"Алатау" өлеңі.

Сынып: 6

Пәні: әдебиет

Сабақтың тақырыбы: Жамбыл «Алатау» өлеңі

Негізгі түйінді идея: Қазақ халқының бір тума ұлы Жамбыл Жабаевтың  қазақәдебиетіндегі орнын таныту. Өлеңі  туралы түсінік қалыптастыру. Әдебиет теориясынан білімдерін тереңдету.

Оқу мақсаты:

Оқушылардың әдеби білік  дағдыларын: ауызша сөйлеуін, мәнерлеп оқуын, түсініп оқуын, өз ойын жүйелі айта білуін, шығарманы талдай алу және шығармашылық  қабілеттерін дамыту.

Табыс критерийлері

Барлық оқушылар:

Кейбір оқушылар:

Жекелеген оқушылар:

а) Топпен бірлесе жұмыс жасай біледі;

ә) тақырыпты аша алады;

б) білімдерін, бір - бірінің жауаптарын толықтырады;

в) ережеге бағынады, тыңдайды.

а) топпен бірлесе отырып өздерінің тың идеяларын ұсына алады;

ә) жеке тапсырмаларда белсенділік көрсетеді;

б) көшбасшылық танытады.

а) Оқушылар мәтінмен, әдеби теориялық ұғымдармен жұмыс жүргізе біледі;

ә) өзіндік пікір білдіру және білімді өз беттерімен реттеу сынды іскерліктері байқалады;

б) ұжымда өз ойларын еркін және терең жеткізе біледі.

Уақыты

Кезеңдері

Тапсырма

мақсаты

Мұғалім не істейді

Оқушылар не істейді

Ресурс

тар

5 мин

Ұйымдас

тыру

Сергіту ойыны: Өзіңе ұнайтын ең жақсы сөздерді 1 минутта жазамыз, оны тез аяқтап, умаждап бір-бірімізге қар сияқты лақтырамыз. Артынан бір-бірден алып оқимыз.

Ой қозғау сұрағы.

-Балалар,бүгінгі сабағымызды бастаудан бұрын сыныпты 3 топқа бөліп,топбасшысын,әр топтың өзінің әділ бағалаушысын сайлап алайық.

Оқушылардың көңіл – күйін көтере отырып бір- біріне деген қайырымдылық, жанашырлық қасиетттерін ояту.

Бақылайды

Ізденеді, ойланады

5-минут.

Үй тапсырма

сын тексеру

А.Байтұрсыновтың өмірі мен шығармашылығы туралы оқып, түсінгендерін тексеру, мысалды мәнерлетіп оқыту

Ойларын нақты деректермен дәлелдейді, өзіндік ізденіс жасайды, шығармашылық қабілетін,тілдік қорын,ізденістерін арттыру

Тыңдайды, пікірін қосады, сұрақтар қояды

Өз ойларын жеткізеді,пікір алмасады.

Интернеттен, кітаптан.

20 мин

Жаңа сабақ

Топтастыру стратегиясы.

Сөздікпен жұмыс

Жыр алыбы- гигант поэзии

Суырыпсалма ақын – поэт- импровизатор

Ну тоғай – нетронутый лес

Мұнар – мгла, марево

Сілеусін – рысь

Шалғын – луг

Балғын – молодой, зеленый

Миуалы – плодоносный, плодовый

Қазыналы – богатый

  Осы табиғаттың әсемдігін, көркем етіп суреттеген ұлы ақын жазушымыз Жамбыл Жабаев атамыз.  (слайд Жамбыл Жабаев (1846-1945))

                                                                Жамбыл Жабаев

        1) Екі ғасырдың куәсі атанған Ж.Жабаев 1846 жылы ақпанның 28-де Жамбыл тауының етегінде дүниеге келген.

2) Әкесі Жапа қарапайым мал бағатын кедей шопан болған.

3)12-13 жасынан бастап әкесінің інісінен домбыра үйренген. Кішкентай кезінен бастап ән айтып, домбыра тартуға құмар болған. Ұстазы Сүйінбайдан бата алған.

Енді осы ақын атамыздың бізге Алатау жайында жақсы өлеңімен сабағымызды ары қарай жалғастрыамыз.

(слайд «Алатау» -тауы)

Оқулықпен жұмыс.(мұғалім мәнерлеп оқу)

Алатау – жеріміздің көркі, еліміздің сәні болып саналады

Оқулықпен жұмыс «Алатау» өлеңін оқушылар кезекпен мәнерлеп оқиды

Топтық жұмысӘр топқа жеке тапсырмалар беріледі, постер бойынша қорғалады.

1-топ тапсырмасыӨлең мазмұнын сурет арқылы бейнеле. Суреттеріңде қандай бояу көп орын алады деп ойлайсыңдар? Алатаудың табиғаты қандай? Өлеңнің мәтіні бойынша Алатаудың жемістерін, жануарларын, жәндігін, өсімдігін атаңдар.Таудың тағы қандай жануарлары мен өсімдіктерін білесіңдер? Алатаудың табиғатын әдемі қалпында қалай сақтауға болады? Қазақстанда тағы қандай таулар бар?

2-топ тапсырмасыӨлеңнің тақырыбы мен идеясы қандай? Өлең неше тармақтан, неше шумақтан, неше жолдан тұрады? Өлең қандай ұйқас түріне құрылған? Өлеңнің 6 шумағын мәнерлеп оқы, ондағы «Алматы» деген сөзге түсінік бер.

Шығармашылық жұмыс

«Менің туған өлкемнің табиғаты» деген тақырыпқа шағын ойтолғау жазу.

Сабақты бекіту:

1. Жамбыл кім? 

2. Қай жылы дүниеге келді? 

3. Неше жасында дүниеден озды? 

4. Ленинградтықтарға арнаған өлеңі?

 5. Бүгінгі сабақта ақынның қандай өлеңімен таныс болдық?Хор «Алатау» әні. 

Екі жақты күнделікСабақтан алған әсерім

Оқушылар өз білгендерін ортаға салады.

Өлеңнің мағынасын аша білуді, құрылысына қарай талдай алуды, мәнерлеп оқуды үйрену

Тыңдай отырып, қосымша толықтырады.

Бақылай отырып, ойының нақтылануына түрті жасайды

Қосымша деректерден жаңа білімді өз беттерімен алып, топта ортаға салады

Білімдерін, ойларын жинақтайды. Мәтіннен нақты мысалдар ала отырып, дәлелдеп жазады, өлеңді құрылысына талдайды

Интернет, Шығармалар жинағы кітаппен жұмыс

10 мин

Қорыту

ОЖТ

Сұрақтар:

1. Алатаудың табиғаты қандай?

2. Өлеңде Алатаудың табиғаты қалай суреттелген? (Өлең жолдарын оқу)

3. Табиғат туралы қандай мақал-мәтелдер білесіңдер?

4. «Алатау» өлеңінің негізгі идеясы не ?

4.Лексикалық жаттығу. Айтылым. Дәптермен жұмыс:

- Балалар, Жамбыл Жабаевтың «Алатау» өлеңінің мазмұны арқылы синоним мен антоним сөздерін жазу.

• Әлем =... есімі =... дүниеге келу = ... мәлім =... шындық= ...

• Дүниеге келу- ... шындық-... белгілі- ... кедей-... жарық-...

Жауап: ( Әлем =өмір, дүниежүзілік, есімі =аты, дүниеге келу = туу, мәлім =танымал,

шындық= ақиқат, шын)

(Дүниеге келу қайтыс болу, шындық өтірік ,белгілі бейтаныс , кедей бай, жарық қараңғылық)

VІ . Сабақтың бекіту:

Бүгінгі сабақта келесi тапсырмалар арқылы сабақты бекiтемiн.

1. Жамбыл Жабаев тақырыбы бойынша арнайы сұрақтар қою.

• Жамбыл Жабаев қай жылдарда өмір сүрген?

• Жамбыл Жабаев қай жерде болған?

• Оның қандай шығармалары бар?

• Жамбыл Жабаевтың «Алатау» өлеңі мазмұнында не туралы айтылады?

2. Тірек сызба бойынша сабақты бекіту.

Балалардың айтқан жауаптарың сұрау,тексеру

Оқушыларды шығармашылықа баулу.

Мұғалім пікірі, қорытынды сөзі. Абай мұралары – адамгершіліктің, имандылықтың, биік парасаттың асыл қазынасы.

Талдау, зерттеу, дәлелдеу

5 мин

Бағалау

Кері байланыс: «Шығу парағы»

Үйрендім; - Мұғалімге сұрақ; - Пікір

Оқушылар өздерін бағалауды үйренеді.

1.Сабақ туралы пікірлерін жазады.

Үйге

Ақын өмірі мен шығармашылығын мазмұндау, «Алатау» өлеңін жаттау мазмұндау, мысалды мәнерлеп оқу, мысалға жоспар құру

Сабақтан кейінгі ойланатын сұрақтар:

Не сәтті болды?

Оқушылар белсене қатысып, өз ойларын жеткізе алды.Сыни ойлай алуда, біреудің пікірін бағалауда;

Не сәтті болмады?

Тақырыпты талқылауда ауытқу, ойларын жүйелі жеткізуден қиналды

Нені жақсартуға болады?

Сабақты оқушының пікірін, қызығушылығын ескере отырып жоспарлау;

Сабаққа өлеңнің мазмұнын ашатын шағын ғана тапсырамалар әзірлеу;

Оқушыларға ойландыратын сауалдар беру арқылы ойларын нақты жүйелі жеткізуге, коммуникативтік құзіреттілігін арттыруға болады

Нені өзгертуге болады?

Бір-бірінің жұмысын тексеруді, бағалауды