Просмотр содержимого документа
«"Атомдун планетардык модели. Резерфорддун тажрыйбасы" конспект-план»
9-класс: Физика
Өтүлгөн күнү:
Сабактын темасы: §46-47 Атомдун планеталык модели.Резерфорддун тажрыйбалары.Атомдун планеталык модели менен байланышкан кыйынчылыктар.
Сабактын тиби: Жаны билимдерди оздоштуруу.
Сабактагы колдонулуучу усулдар жана ыкмалар: Интерактивдуу ыкмалар.
| этап | убакыт | Мугалимдин иш аракети | Окуучунун иш аракети | Компетенттуулук баалоо |
| уюштуруу | 3 мин | Класста жагымдуу маанай тузуу, (кыскача кон.жасоо,туш коргонун айттыруу анегдот айтуу жанылык айтуу ж.б.)
| Саламдашат,жагымдуу маанайда сабакка киришет | НК-3 |
| МААНАЙ |
| Уй тапшыр -масын текшеруу | 12 мин | Уй тапшырмасын текшеруу,ал боюнча баалоо | уй тапшырмасын кайталашат суроолорго жооп беришет,оз ара суроо беришет.тапшырманы аткарууга жооптуу болушат | НК-2 |
| ФОРМАТИВДИК |
| Жаны теманы тушундуруу | 20 мин | Отулгон теманын негизги элементтерин кайталоо,жана аны жаны темага байланыштыруу мн жаны теманы баштоо Тема боюнча кыскача тушунук беруу,турмуштан мисалдарды келтируу, (Формуласын тушундуруп анализдоо ж.б | Окуучулар ой жугуртуп жооп беришет,турдуу жоопторду айтышат,кайсы жооп тура экенине оздору ынанышат. Резерфорддун тажрыйбасын тушунушот | НК-1 | ПК-2 ПК-3 | СУММАТИВДИК |
| бышыктоо | 6 мин | Теманы бышыктоочу суроолор 1.квант физикасы эмне жонундо окутат.2.атомдун тузулушу кандай, 3. Э.Резерфорд атомду эмнеге окшоштурган | Окуучулар Резерфорддун тажрыйбасы, жонундо тушунугун айтып берет.тушунбогон жерлерин сурашат |
|
|
|
| Тапшырма | 4 мин | Атомдун моделин тартып келуу Параграфты окуп келуу
| Тапшырманы кундолукко жазышат |
|
|
|
Сабакта колдонулуучу каражаттар жана материалдар: Окуу китеби,суроттор, компьютер,проектор,интерактивдуу доска.
| Сабактын максаттары | Корсоткучтор |
| 1.Билим беруучулук | Окуучулар-Атомдун тушулушу,резерфорддун тажрыйбасы жонундо тушунук алышат Резерфорддун атомдун планеталык моделин тузуу тажрыйбасын корсотуп беруу
| Натыйжага жете алат, эгер окуучу Квант физикасында атомдун тушулушу,Резерфорддун тажрыйбасы жонундо тушунук алышса |
| 2.Онуктуруу-чулук | Окуучулар заттардын тузулушу боюнча тушунугун кенейет | Натыйжагажетеалат, эгер окуучу: заттардын тузулушу боюнча тушунугун кенейсе |
| 3.Тарбиялык | Турмуштагы мисалдарды угуп жана байкоо менен ойлоо сезимдери калыптанат, таанып-билуу жондому жогорулайт | Натыйжага жете алат, эгер окуучунун: Мисалдарды кунт коюп угуусу, ойлонуусу терен болуп, кызыгуусу артып, жаныланса. |
Сабактын журушу:
Жаны тема
Квант физикасында элементардык болукчолордун кыймыл аракеттери мындагы болуп отуучу ар туркун процесстердин журушу жонундо окутулат.Алгач атомдун тузулушун карайбыз.Атомдун ички тузулушун ар турдуу айтып келишкен.бирок 20-кылымдын башында немец физиги озунун жургузгон тажрыйбасында так моделин тузгон.мында атомдун тузулушу кун системасына окшош болгондуктан атомдун планеталык модели деп аталган.
Атомдун модели боюнча атом он жана терс заряддуу болукчолордон турат.он зарядду болукчолор протондор деп аталып ал атомдун ядросунда жайгашып атомдун негизги массасын тузот.ал эми анын айланасында терс заряддуу электрондор айланып журот.Э.Резерфорд электрондорду планеталарга ал эми ядрону кунго салыштырган.Электрон мн протондун заряддарынын модулу барабар болот,бирок протон электрондун массасынан 1836 эсе чондук кылат.
Резерфорддун тажрыйбасында коргошун кутучасына салынган радиоактивдуу элемент,экран,алтын фольгасы вакуум идиштин ичине орнотулат.коргошун кутучасындагы радиоактивдуу элемент α нурларын чыгарат,ал туптуз келип экранга чачырайт да кичинекей такты пайда кылат.Эгерде экран мн кутучанын ортосуна ото ичке алтын фольгасын койсо,α нурларынын копчулугу экранга мурдагыдай эле отуп такты пайда кылат,бирок азыраак болугу бир аз бурчка кыйшайып кээ бир болугу артка чагылат.Э.Резерфорт бул корунуштон α нурунун олчомдоруно таянып озунун жыйынтыгын чыгарат.α болукчосу + заряддуу жана 4 атомдук массага ээ.Анын кыймылынын озгоруусу атомдун ядросу тарабынан болгонун ырастайт.
Атомдун ядросу ото кичине коломду ээлеген он зарядка ээ.бирок анын массасы атомдун негизги массасын тузот.ядронун диаметри 10-12см ден 10-13см ге чейин.Ал атомдун 1/100000ин тузот.
Атомдун массасы 10-25кг дан 10-27кг га чейин диаметри 10-8см га чейин.
ЖЫЙЫНТЫКТОО:
Квант физикасы атомдун ички тузулушу жана касиеттери жонундо окутат.атом он заряддуу ядродон жана терс заряддуу электрондордон турат.ал кун системасына окшош болгондуктан атомдун планеталык модели деп аталат
Баалоо:
7 680
6 277 
