ՀՀ աղտոտված գետերը

Հայաստանի 5-րդ աստիճանի ամենաբարձր աղտոտվածություն ունեցող գետերը

Մ. Հարությունյան

Բնապահպանության նախարարության «Շրջակա միջավայրի մոնիթորինգի և տեղեկատվության կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի վերջին տվյալները (2018թ-ի սեպտեմբեր ամսվա դրությամբ):

Հանքարդյունաբերության հետևանքով աղտոտված գետերով առանձնանում են Սյունիքի և Լոռու մարզերը: Սյունիքի մարզում հոսող Աճանան (Նորաշենիկ) գետն ունի 5-րդ՝ ամենավատ դասի աղտոտվածություն: Հիմնական աղտոտիչներն են մոլիբդենը, վանադիումը, կալիումը, ծարիրը, սուլֆատ իոնը:

Աճանան գետն աղտոտում է Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի Արծվանիկի պոչամբարը:

Կոմբինատն ազդեցություն է գործում նաև Ողջի գետի վրա, որը Քաջարանից ներքև հատվածում մոլիբդենի բարձր պարունակության հետևանքով ունի 5-րդ դասի աղտոտվածություն:

Լոռու մարզում 5-րդ դասի աղտոտվածություն ունեն Դեբեդ, Շնող, Ախթալա, Փամբակ, գետերը: Դեբեդի, Շնողի ու Ախթալայի վրա ազդեցություն են գործել և գործում Ախթալայի լեռնահարստացուցիչ կոմբինատը և Թեղուտի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը (ներկայում չի աշխատում):

Համայնքների կողմից գետերի աղտոտման արդյունքում 5-րդ դասի աղտոտվածություն ունեն Սյունիքում հոսող Վարարակ գետը, Երևանի միջով հոսող Հրազդանն ու Գետառը, Շիրակի մարզում՝ Կարկաչունը, Արմավիրի մարզում՝ Մեծամորը, իսկ Արագածոտնի մարզում՝ Քասախն ու Գեղարոտը

Հրազդան

Դեբեդ

Աճանան

Ողջի

Գետառ

Ախթալա

Սևջուր

Փամբակ

Գիտնականների կարծիքով` Երկրի վրա ներկայումս ջրերի աղտոտվածությունն այնդիսին է, որ օվկիանոսի լրիվ ինքնամաքրման համար կպահանջվի 2600 տարի, ստորերկրյա ջրերի համար` 5000 տարի, լճերի համար 3-4 տարի, հողաշերտի ջրերի համար`1 տարի, իսկ գետերի համար` մի քանի օր, իհարկե, եթե ենթադրենք, որ նոր աղտոտում տեղի չի ունենում:

ԽՈՆԱՐՀՎԻՐ ՋՐԻՆ, ՈՐ ԱՊՐԵՍ

Թափված ջուրը չի հավաքվի