Ana tarafım, paalı topraam gagauz yazıcıların yaratmalarında

Subkom

petenţiyalar

İş çeşitleri

Kantarlamak

Didaktik kolaylıkları, minutlar

Denemeklär. Evdeki iş

Üürenicileri berekerli

çalışmaya

doorutmak

Lafetmektä gagauz literatura dilini kullanmak.

Geçmiş temalara görä

bilgileri

tekrarlamak.

Üürenicileri uroon

temasınnan, subkompetenţiya-larlan

tanıştırmak;

Aktiv seslemeyi uygunnandırmak:

informaţiyanın kabul edilmesinä

merakllandıını göstermäk.

Tekstin öz fikirini açıklamak, kendi bakışını argumentleyip.

Terbietmäk üürenicilerdä sevda ana tarafına.

Argumentli söz yaratmak;

aazdan sözdä fikirini serbest açıklamaa;

Terbietmäk üürenicilerdä sevda ana dilinä.

Logika fikirini işletmäk;

Becersinnär çıkış yapmaa verilmiş bilgilerä,

bakışını argumentlemäk;

Büünkü gözäl, ilin yaşamayı göstermäk

Fikirini açıklamak, kendi bakışını argumentleyip.

İlerletmäk

üürenicilerin yaradıcılık uurunu;

Logika fikirini işletmäk;

I.Selemleşmäk

- Zaman hayır olsun, paalı musaafirlär, üüredicilär, üürenicilär! Pek sevinerim, ani buluştuk sizinnän da çalışacez barabar.

Dışarda artık ilkyaz da bu duyulȇr hertaraftan. Tabiat uyanȇr kış uykusundan, kuşlar döner kendi yuvalarına, kırları örter eşil kilim, açȇr ilkyaz çiçekleri. Bu güneşli, açık ilkyaz havası yapȇr bizi mutlu, umutlandırȇr bizi islää bereketä...

İsteerim, bizim büünkü uroomuz bereketli olsun hem mutlu kalalım.

II. Aktualızaţiya

• Angı temayı geçän urokta geçtik?

(Gaguziyanin üülen tarafında komuşuları)

Soruşlar:

• Gagauziyanın üülen tafafında kiminnän komuşuluk eder?

• Angı naţiyalardan insannar yaşȇȇr:

• Tarakliya dolayında;

• Kaul tarafında?

• ...

Biz sizinnän geçän urok lafettik Gagauzların başka halklarlan birliktä yaşaması için.

Evdeki işä kontrol.

• Ne verildiydi evdeki iş?

(bakılȇr üürenicilerin aaraştırmak işleri, posterleri)

ΙΙΙ. Eni tema:

• Bu derstӓ biz ilerledecez bilgilerimizi gagauzların istoriyası, kulturası, adetleri için...

Teklif ederim sizä, bakasınız verili resimnerä:

- Ne göreriz bu resimnerdä?

- Ne yazılı bu sıralarda?

- Verili sıracıklar hem resimnär angı temayı açıklȇȇrlar?

- Baalı mı verili sıracıklar bu resimnerä? Neylän?

- Gördüü resimneri esaba alarak, nicä düşünersiniz, ne büün geçecez urokta?

(üürenicilär belli eder neetleri)

Subkompetenţiyaları açıklamak:

Büünkü uroo çoyu kabletti özel evdeki iş ...

(üürenicilerin proektleri)

Kalanı, hepsiniz olunuz kuşku, neçinki koyulacek soruşlar baalı bu yaratmaya.

1. (video-annatma

N.Tanasoglu “Bucak, Bucak...”)

ΙΙΙ. Kaaviletmäk.

• Ne bizä kendi yaratmasında açıkladı avtor?

• Ne sölendi halk için?

• Ne iyärmişlär evel dedelerimiz?

• Nicä avtor yazdırȇr Bucaa?

• Nesoy diişilmeklär olmuş dedelerin zaametinnän?

• Angı tema açıklanȇr bu annatmada?

(üüredicinin çıkışları)

1. (üürenici hazırladı prezentaţiya G.Gaydarcının “Ay, Bucaam, Bucaam”şiirinä görä)

Olun kuşku, çünkü ilercä soruşlarım baalı olacek içindeliinä...

• Kimä danışȇr Avtor?

• Aazdan yazdırın Bucaan evelki halını.

Evelki

Bucak

• Ne söleer avtor dedelerin yaşaması için?

• Nesoy artistik kolaylıklarını kullanmış burada avtor? Bir-iki örnek getirin. Ne olduunu –belliedin.

• Neçin avtor ölä sık kullanȇr danışmayı „Ay, Bucaam, Bucaam“?

• Nicä duyȇr kendini avtor bu erlerdä?

• Neylän avtor mutlu ana tarafında?

• Nesoy tema açıklanȇr şiirdä?

3. Bän dä hazırladım sizä bir parça tekst. Ama yapacez onu hepsimiz bilä. Kiyat bizdä yok, onuştan vererili önünüzä.

(Veriler önnerinä fragment

D.Tanasoglu “Bitki göçmek”)

Okuyalım da savaşalım annamaa, ne açıklanȇr bu parçada... (okumak - sincircik)

• Ne söleer avtor bu insannar için?

• Nesoy temayı açıklȇȇr?

• Nesoy problemayı kaldırȇr?

• Ne beterä (ne sebeplän) kalkınmış insan da gelmış buyanı?

• Büünkü günä bakarak, bu problema yokoldu mu, osa aktual büünkü gündä dä mi?

• Ne söleer bizä bu şıracıklar “Hepsi öperlär bu eni topraa ...”

Diagrama Vien

Evellär Bucak bir çöl tarafmış. Ayırıktan hem gengerdän kaarä az bişey büüyärmiş onun topraklarında.

Açan bizim dederär erleşmiş Bucakta, yavaş-yavaş sökmüşlär bu kelemeleri, sürmüşlär, paklamışlar tarlaları yaban otlarından da toprakları ekilir durumuna getirmişlär.

Oguz dedelerimiz dinini hem ana dilini korumuş. Bizä dä etiştirdilär….

• Nicä etişti dilimiz?

• Eveldän yazı vardı mı?

Dedelerimiz düzmüşlär, lafetmişlär onda, yaşamışlar onunnan, sevinmişlär dä, aalamışlar da, yurtluunu korumuşlar, evlad büütmüşlär... Ne gözäl hem yalpak seslär dökmüşlär ona! Ne käämil türkülär, söleyişlär, bilmeycelär, masallar hem legendalar, dastannar düzmüşlär bu tatlı dildä! Da aazdan aaza, bobadan oola etiştirdilär dedelerdän kalma dilimizi bizlerä.

• Kim gagauz yazısına koydu temel?

( üürenici annadȇr M. Çakir için prezentaţiya)

Bucakta, bu zor vakıtlarda duumuş eni bir yıldız.

Bütün yaşamasını Ay-boba M. Çakir Gagauzlaa izmet etti. Çok yıl o çalıştı aydınnatmak tarlasında.

M.Çakir çevirdi gagauz dilinä din kiyatlarını. Verdi büük kısmet, şennik hem sevinmelik gagauzlara, ki onnar da kabul etsinnär Allahın sözlerini ana-boba dilindä, ki herbir gagauz başka halklar arasında deyäbilsin: “Bizim dä var dilimiz, kitaplarımız, istoriyamız!”

Sayılȇr, ki o büünkü eni yazılarımıza latın grafikasında

koydu temel. O bizä deyni, nicä Kiril hem Mefodiy.

M. Çakir enidän dilimizi diriltti.

Evlad boylarına unudulmaz nasaat braktı:

Dilimizin paalılıını annasınnar,

Bucak topracıını korusunnar.

• Ne verer dil insana?

• Nedä onun paalılıı?

Dil - halkın diri canı!

Salt dostlarlan yannaşık, kuvetli çalışarak, var kolaylık zorluu hem kayıbı üstelemää, candan barabar sevinmää ortak işlerin faydasına

• Ne açıklȇȇr bizä verili datalar:

1958, 64, 1957, Orak ayın 30, 1993, Çiçek ayın 27.

Bu yıl gagauz dilinin ofiţial yazısının 64 yıldönümü. Onun başlantısı koyuldu 1957 yılda orak ayın 30-nda. 1957-ci yılda Moldova Respublikanın kanonuna göra, gagauz dilinä, yazı çıkarmak için, kiriliţada alfabet kuruldu. 1993 –cü yılda da gagauz dili geçirildi latin grafikasına.

• Sıralayın ilk üüredicileri hem bilim adamnarını, çalışmaklarınnan bizim dilimiz ilerledi.

• Ne faydalı onnar yaptı .

Gagauzun urää doldu sevinmeliklän, ani kuruldu alfabet. Verili deyimä bakışınızı açıklayin.

Tehnika “6 Neçin?”

ΙV. Refleksiya

“Başar cümleyi”

• Büün bän eni üürendim…

• Bän annadım, ani...

• Bana meraklıydı...

• Bän şaştım...

• Bän becerdim yapmaa...

• Bana zordu...

V. Evdeki iş:

(Ne taa yakın bana...)

1. Yazmaa “Ana dilim – tatlı bal! ”;

2. Üürenmää ezber şiir “Ana dilim”da katılmaa online – akţiyaya;

3. Hazırlamaa video-prezentaţiya internet saytlarına.

“M.Çakir – gagauzların ruh lideri” .

VI. Notalar.

Saa olun!

Üürenicilerin hazırlıını

uroo

esaba almak

posterları

kendileri belli ederlär neetleri.

seslemeyı;

esaba almayı.

Aaraştırmak işi

(proekt)

seslemeyı,

esaba almayı

Yaraştırȇrlar

Becermeyi yapmaa analiz

Fikirleri açıklȇȇrlar

Üürenicilerin cuvapları, çıkışları, kendi düşünmeklerini notalamak.

Kuşku seslemeyi

Üüredicin sözü.

Yaratıcı iş

(dif. yaklaş.)

Tehnika “Resimnär

”

Video

Üürenicinin sözü

Soruş-cuvap lafetmesi

prezentaṭiya

Tehnika

“Payak”

Frontal soruşturmak

İş tekstlan

Tehnika

“İşittim, duydum, gördüm...”

Diagrama Vien

prezentaţiya

.

Taftada iş:

Tehnika “6 Neçin?”

Tehnika

“Başar cümleyi”

2 min

Diferenţial yaklaşmak.

Argumentli notalamak

Lafetmää ana dilindä dooru, serbest kullanarak gagauz literatura dilinin normalarını.

Becermää kullanmaa gagauz dilinin sintaksis kolaylıklarını

alıştırmaa

yapılmış işleri kantara koymaa