Брейн-ринг между 6 классами

6 «а» «в» - классра «Брейн-ринг» тухунин суалар

1.Гафар алфавитдин къайдада эциг. (6 «а» «в»)

2.Орфографиядин словарда вахт къалурзавай гафарикай – кьуьд, гатфар, зул, гад, къе, накь, югъ, йиф, шаз, цIи, исятда, ахпа, сят, декьикьа –гьибур фаз гьалтзаватIа ,лагь. ( 6 «а» «в»)

3.Ина ганвай гафарикай гьибур асул лезги ва гьибур масса чIаларай атанвай гафар ятIа, лагь. (6 «а» «в»)

4. Лезги чIала авай гафар шумуд чкадал пай жезва ва абур гьихьтинбур ятIа, лагь. (6 «а»)

5.Куьгьне гафар гьихьтинбур я? Мисалар гъваш. (6 «в»)

6.Ганвай шиирра квекай раханватIа тайинара:

Элкъюриз гафар кIела,

Гьарф гьарфунихъ гилигиз,

Шит хуьрек куь рикIел къведа, (кьел)

Чалагъандиз килигиз. (лекь) (6 «а»)

***

Марф къвайила, руг какахьна.

Тини жеда рекьера, (кьар)

Куьтен магъни вичикай я,

КIвалин пични хуьрера. (ракь) (6 «в»)

7.ЦIийи гафар гьихьтинбур ятIа, лагь. Мисалар гъваш. ( 6 «а»)

8.Эхир галудайла амукьдай паюниз вуч лугьуда – диб. (6 «в»)

9.Предложенияр синтаксикадин жигьетдай разбор авун (6 «а» «в»)

10.Халкьдин мецин эсерар.

Адетрихъ галаз алакъалу манийрин жуьреяр лугьун:

1)рагъ атун патал; 2) марф тIалабун; 3) марф атун патал; 4) лайлаяр; 5) мехъер мубарак авун; 6) жегьил кьейила; 7) яшайишдикай; 8)муьгьуьббатдин; 9) къагьриманвилин. (6 «а»)

11.Х.Тагьиран «Балашан зиянкар кац» гьихьтин махарин жуьрейрик акатзава? (6 «в»)

12.Кьве командадин капитанрин конкурс.

1. Ганвай гафунай жедай кьван гафар туькIуьрун:

1) Садлагьана (сад, гьал);

2) Мегьарамдхуьр (гьарам, хуьр, марал, дар, уьгь, ара, рад,гьер); (6 «в»)

3)Яргъируш (руш, шур, яр);

4)Тапшуругъ (гъар, руш, шур,гъуруш, шурпа, шар, аш). (6 «а»)

2.Морфемадин разбор авун:

а) Далдамчи - (6 «а») б) Нехирбан - (6 «в»)

13.Сложный гафар гьихьтинбур я? Мисалар гъваш.

Кьвед ва я са шумуд дибдикай арадиз атанвай гафариз сложный гафар лугьуда. Месела: кьудкъад, санбар. (6 «а»)

14.Лезги чIала шумуд падеж ава ва дибдин падежар гьибур я? (6 «в»)

15.Х.Тагьиран «Балашан зиянкар кац» махунай сад ва я кьве куплет хуралай лугьун. (6 «а»)

16.М.Горькийди XX асирдин Гомер лугьудай тIвар лезги гьи шаирдиз ганай ? (СтIал Сулейманаз) (6 «в»)

17.Мисалрай антонимар жагъурун:

1.Вун шад ятIа, зун пашман туш. (шад-пашман) (6 «а»);

2.Агъдин са кьил лацу, са кьил чIулав жедач. (лацу-чIулав) (6 «в»);

3.Ам, хийирдикай хкечIна, шийирдик экечIда. (хийир-шийир) (6 «а»);

4.Бурж къачун регьят я, вахкун – четин. (регьят-четин) (6 «в»);

18. «Душман ханариз» шиирдин автор вуж я? (Кь.Саид) (6 «а»)

19.Агъадихъ ганвай мани:

«А пешапай, пешапай!

Пешапайдиз марф кIанда.

Эмир, эмир, эмир марф!

Тефей чка тамир марф!»

Гьихьтин жуьредин манийрик акатзава?

№3

Муалим, духтур, чекмечи,

дерзичи,арабачи, устIар,

куьтен, магъ, хивелган,

десте, фургъун.

АЛИМАР

6 «а»

АРИФДАРАР

6 «в»

№10

Тама къушари манияр язава.

Жавабар

1.Абас, азиз, алеем, араба, баде, бажи, буба, варз, вах, гъур, диде, жум, зул, илим, лезги, пIипI, югъ, яб, яш.

2.Словарда вахт къалурзавай гафарин къайда: ахпа, гад, гатфар, декьикьа, зул, исятда, йиф, къе, кьуьд, накь, сят, цIи, шаз, югъ.

2.(3) Е.Эминан шиир дикъетдалди кIелна , амай куьгьне хьанвай гафар жагъура.

Пеше даим муькуьр – фитне, дяве – къал,

Гъибет пара, къалба-къара, рикI дагъал,

Фикир лавгъа, фиил гъавгъа, бед хиял,

Дуьньяд девлет ви рикIелай фидайд туш

(муькуьр, гъибет, къалба-къара, дагъал, гъавгъа) (6 «а» «в»)

3.Маса чIаларай атанвай гафар, араб, тюрк, фарс: муаллим, духтур, чекмечи, дерзичи, арабачи, устIар, десте, фургъун.

10. Предложение синтаксикадин жигьетдай разбор авун.

1. Дагъустанда гзаф миллетар яшамиш жезва.

2. Тама къушари манияр язава.