СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

II закон термодинамики и его толкование.

Категория: Физика

Нажмите, чтобы узнать подробности

: II закон термодинамики и его толкование.

Просмотр содержимого документа
«II закон термодинамики и его толкование.»

MAVZU: Termodinamikaning II-qonuni va uning talqini.


Nazariy mashg’ulotining o’qitish texnologiyasi

Mashg’ulot vaqti-2 soat

O’quvchilar soni-30-32 nafar

Mashg’ulot shakli

Nazariy-to’liq o’quv mashg’uloti

Amaliy-bilimlarni tizimlashtirish;

Mashg’ulot rejasi

1. Termodinamikaning II-Qonuni.

2. Ikkinchi tur “perpetuum mobile” .

3.Mavzuga doir masalalar ishlash.

Oquv mashgulotining maqsadi: Termodinamikaning II-qonuni va uning talqini haqida bilim va malakalarni shakllantirish;

Pedagogik vazifalar:

  • Termodinamikaning 2-qonuni haqida tushuncha berish;

  • Termodinamikaning 2-Qonunini tushuntirish;

  • Ikkinchi tur “perpetum mobil” haqida ma’lumot berish;

  • Mavzu savollari bo’yicha izohlash va shakllantirish jarayonini tashkil qilish.

O’quv faoliyatini natijalari:

  • Termodinamikaning 2-qonuni haqida tushunchaga ega bo’ladilar;

  • Termodinamikaning 2-Qonuni haqida ma’lumotga ega bo’ladilar;

  • Ikkinchi tur “perpetum mobil” haqida ma’lumotga ega bo’ladilar;

  • Mavzu asosida hulosalar chiqaradilar;

O’qitish usullari

Tushuntirish, yo’riqnoma berish, taqdimot, mashq, aqliy hujum;

O’qitish vositalari

Ma’ruzalar matni, doska, slaydlar, tarqatma materiallar;

O’quv faoliyatini tashkil etish shakli

Yakka tartibda ishlash; jamoaviy;

O’qitish shart-sharoitlari

Texnik vositalardan foydalanishga va kichik guruhlarda ishlashga mo’ljallangan auditoriya;

Qaytar aloqaning usul va vositalari

Og’zaki so’rov: tezkor so’rov, taqdimot;

Yozma so’rov: masalalar ishlash;





Termodinamikaning II-qonuni va uning talqini.”mavzusidagi nazariy mashg’ulotining texnologik xaritasi

Faoliyat bosqichlari

Faoliyat mazmuni

O’qituvchi

O’quvchi

1-bosqich

O’quv mashg’ulotiga kirish

(10 daqiqa)

    1. Mavzuning nomi, maqsadi va rejasini e’lon qiladi. (I-Ilova)

    2. Mavzu bo’yicha tayanch iboralar bilan tanishtiradi;

1.3 Mashg’ulotda baholash mezonlari bilan tanishtiradi.

Tinglaydilar;


Aniqlashtiradilar;

Savollar beradi;

Yozib oladilar

2-bosqich

Asosiy

(60 daqiqa)

2.1 O’quvchilarning o’tilgan mavzu bo’yicha egallagan bilimlarini “Tezkor savollar” orqali tekshiradi; (2-Ilova) O’tilgan mavzu bo’yicha savoilarni o’qiydi va o’z tanlovi asosida o’quvchilardan so’riydi;

2.2 Mashg’ulotning rejasi va tuzilishiga muvofiq slaydlarni Power point tartibida (3-Ilova) namoiyish va sharxlash bilan mavzu bo’yicha asosiy nazariy holatlarni bayon qiladi. Jalb qiluvchi savollar beradi. Mavzuning har bir qismi bo’yicha hulosalar qiladi; eng asosiylariga e’tibor qaratadi; berilayotgan ma’lumotlarni daftarga qayd etishlarini eslatadi.

2.3 Mavzuni mavzuga oid masala ishlab mustahkamlaydi; Mavzuga oid masala tanlab, uni ishlashni o’rgatadi; (4-Ilova) Masalani yozuv taxtasida yozib, tushuntiradi;

2.4 O’quvchilarga mustaqil ishlashlari uchun masala beradi; (5-Ilova) O’quvchilar faoliyatini nazorat qiladi;

Savollarga javob beradilar;






Tinglaydilar;

Yozadilar;

Savolar beradilar;







O’rganadilar;




Masala ishalaydilar

3-Bosqich

Yakuniy


(10 daqiqa)

3.1 Mavzuni rejasi asosida hulosa qilib, eng muhim ma’lumotlarga o’quvchilar diqqatini jalb qiladi.

3.2 O’quvchilarni baholaydi;

3.3 Mustaqil ishlash uchun vazifa beradi. Uyga vazifa: Mavzu bo’yicha asosiy tushunchalarni o’rganish; darslikdan 156-bet, 1-2-masalalarni ishlash;

Tinglaydilar




Vazifani yozadilar;





1-Ilova


Yoshlikni g’animat bil.

(Ibn Sino hikmatlaridan.)







Taяnch tushunchalar:

Termodinamikaning II-qonuni; ikkinchi tur” perpetuum mobile”;





2-Ilova

Nazorat savollari:

  1. Termodinamika nima?

  2. Ichki energiya nima?

  3. Termodinamikaning I-qonuni qanday ifodalanadi?

  4. Qanday jarayonga adiabatik jarayon deyiladi?

  5. Qaytar jarayon nima?

  6. Qaytmas jarayon nima?

  7. Izojarayonlarni ayting.

  8. Izoxorik jarayon uchun termodinamikaning I-qonuni qanday ifodalanadi?

  9. Izobarik jarayon uchun termodinamikaning I-qonuni qanday ifodalanadi?

  10. Izotermik jarayonda termodinamikaning I-qonuni qanday ifodalanadi?





3-Ilova

1-Slayd

Termodinamikaning ikkinchi qonuni.

Bu qonunning bir nechta shakllari mavjud bo'lib, ularning eng soddasi

Klauzius ta'rifi quyidagicha: Issiqlik miqdori o'z-o'zidan past temperaturali jismdan yuqori temperaturali jismga o'tmaydi.

Plank ta'rifi: tabiatda issiqlik miqdori to'Ialigicha ishga aylanadigan jarayon boiishi mumkin emas.

Karno ta'rifi : ideal issiqlik mashinasining foydali ish koeffitsiyenti issiqlik beruvchi va issiqlik oluvchilarning temperaturalari bilangina aniqlanadi.


















Ikkinchi tur „perpetuum mobile" okean suvlaridagi ulkan miqdordagi energiyadan ish bajarmas

dan foydalanish mumkin degan g'oyaga asoslangan. Termodina-mikaning ikkinchi qonuni esa issiqlik miqdorifaqat issiqjismdan so-vuqjismga о 'z-o 'zidan о 'tishi mumkin, teskarisi uchun esa qo 'shimcha ish bajarish zarur deb ta'kidlaydi. Bu esa ikkinchi tur „perpetuum mobile"ni yasash mumkin emasligini ko'rsatadi.


2-Slayd











Agar ikkinchi tur „perpetuum mobile"ni yasash mumkin bo'1-ganda edi insoniyat juda ulkan energiya manbayiga ega bo'lardi. Oke-anlarda mavjud 1021 kg suvning temperaturasini 1 °C ga pasaytirishga erishilsa, bu 10 J issiqlik miqdori ajratib olishga imkon beradi. Shuncha energiya beruvchi ko'mirni temir yo'l sostaviga yuklasak, uning uzun-ligi 10 km ni tashkil etadi. Bu esa qariyb Quyosh sistemasining kattaligiga tengdir.






3-Slayd













Termodinamika qonunlari amalda qanday mashinalar yasash mumkinligi va ularning unumdorligini orttirish uchun nimalarga e'tibor berish zarurligi haqida yo'llanma beradi.


4-Slayd











Yechimi:

Berilgan:

Topish

Kerak:

Yechish:

M=440 g;

µ=44kg/mol

T=20 K

P=const

R=8,31·103 J/kmol·K


Ap=?

Ap=(m/ µ)R∆T;


AP=1,662·103j

=1,663 kJ



Masala:

Massasi 444 g bo’lgan karbonad angidrid gazi (µ=44 kg/mol) ni 20 K ga izobarik ravishda qizdirilganda ishni toping. Gazning universal doimiysi R=8,31·103 J/kmol·K


4-Ilova















5-Ilova

2-Masala:

Massasi 2 kg bo’lgan geliy ((µ=4 kg/mol) izobarik ravishda 300 K dan 400 K gacha qiadirilganda gazning kengayishida bajarilgan ishni toping. Gazning universal doimiysi R=8,31·103 J/kmol·K


(AP=(m/µ)·R(T2-T1)=4,15kJ·



1-Masala:

Bir atomli gazga o’zgarmas bosimda 20 kJ issiqlik berilgan bo’lsa, gazning ichki energiyasining o’zgarishi va gazning kengayishida bajarilgan ishni toping. Bir atomli gzaning erkinlik darajasi i=3


(∆U=∆Qp(i/i=2)=12000 J