Ала Тоодогу жан жаныбарлар.

Сабактын темасы: Ала-Тоо жергесиндеги жан жаныбарлар.

Сабактын максаты:

А) Кыргыз Ала-Тоолорунда жашаган жан жаныбарларды билишет.

Б) Сурот боюнча ангемелешип соз байлыгын остурот. Оз ойлорун жолдоштору менен болушууго уйронот. Эске тутуусун конул буруусун онуктурот.

В) Жаныбарларды коргоого тарбияланат.

Корсоткучтор :

- Темага байланыштуу суроолорго жооп берип,кроссворд,синквейн тузо алса.

- Суйлом тузо алса.

- Кыргыз Ала-Тоосунун кооздугун атаса.

- Топтордо биргелешип ойлорун болушсо,тушунгонун айта алса, тапшырманы аткара алса.

Сабактын жабдылышы: Таркатмалар, жаныбарлардын суроттору, кроссворд, синквейн жана башка.

Сабактын журушу :

1.Уюштуруу

2.Отулгон теманы кайталоо.

3.Жаны тема.

- Саламдашуу

- Класстын даярдыгы , топторго болуу.

- Сабактын максатын айтуу.

Китеп менен иштоо. Ала –Тообузда кандай жан –жаныбарлар бар экен? Тулку, коен, аюу , буркут, чабалекей , карышкыр жана башка.

Аларды коргоонун мааниси кандай деп ойлойсун, эгер алар жок болсо кандай болот эле? Ушундай кооз жаныбарларды атып олтуруу адептуулукко жатабы?

Биз Ала – Тообузда жашаган жаныбарларды билип алдык эми Ала –Тообуздагы озон сууларды , колдорду билип алалы.

Кыргыз жеринин «мин туркун керемети» текстин окур беруу.

Биз Ала – Тообуздун кооздугун , мекенибиздин озон сууларын , колдорун билип алдык.Ала-Тообузда кандай берметибиз бар экен? ( Ыссык-Кол )

Ала –Тоого окшош кайсы буюмдарды пайдаланып келебиз? (калпак, элечек,боз уй).

Арстан менен чычкандын жомогун окуп беруу.

Илгери откон заманда шайыр чычкан жашаптыр. Бир куну чычкан талаада журуп , уктап жаткан арстанды коруп калат. Чычкан арстандын устунон ойдо-ылдый чуркап , о йноп орой создорду айтат . анын бул кылыгы арстанды о йготуп жиберип, ал ойгонуп , озунун чон таманын чычкандын устуно койуп, аны жутуп алуу учун оозун чон ачат. «кечирип кой мени Улуу Арстан»-деп кыйкырып жиберди кичинекей чычкан : «бул жолу мени кечирип кой ,мен ушуну эч качан унутпайм. :ким билет балким мен сага ушул кундордун биринде жардам корсото алам?» чычкан ага жардам корсотоору тууралуу ойго Арстан каткырып кулду. Ал аны жебей эле коеюн деп чечип, ага качууга мумкунчулук берди.

Ушундан кийин бир топ убакыт откон сон Арстан капканга тушуп калды. Уучулар аны тируулой алып кетууну каалашып, арстанды даракка байлап коюшту . ушул учурда чычкан капысынан отуп келе жаткан эле. Капалуу арстанды коруп , жакын келип , жипти чайнап , жаныбарлардын ханын бошотту . «мен айтпадым беле ? Досторун кичинекей болсо да , кыйынчылык учурда жардам бере алышат» -деди чычкан арстанга.

Балдар силерге жомок жактыбы? Эми арстан жонундо силерге бир аз маалымат берип койоюн.

Арстан - мышык сымалдар туруно кируучу эн ири жырткыч жаныбар. Дене тузулушу чын , башы чон , куйругунун учу кара кылдуу, торт буту бар. Денесинин узундугу 2,1 м ге салмагы 280 кг га жетет. Шамдагай жана кучтуу , жуну кыска ону -сары – курон.

Арстандар Африка менен Азиянын чолдорундо кездешет.

Дуйно жузундо 30000ге жакын арстан бар. Балдары сут менен азыктанышат. Чонойгондо эт менен азыктанышат. Арстандар топ менен анчылыкка чыгышат. Арстандардын тобун прайд деп аташат.

Жапайы жаратылышта арстандар 10-15 жыл жашайт, ал эми зоопарктарда 20 жылга чейин жашашы мумкун.

Арстандар кундуз уктап тункусун анчылыкка чыгышат. Арстандардын ургаачылары топто анчылыкка чыгышат. Эркек арстандын жалы калын болгондуктан , ал ыссыкта коп журо албайт.

Эс алдыруу муноту:

Ким жаныбарлар жонундо ыр билет.

Сабакты бышыктоо:

Топтордо иштоо.

1-топ. Ойчулдар.

Жаныбарлардын жырткычтарын аташат.

2-топ. Жазуучулар.

Ала-Тообузда кездешкен жаныбарларга суйлом тузушот.

3-топ. Суротчулор.

Ушул жаныбарлардын арасынан кайсынысы жакса ошол жаныбардын суротун тартышат.

Кроссворт толтуруу.

Синквейн тузуу.

Сабакты жыйынтыктоо :

Балдар биз сабак башталганда алдыбызга койгон максатыбызга жеттикпи?

Ала – Тообуздагы жан-жаныбарларды айтып бере алабызбы?

Баалоо :

Топто иштоо жондомдуулугу боюнча мактап баалоо.

Уйго тапшырма :

Озубуздун айылыбыздын кооз тоолорун элестеткен сурот тартып келуу.