Биология Антропогенез

Биология сабагы: "Сезүү органдары"

Класс: 8-класс

Сабактын максаты:

Окуучулар сезүү органдарынын маанисин түшүнүп, алардын түзүлүшү жана функциялары тууралуу билимге ээ болушат. Мындан тышкары, ар бир сезүү органын көргөзмө материалдар аркылуу изилдеп чыгышат.

Көргөзмө материалдар:

1. Сезүү органдарынын моделдери (көз, кулак, мурун ж.б.).

2. Видео сабактар же сүрөттөр (көздүн иштеши, кулак аркылуу угуу процесси ж.б.

3.Нейросеть: Мозаик 3 D, Gamma, ChATGPT

Cтратегиялар: СRASPS

Сабактын планы: 5Е методу

5 пункт тең кирди

Контекст: инсандык, жергиликтүү

1. Кызыктыруу (Engage):

Сабактын башында окуучуларга бир нече кызыктуу суроолор берилип, темага кызыгууларын ойготобуз.

Мисалы: "Сиз кантип жыт сезесиз?", "Көзүңүздү жумуп, музыка угуп, эмне байкайсыз?" сыяктуу.

Мугалим көргөзмө катары жыт сезүүчү заттарды же кулак аркылуу угулуучу ар кандай үндөрдү колдонушу мүмкүн.

2. Изилдөө (Explore):

Окуучуларга ар кандай сезүү органдары тууралуу сүрөттөр жана моделдер көрсөтүлөт (көз, кулак, тери, мурун, тил)

Окуучулар топторго бөлүнүп, ар бир сезүү органын изилдеп чыгышат. Мисалы:

Топ 1: Көздүн түзүлүшү жана функциялары

Топ 2: Кулактын түзүлүшү жана угуу процесси

Топ 3: Жыт сезүү (мурдун түзүлүшү)

Топ 4: Тилдин жана даам сезүү функциясы

Топ 5: Тери жана тийүү сезүү

3. Түшүндүрүү (Explain):

Ар бир топ өз изилдөөлөрүн класска түшүндүрөт. Мугалим топтордун презентацияларына негизделип, теманы тереңирээк түшүндүрөт.

Көз: жарыкты кабыл алуу, сетчатканын ролу, катаракта сыяктуу ооруулар.

Кулак: үндү кабыл алуу, тең салмактуулук органы катары иштөө.

Тил жана даам сезүү: рецепторлордун иштеши, даам түрлөрү.

Мурун жана жыт сезүү: химиялык заттарды жыттоо аркылуу мээге сигнал жөнөтүү.

4. Тереңдетүү (Elaborate):

Окуучулар мээ менен сезүү органдарынын байланышын талкуулашат. Бул этапта сезүү органдары мээге кантип сигнал жөнөтөт жана жоопту кайра кантип алат деген теманы талдап чыгышат.

Видеоматериалдарды колдонуп, сезүү органдарынын ооруулары тууралуу маалымат берилет (мисалы, сокурдук, кулагы начар уккан адамдар ж.б.).

5. Баалоо (Evaluate):

Окуучулар сезүү органдарынын функцияларын жана маанисин түшүндүрүп бериши керек. Кыска тест же практикалык тапшырма берүү.

Мисалы: "Көздүн түзүлүшүн сүрөттөп бер" же "Тилде кайсы даам рецепторлору бар?" сыяктуу суроолор.

3. Жыт сезүүгө арналган заттар жана даамдарды сезүү үчүн ар кандай азыктар.

Жыйынтык: Сабактын соңунда окуучулар сезүү органдары тууралуу терең маалыматка ээ болушуп, алардын функцияларын жана ден-соолук үчүн маанисин түшүнүп чыгышат.