"Асыл сөзді іздесең, Абайды оқы, ерінбе!"

Абай Құнанбаев (1845-1904)

Асыл сөзді іздесең, Абайды оқы, ерінбе!

№ 4 «ЖАЛПЫ ОРТА БІЛІМ БЕРУ МЕКТЕБІ» КММ

КГУ «СРЕДНЯЯ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ШКОЛА» №4

Мақсаты:

• Оқушыларды Ұлы ақынның балалық және жастық шағы, өскен ортасымен таныстыру.
• Ақындығы мен композиторлығын таныту.
• Абай шығармашылығын сүйіп оқуға, өмірін, қасиеттерін үлгі ете отырып, білім-ғылымға құмарлығын арттыру.
• Жас ұрпақты Абай шығармашылығын танып өсуге тәрбиелеу

Жүрегімнің түбіне терең бойла,

Мен бір жұмбақ адаммын оны да ойла

Әкесі –

Құнанбай Өскенбайұлы  

Анасы

Ұлжан

Абайдың отбасы

Семья Абая

Abai's family

Абай және оның балалары Ақылбай (сол жақта) мен Тұрағұл

Әжесі

Зере

Абай 1845 жылы жылан жылында туылып, 1904 жылы 60 жасында Семей уезінің Шыңғыс болысында дүниеден қайтқан. Негізгі аты – Ибраһим болса да, «Абай» деп жас Ибраһимді анасы Ұлжан еркелетіп атаған. Содан бері бұл есіммен Абай тарихқа енді. Абайдың бар өмірі өзі туып өскен Шыңғыс болысы, қазіргі Абай ауданы, бұрынғы Семей облысында өтті.

Әкесі

Өскенбайұлы

Құнанбай өз заманында ел басқарған адам болды. Ол ел билеу ісіне балаларының ішінде Абайды баулып, араластырды. Балаға сыншы әкесі осы баласынан қатты үміт етеді.

Абайдың әкесі–

Құнанбай

Медресе в которой учился Абай

Ғұлама

Ақын

Ойшыл

Жазушы

Аудармашы

Сазгер

Не все гении – поэты,

не все поэты – гении.

Абай был и тем, и другим. 

Сабит Муканов

Выдающемуся поэту и просветителю Абаю Кунанбаеву принадлежит особое место в истории казахского народа.

Его творчество, явившееся новой вехой в духовном развитии казахского народа, вошло в золотой фонд национальной культуры.

Әр сөзінде астарлы ой тұрады.

Оқысаң, ашылады ой тұманы.

Сүрініп, жығылмауға Абайды оқы,

Абай сөзі – қазақтың бойтұмары

Ақыл-ой ақындықтың киесі-Абай!

Түгел сөздің түбі бір жүйесі-Абай!

Адалдық, ар ұяттың данышпаны

«Өлең-сөздің патшасы» иесі Абай!

Мүхтар Әуезов

Роман-эпопея

«Абай жолы»

Абай шығармалары

Абай шығармалары

Абай воспитывал молодежь в новых понятиях о достоинстве и чести.

« Кто не дорожит своей честью, того чужой обидит». /Абай. Слово 39/

Абай всегда мечтал о светлом будущем своего народа и говорил: «Изучай культуру и язык другого народа…», тогда ты будешь признан обществом.  Почему он так говорил?  Абай мечтал о развитии культуры своего народа. Он мечтал о том, чтобы мы были дружны друг с другом,

с другими народами, уважали их обычаи и традиции.

И сегодня это у нас есть!

А.С.Пушкин

И.В.Гете

Абай аударған классиктер

Классики, которых перевел Абай

Classics, translated by Abay

М.Е.Салтыков-Щедрин

М.Ю.Лермонтов

И.А.Крылов

Жүрегімнің түбіне терең бойла,

Мен бір жұмбақ адаммын оны да ойла.

Соқтықпалы соқпақсыз жерде өстім,

Мыңмен жалғыз алыстым кінә қой ма?

Өлең - сөздің патшасы, сөз сарасы, Қиыннан қиыстырар ер данасы. Тілге жеңіл, жүрекке жылы тиіп, Теп-тегіс жұмыр келсін айналасы.

Әсемпаз болма әрнеге, Өнерпаз болсаң, арқалан. Сен де — бір кірпіш, дүниеге Кетігін тап та, бар қалан!

Абай и музыка

Абай очень хорошо понимал значение музыки в жизни общества, рассматривая искусство вообще как средство, способное обновить человека. Поэт, музыкант, по Абаю - борец за правду.

Требования Абая к искусству: значительность мысли, чистота и весомость слова, выразительность мелодии.

Песни Абая называют народным достоянием, душой казахского народа. Искренние, задушевные,

они живут до сих пор.

Красивою песней под струнный звон.  Ты весь охвачен в ночной тиши  Песни меня забирают в полон,  Как я, люби их от всей души.

«Желсіз түнде жарық ай»

Часто в своих песнях Абай воспевает красоту родной природы.

«Желсіз түнде жарық ай» -

мелодичная песня , в которой поется о красоте лунной ночи:

«На воде, как челнок луна.

Тишина ясна, глубока.

Лишь в овраге полынь черна

Да шумит в тишине река.»

Көзімнің қарасы

Жылайын, жырлайын,

Ағызып көз майын

Айтуға келгенде

Қалқама сөз дайын.

Жүректен козғайын,

Әдептен озбайын,

Өзі де білмей ме

Көп сөйлеп созбайын

Көзімнің қарасы,

Көңілімнің санасы,

Бітпейді іштегі

Ғашықтық жарасы.

Қазақтың данасы

Жасы үлкен ағасы,

"Бар" демес сендей

Бір Адамның баласы

«Айттым сәлем,қаламқас »

Вот еще один пример лирических песен Абая о любви.

Абай не знал нотной грамоты. Его мелодии шли от сердца. Поэтому песни композитора отличаются особой лиричностью, простотой и доступностью в исполнении. Но в них очень яркие новые интонации

«Обучать детей хорошо, но, чтобы они служили своему народу, надо учить их родному языку». /Абай. Слово 25/

Лишь знаньем жив человек.

Лишь знанием движется век.

Лишь знанье – светоч сердец.

Да будет праведен путь твоей души молодой.

  Абай Кунанбаев

“ Абайдың сөзі – қазақтың бойтұмары.

Абайдың мұрасы-қазақтың ең қасиетті қазынасы”

Н.Назарбаев

Абай оқыған Ахмет Риза медресесі

Абай заманындағы бір мұнаралы мешіт. Мечеть в Семее.

Медресе Ахмет Ризы, где учился Абай

Mosque in Semey

Ahmet Riza madrasah, where Abay studied

Абайдың Жидебайдағы мұражайы

Музей Абая в Жидебае

The Museum of Abai in Zhidebai

Семей қ. Абай мұражайы

Музей Абая в Семее

Museum of Abai in Semey

Географический центр Евразийского континента

Отец Абая - Кунанбай поселился в урочище в 1840 году. Когда подрос брат Абая - Оспан, Кунанбай передал ему своё кыстау, а сам переселился в урочище Акшокы. В 1894 году, через 2 года после смерти брата здесь поселился Абай. По его проекту был построен новый дом, в котором сейчас и расположен музей.

Передняя комната. На столе кумысный набор, отделанный серебром. Кумган - у печи. Деревянная кровать. В этой же комнате - ружьё, которым был награждён Абай "За усердную службу и особые заслуги" Западно-Сибирским генерал-губернатором бароном Тауре.

Часы в рабочем кабинете поэта

Домбра Абая

Кухня

Примерно в километре от музея расположен мавзолей, в котором погребены бабушка Абая, мать Кунанбая - Зере (1785-1873) и мать Абая - Улжан (1810-1887).

В начале 90-х годов здесь был построен мавзолейный комплекс

Абая и Шакарима

Мавзолей Абая

Артық ғылым кітапта, ерінбе оқып көруге.

https://kitap.kz/book/

Назарларыңызға рахмет!!!

Дайындаған №4 «ЖОББМ» КММ

Кітапхана кызметкерлері