?имыл-сын ба?ыны??ы саба?тас

Саба? та?ырыбы: ?имыл-сын ба?ыны??ы саба?тас

Саба? ма?саты: ?имыл-сын ба?ыны??ы саба?тас туралы жан-жа?ты, тере? т?сінік беру.

Білімділік: ?имыл-сын ба?ыны??ы саба?тасты? ма?ыналы? ерекшелігі, жасалу жолдарын, с?ра?тарын т?сіндіріп, мысалдармен та?ырыпты ашу.

Дамытушылы?: саба?тас ??рмалас с?йлемнен ал?ан білімдерін ке?ейту, жатты?у ж?мыстары ар?ылы ?зіндік білім, білік да?дыларын, ойлау ?абілеттерін арттыру.

Т?рбиелік: О?ушыларды е?бекке, адамгершілікке, бірлікке т?рбиелеу.

Саба?ты? т?рі: жа?а білім беру саба?ы.

К?рнекілігі: интерактивті та?та, тірек-сызба, таблица, семантикалы? карта.

Саба?ты? ?дісі: т?сіндіру, талдау, с?ра?-жауап, іздену, жатты?у, ба?алау, топпен ж?мыс.

Саба?ты? технологиясы: дамыта о?ыту.

П?наралы? байланыс: ?дебиет.

Саба?ты? барысы:

І.?йымдастыру.

?й тапсырмасын тексеру: Семантикалы? картада берілген с?йлемдерді? толтырылуын тексеру, с?йлемдерді с?йлем м?шесіне талдау.

?ткен та?ырыпты ?айталау ма?сатында «Ішіне-сыртына» стратегиясы бойынша себеп ба?ыны??ы баяндауыштарыны? жасалу жолдарын аны?тау ?ажет.

                                                                                                -майынша,

                                         (- ?ан,ген+кезде,ша?та,                 -мейінше.

                                           уа?ытта)                                                                 ашы? рай етістік+

 -?алы, -гелі, -а,-е,-й                                                                                        деп к?мекші етістік

  к?семше

                                                                                                                                            есімше+есімшені?                                                                                                                                            ды?тан

?ткен ша?

формасы+со?

шылауы

к?семшені? –й ж?рна?ына       келер ша? есімшені? болымсыз                шартты рай+ да, де                                         

біткен болымсыз т?рі                   т?ріне шы?ыс септік                               шылауы

Жа?а саба?. Саба? ??пиясы- с?зж?мба?.

С?зж?мба?ты д?рыс шешу ар?ылы саба?тасты? келесі т?рін аны?таймыз. (?имыл-сын).

	г

С?ра?тары:

1. К?рделі ойды білдіретін с?йлем ( ??рмалас)
2. Д?рекі с?здерді тіл білімінде ?алай атайды? ( дисфемизм)
3. Салаласты? сілтеу м?нді есімдік ар?ылы жасалатын т?рі? ( т?сіндірмелі)
4. Сын есімні? ма?ыналы? т?рі? ( ?атысты?)
5. Баяндауыштары те? д?режеде байланыс?ан ??рмалас т?рі (салалас)
6. То?сан ауыз с?зді? тобы?тай т?йіні ( ма?ал-м?тел)
7. С?з ма?ынасын зерттейтін тілі біліміні? саласы ( лексика)
8. ?деби тілді? нормасы ?алай аталады? ( грамматикалы?)
9. Тіл дыбыстары туралы ?ылым ( фонетика)

Жа?а саба?.

Интерактивті та?тада  кестеге мысалдар жазылып, о?ушылар ?имыл-сын ба?ыны??ы с?йлемні? аны?тамасын ?здері шы?арады.

?имыл-сын пысы?тауышты? ?зіндік белгілері:

• ?имыл-сын пысы?тауыш етістіктен бол?ан м?шені? ?алай, ?айтіп бол?анын білдіреді.
• ?имыл-сын пысы?тауыш ?алай? ?айтіп? ?алайша? не етіп? деген с?ра?тар?а жауап береді.
• ?имыл-сын пысы?тауыш –п, -й формалы к?семшеден, -мастан, -местен формалы есімшелерден ж?не ?имыл-сын ?стеулерінен жасалады.

?имыл-сын ба?ыны??ы саба?тасты? белгілері:

-?имыл-сын ба?ыны??ы саба?тасты? ба?ыны??ысы басы??ыда?ы істі?, о?и?аны? ?айтіп, ?алай бол?анды?ын білдіреді.

-басы??ыдан ба?ыны??ысына ?алай? ?айтіп? деген с?ра?тар ?ойылады.

-ба?ыны??ысыны? баяндауыштары –п, -й формалы к?семше, -местен формалы есімше ж?не –дай, -дей ж?рна? ар?ылы жасал?ан ?стеулерден болады.

-жаз?анда компоненттеріні? араларына ?тір ?ойылады.

Бекіту. №1 тапсырма.  «Адас?ан сы?ары?ды тап»

Интерактивті та?тада с?йлемдер берілген. Орындары  ауысып кеткен ?имыл-сын саба?тасты? сы?арларын ма?ынасына ?арай орналастыру керек. С?йлемдерге синтаксистік талдау жаса.

№2 тапсырма. К?п н?ктені? орнына ба?ыны??ыны? ы??айына ?арай басы??ы с?йлем ойлап тауып, ?имыл-сын ба?ыны??ылы саба?тас жасау.

1. К?рпебай а?са?ал тая?ын кеудесіне таянып,
2. Б?л екеуіні? о?аша ??гімесіне араласпай,
3. Ол енді бір ?анатымен жерді сабалай,
4. Б?л о?и?а?а б?кіл сыныпты ?атыстыра отырып,

№3 тапсырма

Берілген ?зінді ?ай шы?армадан алынды? Авторы кім? ?зіндіден ?имыл-сын ба?ыны??ылы с?йлемдерді тауып, жасалу жолдарын к?рсету.

?лжанны? Абай с?здеріне ?рі та?ыр?ап ырза болып, ?рі тере?деп ойланып ?йып ?ал?ан ?алпын Оспанны? к?лкісі б?зды. Шешесінен т?мен отыр?ан Оспан да кешеден бергі ?деті бойынша ?ндемей, ?ыбыр етпей ты?дап еді. ?лі к?нге «Жа?сы, жаман» деп бір ауыз с?з ?ат?ан жо?-ты. ?азір сол ?нсіз Оспан ш??ыл б?рылып, ?атты ?згерді. ?ар?ылдап к?ліп, ??шырлана м?з болады. Анадай жерде ?иыс отырып, ?ымыз ішіп жат?ан Т?кежандар?а ?арап, иек ?а?ып, соларды маза?тап к?ліп отыр.

№4 тапсырма. «Сырласу с?ті» (шы?армашылы? тапсырма)

?имыл-сын ба?ыны??ыны барынша к?бірек ?атыстырып, «?стаз туралы тол?аныс» та?ырыбында ша?ын ойтол?ау жаз.

?й тапсырмасы:

1.  О?ып ж?рген к?ркем шы?армалардан ?имыл-сын ба?ыны??ы с?йлемге

       6  с?йлем жазып келу.

2. ?имыл-сын ба?ыны??ы к?бірек кездесетін а?ындар ?ле?ін жаттап келу.

Ба?алау. О?ушылар берген жауаптарына ?арай ба?аланады.