К.Цыденов "Хээрэ" хөөрөөн

К.Ш.Цыденов. «Хээрэ» 2 ч.

Хэшээлэй зорилго: уран зохёолшон тухай тобшо мэдээ үгэхэ. “Хээрэ” гэжэ туужа соо энэрхы сэдьхэл харуулһыень элирүүлхэ. Хүнэй сэдьхэлэй байдал зураглаһыень ойлгуулга.

Хэшээлэй удха: Манай гүрэн дотор болоһон үйлэнүүд (Германи гүрэнтэй болоһон дайн, ара талада буряад зоной хабаадалга. 1930-аад онуудай хамтын ажал, 1960-аад онуудай ажабайдал) хүнэй хуби заяанда ямар нүлөө үзүүлһыень харуулха.

Хэшээлэй ябаса:

Багшын К.Цыденов тухай хөөрөөн. Багша, уран зохёолшон, уран зураашан байһыень тодоор хөөрэжэ үгэхэ. Республикын хэмжээндэ үнгэргэгдэжэ байдаг К.Цыденовэй нэрэмжэтэ зохёохы мүрысөөн тухай тэмдэглэхэ.

Шэнэ темэ:

1. “Хээрэ” гэжэ туужаһаа хэһэг уншаад (22-24нюур), асуудалнуудта харюусахат.

1. Энэ ямар сагта болоһон ушар тухай хэлэгдэнэб? Яагаад мэдээбта?

2. Намсарай үбгэн ямар үе сагта болоһон ушарнууд тухай хөөрэнэб? (25нюур)

2.Туужын удха дээрэ хүдэлэлгэ.

А) уншалга

Үгтэһэн асуудалнуудта зохёолой мүрнүүдээр харюусаха:

-Намсарай үбгэн хэнэй ажабайдал харуулан хөөрэнэб?

- Гэндэн Ямпил гэжэ хоёр нүхэдэй ушаралта ябадал юугээр дүүрэнэб? Нэгэниинь яажа баяжааб, нүгөөдынь харгы яажа мухардааб?

-Ямпилай Сэжэб тухай хөөрэгты.

-Гэндэнэй Намсарай Ямпилай Сэжэб хоёрой хоорондохи харилсаан тухай хөөрэгты.

- Яагаад Ямпил баянай мэхэдэ ороноб? Зобоһон, тулиһан тухайгаа Намсарай үбгэн юу хөөрэнэб? Тэрэ ямар сохилто үзэнэб?

-Олон жэл соо бэе бэеэ хараагүй Намсарай Сэжэб хоёрой уулзалга юугээр дүүрэнэб?

- Намсарайн ябаһан ябадал, хэһэн үйлэ хэрэгүүд тэрэнэй ямар хүн байһые гэршэлнэб?

Бэхижүүлгэ.

1.Нэгэ үгөөр харюусаха.

-Үйлэ хаана, ямар нютагта болоноб?

-Сэжэб хаана һурадаг байгааб?

-Намсарайтанай хүршэнэр хэд байгааб?

-Госпитальдо үбшэлөөд Намсарайн хэбтэхэдэнь, хэн сестра хүдэлдэг һэн бэ?

-Сэжэб хэн гэжэ хүнэй нүхэр болоһон байгааб?

2. Намсарай үбгэн абари зангаараа ямар хүн байһыень ойлгообта?

3.Үбгэнэй зөөлэн зан, энэрхы сэдьхэл юун дээрэһээ эли тодоор харагданаб? Текстын мүрнүүдээр харюусагты.

Хэшээлэй дүн.

Гэрэй даабари: автор –хөөрэгшэ тухай уншаха.

К.Цыденов “Хээрэ” зохёолоор дабталгын хэшээл. (2 хэшээл)

Хэшээлэй зорилго: “Хээрэ” зохёол дабталга, онсодхолго, бэхижүүлгэ.

1 конкурс. Нэгэ үгөөр харюусаха.

1.Автор –хөөрэгшэ ямар сагта нютагтаа ерэһэн байгааб? (зундаа)

2.Жараад наһа наһалжа байһан, хүнгэн сула хүн. (Гэндэнэй Намсарай)

3.Сэндэмэ гэжэ хэн бэ? (Намсарайн басаган)

4.Ямар ажал хэхэ зонууд бэ? (үлөөшэ үбһэеэ хуряаха, монсогойлхо, бэшэнэйнгээ хойноһоо зөөхэ ёһотой)

5. Муханаагай морин (борогшо гүүн)

6.Хабар армиһаа бусаһан хүбүүн (Митэб)

7.Залуушуул юутэй болохоёо һананаб? (приёмник)

8.Ямпилтанай буусахаана байгааб? (горхоной баруун бэедэ)

9.Намсарай залуу ябахадаа, хаана үбһэндэ ябааб? (Бэлшэртэ)

10.Ямпил баянай хүбүүн. (Гатаб)

2 конкурс “Уран хөөрөөн”.

- Ямар гай тодхор ой соо болооб? Амияа табижа байһан Сэжэбэй һүүлшын гуйлта юун, хэн тухай байгааб?

- Хүдөө нютагай байгаали, үбһэшэдэй бороо хураһаа боложо һаатаһан тухай уран зохёолшын ураар зураглаһые элирүүлэгты.

3 конкурс “Эдир зураашад”

Энэ зохёол ном болон шэнээр хэблэгдэхэнь гэһэн мэдээсэл гараба. Танай зорилго хадаа номой гадарта энэ зохёолой удхаар зураг зураха.

Гэрэй даабари: зохёолго бэшэхэ

“Эрэ хүнэй зосоо эмээлтэ морин багтаха” гэһэн арадай сэсэн үгын зүб байһые Намсарайн ябадалаар, хэһэн хэрэгээрнь баталагты. (1 хэшээл)