасалған қисық сызық және гоеметриялық фигуралар бейнесін белгілі бір тәсілге келтіру арқылы алынған түрлі - түсті өрнекпен қандай да бір заттың әшекейленуі. Өрнек атауы латынның «ornamentum»- әшекей деген сөзінен шыққан. Ою өрнек өнерінің классификациясы төмендегі топқа бөлінеді:

1. Космогониялық ою өрнектер( космос денелері, табиғат құбылыстары, жер көрінісінің элементтері)
2. Геометриялық ою өрнектер (сызықтар, фигуралар)
3. Зооморфтық (құс, жәндіктердің символдық бейнесі, жабайы және үй жануарларының символдық бейнесі)
4. Өсімдік тектес ою өрнектер (жапырақтар, гүлдер, дәндер мен жемістер)
Қошқар мүйіз оюын салу. Қисық сызық, түзу сызық, эллипс және өшіргіш және кейбір командаларды қолдану.

IV. Жаңа білімді бекіту
І. Ашық тест жүргізу.

Тест сұрақтары:
1. PAINT графикалық редакторы не үшін қажет?
a) Жазу үшін
b) Сурет салу үшін
c) Есеп шығару үшін

2. Редакторды іске қосу командалары...
a) Іске қосу, бағдарламалар, қолданбалар, PAINT
b) Іске қосу, қолданбалар, PAINT
c) Жұмыс столы, бағдарламалар, қолданбалар, PAINT

3. Терезе элементтерін ата?
a) Тақырып жолы, жұмыс алаңы, мәзір қатары, құралдар, бояу таяқшасы
b) Тақырып жолы, жұмыс алаңы, құралдар, бояу таяқшасы
c) Тақырып жолы, жұмыс алаңы

4. Негізгі түс қалай таңдалады?
a) Тышқанның оң батырмасын басу арқылы
b) Тышқанның сол батырмасын басу арқылы
c) Ешқандай батырма баспай таңдауға болады

5. Сызық қалыңдығы қалай таңдалады?
a) Сызық қалыңдығы таңдалмайды
b) Қаріпті үлкейту керек
c) Сызық құралын таңдағанда төменгі жақта сызық түрлері шығады

6. Тышқанның оң батырмасымен сурет салуға болама?
a) Болады, бұл кезде сурет фондық түспен салынады
b) Болмайды, сурет тек сол батырма көмегімен салынады
c) Болады

ІІІ.Сурет салайық
1-тапсырма. Эллипс құралын пайдаланып салыңыз.
2-тапсырма. Геометриялық фигураларды пайдаланып салыңыз.
3-тапсырма. Эллипс пен қисық сызық құралдарын пайдаланып салыңыз.

V. Бағалау
VІ.Үйге тапсырма