Биолгия профилинде билим берген окутуучулар үчүн

КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН БИЛИМ БЕРУУ ЖАНА ИЛИМ

МИНИСТРЛИГИ

БАТКЕН МАМЛЕКЕТТИК УНИВЕРСИТЕТИ

ТАБИЯТ ТААНУУ ЖАНА ПЕДАГОГИКА ФАКУЛЬТЕТИ

КРЕДИТТИК ТЕХНОЛОГИЯНЫН НЕГИЗИНДЕ БАКАЛАВРЛАРДЫ

ДАЯРДОО БОЮНЧА

МААЛЫМАТТЫК ПАКЕТИ

550100 «ТАБИГЫЙ ИЛИМДЕР БОЮНЧА БИЛИМ БЕРҮҮ»БАГЫТЫ

«БИОЛОГИЯ» ПРОФИЛИ

БАТКЕН - 2019

Мазмуну

1. 550100 «ТАБИГЫЙ ИЛИМДЕР БОЮНЧА БИЛИМ БЕРУУ»БАГЫТЫ Ж0НУНД0 ЖАЛПЫ МААЛЫМАТ 3

2. БИЛИМ БЕРУУ ПРОГРАММАСЫ. ДИСЦИПЛИНАЛАРДЫН АННОТАЦИЯСЫ 4

3. ЖАЛПЫ ЖОБОЛОР 18

   1. Окуу процессин кредиттик технологиялар боюнча уюштуруунун негизги принциптери 18

   2. Окуу процессин кредиттик технологияларды колдонуу аркылуу уюштуруу жана билим беруу программаларын ездештурууну модулдук-рейтингдик баалоо боюнча негизги документтер 19

   3. Билим беруу программалары жана окуу пландары 19

   4. Окуу дисциплиналары боюнча жумушчу программалар жана силлабустар 21

   5. Студенттердин жекече окуу планы 22

   6. Каттоо 24

   7. Студенттердин билимин баалоо системасы 25

   8. Студенттердин билимин текшеруунун жыйынтыктарын эсепке алуу 26

   9. Сыноо меенету, окуудан чыгаруу жана тикелее, академиялык ергуу 27

   10. Мамлекеттик улгудегу дипломдор 28

Тиркемелер. 1 -тиркеме 29

1. тиркем е 30

2. тиркем е 31

1. БУТУРУУЧУ КАФЕДРАЛАР БОЮНЧА ЖАЛПЫ МААЛЫМАТ 32

2. СТУДЕНТТЕРДИН ИЛИМИЙ-ИЗИЛД00 ИШТЕРИ 35

3. КАФЕДРАНЫН МАТЕРИАЛДЫК ТЕХНИКАЛЫК БАЗАСЫ 35

4. ТАБИГЫЙ ИЛИМДЕР ЖАНА МАТЕМАТИКА КАФЕДРАСЫНЫН ДАРЕГИ 36

5. БИОЛОГИЯ ОКУТУУТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ ЖАНА БИЛИМ БЕРУУД0ГУ МЕНЕДЖМЕНТ………………………………………………………………………….. 37

550100-Табигый илимдер боюнча билим берүү багытын бүтүргөн адистер билим берүүдө, социалдык чөйрөдө, илимий-изилдөө аймагында кесиптик ишмердуулугун жүргүзө алышат. Билим берүүнун негизги программасынын алкагында биологияны окутуунун технологияларын, окутуу процессинде айлана чөйрөнүн мыйзам ченемдүүлүктөрүн жана кыймылдаткыч күчтөрүн, жаратылышта адамдын ордун аныктоо, табияттагы болуп жаткан (экологиялык, ботаникалык, зоологиялык, генетикалык ж.б.) процесстерди талдоодо цивилизациялык подходдун элементтерин колдоно билүү, табигый фактыларды туура талдоо, себеп-натыйжа байланыштарын белгилөө, табияттын бир бөлүгү катары Кыргызстандын табигый чөйрөсүн, мүнөзүн жана өзгөчөлүктөрүн бөлүп көрсөтүү, табиятка кылдат жана аяр мамиле жасоо, мекенчилдик, активдүү жарандык позициясын кармануу менен жана аларды колдонуу боюнча тереңдетилген билимге ээ болушат. Биология “бокалавр” бүткөн адистер төмөнкү кызмат орундарында:

• республиканын жалпы орто билим берүү мекемелери (мектептер, гимназиялар, лицейлер), башталгыч жана орто кесиптик билим берүү, кошумча кесиптик билим берүү;

• илим изилдөө борборлору;

• мамлекеттик жана муниципалдык башкаруу уюмдары (айыл өкмөтү, райондук, облустук администрация, мэрия ж.б.);

• коомдук уюмдар;

• КР нын айыл чарба тамак аш өнөр жайы жана мелиорация минстирлигинде;

Окуу планы: Бакалавр: 4 жыл Магистратура: 2 жыл

Кирүү үчүн экзамендер: негизги тест, биология

Окутуунун түрү: бюджет, контракт, дистанттык окуу

1. Негизги билим берүү программасы (НББП). Дисциплиналардын аннотациясы

НББПбоюнча окуп үйрөнүлүүчү дисциплиналардын циклдери:

• ГСЭ цикли- гуманитардык, социалдык жана экономикалык дисциплиналар;

• МТИ цикли- математикалык жана табигый-илимий дисциплиналар;

• ЖК цикли-жалпы кесиптик дисциплиналар.

• Факультативдик дисциплиналар

“БИОЛОГИЯ” профили

	Блоктор		К. №	Дисциплинанын аталышы	Сааттар	ЕСТ8
						боюнча
						кредит
		I семестр
	ГСЭ		1	Орус тили	120	4
			2	Чет тили	120	4
			3	Манас таануу	60	2
	МТИ		4	Математика	60	2
			5	Экология	60	2
	ЖК		6	психология	90	3
	ЖК цикли		7	Жалпы ботаника	120	4
			8	Жалпы зоология	90	5
	ФТД		9	Дене тарбия	50
		II семестр
	ГСЭ		1	Кыргыз тили	120	4
			2	Орус тили	120	4
			3	Чет тили	120	4
			4	(ВУЗ Комп.-1)Укук таануу	60	2
	ЖК		5	Педагогика	120	4
			6	Математика	90	3
	ЖК цикли		7	Жалпы ботаника	180	6
			8	Жалпы зоология	90	5
	ФТД		9	Дене тарбия	50
		III семестр
	ГСЭ		1	Кыргыз тили	120	4
	ГСЭ		2	Философия	120	4
	МТИ		3	(ЖОЖ компоненти) Мат. Логика	60	2
	ЖК		4	Психология	180	6
			5	Курак анатомиясы физиологиясы гигиенасв	60	2
			6	Органикалык эмес химия	60	4
			7	Жалпы жер таануу	120	4
			8	Органикалык химия	120	4
	ФТД		9	Дене тарбия	50
		IV семестр
	ГСЭ		1	Кыргызстан тарыхы	120	4
	МТИ		2	Азыркы табият таануу концепциялары	60	2
	ЖК		3	Педагогика	180	6
			4	Жалпы биология	120	4
	МТИ		5	Аналитикалык химия	60	2
			6	Физика	120	4
	ЖК цикли		7	Киши анатомиясы жана морфологиясы	120	4
			8	Мам.аттестация (Кыргызстан тарыхы)		2
	К		9	Окуу талаа практикасы		4
				практика
	ФТД		10	Дене тарбия	50
		V семестр
	МТИ		1	(СТК) ЖТОПК	60	2
	ЖК цикли		2	Адам өмүрүнүн коопсуздугу	60	2
	К.цикли		3	Жалпы биология	60	2
			4	Табият таануунун неизи	60	2
			5	Киши жана жаныбарлардын физиологиясы	120	4
			6	Генетика	90	3
			7	Тандоо курсу (Дисциплина-1)	150	5
	К		8	Үйрөнчүк педагогикалык практика		4
		VI семестр
	К.цикли		1	Курстук иш ботаника боюнча
			2	Курстук иш зоология боюнча
	Базалык бөлүк		3	Биологияны окутуу методикасы	120	4
	К.цикли		4	Топурак таануу, топурак географиясы менен	90	3
	К.цикли		5	Өсумдүктөрдүн физиологиясы	60	2
	К.цикли		6	Эмбриология гистологиянын негизи менен	60	2
	К.цикли		7	Биохимия	60	2
			8	Эволюциялык теория	60	2
			9	Тандоо курсу (Дисциплина-2)	120	4
	К		10	Кесиптик -базалык практика		8
		VII семестр
	Базалык бөлүк		1	Биологияны окутуу методикасы	120	4
	ЖК цикли базалык белук		2	Айлана чөйрөну коргоо	150	5
	ЖК цикли		3	Табият таануу мугалиминин компотенттүүлүгун калыптандыруу	60	2
			4	Цитология	60	2
			5	Биотехнология	60	2
	К.цикли		6	Тандоо курсу (Дисциплина-3)	60	2
	вариативдик бөлүк		7	Тандоо курсу (Дисциплина-7)	90	3
	К		8	Кесиптик -багыттык практика	240	8
		VIII семестр
	ЖК цикли		1	Рекреациондук география	120	4
	базалык белук		2	Вирусология микробиологиянын негизи менен	60	2
	К.цикли		3	Молекулырдык биологиянын негиздери	120	4
	вариативдик бөлүк		4	Тандоо курсу (Дисциплина-4)	90	3
			5	Дисциплина 5	270	9
	К		6	Кесиптик багыттык практика	180	6
			7	Курстук иш, КЖФ, өсумдуктөрдүн физиологиясы
			8	Мам.аттестац. Адистик боюнча экзамен	120	4

ГУМАНИТАРДЫК ЖАНА СОЦИАЛДЫК - ЭКОНОМИКАЛЫК ДИСЦИПЛИНАЛАР

Кыргыз тили

Жалпы жана терминологиялык мүнөздөгү 2000 сөз, сөз айкашы көлөмүндө лексикалык минимум. Колдонуусуна жараша лексикалык айырмалоо (турмуш-тиричилик,терминологиялык, официалдуу ж.б.). Тилдин негизи закон ченемдуулуктөру жөнүндө тушунук. Эркин жана туруктуу сөз айкаштары, фразеологиялык бирдиктер жөнүндө тушунук.

Сөз жасоонун негизи ыкмалары жонүндө тушунук.

Байланыштуу кепти оозеки жана жазуу турундо тузууго талап кылынган негизи грамматикалык каражаттар жонундө тушунук. Суйлөө. Маек, жеке, кеп салуу формасында эң керектуу жана жөнөкөй лексикалык, грамматикалык каражаттарды колдонуу менен негизги байланышуу жана оюн баяндоо.

Окуу. Турмуш-тиричилиги жана мекен таануу тематикасындагы жана кесипке байланыштуу текстти окуп тушунуу. Жөнөкөйлоштургон көркөм текстти окуп тушунуу.

Жазуу. Диктант, изложение, чакан сочинение, билдируу, кат, өмур баян ж.б.

Орус тили

Жалпы жана терминологиялык мунөздөгу 2000 сөз, сөз айкашы көлөмүндө лексикалык минимум.Колдонуусуна жараша лексикалык айырмалоо (турмуш-тиричилик, терминологиялык, официалдуу ж.б.). Тилдин негизи закон ченемдуулуктөру жөнундө тушунук. Эркин жана туруктуу сөз айкаштары, фразеологиялык бирдиктер жөнундө тушунук.

Сөз жасоонун негизи ыкмалары жөнундө тушунук.

Байланыштуу кепти оозеки жана жазуу турундө тузуугө талап кылынган негизи грамматикалык каражаттар жөнундө тушунук. Суйлөө. Маек, жеке, кеп салуу формасында эц керектуу жана жөнөкөй лексикалык, грамматикалык каражаттарды колдонуу менен негизги байланышуу жана оюн баяндоо.

Окуу. Турмуш-тиричилиги жана мекен таануу тематикасындагы жана кесипке байланыштуу текстти окуп тушунуу. Жонокойлөштурүлгон көркөм текстти окуп тушунуу.

Жазуу. Диктант, изложение, чакан сочинение билдируу, кат, өмур баян ж.б.

Чет тили

Жалпы жана терминологиялык мунөздөгу 4000 сөз, сөз айкашы көлөмндө лексикалык минимум.

Колдонуусуна жараша лексикалык айырмалоо (турмуш-тиричилик, терминологиялык, официалдуу ж.б.). Тилдин негизи закон ченемдуулуктеру жөнундө тушунук. Эркин жана туруктуу сөз айкаштары, фразеологиялык бирдиктер жонүндо тушунук. Транскрипцияны окуу.

Сөз жасоонун негизи ыкмалары жонундө тушунук.

Байланыштуу кепти оозеки жана жазуу турундө тузууго талап кылынган негизи грамматикалык каражаттар жөнундө тушунук. Суйлөө. Маек, жеке, кеп салуу формасында эц керектуу жана жөнөкөй лексикалык, грамматикалык каражаттарды колдонуу менен негизги байланышуу жана оюн баяндоо.

Окуу. Турмуш-тиричилиги жана мекен таануу тематикасындагы жана кесипке байланыштуу текстти окуп тушунуу. Жөнокойлоштүрүлгөн коркөм текстти окуп тушунуу.

Жазуу. Диктант, изложение, чакан сочинение, билдируу, кат, өмур баян ж.б.

Кыргызстан тарыхы

Тарыхты окуп уйрөнуунун булактары жана методдору. Тарых булактарынын классификациясы жана тушунугу. «Кыргыз» этнониминин тарыхы. Кыргыз элинин формулировкаланышын жана пайда болуусун изилдөөчу негизги багыт. Кыргызстандын тарыхы -дуйнө тарыхынын ажырагыс бөлугу. Байыркы мезгилдер. Сактар, гундар, усундар. Давань мамлекети. Мамлекеттуулукту тургузуунун негизги этаптары. Байыркы Русь. Турк каганаты, социалдык жана согуштук абалы.Кыргыз мамлекети жана улуу державалар.

Философия

Философия предмети. Маданиятта философиянын ээлеген орду жана ролу. Философиянын негизги багыттары, структуралары. Бытие жөнундө окуу. Коом жана анын структурасы. Киши, коом, маданият. Чындык проблемасы. Чындык, ойлонуу, логика, жана тил. Илимий таанып билуунун структурасы, анын методу жана формасы. Жацылануунун негизги проблемалары. Илим жана техника.

Манас таануу

«Манас» эпосу кыргыз элинин улуу мурасы. Эпостун изилдениши жөнундө варианттар. Манастын терелушу, балалык чагы, алгачкы эрдиктери. Манастын Алтайдан Ала Тоого көчушу. Алманбеттин окуясы, Кекетайдын ашы. Чоц Казат, баатырдын өлуму. Эпостун темасы жана идеясы, обзорлор системасы.

Укук таануу

Кыргыз республикасынын укук тармактарын жана эл аралык укук тармактарынын жалпы жоболорун, жарандардын укуктарын мамлекет тарабынан кепилдикке алынып КР нын уку коргоо органдары тарабынан корголуусу сыяктуу түшүнүктөргө ээ болушат, практика жүзүндө процессуалдык документтер менен иштөө мүмкүнчүлүгүн алышат.

МАТЕМАТИКАЛЫК ЖАНА ТАБИГЫЙ- ИЛИМИЙ ДИСЦИПЛИНАЛАР

Математика

Тик бурчтуу координаталарсистемасы. Тегиздиктеги жонөкөй маселелер. Туздун теңдемеси тушунугу. Бурчтук коэффициенттуу туздун тецдемеси. Туздун жалпы тецдемеси. Туздун тецдемесинин айрым учурлары.Координаталарсистемасын өзгөртүп тузуу. Туздердунарасындагы бурч. Чекиттен тузгө чейинки аралык. Тегиздикте экинчи тартиптеги ийрилердин жалпы теңдемеси. Матрица жана аныктагыч тушунуктөру. Матрицалар менен жургузулуучу амалдар.Аныктагычтардын негизги касиеттери. Минорлоржана алгебралыктолуктоочтор. Тескериматрица. Сызыктууалгебралык теңдемелердин системасы. Системанын чыгарылышы. Крамердинметоду.Системаны чыгаруунунматрицалык ыкмасы. Алгебралык тецдемелердинбир тектуу жана бир тектуу эмес системалары.Гаусстунметоду.Вектор тушунугу. Векторлорду кошуу жана кемитуу. Вектордункомпоненттик жазылышы жана модулу тушунугу. Эки вектордунскалярдык жана вектордук көбөйтүндусу. Бирдик вектор. Векторду базис боюнча ажыратуу.Векторлордун аралашкөбөйтүндусу. Мейкиндиктеги векторлор. Компланардык векторлор, п – ченемдуувекторлор. Векторлорсистемасы. Векторлордун сызыктуу көз карандылыгы (коз каранды эместиги).

Информатика

Информатика илими тушунугу; информатиканын өнугуу тарыхы; фундаменталдык илимдердин катарында информатиканын орду; информатика тушунугу жана анын өлчему; информациянын саны жана сапаты; информацияны өлчөөнүн бирдиктери; информация жана энтропия; сообщениелер жана сигналдар; сигналдарды коддоо жана кванттоо; автоматташтырылган системада информациялык процесс; информациялык циклдин фазасыжана алардын модели; информациялык ресурс жана аларды тузуучулер; информациялыктехнологиялар; информациялык технологиялардын техникалык жана программалык каражаттары; берилгендерди кайра иштеп чыгуунун негизги турлөру; аналогтук жана санаттык информацияларды иштеп чыгуу; берилгендерди иштеп чыгуунун тузулуштөру жана алардын; алгоритм тушунугу жана анын касиеттери; программдык башкаруунун принциптери;компьютердин функционалдык жана структуралык уюштурулушу; берилгендерди иштеп чыгуунун тармактык технологиялары; сигналдардын алып журуучулөрдун турлөру жана мунөздөөчүлөру; сигналдардын спектрлери; модуляция жана коддоштуруу; берилгендердин типтери жана структуралары, берилгендердин файлдары; файлдык структуралар; маалыматты алып журуучулөр жана берилгендерди сактоо учун техникалык каражаттар; цифралык автоматтарда маалыматтарды чагылдыруу; позициялык эсептее системасы; сандарды которуунун методдору; экилик арифметика; коддор: туз, тескери, кошумча, модифицияланган; цифралык автоматтардын иштөөсунун маалыматтык негиздери; систематикалык коддор; текстик документтерди даярдоо, редактирлее жана кооздоо, электрондук таблицаларда сандык берилгендерди иштеп чыгуу; компьютердик коммуникациялардын негиздери.

Учурдагы табият таануу концепциялары (КСЕ)

Табигый-илимий жана гуманитардык маданияттар; илимий метод; табият таануу тарыхы; учурдагы табият таануу панорамасы; өнугуу тенденциялары; жаратылышты суроттөөнун корпускулярдык жана континуалдык концепциялары; жаратылыштагы тартип жана баш аламандык; хаос; материянын тузулушунун структуралык децгээлдери; микро-, макро-жанамега-дуйнолөр; мейкиндик, убакыт; салыштырмалуулук принципетри; симметрия принциптери; сакталуу закондору; өз ара аракеттенишуу; жакындан аракет; алыстан аракет; табигый билимдер принциптери; жаратылыштагы динамикалык жана статистикалык закон ченемдуулуктөр; макроскопикалык процесстерде энергиянын сакталуу закондору; энтропиянын өсуу принциби. Химиялык процесстер, заттардын реакциягажөндөму. Жердин эволюциясы жанагеосфералыккатмарлардын учурдагы өнугуу концепциялары. Материянын тузулушунун биологиялык децгээлинин озгөчөлүктөрү; эволюциянын, тируу системалардын кобөйүшунун жана өнугушунун принциптери; тируу организмдердин көп турдуулугу - биосферанын тузулушунун жана туруктуулугунун негизи; генетика жана эволюция.

Экология

Биосфера жана киши: биосферанын тузулушу, экосистемалар, экология жана кишинин ден соолугу; айлана-чойрөнун глобалдык проблемалары; жаратылыш ресурстарын, жаратылышты сактоонун рационалдык принциптери; жаратылышты колдонуунун экономикалык негиздери; экокоргонуу техникасы жана технологиясы; экологиялык укуктардын негиздери, профессионалдык жоопкерчилик; айлана- чөйрөну коргоо боюнча эл аралык карым- катнаш.

Психология

Учурдагы психологиянын предмети, милдеттери жана методологиясы. Психологиядагы адам проблемасы. Адамдын психикасынын проблемалары жана табияты. Инсан жонундө тушунук. Адам-индивид, жекелик жана субьект. Инсан боюнча негизги психологиялык теориялар. Зарылдык. Мотивация. Кызыкчылыктар. Инсандын ишенимдери жана кез карашы.

Инсандын калыптанышы. Инсандын өзун таанышы. Инсандын өнугушунун кыймылдаткыч кучтөру. Окуучунун инсандыгын уйрөнуу методдору.

Ишмердиктин тузулушу, турлөру жана мунөздомөсу. Ишмердик мамиле жана ишмердиктин жалпы психологиялык теориясы. Педагогикалык ишмердуулук. Таанып билуу чойрөсу. Сенсордук-перцептивдик процесстер. Көңул буруу, турлөру жана мунөздомөлөру, физиологиялык негиздери. Окуу процессиндеги көңул буруу.

Сезуунун турлөру, касиеттери, закон ченемдуулуктөру жана классификациясы.

Кабыл алуунун мунөздемесу, касиеттери жана өзгечелуктөру. Сезуу жана кабыл алуунун физиологиялык негиздери.

Эске тутуу процесси, турлөру, типтери, сапаттары, закон ченемдуулуктөру жана физиологиялык негиздери. Унутуу жана анын закон ченемдуулуктөру. Ой жугуртуу процесси, турлөру, формалары, касиеттери. Ой жугуртуу жана кеп. Кептин турлөру, функциялары, мунөздемолору. Элестетуунун турлөру, функциялары, касиеттери жана табияты.

Эмоциялар, сезимдер жана эрк. Темперамент. Мунөз. Мотивация жана мунөз. Жөндөмдуулуктөр: тузулушу, турлөру, табияты, муноздомосу, механизми.

Педагогикалык психологиянын предмети жана милдеттери. Окуп уйрөнуу процессинин психологиялык мацызы, мазмуну жана тузулушу. Окутуу жана өнуктурууну айкалыштыруу проблемасы. өнуктуруп окутуунун актуалду суроолору жана кыйынчылыктары. Окутуунун жалпы жана жеке максаттары. Программалаштырып окутуунун психологиялык манызы. Окуу процесин компьютерлештируунун психологиялык суроолору. Проблемалуу окутууну уюштуруу, анын психологиялык маңызы. Акыл иш- аракеттерин этаптар боюнча калыптоо. Окутууда мазмундуу жалпылоо проблемалары. Мектепте баалоонун жана баа коюунун психологиялык проблемалары. Мектепте окуучунун жетишпегендигинин психологиялык себептери. Окуп уйренууну мотивациялоо. Окуп уйрөнууге психологиялык даярдык.

Тарбиялоонун психологиялык маңызы, критерийлери. “Оор” балдардын журум- турумуна тузөтуу кийруунун психологиялык суроолору.

Педагогикалык ишмердиктин психологиялык маңызы, озгөчолүктөрү, компонеттери, функциялары жана формалары. Мугалим педагогикалык ишмердиктин субьекти. Мугалимдин инсандыгынын психологиясы. Кесиптик-психологиялык компетенциялар жана кесиптик-инсандык өсуш проблемалары.

Педагогика

Педагогикалык ишмердуулук, мугалимдин инсандыгы, мугалимдин квалификациялык муноздемөсу, педагогикалык этика жана такт. Педагогикалык кесиптин социалдык мааниси, мугалимдин функцияларыжана аларга карата талаптар; мугалимдин кесиптик ишмердуулугунун жана ага даярдануунун мазмуну; билим беруу системасынын тузулушунун жана аны уюштуруунун принциптери.

Курактык анатомия, физиология жана гигиена

Онтогенездин турдуу доорлорунда организмдин жашоосунун өзгөчөлуктөрү, органдардын, органдар системасынын жана жалпы эле организмдин осуп өнүгүүдөгү функциялары,бул функциялардын ар бир курактык этаптардагы өзгөчолүктөрү ж.б. Турдуу курактагы балдардын анатомиялык-физиологиялык жана психологиялык өзгөчолүктөрүжана аларды башкаруу.

Балдардын жанаөспурумдөрдун физикалык өнугуу абалы;орто мектепте окуу-тарбия иштерин уюштурууга карата гигиеналык талаптар. Курактык физиологиянын, мектеп гигиенасынын учурдагы проблемалары.

Жашоо-тиричилик коопсуздугу

Адам жана жашоо чойрөсү; “Адам жана жашоо чойрөсү чойрөсү”системасынын мунөздук абалы; эмгектин физиологиялык негиздери жана техносферадагы өмур коопсуздугунун комфорттуу шарттары; комфорттулуктун критерийлери; техносферанын негативдуу факторлору, анын адамга тийгизген таасири, техносфера жана жаратылыш чөйросүу; коопсуздук критерийлери; техникалык системанын коркунучтуулугу, кабыл албоо, ыктымалдуу кабыл албоо, өндуруштун роботтоштурулган жана автоматташтырылган функцияларынын коопсуздугу;озгочө кырдаалдагы коопсуздук, омур коопсуздугун башкаруу, башкаруунун укуктук жана нормативдик техникалык негиздери, экологиянын жана коопсуздуктун талаптары, контролдоо системасы. Адамдын жашоо-тиричилик коопсуздугу учун зыяндуу жана коркунучтуу факторлордун классификациясы. Турмуштук чөйрөнун зыяндуу жана коркунучтуу факторлору. Инфекциялык ооруулардын таралышы. Механикалык, ундук толкундардын жана вибрациянын адамга тийгизген таасири. Медикаменттерди ыксыз колдонуу жана адамдын ден соолугу. Курчап турган чейренун факторлору жана адамдын организмине тийгизген таасирлери.

ЖОЖ компоненти

ЖМТ окуу процессинде колдонуу

Башка фундаменталдык илимдердин катарында информатиканын орду; информациялык технологиялардын дуйнөгө көз караштык, экономикалык жана укуктук аспектилери; Информация тушунугу жана аны өлчөө; информациянын саны жана сапаты; информацияны өлчөө бирдиктери; информация жана энтропия; билдируулөр жана сигналдар; сигналдарды коддоштуруу жана кванттоо сигнал; автоматташтырылган системадагы информациялык процесс; информациялык циклдын фазасы жана алардын моделдери; информациялык ресурс жана анын тузуучулөру; информациялык технологиялар; информациялык технологиялардын техникалык жана программалык каражаттары; берилгендерди иштетуунун негизги турлеру; анологдук жана санариптик информацияны иштетуу; берилгендерди иштетуу тузулуштеру жана алардын мунөздемолору; алгоритм тушунугужанакасиеттери; программалык башкаруу принциби; компьютердин функционалдык жана структуралык тузулушу; берилгендерди иштетуунун тармактык технологиялары; алып журуучулердун жана сигналдардын турлөру жана муноздөмөлөрү; сигналдардынспектрлери; модуляция жана коддоштуруу;

Математикалык логика

Айтуулар жана айтуулардын үстүнөн логикалык амалдар. Логикалык алгебранын формуласы. Формулалардын эквиваленттүүлүгү жана тең күчтүүлүгү. Тавтология. Формулалардын нормалдык формалары (ДНФ, КНФ, ӨДНФ, ӨКНФ).Аткарылуучулук проблемасы. Формулалардын аткарылуучулугу жана чындыгы.

Логикалык алгебранын логикалык маселелерди чыгарууда колдонулушу. Байланыш схемалары. Нормалдык формаларды минимизациялоо. Айтууларды эсептөө. Аксиомалардын системасы. Келтирип чыгаруу эрежелери. Келтирип чыгаруунун туундулоо эрежелери. Предикаттар жана аладын үстүнөн амалдар. Жашоо жана жалпылык кванторлору. Предикаттар логикасынын формуласы. Предикаттар логикасынын формуласынын тең күчтүүлүгү,аткарылуучулугу жана жалпы манилүүлүгү ык машыгууларга ээ болот.

Биологияны окутуунун методикасы

Педагогикалык илимдин бир тармагы катары тааныштыруу менен, мектептердеги биологияны окутуу процессиндеги педагогикалык изилдөөнүн методдору, негизги факторлору, окутуунун ыкмалары жана анын каражаттары менен тааныштыруу болуп эсептелет.

Органикалык эмес химия

Киришуу. Атомдун тузулушу. Кванттык химиянын суроттолушу. Электрондук кабыктын тузулушу. Бирикмелердин мезгилдуу касиеттери. Атомдордун мезгилдик касиеттери. Валенттик байланыштардын методу. Молекулярдык, орбиталдар методу. Молекулалардын ортосундагы оз ара аракеттенишуулор. Заттын агрегаттык абалы. Заттын катуу абалы. Химиялык термодинамика. Химиялык тен салмактуулук. Заттардын суюк абалы. Эритмелердин жалпы касиети. Кучтуу жана кучсуз электролиттер. Кислоталардын жана негиздердин теориясы. Эритмелердеги реакциялар. Комплекстик бирикмелер. Комплекстик бирикмелердин тузулуш теориясы. Кычкылдануу- калыбына келуу реакциялары. Электроддук потенциал. Токтун химиялык булагы. Электролиз. Коррозия. Мезгилдик закон. Галогендер жана алардын бирикмелери. Кычкылтек жана анын бирикмелери. Халькогендер жана алардын бирикмелери. Пиктогендер жана алардын бирикмелери. Мезгилдик система. Металлдар. Металдык байланыш. Щелочтук жана жер щелочтук металлдар. d – элементтеринин химиясы. Жалпы закоон ченемдуулуктору. Sc, Y, La сейрек жер элементтери. Ti, Zr, Ga алардын бирикмелери, аква- жана гидроксокомплекстери, V, Nb, Ta. V дин изополибирикмелери. Cr, Mo, W. Оксиддери, гидроксиддери, кислоталары. C rдун комплекстик бирикелери. Mn, Tc, Re. M nтин турдуу кычкылдануу даражасындагы бирикмелердин касиети. Fe, Co, Ni дин комплекстик бирикмелери. Биологиялык процесстердеги ролу. Платина тобунун металлдары. Cu, Ag, Au. Бирикмелерди диспропорциялаштыруу. d- элементтер. f- элементтердин химиясы.лантаноиддер. актиноиддер. Ga, Id, Tl –дин муноздомосу. B, Al гидриддери, оксиддери, гидроксиддери. Инерттуу газдар. Xe, Kr дун фториддери.

Жалпы жер таануу

Жер планетасынын Ааламдагы жана Жер планетасындагы алган орду. Ааламдагы телолордун кыймылынын моделдери. Жер планетасы. Жердин кунго болгон абалы. Жердин октук тузулушу жана айланышы. Ай концепциясы. Ааламдагы кагылышуу жана топтошуу. Жердеги эволюциялык оонугуулор.атмосферанын, суу кабыгынын, жер кабыгынын калыптанышы. Жердеги муз доорлорунун алмашуусу. Азыркы монгулордун онугушу. Чолдун пайда болушу. Климатты антропогендин озгортуу концепциясы. Жер катмарлары, жер уюлдары, меридиандар, экватор. Рельефтин формалары. Тоолуу аймактардын рельефи. Дуйно болуктору жана материктер. Дуйнолук океандар.географиялык кабык. Ритмика жана Жер планетасынын келечеги.

Алана чөйрөнү коргоо

Айлана-чойрону коргоонун теориялык негиздери. Жаратылыш ресурстары жана айлана-чойрону коргоонун койгойлору. Глобалдык экологиялык проблемалар. Дуйнодогу жана КРдагы жаратылышты коргоонун уюштурулушу. Айлана-чойрону коргоонун нормативдик жана укуктук негиздери. Атмосфера жана суу ресурстарын коргоо. Топуракты жана кен байлыктарды коргоо. Осумдуктор жана жаныбарлар дуйносун коргоо. Озгочо коргоого алынган жаратылыш аймактары. Жаратылышты коргоо аймагындагы эл аралык кызматташуулар. Баткен областтынын жаратылышын коргоо.

Жалпы биология

Ааламдын, Кун системасынын, Жердеги тиричиликтин келип чыгышы. Жалпы биологиянын илим катары- предметит, изилдоо объекти, милдеттери. Канттын космологиялык модели – Ааламдын статикалык теориясы. Ааламдын кенейип баруучу модели- “Чон жарылуу”теориясы. Кун системасынын келип чыгышынын планетардык теориясы. Жердеги тиричиликтин келип чыгышынын теориясы жана этаптары. Клетканын молекулярдык биологиясы. Белоктор. Нуклеин кислоталары. Белоктун биосинтези. Цитологиянын негиздери. Клеткалардын олумунун механизмдери: апоптоз, некроз, аутофагия. Тируу системалардын озун озу жонго салышы. Тируу организмдердин озун озу жонго салуусунун кибернетикалык принциби. Озун жонго салуунун негизги принциби. Стресс- биологиялык кубулуш катары. Стресстин стадиялары. Организмдин индивидуалдык оорчушу (онтогенез). Онтогенездин эмбриондук мезгили. Пост эмбриондук оорчуу. Осумдуктун онтогенези.Генетиканын негиздери. Ген жонундо азыркы кездеги тушунук. Вирустардын, бактериялардын, эукариоттордун геномунун тузулушу. Тукум куучулук кубулушунун негизги закон ченемдуулуктору. Тукум куучулукта гендердин жалганышы. Гендердин аллелдик эмес оз ара аракеттениши. Озгоргучтук. Тукум куучу жана комбинанттык озгоргучтук. Мутациялык теориянын негизги абалы. Клетканын жана клетканын органоиддеринин эволюциясы. Эволюциялык теория. Эволюциянын негизги факторллору. Микроэволюциянын механизмдери. Антропогенез. Жаратылышты коргоонун азыркы кездкги стратегиясы. Биосфера озун- озу жонго салуучу ачык система. Биосфера жонундо тушунук. Рим клубу. Курчап турган чойронун озгорушу жонундогу ООНдун конференциясы. Рио-де-Жанейро. 1992-ж. Курчап турган чойронун озгорушу жонундогу ООНдун конференциясы. Киото.1996-ж.

Рекреациондук география

Рекреациондук география илим катары. Туристтик рекреациондук ишмердуулуктун ресурстук потенциалы. Аймактык рекреациондук системалар жонундо окуу. Рекреациондук жана туристтик максатта жаратылышты пайдалануу. Рекреациондук жаратылышты пайдалануу объектиси болгон, озгочо коргоого алынган жаратылыш аймактары. Рекреациондук жана туристтик райондорду калыптандыруу жана райоондоштуруу.

Органикалык химия

Киришуу. Органикалык бирикмелердин классификациясы жана номенклатурсы. Функционалдык топтор жонундо тушунук. А.М. Бутлеровдун тузулуш теориясы. Алкандар. Гомологиялык катары, изомериясы, номенклатурасы. Химиялык касиеттери.Чектуу углеводороддорду алуу жолдору. Алкендер, гомологиялык катары, изомериясы, номенклатурасы. Физикалык, Химиялык касиеттери. Алынышы.Алкиндер. Гомологиялык катары, изомериясы, номенклатурасы. Физикалык, Химиялык касиеттери. Ароматтык углеводороддор. Бензол жана анын гомологдору. Изомериясы. Номенклатурасы. Тузулушу. Физикалык,химиялык касиеттери. Углеводороддордун табигый булактары. Нефть, физикалык касиеттери. Табигый жана жолбун газдар.Нефтинин химиялык классификациясы. Нефтинин жана газдын химиялык составы.

Спирттер. Классификациясы. Изомериясы. Номенклатурасы. Физикалык касиети.Спирттердин алынышы.Коп атомдуу спирттер. Фенолдор. Номенклатурасы. Классификациясы. Физикалык, химиялык касиеттери.

Альдегиддер жана кетондор. Номенклатурасы. Тузулушу.Карбонилдик бирикмелердин реакциялык жондомдуулугу. Карбон кислоталары. Классификациясы. Номенклатурасы. Карбоксилдик топтун тузулушу.

Ароматтык, нафтендик кислоталар. Кош негиздуу кислоталар. Карбон

Кислоталарынын туундулары.Алифатикалык жана ароматикалык катардын аминдери. Тузулушу, номенклатурасы, изомериясы. Моносахариддер.моносахариддердин оптикалык изомериясы. Моносахариддердин химиялык касиеттери. Дисахариддер: сахароза, лактоза. Майлар.Классификациясы. Номенклатурасы. Майлардын тузулушунун жалпы муноздомосу. Физикалык,химиялык касиеттери.

Классификациясы. Тузулушу. Белоктор менен болгон сапаттык реакциялары.

Физика

Киришуу. Механика. Чекиттин динамикасы жана кинематикасы. Катуу заттын, суюктуктун жана газдын механикасы. Термелуунун жана толкундун механикасы. Молекулярдык –кинетикалык теориянын негиздери. Термодинамиканын негизи. Чыныгы газдар, суюктуктар жана катуу заттар. Электромагнетизм. Электростатиканын негиздери. Туруктуу агым. Магниттик талаа жана анын касиеттери. Электромагниттик индукция. Оптика. Нурлуу оптика. Толкундуу оптика. Кванттык физика. Жылуулук нурдануусу. Жарыктын кванттык касиети.атомдук жана элементардык болукчолордун физикасы. Атомдун тузулушу. Кванттык механиканын элементтери. Атомдук ядро. Табигый радиоактивдуулук. Ядролук реакциялар. Элементардык болукчолор.

Топурак географиясы топурак таануу негизи менен

Киришуу. Топурактын пайда болушу. Топурактын пайда болушунун жалпы схемасы. Топурактын пайда болушунун жалпы факторлору. Топурактын минералдык, гранулометриялык, химиялык составы. Топурактын органикалык составы. Топурактын синируу жондомдуулугу. Топурактын физикалык касиети. Топурактын нымдуулук касиети жана топурактын суу режими. Топурактын аба жана жылуулук кармоочу касиети. Топуракты классификациялоонун принциби. Топурактын географиялык таралышынын закрн ченемдуулуктору. Арктикалык, субарктикалык жана тайга- токой зонасынын топурагы. Токой-шалбаа жана шалбаанын топурактары. Жарым чол, чол жананымдуу субтропиканын топурактары. Интразоналдык топурактар. Топуракты коргоо. Топурактын дегидратациясы.

Табият таануунун негизи

Студенттердин табият таануу билимин тереңдетип кеңейтет, аларды табият таануу тармагындагы изилдөөлөр жана ыкмалар менен таныштырат. Табият таануу илими жөнүндө жалпы түшүнүктөрдү берүү. Аалам жана аалам телолорунун кыймылы.Галактикалык эволюция концепциясы. Ааламдагы планеталардын концепциясы. Эволюциялык бирдиктүүлүк жана адамдардагы өзгөчөлүктөр. Жаратылыштагы симметириялуулук концепциясы. Адам жана адам коомунун өнүгүү концепциясы

Табият таануу мугалиминин компотенттүүлүгүн калыптандыруу

МББС ишке ашырууда негизги аспект катары, педогогдун ишмердуулугундогу компетенттуулук мамилеси. Табият таануу мугалиминин профессионалдык компетенттулугу. Педагогдун коммуникативдуу компетенттуулугу. Табият таануу мугалимдин психологиялык- педогогикалык компетенттуулугу. Педагогдун профессионалдык стандартары боюнча ммалымат берилет.

Жалпы ботаника

Өсумдуктордун коп турдуулугу, алардын структуралык –функционадык тузулушундогу оз ара байланыштары, осумдуктордун биологиялык жашоо образы, экологиясы, эволюциясы жонундогу. Таралышы, жаратылыштагы мааниси, Адамдардын турмуш –тиричилигиндеги осумдуктордун практикалык мааниси.

Жалпы зоология

Зоологияга киришуу. Жаныбарлар жонундогу илимдин системасы. Жонокойлор тиби. Жалпы муноздомосу. Коп клеткалуулардын келип чыгышы жана касиети. Ичеги кондойлуулордун тузулушунун жана тиричилик аракетинин озгочолугу. Жалпак курттар тиби. Систематикасы жана негизги класстарынын муноздомосу. Жумуру курттар тиби. Муунак курттар тиби. Молюскалар тиби. Муунак-буттуулар тиби. Бакалоор менен дем алуучулар подтиби. Трахеялар менен дем алуучулар подтиби. Курт –кумурскалар классы. Хордалууларга жалпы муноздомо. Классификациясы. Баш соксуздор, личинка хордалуулар подттиби. Омурткалуулар подтиби. Тегерек ооздуулар классы. Кемирчектуу жана сооктуу балыктар классы. Жерде- сууда жашоочулар классы. Сойлоп журуучуллор классы. Канаттуулар классы. Сут эмуучулор классы.

Микробиология вирусологиянын негиздери менен

Киришуу. Микроорганизмдердин тузулушу жана коп турдуулугу. Микроорганизмдердин

жаратылыштагы жана адамдын тиричилигиндеги ролу. Бактериялык клетканын тузулушунун озгочолугу. Химиялык составы. Морфологиясы. Изилдоо методдору. Вирустар жана бактериофагдар. Морфологиясы. Изилдоо методдору. Микроорганизмдердин зат алмашуусу. Бактериялардын азыктануусу. Азыктык чойролор. Бактериялардагы зат алмашуунун формалары, биохимиялык касиетин аныктоо. Бактериялардын дем алуусу. Дем алуу тибине жараша бактерияларды классификациялоо. Аэробдук жана анаэробдук бактерияларды остуруунун шарттары. Микроорганизмдердин кобойушу, осушу жана оорчушу. Бактериалдык популяциянын осушу жана оорчушу. Микроорганизмдердин биосинтези. Биологиялык молекулаларды айландыруусу. Микроорганизмдерге физикалык, химиялыык, биологиялыык факторлордун таасири.антибиотиктер. курчап турган чойронун, азык продукцияларынын, адамдын оорганизминин, дары осумдук сырьелорунун жана даяр дарылардын микрофлорасы.

Өсүмдүктөрдүн физиологиясы

Жашыл осумдуктордогу негизги физиологиялык процесстер жонундо, аларды жонго салуу механизмдери жонундо жана осумдуктордун курчап турган чойронун шарттары менен оз ара аракеттенишинин закон ченемдуулуктору жонундо акыркы тушунукторду беруу. Окуу программасы томонкудой болумдорду камтыйт: осумдук клеткасынын физиологиясы, фотосинтез, дем алуу, суу алмашуу, минералдык азыктануу, осуу, оорчуу жана фитогормондор. Осумдуктордун тиричилиги жонундогу фундаменталдык физиологиялык билимдердин теориялык жана практикалык сунуштарындагы суроолор каралат. Тируу организмдердин тиричилигиндеги жаны закон ченемдуулукторду ачуу учун, маданий осумдукторду остуруудо, селекциянын, фитобиотехнологиянын.осумдуктор дуйносун коргоо проблемаларын,

Жер планетасында биокоптурдуулукту сактоо проблемаларын жана биосферанын туруктуулугун кармап туруунун актуалдуу проблемаларын чечуу учун тиешелуу болгон теориялык жана практикалык суроолорду карайт.

Гистология эмбриологиянын негиздери менен

Киришуу. Адамдын жана жаныбардын тузулушунун клеткалык жана ткандык денгээли. Ткандын негиги типтери. Онто- жана филогенезде ткандардын озгоруусу. Ткандардын функционалдык морфологиясы. Эмбрионалдык оорчуунун этаптары. Анамнийдин жана амниоттун оорчушунун негизги мунозу. Эмбрионалдык мезгилдеги системалардын калыптанышы. Адамдын пренаталдык оорчушунун озгочолугу. Эне- туйулдук системасынын калыптанышы жана иштоосу. Оорчуу процессинде клеткалардын, ткандардын жана органдардын оз ара байланыштары. Гистогенез. Органогенез. Системогенез. Ткандардын жана органдардын оорчушундогу аномалиянын себептери.

Кишинин анатомиясы жана морфологиясы

Адам анатомиясы – адамдын сырткы формасы жана ички түзүлүшү, адам денесинин түзүлүшүн, органдардын аткарган кызматтарына жараша, адамдын келип чыгуусун, ар кандай шарттарда өзгөргүчтүгүн, түрдүү курактагы өрчүшүн окутуп үйрөтө алат.

Киши жана жаныбарлардын физиологиясы

Киши жана жаныбарлардын организминин физиологиялык өзгөчөлүктөрүн, жекече өрчүүсүн, ички чөйрө менен сырткы чөйрөнүн байланышын ичине камтыйт, ошондой эле студенттерге органдардын аткарган кызматын,организмдин түрдүү шарттарга ыңгайланышы жөнүндү түшүнүктөрдү калыптандыруу менен студенттерде теориялык билимдерге, ык-машыгууларга ээ болууга шарт түзөт

Цитология

Киришуу. Цитология илиминин предмети. Изилдоо методдору. Прокариоттор жана эукариоттор. Алардын келип чыгышы жонундогу гипотезалар. Жарык микроскобу жана электрондук микроскоптун денгээлиндеги клетканын тузулушунун жалпы планы. Клетканын химиялык составы. Клетканын биологиясынын негизги постулаттары. (ДНК-РНК-белок) Алардын клеткада ишке ашуусунун этаптары. ДНК, РНК жана белок молекуласынын тузулушу жонундо жалпы тушунук. Ген жана генетикалык код жонундо тушунук. Белоктун биосинтезинин жалпы схемасы. Ферменттер. Ферменттердин клетканын синтез процессиндеги ролу. Ядро. Анын негизги компоненттери. Хроматин, хромосома, ядрочо, ядролук белоктук матрикс. Гиолоплазма. Клеткалык мембрана. Бардык мембраналардын жалпы касиеттери. Клетканын устунку бети. Жаныбарлар клеткасынын гликокаликси. Осумдуктордун клеткалык кабыгы. Клетка аралык байланыштар жана коп клеткалуу организмдердеги байланыштардын типтери. Клетка бетинин адистешкен структуралары. Клетканын вакуольдук системасы. Эндоплазмалык торчо. Органоиддин муноздомосу. Клеткада жайгашуусу, ташуучу кызматты аткаруусундагы ролу. Гольджи комплекси. Тузулушу, осумдуктордун жана жаныбарлардын клеткасында жайгашкан абалы. Функциясы. Лизосомалар. Сферосомалар. Рибосома. Клетканы энергия менен камсыз кылуучу системалар. Жандуу системадагы энергия алмашуунун негизги механизми. Митохондриянын морфологиясы, ультраструктурасы. Негизги функциясы. Митохондриянын жарым автоматтулугу. Жаны митохондриянын пайда болушу. Фотосинтез процессинде хлорофоллдин ролу. Фотосинтездин жаратылыштагы ролу. Фотосинтездин жарык жана карангы фазалары. Хлоропласттын жарым автоматтулугу. Хроматофорлор. Осумдук клеткасынын пластидалары. Морфологиясы. Функциясы. Пластидалардын оз ара айлануулары. Клетканын таяндыргыч- кыймылдаткыч системасы. Микрофиламенттер, микротутукчолор жана аралык филаменттер. Клетканын формасынын туруктуулугу жана клетканын ички структурасынын багыттуу кыймылы. Кирпикчелер жана шапалакчалар. Алардын кыймылынын механизмдери. Клетканын дифференцировкасы жонундо тушунук. Клетканын болунушу жана диференцировка процессинин байланышы. Клеткалык цикл. Клетканын болунушу. Митоз. Мейоз.

Генетика

Тируу организмердин бардык денгээлиндеги тукум куучулук менен озгоргучтуктун эакон ченемдуулуктору менен тааныштыруу; тукум куучулук материалдын акыркы мезгилдеги тузулушу жонундо тушунук беруу; Гендердин экспресси жана муундан муунга берилишинин механизмдери жонундо маалымат беруу; Акыркы мезгилдеги генетиканын методдорунун негиздери менен, гендик инженерия, селекция менен тааныштыруу.

Биохимия

Клетканын энергетикалык жана пластикалык материалы катары тирүү организмдеги зат алмашуу процесстерине катышкан заттардын түзүлүшүн окууп үйрөтүү менен келечекте биология адистерине организмдин тиричилик аракеттеринин негизги химиялык билимдерин жана түрдүү процесстеринде организмдеги биохимиялык процесстер жөнүндөгү билимдерди билүү жөндөмүнө ээ кылат. Суунун физикалык жана химиялык касиети. Биологиялык функциясы. Амино кислоталар. Белоктордун касиети. Функциясы. Классификациясы. Ферменттер. Ферменттердин активдуу жонго салуу механизмдери. Нуклеин кислоталары. Касиети. Функциясы. Классификациясы. Углеводороддор. Функциясы. Классификациясы. Липиддер. Алардын классификациясы. Биологиялык мааниси. Витаминдер. Классификациясы. Функциясы. Гормондор. Адистуулугу жана гормоондордун таасир экуу механизмдери.

Молекулярдык биологиянын негиздери

Молекулалык биологиянын предмети жана изилдоо методдору. Нуклеин кислоталарын болуп алуу жана тазалоо. Нуклеин кислоталарын структурасы. Функциясы. Белоктордун структурасы, функциясы жана динамикасы. Нуклеин кислоталарынын электрофорези. Геномдун жана пртеоманын структуралык- функционалдык тузулушу. Репликация, репарация жана рекомбинациянын механизмдери.ДНКнын рестрикциондук анализи. Матрицалык синтездин биохимиялык негизи. Белоктун биосинтези- трансляциясы. Изилдоонун перспективдуу багыттары.

Эволюциялык теория

Киришуу. Эволюциялык коз караштардын калыптануу тарыхы. Микроэволюция. Эволюциянын элементардык факторлорун моделдештируу. Турдуу таксономиялык топтордогу организмдердин –тур тушунугундогу айырмачылыгы. Турдун пайда болуу процессин тушундуруудогу турдуу божомолдор. Макроэволюция. Ар турдуу таксондордогу эволюциянын ылдамдыгын салыштыруу. Эволюцияда жанынын пайда болушу. Жалпы тузулуштун чеги. Организмдин функционалдык коадаптацияланышы жана функциялардын ортосундагы компромисстер. Эволюциянын багытынын коп варианттуулугу жана кокустугу. Кванттык эволюциянын мумкун болгон механизмдери жана ролу. Эволюциялык окуунун онугушунун азыркы кездеги багыттары. Биологиялык коп турдуулуктун эволюциясынын проблемалары. Дениз жана кургактык биотопторунун мисалындагы эволюцияда глобалдык экологиялыккризистин ролу. Молекулалык биологиянын негизиндеги макроэвлюция.

Биотехнология

Студенттердин биотехнологиялык билимин тереңдетип кеңейтүү, аларды биотехнология тармагындагы изилдөөлөр жана ыкмалар менен таныштыруу. Биотехнология илими жөнүндө жалпы түшүнүктөрдү берүү. Биологиялык обьектилерди даярдоо ыкмаларды. Биологиялык обьектилерди култивирлөө. Биотехнологияны медицинада, айыл чарбасында, айлана-чөйрөнү коргоодо, өнөр –жайлардан чыккан калдыктарды кайра иштетүүдө, колдонулушу.

Биологиялык изилдөөнүн методдору

Жерде сууда жашоочулардын ири систематикалык топторуна муноздомо (куйруктуулар жана куйруксуздар). Онтогенезиндеги оорчушунун негизги озгочолуктору. Жашаган жери жана жаратылыш зоналары боюнча топторго шарттуу болунушу (токой, ачык ландшафт, колмо ж.б.) сойлоп журуучулорду изилдоо методдору. Сойлоп журуучулордун систематикасы. Турлордун географиясы, биологиясы жонундо кыскача маалымат. Жыландар жана кескелдириктер туркумунун окулдоруно муноздомо. Турмуш-тиричиликтеги мааниси. Канаттуларды изилдоонун методдору. Канаттулардын ири систематикалык топторуна муноздомо. Жашаган жери боюнча шарттуу болунушу. Сут эмуучулорду изилдоонун методдору. Сут эмуучулордун ири систематикалык топторуна муноздомо. Жашаган жери боюнча шарттуу болунушу.

4.4.2.ЖОЖ компоненттерине кирген дисциплиналардын программасына аннотация

Энтомология

Курт-кумурскалардын сырткы тузулушу. (эйнономия)Курт- кумурскалардын денесинин болукторго болунушу.Олигомеризация кубулушу жана баш болугунун тузулушу. Курт- кумурскалардын ооз органы. Курт-кумурскалардын кокурок болуму жана анын тузулушу. Курт-кумурскалардын курсак болугу жана анын кошумчалары. Курт-кумурскалардын курсак болугу жана анын кошумчалары.Курт-кумурскалардын ички тузулушу.(анатомия)Курт-кумурскалардын булчун системасы. Курт-кумурскалардын тамак синируу системасы, тузулушунун схемасы. Курт-кумурскалардын болуп чыгаруу системасы. Курт-кумурскалардын кан тамыр системасы,

Курт-кумурскалардын дем алуу системасы . Курт-кумурскалардын нерв системасы.Курт-кумурскалардын жыныс системасы. Курт- кумурскалардын индивидуалдык орчушу. Курт-кумурскалардын систематикасы жана филогенези. Аралык козомолдун формалары: Курт-кумурскалардын экологиясы.

Генетикадан маселе чыгаруу методикасы:

Киришуу. Генетикалык ачылыштардын тарыхы. Генетиканын методдору. Моногибриддик аргындаштыруудагы гендердин тукум куучулугунун закон ченемдуулуктору. Биринчи муундун гибриддеринин бирдейлегинин закону. Белгилердин ажыроо закону. Моногибриддик аргындаштыруунун цитологиялык закон ченемдуулуктору. Толук жана толук эмес доминанттуулук. Леталдык гендер. Анализдоочу аргындаштыруу. Моногибриддик аргындаштыруу боюнча маселелерди чыгаруу:

А) Туз(прямой) маселелерди чыгаруунун алгоритми.

Б) Кайталануучу(обратной) маселелерди чыгаруунун алгоритми.

В) Маселе чыгаруу.

Дигибриддик аргындаштыруудагы тукум- куучулуктун закон ченемдуулуктору.

А) Туз(прямой) маселелерди чыгаруунун алгоритми.

Б) Кайталануучу(обратной) маселелерди чыгаруунун алгоритми.

В) Маселе чыгаруу.

Кандын группасынын тукум куучулугу боюнча маселе чыгаруу. Тукум куучулуктун чиркелишуусунун закон ченемдуулуктору. Морган закону. Тукум куучулуктун хромосомдук теориясы. Тукум куучулуктун чиркелишуусу боюнча маселерди чыгаруу. Жыныс менен чиркелишкен тукум куучулуктун цитологиялык негиздери. Х – хромосомдуу белгиси бар чиркелишуу боюнча туз жана кайталануучу маселелерди чыгаруу. У – хромосомдуу белгиси бар чиркелишуу боюнча туз жана кайталануучу маселелерди чыгаруу. Аллелдик эмес гендердин оз ара аракеттениши. Эпистаз: доминанттык жана рессесивдик. Комплементардуулук. Полимерия. Аллелдик эмес гендердин оз ара аракеттешуусунун бардык типтери боюнча маселелерди чыгаруу. Бардык типтеги маселелерди чыгаруу.

Ландшафт таануу

Географиялык кабыктын –аймактык жаратылыш комплекстеринин, материктердин жана аквалдык(океандык) жаратылыш комплекстеринин закон- ченемдуулуктору. Материктердин жана океандардын макро, мезо жана микро комплекстеринин калыптанышынын озгочолуктору. Географиялык кабык- бир бутун система катары, анын онугуу закон ченемдуулугу. Мейкиндик жана бийиктик багыттары боюнча болунушу. АЖКнын калыптанышында компоненттердин оз ара байланыш динамикасы жана аймактардын ландшафтынын калыптануусундагы компоненттердин ролу.

КР нын дары дармек өсүмдүктөрү

Дары осумдукторду издеп табуунун методдору. Дары осумдукторду остуруунун тарыхы. Жапайы оскон дары осумдукторду, маданий турдо остуруу. Сырье жана нормативдик –техникалык документациялар. Жыйноонун мегили жана жолдору. Дары осумдуктордун сырьесунун негизги топтору. Кургатуу. НТД жана сырьену стандартташтыруу. Дары осумдукторго анализ жургузуунун негизги методдоору. Таасир этуучу заттардын негизги топтору жана дарылык формалары. Жапайы дары осумдуктордун сырьесу. Жапайы осуучу дары осумдукторду уйронуу учун экспедициялык иштерди уюштуруу. Жапайы осуучу дары осумдукторду даярдоонун азыркы кездеги абалы. Алардын запасын уномдуу пайдалануу. Колдо остурулгон дары осумдуктор. Дары осумдуктордун целекциясы. Тандоонун критерийлери. Дары осумдукторду остуруудо тажрыйба ишинин усулдары. Дары осумдуктор сырьесун жыйноо, тазалоо, сактоо. Дары осумдуктордун айрым сейрек кездешуучу дары осумдуктордун табигый ресурсун коргоо. Даярдоонун технологиясы. Дары осумдуктордун ботаникалык муноздомосу. Негизги дары осумдуктордун суроттолушу, таралышы, пайдаланылуучу органы, колдонулушу. Маданий дары осумдуктордун агротехникалык усулдары. Дары осумдукторду декоративдик бакчаларда, бактардын композициясында колдонулушу.

Паразитология

Симбиоздун бир формасынан болгон паразитизм тушунугу. Организмдердин тиечилик жашоо образына ынгайлашуусу. Паразитизмдин тиричилик циклиндеги ынгайлашуулуры. Жаныбарлардын паразитофаунасынын пайда болушуна курчап турган чойронун таасири. Паразитофаунанын сырткы чойронун турдуу факторлорунан коз карандылыгы. Мите жана кожоюнунун ортосундагы оз ара байланыштар. Паразитизмдин адистешуусу жана кездешуусу.

1. Жалпы жоболор

   1. Окуу процессин кредиттик технология боюнча уюштуруунун негизги принциптери

      1. Окуу процессин ЖОЖдогу ар бир багыт (адистик) боюнча окутуунун кредиттик технологиясынын негизинде уюштуруу университеттин Окумуштуулар Кеңешинин чечиминин негизиндеги ректордун буйругу менен ишке ашырылат.

      2. Окуу процессин кредит системасын (зачеттук бирдиктерди) пайдалануу менен уюштуруунун өзгечөлуктөрү болуп төмөндөгулөр саналат:

• окуу процессин уюштуруунун асинхрондук схемасы, мындай схема тандап алган багыты (адистиги) боюнча НББПнын айрым окуу дисциплиналарын өздөштуруу удаалаштыгын тандоодо ар бир студентке белгилуу даражада эркиндикти камсыз кылат;

• ар бир студент жекече окуу планын тузуудөөзу катышат;

• окуу дисциплиналарын тандоодо студенттерге чоң эркиндик берилет;

• окуу дисциплиналарынын белгилуу бир бөлугун камсыздоочу окутуучуларды тандоого мумкунчулук берилет;

• окуу процессине Академиялык кеңешчилерди (кураторлорду) тартуу, алар студенттерге НББПнын мазмуну боюнча кеңеш беришет, аларга өздөрунун семестрдик жекече планын тузуугө жардамдашат жана окуу процессин, студенттердин учурдагы, арадагы жана жыйынтыктоочу жетишуусун көземөлдөйт.

1. Университет окуу процессин кредит технологиясынын негизинде уюштуруу боюнча аныкталган эрежелер тууралуу абитуриенттерге жана студенттерге маалымдайт. Окуу процессин уюштуруунун эрежелери Маалымат каталогунда берилет, кабыл алуу комиссиясынын жарнамалык материалдарында чагылдырылат, ошондой эле университеттин сайтына жайгаштырылат.

2. Тандап алган даярдоо багыты (адистиги) боюнча НББПсын толук аткарып, белгиленген тартипте жыйынтыктоочу мамлекеттик аттестациядан ийгиликтуу өткөн студентке академиялык даража (билим беруунун децгээлине жараша бакалавр же магистр) же дипломдуу адис квалификациясы ыйгарылат. Бутуруучу студентке жогорку кесиптик билим тууралуу диплом менен кошо бекитилген формадагы Тиркеме берилет.

3.2.Окуу процессин кредиттик технологиянын шарттарында уюштуруу жана НББПсын өздөштуруунумодулдук-рейтингдик баалоо боюнча негизги документтер

1. Окуу процессин кредит технологиясынын шарттарында уюштурууда жана НББПсын өздөштурууну модулдук-рейтингдик системада пландаштырууда пайдаланылуучу университеттин негизги документтери болуп төмөндегүлөр саналат:

• университетте бакалаврларды, магистрлерди жана дипломдуу адистерди даярдоо жургузулуп жаткан багыттар жана адистиктер боюнча жогорку кесиптик билим беруунун мамлекеттик билим беруу стандарттары;

• бардык багыттар жана адистиктер боюнча болжолдуу, базалык жана жумушчу окуу пландары;

• окуу дисциплиналары жана практикалар боюнча тиешелуу мамлекеттик стандарттардын негизинде, жумуш беруучулөрдун сунуштамаларын эсепке алуу менен иштелип чыккан жумушчу программалар;

• окуу дисциплиналарынын силлабустары;

• студенттердин жекече семестрдик окуу пландары;

• ушул Жобо.

1. Студенттер жана алардын академиялык жетишуусу тууралуу негизги маалыматтар төмөндөгулөрдө катталат:

• Каттоо офисинде толтурулуучу студенттин окуу карточкасында жана жетишуу журналында;

• зачеттук жана сынак ведомостторунда, зачеттук-сынактык баракчаларда;

• студенттердин зачеттук китепчесинде жана же транскрипттерде;

• катышуу журналдарында.

1. Студент 2.1. пунктунда көрсөтулгөн документтер менен Маалымат каталогунан, БатМУнун сайтынан же Каттоо офисинен таанышса болот.

   1. НББП жана окуу пландары

      1. Университетте окутуу бакалаврларды, адистерди жана магистрлерди даярдоонун жогорку кесиптик билим беруу стандарттарына дал келуучу НББП, ошондой эле Билим беруу жана илим министрлигинин атайын чечимдери менен бекитилген программалар боюнча жургузулөт.

      2. Ар бир багыт (адистик) боюнча НББПсы окуу планын жана ушул окуу планына киргизилген окуу дисциплиналары жана практикалар боюнча жумушчу программалардын жана силлабустардын жыйындысын камтыйт.

      3. Университете ЕСТ8 кредит системасын ишке ашыруу учун окуу планынын уч формасы пайдаланылат:

Базалык окуу планы. Даярдоо багыты же адистик боюнчабазалык окуу планы студенттердин окуу иштеринин бутундөй окутуу мезгили ичиндеги эмгек көлөмүн аныктоо учун кызмат кылат. Базалык окуу планы милдеттуу турдөгу компонентти (базалык жана ЖОЖдук (профилдик)) камтыйт, милдеттуу турдө окутулуучу жана студенттин тандоосу боюнча окутулуучу дисциплиналарды окуп-уйрөнуугө бөлунгөн кредиттердин санын жөнгө салат, практикалардын мөөнөтун жана турлөрун аныктайт.

Жумушчу окуу планы. Жумушчу окуу планы конкреттуу окуу жылы ичинде окуу процессин (анын ичинде окутуучулардын окуу иштеринин эмгек көлөмун эсептөөну) уюштуруу учун кызмат кылат.

Студенттин жекече окуу планы. Студенттин жекече окуу планы анын семестр учун же окуу жылы учун билим алуу программасын аныктайт.

1. Окуу планындагы окуу иштеринин бардык турлөрунун эмгек колөмү ЕСТ8 кредиттер менен аныкталат. 1 кредитЕСТ830 академиялык саатка барабар деп кабыл алынат.Академиялык сааттын узактыгы- 50 мунөт деп аныкталат. Билим беруу программаларынын эмгек көлөму: бакалаврларды даярдоо учун - 240 ЕСТ8 кредитти, магистрлерди кредитти тузөт даярдоо учун -60-120 ЕСТ8 кредитти, адистерди даярдоо учун - 300 ЕСТ819. 60 кредит студенттин бир окуу жылы ичиндеги толук жуктөмунө төп келет.

2. Окуу планына кирген ар бир дисциплинага («Дене тарбиясы» дисциплинасынан сырткары) эң томөнкү 2 кредит берилет.

3. Окуу жылы кузгу жана жазгы семестрлерден жана каникулдан турат. Окуу сабактарынын, сынак сессияларынын жана каникулдардын узактыгы жумалар менен аныкталат. Арадагы аттестациялоо мезгили 1 жумадан кем эмес убакытка созулат. Каникулдар ар бир семестрден кийин берилет, мында каникул мезгилинин узактыгы окуу жылы ичинде 7 жумадан кем эмес, анын ичинде кузгу семестрден кийин 2 жумадан кем эмес болот.

4. Кесиптик практика НББПнын милдеттуу турдөгу компоненти болуп эсептелет. Ал окуу практикасы, педагогикалык практика, окуу талаа практикасы жана квалификация ыйгаруу алдындагы (диплом алдындагы) практика болуп бөлунөт. Кесиптик практикалардын бардык турлөрунун жалпы келему 10 кредиттен кем эмес болот.

5. Кошумча окутууга болгон муктаждыктарды канааттандыруу учун узактыгы 6 жумага чейин созулган жайкы семестрди (бутуруучу окуу жылынан сырткары) кийирууге жол берилет.

6. Базалык окуу планы тиешелуу билим беруу тармагынын Окуу-методикалык бирикмеси тарабынан сунушталган Болжолдуу окуу планынын негизинде иштелип чыгат. Базалык окуу планына бутуруучу кафедра (бутуруучу кафедралар, эгерде алар бир нече болсо) башчысынын, тиешелуу тузумдук белуктун жетекчисинин колтамгалары коюлат, университеттин Окуу-методикалык комиссиясы менен макулдашылат жана университеттин окуу иштери боюнча проректору тарабынан бекитилет.

7. Базалык окуу планына киргизилуучу окуу дисциплиналары төмөндөгү циклдерге белунет:

• гуманитардык, социалдык жана экономикалык цикл;

• математикалык жана табигый-илимий цикл;

• жалпы кесиптик цикл;

• факультативдик дисциплиналар, буларды окуу студенттер учун милдеттуу эмесжанааларды окутуу студенттердин каалоосу боюнча жургузулет;

• факультативдик дисциплиналар жана алар боюнча аттестациялоо тууралуу маалыматстуденттин каалоосу боюнча ага окууну аяктаганда берилуучу дипломдунтиркемесине киргизилет.

1. Базалык окуу планга киргизилген бардык окуу дисциплиналары (окуу дисциплиналарынын модулдары) боюнча төмөндөгулөр көрсөтулөт:

• аудиториялык сабактарга (лекцияларга, лабораториялык жана практикалык сабактарга канча сааттык аудиториялык сабак каралгандыгын көрсөтуу менен) жана студенттердин өз алдынча иштөөсунө бөлунгөн жумуш колөмү (академиялык саат менен);

• студенттердин аудиториялык сабактарды жана өз алдынча иштөөсун саат эсебинде, алар окуп-уйрөнулуучу семестр (мумкун болуучу семестрлер) корсотүлгөн жумалык жуктөму;

• окуу дисциплинасынын (дисциплинанын модулдарынын) болочок адис ээ болуучу билимдер, билгичтиктер жана компетенциялар боюнча тереңдигин жана татаалдыгын аныктоочу кредиттердин саны жана децгээли.

1. Кредит системасын жана ар бир программа боюнча НББПсын өздөштурууну модулдук-рейтингдик баалоо системасын пайдалануу менен окутууда студенттер кабыл алынган ар бир окуу жылы учун жумушчу окуу планы тузулөт. Ал негизги документ болуп саналат, аны студенттер - өзунун жекече окуу планын тузуудө, деканат болсо - окуу сабактарынын жадыбалын тузуудө пайдаланат.

2. Жумушчу окуу пландары базалык окуу пландарынын негизинде тузулуп, ага бутуруучу кафедра (бутуруучу кафедралар, эгерде алар бир нече болсо) башчысынынколтамгасы коюлат, университеттин Окуу-методикалык комиссиясы, тиешелуу тузумдук бөлуктун жетекчиси жана окуу-информациялык департамент менен макулдашылат жана университеттин жетекчиси тарабынан бекитилет.

3. Профессордук-окутуучулук курамдын окуу жуктөмун пландаштыруу академиялык саат менен (мында академиялык сааттар санынын окуу иштеринин турлөру боюнча бир кредитке болгон катышы эсепке алынып) жана кредиттер менен жургузулөт. Окутуучунун аудиториялык сабактар боюнча окуу жуктөму анын агым, тайпа, тайпача менен контактта иштөө убактысы боюнча эсептелет. Ар бир студент менен жекече иштөөнун турлөрунө (СӨИ тапшырмаларын, курстук иштерди долбоорлорду), сынактарды (мунун ичинде МАК курамында) кабыл алуу, бутуруу иштерин жетектөө) чыгымдалган убакыт ЖОЖ тарабынан өз алдынча аныкталуучу убакыт нормаларынын негизинде эсептелет (№6 - бюллетень).

4. Жумушчу окуу планындагы бардык дисциплиналар (факультативден сырткары) оздошштуруу милдеттуулугу жана удаалаштыгы боюнча алардын логикалык өз ара байланышын эсепке алуу менен төмөндөгудөй уч топко бөлунөт:

а) студент милдеттуу турдө, жумушчу окуу планында көрсөтулгөн семестрде (семестрлерде) окуп-уйрөнуучу дисциплиналар (дисциплиналардын модулдары);

б) студент ошондой эле милдеттуу турдө (бирок сөзсуз эле белгилуу бир семестрде эмес) окуп-уйрөнуучу дисциплиналар;

в) тандоо дисциплиналары, булардын ар бир тобунан студент бирөөну гана (тандоосу боюнча) жумушчу окуу планы сунуштаган семестрде (же семестрлерде окуп-уйрөнуусу керек.

«б» жана «в» топторундагы дисциплиналар окуу процессин уюштуруунун асинхрондук моделин камсыздайт. Окуу дисциплиналары аларды окуп-уйрөнуу тартибине коюлуучу талаптарды аныктоочу пререквизиттер топтому (белгилуу бир дисциплинага чейин окуп-уйрөнуу зарыл болгон дисциплиналар) жана постреквизиттер топтому (белгилуу бир дисциплинаданкийин окуп-уйрөнуу зарыл болгон дисциплиналар) менен мунөздөлөт.

1. Окуу дисциплиналары боюнча жумушчу программалар жана силлабустар

   1. Ар бир окуу дисциплинасы (окуу дисциплинасынын модулу) студент окутуу процессинде ээ болуучу билимдер, билгичтиктер, кондүмдор, кесиптик жана инсандык компетенциялардын жыйындысы турундө калыптандырылган белгилуу бир айкын максаттарга ээ.

   2. Окуу дисциплиналары боюнча жумушчу программаларды ушул дисциплиналар боюнча окуу процессин камсыздоочу кафедралар (окутуучулар) иштеп чыгышат жана аларды бутуруучу кафедралар менен макулдашышат.

   3. Бир нече билим беруу программаларынын (багыттардын, адистиктердин) базалык жана жумушчу окуу пландарына киргизилип, жалпы аталышка, окуп-уйренуу меенетуне, кредиттердин жалпы келемуне жана алардын сабактын турлеру боюнча белуштурулушуне ээ болгон окуу дисциплиналары (окуу дисциплиналарынын модулдары) учун бирдиктуу жумушчу программа тузулет.

   4. Ар бир окуу дисциплинасы (окуу дисциплинасынын модулу) боюнча камсыздоочу кафедра (окутуучу) силлабус иштеп чыгуусу керек, силлабус семестрдеги дисциплина боюнча темалардын аудиториялык сабактар саатына бөлунушун, ошондой эле пландаштырылуучу уй тапшырмасын, текшеруу иштерин, курстук иштерди (долбоорлорду) жана учурдагы, арадагы жана жыйынтыктоочу текшеруунун турлөрун аныктайт, мында буларды өткорүүнүн (тапшыруунун) моөнөтун, алардын дисциплина (дисциплинанын модулу) боюнча жыйынтыктоочу баалоодогу салмагын көрсөтуу керек. Окуудисциплиналары боюнча жумушчу программалар жана силлабустар БатМУнун типтуу талаптарына ылайык жасалат жана бекитилет.

   5. Окуу дисциплинасы (окуу дисциплинасынын модулу) боюнча сабакты камсыздоочу кафедра (окутуучу) жумушчу программанын жана силлабустун бекитилгенден кийинки бирден нускасын (ушул дисциплина боюнча сабактар башталганга чейин 2 жумадан кеч эмес моонотто) Каттоо офисине, ошондой элестуденттер агымынын старостасына беруугө милдеттуу. Мындан сырткары, ошол эле мезгилде жумушчу программа менен силлабустун электрондук көчүрмосү да Каттоо офисине берилет. Эгерде окуу дисциплинасы бир нече семестрлер ичинде окулуп, модулдарга бөлунсө, анда бул дисциплина боюнча бардык модулдардын силлабусу берилет.

2. Студенттердин жекече окуу планы

   1. Кредит технологиясында жана модулдук-рейтингдик баалоону пайдалануу менен НББП боюнча окуп жаткан ар бир студент өзунун жекече окуу планын тузөт.

   2. Студенттин жекече окуу планы Академиялык кеңешчи (куратор) менен биргеликте ар бир семестр учун 2-Тиркемеде берилген формада тузулөт.

   3. Студенттердин жекече окуу планы окутуунун биринчи семестрине - семестрдин биринчи жумасы ичинде (сабак башталгандан кийин), андан кийинки ар бир семестр учун - Академиялык календарга ылайык учурдагы семестрдин бутөөрунө 45 календардык кун калганда тузулөт.

   4. Окуу планына экинчи же андан кийинки семестрлер боюнча оңдоо киргизуу (эгерде ушундай зарылчылык келип чыкса) студент тарабынан ошол пландаштырылуучу семестрдин алгачкы эки жумасы ичинде жургузулөт.

• Окутуунун биринчи семестри учун окуу планын жумушчу окуу планына толук дал келтирип тузуу сунушталат. Андан кийинки бардык семестрлер учун окуу пландарын студент (багыттын, адистиктин) жумушчу окуу планындагы окуп-уйрөнулуучу окуу дисциплиналарынын болжолдонгон тизмегине жана удаалаштыгына ылайык, төмөндөгу 5.6, 5.19 пункттарында көрсөтулгөн шарттарды сактоо менен өзу карап чыгып тузушу да мумкун.

1. Студенттин жекече окуу планындагы ченемдик окуу жуктему 60 кредит деп аныкталат. Семестрдик жуктөм 28-32 кредиттин чегинде болот деп кабыл алынат. Студенттин бир семестр ичиндеги мумкун болгон эңтөмөнкү (минималдуу) окуу жуктөму 22 кредитти тузөт. Жайкы семестр учун мумкун болгон эңжогорку (максималдуу) окуу жуктөму 15 кредитти тузөт.

2. Мамлекеттик билим беруу гранттары боюнча окуп жаткан студенттер тиешелуу академиялык даражаны (квалификацияны) ыйгаруу учун зарыл болгон кредиттер санын окутуунун ченемдик мөөнету ичинде топтоосу зарыл.

3. Окутуунун акыркы жылында жакшы жетишкен студенттерге семестрдик жуктөмду көбөйтуугө уруксат берилет, бирок бул 35 кредиттен ашпаш керек.

4. Эгерде студент акыркы окуу жылындагы өзунун жекече окуу планын мурдакы семестр бутөөрунө 45 календардык кун калганда 30 кредит окуу жуктөму менен тузгөн болсо, бирок мурдакы семестрдеги аттестациялоонун жыйынтыгы боюнча жакшы жетишкен студенттин статусуна ээ боло албай калса, ал жацы семестрдин алгачкы эки жумасынан кечиктирбей өз окуу планына андагы жуктөмду 30 кредитке чейин кыскартуу менен оңдоо киргизууге милдеттуу.

5. Семестрдик окуу пландарга студент пререквизиттерин окуп-уйрөнгөн жана булар боюнча аттестациялоодон ийгиликтуу өткөн дисциплиналарды гана киргизуугө жол берилет.

1. өзунун жекече окуу планын даярдаган соң студент ага киргизилген окуу дисциплиналарды (дисциплиналардын модулдарын) окуп-уйрөнуугөкаттоо офисинде 3- Тиркемеде берилген форма боюнча каттоодон өтууге милдеттуу.

2. Эгерде кайсыл бир окуу дисциплинасы боюнча сабактардын бир эле турун бир эле мезгилде эки же андан көп окутуучу камсыздай турган болсо, студент алардын бирин тандоого укуктуу. Ушул максатта ал пландаштырылып жаткан семестрдин алгачкы эки жумасында же мурунку семестрде ар бир окутуучунун сабагына катыша алат, бирок окутуучуну бул катышуунун максаты тууралуу эскертип коюусу керек.

3. Диспетчердик кызмат дисциплиналар (дисциплиналардын модулдары) боюнча окуу сабактарынын жадыбалын даярдаган соң, бир эле же бир нече жумушчу окуу планы менен окуган студенттер агымында ушул сабактарды кайталоочу окутуучулардын саны, ошондой эле булардын сабактары пландаштырылган аудиториялардагы студенттик жумушчу орундардын саны тууралуу Каттоо офисине кабарлайт. Ушул маалыматтын негизинде Каттоо офиси окуу сабактарына киргизилген сабактарда ар бир окутуучуда окуй турган тайпадагы студенттердин максималдуу жана минималдуу санын аныктайт.

4. Лекцияларды, лабораториялык же практикалык сабактарды камсыздоочу окутуучулардын бирине катталуучу студенттердин саны №6-бюллетенде көрсөтулгөнгө ылайык болуусу керек.

5. Студентти Каттоо офиси Каттоо баракчасына киргизип, муну тастыктап ушул баракчага жана студенттин семестрдик жекече окуу планына колтамга койгондон кийин гана ал окуу дисциплинасына катталды деп саналат. Катталгандыгын студент өзу да Каттоо баракчасына колтамга коюу менен тастыктайт.

6. Каттоо офиси студенттерди алар тандаган окутуучунун дисциплинасына сөзсуз турдө алардын окутуучуга кайрылуу тартиби боюнча каттоого милдеттуу. Академиялык тайпага (лекциялык агымга) студенттерди тандоонун башка эч кандай формасына жол берилбейт. Эгерде студенттин академиялык кецешчи менен макулдашылган семестрдик жекече окуу планы 6.5-6.9 пункттарын бузуу менен тузулген болсо же болбосо тандаган окутуучуга катталуу учурунда мумкун болуучу максималдуу сандагы студент катталып калган болсо, анда аны каттоого жол берилбейт. Мындай учурда студент ушундай эле окуу сабактарын камсыздоочу башка окутуучуга каттала алат, бул учурда ал өзунун жекече окуу планына тиешелуу өзгертуу киргизуугө милдеттуу болот, же болбосо, эгерде мумкунчулук болсо, бул сабактарды пландаштырылып жаткан семестрден чыгарып салат.

7. Семестр башталгандан эки жумадан кеч эмес мөөнөттө студенттерге семестрдик жекече окуу планына өзгөртуу киргизуугө, б.а. пландаштырылып жаткан семестрдеги милдеттуу эмес дисциплиналардын бир бөлугун чыгарып салууга мумкунчулук берилет, бирок бул студенттин семестрдик жуктөму мумкун болгон ченемден азайып кетпеген шартта гана ишке ашырылат (Ушул Жобонун 6.6 п.).

8. Студенттердин жекече окуу планына өзгөртуулөр алардын жазуу жузундөгу арызынын негизинде киргизилет, бул Академиялык кецешчи жана Каттоо офиси менен макулдашылып, андан кийин Декан тарабынан бекитилет. Академиялык кеңешчи менен макулдашылган студенттин семестрдик жекече окуу планы уч нускада (туп нускасы жана эки кечурмесу) даярдалат. Туп нускасы Каттоо офисине, бир кечурмесу - профилдеечу кафедрага тапшырылат, бир кечурмесу студенттин өзунде калат.

1. Каттоо

   1. Каттоо офиси алдыда турган семестрдин билим беруу программаларынын Маалымат каталогун/пакетин тузуу боюнча кафедралардын ишин координациялайт жанааны көбөйтуугө жооп берет. Билим беруу программасынын маалымат пакетине Академиялык календарь, жалпы академиялык жоболор, ошол окуу жылынын (семестрдин) жумушчу окуу планы, дисциплиналардын колөмү (кредиттер жана жумадагы аудиториялык сабактар) жана жадыбалы (жуманын куну, убактысы, аудитория жана окутуучу) керсетулген семестр баракчасы, дисциплинанын кыскача мазмуну, жекече окуу планынын формасы киргизилет.

   2. Кезектеги окуу жылынын Академиялык календары Кузгу семестрге каттоо башталганга чейин 45 кун калганда бекитилет. Анда багыт беруучу жуманы өткөруунун мөөнету, сабактардын башталыш датасы, каттоо/кайра каттоо мөөнету, майрам кундер, Университеттин расмий иш-чараларын өткөруу кундөру, аралыктагы текшеруунун жана жыйынтыктоочу сынактардын мөөнеттөру көрсөтулөт.

   3. Маалымат пакеттерин тузуу жана аларды көбөйтуу кийинки семестрге каттоого 10 кун калганда аякташы керек.

   4. Биринчи окуу жылына келген студенттер катталууну багыт беруучу жумага катышкан соң башташат, багыт беруучу жума факультет аныктаган мөонөттө окутуунун кредиттик системасынын принциптерин тушундуруу максатында өткөрүлөт.

   5. Кийинки семестрге каттоо Академиялык календарда аныкталган мөөгөттөөткөрүлөт. Студенттер каттоого чейин Академиялык кецешчиге жолугуп, Жекече окуу планын толтуруп, Академиялык календарда көрсөтүлгөн мөөнөттө кийинки семестрге катталуусу керек. Жекече окуу планын өз убагында тапшырбагандарга айып салынат.

   6. Экинчи жана андан кийинки семестрлердин окуу дисциплиналарына катталууга уруксатты келерки семестр алдындагы милдеттуу турдөгу окуу дисциплиналарын (пререквизиттерди) окуп-уйрөнген студенттер гана алышат.

   7. Каттоо Академиялык кецешчилердин кийлигишуусу менен жургузулөт, Академиялык кецешчилер Декан тарабынан ар бир окуу жылына бекитилет.

   8. Студенттерди каттоо төмөндөгү этаптарды камтыйт:

• Академиялык кецешчи менен жолугушуп, тандоо дисциплиналарын талкуулоо;

• Тандалган окуу дисциплинасынан баш тартуу шарттары менен таанышуу; зарыл болгон учурда программанын жетекчисинин башчылыгы менен окутуучулар тарабынан өткөрулуп жаткан окуу дисциплиналарынын презентациясына катышуу;

• Катталуу формасын (муну Каттоо офисинен алууга болот) милдеттуу турдөгу, тандоо жана альтернативалык (эгерде тандаган дисциплиналарына катталуу мумкунчулугу болбой калса) дисциплиналарды көрсөтуу менен толтуруу;

• Дисциплинага катталууга болгон макулдугун тастыктоо;

• Окутуу акысын төлөө (контракттык формада окуган студенттер учун).

1. Окутуунун биринчи жылынын окуу дисциплиналарын тандоо окуунун биринчи жумасында аякташы керек, экинчи жылга, андан кийинки семестрлердикин тандоо - Академиялык календарга ылайык. Тандаган окуу дисциплиналарына катталуудан баш тартуу жана/же башкаларына жазылуу семестр башталгандан алгачкы эки жуманын ичинде гана болушу мумкун.

2. Каттоо офиси томөндогудөй уюштуруу жана каттоо иштерин жургузөт: жумушчу окуу планына, жумушчу программаларына жана силлабустарга ылайык ар турдуу каттоо формаларын даярдоо; студенттерди ар бир семестрге каттоо.

3.6.11., Каттоо офиси студенттин Жекече окуу планын, учурдагы семестрдин алгачкы 2 жумасында киргизген өзгөртүүлөрүн/толуктоолорун кабыл алып, ошондой эле окутуу акысын (контракттык негизде окугандар) телегенден кийин ал кезектеги семестрге биротоло катталды деп эсептелет.

1. Ар бир конкреттуу студенттин семестр учун окутуу акысын эсептөөгө негиз болуп, анын ошол семестрге тузулген жекече окуу планы эсептелет. Мында студенттин окутууга төлөөчу суммасы ошол семестрге пландаштырылган кредиттердин санын бир кредиттин бекитилген суммасына көбөйткөнгө барабар деп аныкталат.

2. Жайкы семестр мезгилиндеги окутуунун бардык турлөру окутуу финансылык негизде экендигине карабастан акы төлөө менен жургузулөт. Мында окутуу акысы 7.12 пунктуна ылайык аныкталат.

3. Бир окуу жылынан экинчисине которуу учурдагы семестрдин жыйынтыгы менен кредиттердин зарыл болгон минималдуу иреге маанисин топтогон учурда ишке ашырылат:

• 55 кредит - биринчи окуу жылынан экинчи окуу жылына которуу учун;

• 115 кредит - экинчи окуу жылынан учунчу окуу жылына которуу учун;

• 175 кредит - учунчу окуу жылынан тертунчу окуу жылына которуу учун;

• 235 кредит - тертунчу окуу жылынан бешинчи окуу жылына которуу учун.

1. Студенттердин билимин баалоо системасы

БатМУда салттуу система жана рейтинг боюнча бааланат, бул болсо окутуучуга студенттердин билим децгээлин аныктоого бир топ ийкемдуу жол табууга мумкундук берет.

Академиялык жетишууну баалоо шкаласы:

Салттуу система боюнча баа	Рейтинг (баллдар)
Эц жакшы	87 - 100
Жашы	80 – 86, 74 - 79
Канааттандырарлык	68- 73, 61 - 67
Канааттандырарлык эмес	31- 60, 0 - 30

Аралыктагы (семестрдик) жетишуунун жыйынтыктары боюнча студентке төмөндөгүлөр коюлат:

• дисциплинаны өздөштуруу эмгек көлөмун мунөздөөчу кредит бирдиктеринин саны;

• ушул дисциплина алкагында студент өздөштургөн билимдердин, билгичтиктердин жана көндумдөрдун сапатын мунөздөөчүчу дифференциалдуу баа.

Жетишуунун жыйынтыгы боюнча ОРА орточо баллы эсептеп чыгарылат, анын максималдуу туюндурулушу 5 баллды тузет. ОРА (Огаёе Рот1 Луегаде) - студенттин окуудагы жетишуу децгээлинин орточо салмак баасы. Студенттин орточо баллы окутуунун жыйынтыгы боюнча ар бир семестрде жана окутуунун аягында томондогү формула менен эсептелет:мында, п - семестрдеги дисциплиналар саны (окутуунун мурдакы мезгили учун).Студенттин жетишуусунун жыйынтыгы ведомостко тушурулөт, ведомостко текшеруу туйундору боюнча тапшыруунун жыйынтыктарын эсепке алуу менен учурдагы текшеруу жана семестрдик текшеруунун баллдары коюлат.Студенттердин билимин текшеруунун жыйынтыктарын эсепке алууСтуденттердин билимин баалоо модулдук-рейтинг системасы боюнча ишке ашырылат. Ар бир окуу дисциплинасы бир же бир нече модулдардан турат, ал эми ар бир модуль учурдагы текшеруунун бир нече туйундөрунон (тапшырмалар, лабораториялык иштер, текшеруу иштери ж.б.) жана чектердеги (рубежный) текшерууден турат.Текшеруу туйундорун аткаруунун (тапшыруунун) турлору жана мөоноттору, ошондой эле алардын баллга айлангандагы салмагы силлабустарда корсотүлөт. Дисциплинанын бардык текшеруу туйундөрунун суммасы 100ду (жузду) тузушу керек. Ар бир семестрдин дисциплиналарынын силлабустары кезектеги семестрге каттоо биротоло аяктаганга чейинки мезгилде студенттерге жеткирилиши керек.Каттоо Офиси силлабуска ылайык ар бир тайпага сынак ведомостун тузот, ведомостко учурдагы жана жыйынтыктоочу текшеруулердун бардык турлөру алардын салмагы жана өткөруу мөөнөттөру көрсөтулуу менен киргизилет. Окутуучу ар бир текшеруу туйуну учун алар өткорулгөндөн кийин беш жумушчу кундөн кечиктирбестен бааларды (баллдарды) коет.Жыйынтыктоочу сынак, эреже катары, жазуу жузунде, турдуу типтеги тапшырмаларды (компьютердик тесттер, теориялык суроолор, практикалык тапшырмаларж.б.) камтыган форматта өткорулөт. Мындай тапшырмалар теорияны билгендигин гана чагылдырбастан, анын теориялык, жайылтылган ачык тапшырмаларды аткарууга карата колдонулушун да камтуусу керек. 3.7.1. Ар бир окуу дисциплинасы боюнча жыйынтыктоочу баа модулдар боюнча учурдагы жана жыйынтыктоочу текшеруулөрдун текшеруу туйундорунөн алган бааларынан куралат жана окутуучу жыйынтыктоочу ведомостту толтургандын эртеси кунунен кечиктирбей Каттоо офиси тарабынан жыйынтыктоочу сынак ведомостунун катуу версиясы турундо даярдалат. Жыйынтыктоочу сынак ведомостунун катуу версиясына Окутуучу, Кафедра башчысы (программанын жетекчиси), Каттоо Офиси колтамга коюшат жана Декан тарабынан бекитилет.

3.7.2.Ар бир дисциплина боюнча билимди баалоонун жыйынтыктоочу натыйжасы окутуучу тарабынан жыйынтыктоочу сынак ведомостуна ылайык студенттин зачеттук китепчесине коюлат. Студенттин зачеттук китепчесине альтернатива катары семестрдеги же ага чейинки бардык убактагы жыйынтыктоочу баалардын жыйынтык ведомосту эсептелет (мындан ары - Транскрипт).

3.7.3.өзунун транскриптин алууну каалаган студент Каттоо офисине анын эки турунун бирин алууга буюртма бере алат: расмий жана бейрасмий. Типтуу транскрипт темендегу маалыматты камтыйт:

• студент университетте окуган буткул мезгилдеги өтулген дисциплиналардын тизмеги;

• студент сынактарда алган бардык баалары;

• студент бир семестр ичинде топтогон кредиттердин саны;

• окутуунун буткул мезгилиндеги кредиттердин жалпы саны;

• бир семестрдеги ОРА жана бардык семестрлердеги орточо ОРА.

3.7.4. Расмий транскрипт атайын белгиси бар кагазга басылып, конвертке салынып бекитилет. Расмий транскрипт учун студент бекитилген баа прейскуранттарына ылайык университеттин бухгалтериясына телешу керек. Бейрасмий транскрипт акысыз берилет.

3.7.5.Транскрипттер студенттин оз колуна гана берилет. Каттоо офиси транскриптти учунчу тарапка студенттин жазуу жузундогу расмий макулдугу менен гана бере алат, ал төмондөгу маалыматты камтышы керек: студенттин толук аты-жону, туулган датасы, университете окуган мезгили жана студенттин кол тамгасы.

3.7.6.Каттооофиси тарнскрипттин туура жана өз убагында жазылышына жооптуу.

3.7.6.1.Каттоо офиси ар бир семестрдин жыйынтыгы боюнча мамлекеттик билим беруу гранттарынын негизинде окугандарга стипендия чегеруугө, академиялык сыноо мөөнөтун аныктоого же аны аяктоого, убактылуу четтетуугө (академиялык өргуу, кайталап окутуу, Университеттен чыгаруу ж.б.) зарыл болгон документтерди (рапорттор, буйрук долбоорлору ж.б.) даярдайт.

1. Сыноо мөөнету, окуудан чыгаруу жана тикелее,академиялык өргуу

   1. БатМУнун студентине анын акыркы семестрдеги ОРА же кумулятивдуу ОРА 60 балдан төмөн болуп калган учурда академиялык сыноо мөөнөту берилет. Академиялык сыноо моонөтүтөмөндөгүнү билдирет:

• студентке кийинки семестрде 30 кредиттен ашык алууга уруксат берилбейт;

• студент академиялык сыноо мөөнөту учурунда университетти аяктай албайт.

1. Каттоо офиси ар бир семестрдин жыйынтыгы боюнча ОРА же кумулятивдуу ОРА 60 баллдан төмөн болуп калган студенттер учун академиялык сыноо мөонөтүн белгилөө, ошондой эле, ОРА же кумулятивдуу ОРА 61 балга барабар же андан жогору болгон студенттердин академиялык сыноо мөөнөту аяктагандыгы тууралуу кабарлайт.

2. Сыноо мөөнөту эки семестрге катары менен созулган жана кумулятивдуу ОРА же семестрдеги ОРА 60 балдан төмөн болсо, ошондой эле сыноо мөөнөтүнун келишимдик шарттары аткарылбаса, кафедра башчысынын (программа жетекчисинин) сунушу менен сабактардан убактылуу (тикеленууге укугун сактоо менен окуудан чыгаруу) четтетилет. Эгерде бул биринчи окуу жылындагы студентке тиешелуу болсо, анда ал тикеленууге укуксуз окуудан чыгарылат.

3. Эгерде студенттин кумулятивдуу ОРА 60 баллдан дан төмөн болсо, ал университеттен чыгарылышы мумкун.

4. Студент каттодон өтпөгөн болсо же университет менен байланышын узгөн болсо, ошондой эле ички тартипти бузгандыгы учун ал университеттен чыгарылышы мумкун.

5. Академиялык жетишпегендиги (карызы) учун студентти окуудан чыгаруу сынак сессиясы аяктагандан кийин бир ай ичинде ишке ашырылышы керек.

6. Студент медициналык көрсөткүчтөрү боюнча, финансылык кыйынчылыкка байланыштуу сабактан убактылуу четтетилгенде жана уй-булөлук шартына байланыштуу академиялык өргуу алууга укуктуу.

7. Студентти тикелөө анын Билим беруу программасынын жетекчиси (кафедра башчысы) менен макулдашылган өз арызынын жана расмий транскрипттин (академиялык маалыматтын) негизинде учурдагы семестрдин экинчи жумасынан кечиктирилбей ишке ашырылат.

1. Мамлекеттик улгудөгу дипломдор

   1. Мамлекеттик улгудөгу дипломду алуу учун критерийлер төмөндөгудөй:

• БатМУнун бутуруучу студенти окутуу мезгилинде 240 (300) ден кем эмес кредит топтоп, практикалардан өтуп, бутуруучу квалификациялык ишин аткаруу керек;

• окутуу мезгилиндеги жалпы ОРА 60 баллдан төмөн болбошу керек;

• окуу планында каралган жыйынтыктоочу мамлекеттик аттестацияны ийгиликтуу тапшыруу керек.

1. Кесиптик билим беруу программасын өздөштүрүудө озгөчо ийгиликтерге жетишип, мамлекеттик аттестациялык сыноолордун бардык турунөн эң жакшы баа менен откөн, дипломдун тиркемесинде сессиялык сынактарда алган бааларынын 25% “жакшы” 75% и “эң жакшы”) болгон студентке мамлекеттик улгудегу артыкчылыгы менен диплом берилет.

Тиркемелер. 1-тиркеме

Пайдаланылган терминдер жана алардын аныктамалары

Академиялык даража - жыйынтыктоочу мамлекеттик аттестациянын жыйынтыгы боюнча жогорку окуу жайы тарабынан ыйгарылуучу, окуп жаткандар тарабынан жогорку кесиптик билим беруунун тиешелуу билим беруу программаларын өздөштүрүү даражасы.

Академиялык кецешчи (куратор) - окутуу мезгилинде академиялык насаатчынын функциясын аткарып, окутуу траекториясын тандоодо (жекече окуу планын тузуудө) жана билим беруу программасын өздөштуруудө көмөк көрсөтуучу окутуучу.

Академиялык Календарь - окуу жылы ичинде окуу жана текшеруу иш-чараларын, кесиптик практикаларды өткорүүнүн, эс алуу кундөрунун (каникулдардын жана майрамдардын) даталары корсөтүлгөн календарь;

Бакалавр - көп баскычтуу жогорку кесиптик билим беруу системасында биринчи деңгээлдеги 4 жылдык окутууну аяктап, сынактарды ийгиликтуу тапшырып, бутуруу квалификациялык ишин коргогондон кийин ыйгарылуучу биринчи академиялык даража.

Кредит (зачеттук бирдик) -окутуунун белгилуу бир мезгили ичиндеги студенттин жумуш көлөмүнөлчөө учун, курсту окуп аяктоо учун зарыл болгон жана окутуунун натыйжасы менен аяктоочу аныкталган бирдик. Бир жолку алынган зачеттук бирдик жоголбошу керек.

Магистр - көп баскычтуу жогорку кесиптик билим беруу системасында университетти аяктаган, бакалавр даражасына ээ болгон тараптарга 1 -2 жылдык окутуудан кийин магистрдик диссертациясын коргогон соц ыйгарылуучу академиялык (окумуштуулук) даража.

Каттоо Офиси - билим беруу программаларын жана адистерди даярдоо планын координациялоо, студенттерди каттоону уюштуруу жана өткөруу, студенттердин жетишуусун эсепке алуу менен алектенет, студенттин транскриптин тузот, окутуунун сапатын баалоону өткөрөт (деканат).

Постреквизиттер - дисциплиналар тизмеги, буларды окуп-уйрөнуу учун белгилуу бир дисциплинаны окуп-уйрөнуудө ээ болгон билимдер, билгичтиктер жана көндүмдөр талап кылынат.

Пререквизиттер - окуп-уйрөнулуп жаткан дисциплинаны өздөштүрүүдө зарыл болгон билимдерди, билгичтиктерди жана көндумдөрду камтыган дисциплиналар тизмеги.

Силлабус - ар бир дисциплина боюнча окутуунун программасы, ал өзунө ар бир сабактын темасын жана окутуу узактыгын (курстун сурөттөп жазылышы, окутуу программасы, практикалык (семинардык) сабактардын планы, студенттердин өз алдынча иштөөсу боюнча тапшырмалар ж.б.) камтыйт.

Студенттердин өз алдынча иштөөсу - эки формага бөлунөт: бул - окутуучунун жетекчилиги астында студенттердин оз алдынча иштөөсу (СРСП) жана студенттердин аудиториядан тышкаркы өз алдынча иштөөсу (СРС).

Жетишуунун орточо баллы (СРА) - окуп жаткандардын тандаган программасы боюнча каралып жаткан мезгил учун окуудагы ийгиликтеринин деңгээлинин орточо салмак баасы.

Адис - тиешелуу адистик боюнча жогорку кесиптик билим беруудө биринчи деңгээлдеги 5 жылдык окутууну аяктап, сынактарды ийгиликтуу тапшырып, бутуруу квалификациялык ишин коргогондон кийин ыйгарылуучу кесиптик квалификациялык даража.

Транскрипт - тиешелуу окутуу мезгилинде етулген дисциплиналардын кредиттер саны жана баасы кошо керсетулген тизмегин камтыган аныкталган формадагы документ.

2-тиркеме

БАТКЕН МАМЛЕКЕТТИК УНИВЕРСИТЕТИ

Табият таануу жана педагогика факультети

Каттоо офиси

Жекече окуу планы

Семестр: кузгу, жазгы керектуусунун асты сызылат

Окуу жылы:

Студенттин аты-жену СтуденттинID#

Академиялык кеңешчинин аты-жену

Бакалаврды (адисти) даярдоо боюнча билим беруу программасы

Багыты (адистиги)

к №	Дисциплиналардын аталышы	Дисциплинанын ID#	Кредиттер саны	Окутуучунун аты-жну	Окутуучунун (офис- менеджердин) колтамгасы

Академиялыккецешчи Студент

колтамгасы жана дата колтамгасы жана дата

Каттоо офиси Декан

колтамгасы жана дата колтамгасы жана дата

КАТТОО БАРАКЧАСЫ

3-тиркеме

Окуу дисциплинасы (дисциплинанын модулу)

Сабактын туру:

Окутуучу:

Студенттердин саны: максималдуу - , минималдуу -

2018/2019-окуу жылы Семестр

№	Студенттердин аты-жөну	Багыты	Студенттин ID#	Жеке колтамгасы
				Студенттин	Каттоо офиси
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.

1. Бутуруучу кафедра боюнча жалпы маалымат

“Табигый илимдер жана математика” кафедрасы “Биология” адистиги учун бутуруучу кафедра болуп эсептелет.

“Табигый илимдер жана математика” кафедрасы БатМУдагы негизги кафедралардын бири болуп саналат. Кафедра өзүнүн түзүлгөн күнүнөн бери калыптануу, сандык жана сапаттык өрчүү тарыхына ээ. Кафедра биринчи жолу 2001-жылы уюшулуп, анда 6 окутуучу иштеген: профессорИ.А.Сайдаминов (кафедра башчысы), ага окутуучулар А.Г.Сеитбурканов, Г.Н.Бөрүбаева, Х.К.Тагаев, Г.М.Саттарова, Д.Сатыбалдиева иштешкен. 2003-жылынан баштап “Маалыматтык технологиялар”, жана “биоэкология” кафедрасы - деп аталган. Кафедра башчысы болуп профессор И.А.Сайдаминов экинчи кафедрага э.и.к., доцент Бөрүбаеваиш алып барышкан. 2016-2017-окуу жылына чейин жетектешкен. Кийин бул кафедралар “Табигый илимдер жана математика” кафедрасыначогулуп, башчы болуп ага окутуучу З.М.Бекмаматов шайланып, 2017-2018-окуу жылдарына чейин иштеген. Азыркы күндө кафедрада 20 окутуучу, 1 техникалык көмөкчү персоналдар эмгектенет. Окутуучулук курамдын бирөө илимдин доктору, бешөө илимдин кандидаттары даражаларына ээ болуп, сапаттык көрсөткүч 31% ти түзөт. 
Кафедра башчысы б.и.к. доцент А.А.Саматова. 
Кафедранын курамы

№	Окутуучунун фамилиясы, аты, атасынын аты	Ээлегенкызматы
	Саматова А.А.	Доценттин м.б.и.к.
	Зулпуев А.	Профессор, тех.и.д.
	Бекмаматов З.М.	Агаокутуучу
	Бабаев С.	Доцент, ф-м.и.к.
	Исмаилова А.	Агаокутуучу
	Тагаев Х.К.	Агаокутуучу
	Саттаркулов Д.	Агаокутуучу
	Имарова Р.	окутуучу
	Шерова А.	окутуучу
	Бөрүбаева Г.Н.	Агаокутуучу, э.и.к.
	Миралы кызы А.	Доценттин м.а.Б.и.к.
	Сеитбурканов А.	Агаокутуучу
	Момунова Г.А.	Агаокутуучу
	Пирматов А.Т.	окутуучу
	Алибаев А.	окутуучу
	Эрматов А.К.	окутуучу
	Үсонов М.	окутуучу
	Ибрахим кызы Максат	лаборант

1. Студенттердин илимий-изилдөө иштери

Студенттердин илимий—изилдөө иштери баяндама, макала, рефераттарды жаздыруу; илимий конференцияларга, студенттердин илимий - изилдөө иштеринин конкурсуна, илимий ийримдин ишине, олимпиадаларга катышуусун уюштуруу; курстук долбоор, дипломдук жана квалификациялык иштерди коргоо формасында жургузулөт. БатМУда уюштурулган студенттердин илимий конференциясына, факультетте өткөрүлүүчү илим жумалыгында докладдар жасап, макалалары жарыкка чыгып турат.

1. Факультеттин материалдык- техникалык базасы

2013-жылы ТТП факультетинде окутуу процессин информациялык-техникалык камсыздоо учун атайын адистештирилген компьютердик борбор тузулгөн. Анын курамында 3 компьютердик класс, 33 компьютер, 1 сервер, 3 проектор, 3 экран, 1 принтер,1 интереактивный доска. Алардын бардыгы локалдык жана акысыз интернет тармагына туташтырылган. Бул тармактын таасир этуучу радиусу 300 метр болгондуктан студенттер БатМУнун башкы корпусунун алдындагы аянтка чыгып интернет тармагынан пайдаланышууда.

Табигый илимдер жана математика кафедрасына 114,111, 110, 211, 210, 215,216 -кабинеттер тиешелуу.

Куратор-тьютор-окутуучулар

Кафедранын окутуучулары куратор-тьютордук милдеттерди аткарышат:

Куратор-тьюторлор тузулген план боюнча иш алып барышып, контракттык толөмдөрдүн, студенттердин сабакка катышуусунун жана жетишуусунун абалын, модулдардын жыйынтыктарын ж.б. турдуу багыттагы маселелерди узгултуксуз көзөмолдөшүп группалык чогулуштарда, куратордук сааттарда группанын мучөлөру менен бирдикте талкуулап турушат. Ал эми деканаттын кеңешмесинде каралган маселелер группаларга өз убагында жеткирилип, алардын аткарылышы көзөмөлдөнөт.

Аталган группалардын студенттери жадыбал боюнча окуу имаратында кезметчиликте турушат жана ишембиликтерге катышышат.

1. кафедранын дареги:

Баткен шаары, келечек кварталы, көчөсү, И.Жусупов 12.