Кыргыз тили боюнча экзамендик тесттик суроолор Варианты -1
1. Кыргыз Республикасынын мамилекттик тилин белгиле
а) улуттар аралык байланышта колдонулган орус тили
б) Кыргыз Ркспубликасында жашаган бардык улуттардын тили
в) кыргыз элинин улуттук тили г) кыргыз жана орус тили
2.Кептин формаларын белгиле
а) Кептин формаларын белгиле
а) баяндоо,сурөттөө б) оозеки, жазуу
в) илимий стиль,көркөм стиль г) сөз, сүйлөм,абзац
3. Кептин сүрөттөө тибине мүнөздүү стилди белгиле
а) расмий стиль б) илмий стиль в) көркөм стиль г) публицистикалык стиль
4. Сүйлөмдөгү кептин түрлөрүн белгиле Түн, тар капчыгайда,жалгыз аяк жол менен келе жаттык.
а) баяндоо б) ой жүгүртүү в) сүрөттөө г) көркөм стиль
5. Окуяны, көрүнүштү даана жандуу, элестүү көрсөтүү үчүн баяндоодо колдонулган кептин түрүн белгилеңиз
а) ой жугүртүү б) баяндоо в) сүрөттөө г) оозеки
6. Орфоэпия. Оозеки тил
а) адамдардын айбандардан айрымасы
б) эрежеге салынбаган,пикир алышууга, өзара түшүнүшүгө мүнкүндүк берген тил
в) үн туроо теориясы г) сүйлөө органы
7. Тыбыштык жагын өзгөртүп айтылып кабыл алынган сөздөрдү белгилеңиз
а) лампочка,свет б) самоор,үстөл в) депутат,сессия г) ырахмат,ырас
8. Лексика. Сөз даяр матириал катары колдонулабы?
а) колдонулбайт
б) чыгарма жазууда сөздөрдү тандайбыз
в) сөз тыбыштык түзүлүшкө мааниге ээ болгондуктан, сүйлөо речибизде даяр материал катары колдонулат
г) сүйлөгөндө , жазганда сөздөрдү сүйлөмдүн маанисине жараша тандайбыз, ошондуктан сөздөр кайрадан түзүлөт
9. Активдүү лексика деген?
а) тилдин жалпы сөздүк составында ар кандай кесипчилике байланыштуу жана күндөлүк турмушта анча кеңириколдонулбаган сөздөр
б) күндөлүк речте анча колдонулбаган,тилдин лексикалык системасында көрүнүктүү роль ойнобогон, колдонудан чыгып бараткан сөздөр
в) жалпы элге кеңири тараган, күндөлүк турмушта дайым колдонулган сөздөр
г) белгилүү шартка же максатка ылайык сөздөрдүн оозеки же адабий тилде колдонулуу өзгөчөлүгү
10. Бардык сөздөрдүн биригиши
а) төл сөздөрдү түзөт б) сөздүк составды түзөт в) сөздүктү түзөт г) тилди түзөт
11. Сөздүк составдын мүнөздөмөсүн белгиле
а) тилдеги сөздөрдүн жыйындысы
б) элге кеңири таралган жаңы сөздөрдү жасоочу уңгу сөздөр
в ) сөздүк фондун эсебинен жасалган жана сырттан кирген сөздөр
г) сырттан кирген сөздөр
12. Сөздүн тике жана өтмө маанилери. Өтмө маанилүү сөздөрдү белгиле
а) күмүш сөйкө б) кагаз баштык в) карагат кыям г) алтын балык
13. Көп маанилүү сөздөрдү белгиле
а) жаздык, дептер, калем б) көз,кыш, баш
в) арча, арпа, алтын, алма г) сөз, ат, кол
14. Жөнөкөй сөздөрдүн өз ара бөлүнүшүнбелгиле
а) уңгу, туунду б) туунду, уңгу, көп мманилүү сөз
в) синоним, онтоним, омоним г) бөлүнбөйт
15. Көп маанилүү сөздөрдү белгиле
а) кара козу, тору тай, алмалуу бак б) кызыл жоолук, аскер башы,булак башы
в) келегой, ала козу, койчу г) эл башы, суу башы, кол башы
16. Синоним сөздөрдү белгиле
а) өйдө-төмөн- ылдый б) ат- ок- от в) жаан- жамгыр- нөшөр г) ысык- суук- жылуу
17. Сөздөрдүн маанисин белгиле. Байлык, дүйүнө, оокат
а) омоним б) синоним в) антоним г) көп маанилүү сөздөр
18. “Курч жигит” деген сөздүн синонимдик тобун белгиле
а) жакшы жигит, түзүк жигит, мыкты жигит
б) калыс жигит, эпчил жигит, өнөрлүү жигит
в) амалкөй жигит, куудул жигит, ырчы жигит
г) өткүр жигит, тайманбас жигит, жалтанбас жигит
19.Омоним сөздөрдүн тизмегин белгиле
а) жүз, кат, жаз, тарт б) саат-сат, жан-жаан
в) жоон-жон, кон-коон г) алма, акча, аста, ачка
20. Омоним сөздөрдүн тизмегин белгиле
а) жаз, жай, кой б) киши, жүрөк,саат
в) керемет, асман, балта г)керемет, тоголок,төгөрөк
21. Антоним сөздөрдү белгиле
а) узун-бийик,чоң-кичине б) күн-түн,узак-алыс
в) тез-бат, аз-көп г) таттуу-каттуу, жылуу- жумшак
22. Антонимдер деп ... сөздөр аталат
а) тыбыштык составы ар башка, бирок бир эле түшүнүктү билдирүүчү
б) бир сөз түркүмүндөгү карама-каршы мааниде колдонулуучу,бирок бири-бирине салыштырмалуу маанидеги
в) тыбыштык түзүлүшү бирдей, бирок мааниси ар башка
г) составы жагынан эки же андан да көп компоненттерден турган
23.”тез” деген сөздүн антонимин белгиле
а) ылдам, бачым б) бат, ылдам в) жай, секин, аста г) тездет, бат-бат
24. Фразеологизмдер.Фразеологизмдин мааисин билдирет:”Кабагым- кашым дебөө”
а )капклануу, санаркоо, чзалануу б) кубануу. Жыргап кууноо, сүйүүнү
в) ызалануу, ыйлоо, капалануу г) эч нерсеге кайгырбай, убайым тартпай, кенебей жүрө берүү
25. Фразеологизмдин мааисин белгиле: ”Жөө туман”.
а) акырын жылып журуп, иштин баарын былгыткан бузуку, арамза
б) тоодогу туман в) аба ырайынын корүнүшү г) начар
26. Ал айылдын экинин бири болуп турган кези – фразеологизмди учтүн бири, бештин бири деген сөз айкаштары менен алиаштырганда анын мааниси:
а) өзгөрбөйт б) өзгөрөт
27. Адамдын сапатын чагылдырган фразеологизмди белгиле
а) тебетейин көккө учуруу б) кой оозуна чөп албан
в) атасын таанытуу г) төрт тарабы кыбыла
28. Фразеологизм колдонулган сүйлөмдү белгиле
а) Жумурткадан кыр издеген адам. б) Жааган каардан жердин бетти сүттөн ак.
в) Ай нурунда кышкы түн, айран төгүп койгондой. г)Ак бетинин кызылы, ак тооктун канындай.
29. Фразеологияпык бирдик. Фразеологиялык бирдикти толукта: Ат тезегин ...
а) чогултуп б) бастырып в) кургатпай г) эскиртпей
30. “Жарды” деген түшүнүктүү билдирген фразеологиялык бирдикти белгиле
а) жаагын айруу б) ичкен ашын жерге койгон
в) кабыргасы менен кеңешүү г) үрүп чыгар итти жок
Кыргыз тили боюнча экзамендик тесттик суроолор Вариант - 2
1 .Фразеологиялык бирдикти белгиле
а) котур ташы койнунда б) ыңырчагы ырдоо
в) көзгө атар мерген г) жылдызы жерге түшүү
2. Фразеологиялык айкаштар. Фразеологиялык айкаштын түрүн белгиле:
Тили буудай куруйт.
а) туруктуу б) өзгөрүүсү в) өзгөргөн г) жарыш
3. Фразеологиялык айкаштын түрүн белгиле: Ал бирөөнүн жырык ийнесине тийбеген, ак ниет,ак көңүл неме эле.
а) өзгөргөн б) өзгөрүүсүз в) жарыш г) туруктуу
4. Фразеологиялык айкаштардын түрлөрү форма жана мазмуну жагынан өзгөрүп, бири-бирине ...
а) өтөт б) өтпөйт
5. Фразеологиялык айкаштардын негизги белгилрин белгиле.
а) эки же андан ашык сөздөн туруп ошончо мааниге ээ болгондугу, тилге башка так которулушу
б) компоненттеринин өзгөрмөлүүлүгү, көп маанини билдиргени
в) тилде даяр материал катары колдонулгадыгы, сүйлөмдө ар кандай мүчөнүн аткарылышы
г) компонентүүлүгү, туруктуулуугу, башка тилге так которулбастыгы, тилде даяр материа болуп, сүйлөмдө бир милдет аткаршы
6. Фразеологиялык айкаштар тилибизде өтө көп, аларды жыйнап, эсепке алууга ...
а) мүмкүн эмес, үстүртөн изилдесе болот
б) болот, жыйналууда, сөздүктөр түзүүлүдө
7. Фразеологиялык ширешмелер. Фразеологиялык ширешмени толукта:
Жонунан . . . алуу.
а) кан б) май в) кайыш г) тери
8. Фразеологиялык ширешмени белгиле.
а) Кыргыз мамилекттик университети
б) артынан калбай кубалоо
в) жонунан кайыш алуу
г) аябай сабоо
9. Фразеологиялык ширешмелердин составындагы сөздөр менен анын берген бирдиктүү маанисинин байланышы . . .
а) бар б) жок
10. Фразеологиялык тизмектер.
Кабагыңа кар жаап калыптыр да, кечээтен бери. (Сүйлөмдөгү фразеологиялык тизмекти белгиле)
а) кабагына кар жаап б) калыптыр да в) кечкиден бери
11. Фразеологиялык тизмектердин компоненттерин бузуп, бөлүп
колдонууга ...
а) болбойт б) болот
12. Фразеологиялык тизмектер активдүү колдонулган кептин стилин белгиле
а) илимий б) публицистикалык в) иш кагаз г) көркөм жана публицистикалык
13. Тилде . . . жок. Макалды толукта
а) чек б) кан в) сөөк г) тамыр
14. Макалдын калганын толукта: Тил – кылычтан . . .
а) өткүр б) кымбат в) артык г) кыйын
15. Тыбыштын пайда болушу
а) сүйлөө органдарынын катышында б) үндүн негизинде
в) тамгадан, сөздөн г) шыбыштан, сүйлөмдөн
16. Тамга эмес графикалык белгилерди белгиле
а) ь,ъ б) аа,ээ,оо,өө,уу, үү в) х,ң,ч г) ф,ё,ю
17. Үнсүз тыбыштар жасалуу ордуна карай канча топко бөлүнөт ?
а) үч б) эки в) беш г) жети
18. Унсүз тыбыштардын жасалуу ыгына карай бөлүнүшү
А) беш б) жети в) үч г) төрт
19. Сөз түркүмдөрү жана алардын жасалуу,өзгөрүү жолдорун окутуучу тил илиминин тармагын белтиле.
а) морфология б) синтаксис
в) пунктуация г) лексика
20. Сөз түркүмдөрүнүн берген маанисине карай канчага бөлүнөт ?
а) экиге б) үчкө в) тогузга г) жетиге
21. Кептин түрлөрүн белгиле.
а) баяндоо, сүрөттөө, жзуу б) баяндоо, сүрөттөө,ой жүгүртүү
в) оозеки кеп, жазуу кеп г) илмий, көркөм, публицистикалык
22. Сүйлөшүү стилине мүнөздүү чөйрөнү белгиле
а) китеп б) газета в) журнал г) үйдө
23. Мимика, жаңсоо, сырдык сөздөрдүн өзгөчө каражаты болуп саналган стилди белгиле
а) сүйлөшүү стили б) жазуу стили в) публицистикалык г) илимий чыгармалар
24. Көркөм каражаттарды пайдалануу менен окуучуларга эстетикалык, нравалык, руханий тарбия берүүчү стилди белгиле
а) Коомдук – публицистикалык б) көркөм в) илимий г) расмий иш кагаздарынын
25. Адабий тил -- ...
а) көркөм чыгармалардын тили б) тилдик изилдөөлөрдүн тили
в) окуу китептердин тили
г) радио уктуруунун, теле берүүнүн, басма сөздүн, көркөм адабияттын талабына жооп берген, калыпка салынган жалпы элдин тили
26. Адабий тилдин колдонулушу
а) окуу китептерде, басма сөздөрдө б) көркөм адабиятта, илимде
в) оозеки ж-а жазма тилде г) радио уктурууда, теле берүүдө
27. Текстеги ойду аныктайт
а) аталышы б) планы в) түзүлүшү г) темасы, коюлган проблемасы
28. Ой жүгүртүү текстинин негизги белгилерин белгиле
а) баяндап айтып берүү б) сүрөттөп айтып берүү
в) жеке оюн айтып, далилдеп көрсөтүү г) белгилерди санап көрсөтүү
29. Макал сөздү белгиле
а) Бешиктен бели чыга элек б) Ышкырыгы таш жарат
в ) Көргөн билген адамдар г) Акылдуу болгула!
30. Кыргыз Республикасынын мамилекттик тилин белгиле
а) улуттар аралык байланышта колдонулган орус тили
б) Кыргыз Ркспубликасында жашаган бардык улуттардын тили
в) кыргыз элинин удуттук тили
г) кыргыз жана орус тили
“Макулдашылды” “Бекитемин”
Дир.орун басары:_________________ дир. Б.М. Турдубаева _______________
Жалал – Абад колледжи
Педагогика бөлүмү
Пред: Кыргыз тили
Адистиги: Электр менен камсыздоо
Тайпа: ЭСк 2-14, ЭСк 1-15
Тузгөн: Мамырасулова Г. С.
Текшерген бөлүм башчы: Салибаева К.П.
Кыргыз тили предметинен экзамендик тесттик суроолор Вариант -3
1. Сүйлөмдүн берген маанисине карай бөлүнүшүн белгиле
а) баяндоо, сүрөтөө, жазуу б) баяндоо, сүрөттөө, ой жүгүртүү
в) оозеки кеп, жазуу кеби г) жай, суроолуу, илептүү
2. Сүйлөмдүн түзүлүшүнө карай бөлүнүшү
а) баяндоо, сүрөттөө б) жөнөкөй жана таттаал
в) буйрук жана суроолуу г) оозеки жана жазуу
3. Сүйлөмдүн баш мүчөлөрүн белгиле
а) баяндооч, акыктооч б) Ээ, баяндооч, бышыктооч
в) Ээ, баяндооч г) аныктооч, Ээ, толуктооч
4. Сүйлөмдөгү кептин түрүн белгиле: Көлөкө жамынган кара тоонун капчыгайында
түн караңгы.
а) баяндоо б) ой жүгүртүү в) сүрөттөө г) көркөм стиль
5. Окуяны, көрүнүштү даана,жандуу, элестүү көрсөтүү үчүн баяндоодо
колдонулган кептин түрүн белгиле
а) ой жүгүртүү б) баяндоо в) сүрөттөө г) оозеки
6. Тыбыш, алардын бөлүнүшү, басым, муун, үндөштүк жөнүндөгү билим булагынын
тил илиминде аталышын белгиле
а) морфология б) пунктуация в) фонетика г) орфография
7. Муун, басым, паузаны изилдеген тил илиминин тармагын белгиле
а) фонетика б) синтаксис в) пунктуация г) орфография
8. И тыбышына туура жүргүзүлгөн фонетикалык талдоону белгиле
а) и – кыска,кууш,ичке,эринсиз үндүү б) и – жоон,кең, кыска, эринчил үндүү
в) и – кыска, кең,жоон, эринсиз үндүү г) и – созума, кууш, ичке, эринсиз үндүү
9. Эки тыбышты билдирген тамгаларды белгиле
а) а, т, п, ш б) ъ, ь,й,н в) оо, уу, ээ г) я,ю, к,ж
10. Тыныш белгилер туура коюлган сүйломдү белгиле
а) - Баягы, тердик кана. б) -- Э, ботом, Жийдекан, бул бала эмне болот?
в) -- Жеңеке, бүгүнчө, мени батыргыла ! г) Тышка чыксам бороон басаңдап
каалган экен.
11. Өпкөдөн чыккан аба ооз көңдөйүндө эч кандай тоскоолдукка учурабай эркин
чыгышынан пайда болгон тыбыштарды белгиле
а) е,ё, ю,я, и,й,ь,ъ б) а,э,о,ө,у, ү,ы,и в) м,н,ң, р, л, й,т,ж г) б,в,г,д,ж,з, ф,к
12. Кыргыз тилиндеги созулма үндүүлөрдүн жалпы саны
а) 8 б) 12 в) 6 г) 4
13. Тилдин катышына карай үндүүлөрдүн бөлүнүшу
а) кең, кууш б) жоон, ичке в) кыска, соозулма г) эринчил, эринсиз
14. Эринсиз үндүүлөр катышкан сөздү белгиле
а) жалбырак б) уйку в) мугалим г) жайлоо
15.Созулма үндүү тыбыштардын пайда болушу
а) үнсүз тыбыштардын таасиринин негизинде
б) башка тилден кирген сөздөрдүн таасиринде
в) өзүнөн мурда жана кийин келген үндүүлөрдүн таасири менен жумшак
үнсүздөрдүн үндүүгө өтүшү, үнсүздөрдүн түшүп калышы, башка тилден кирген сөздөрдүн созулуп айтылышынын негизинде
г) үндөштүк законунун негизинде
16. Жалаң кууш үндүүлөр катышкан сөздөрдү белгиле
а) аалам, ээр, төөчөө б) ичик, кыш, оор, в) кыргыз, ийри, улуу г) сыр, эчки, аска
17. Жалаң шыбыштын катышынан пайда болгон үнсүздөрдү белгиле
а) каткалаң б) жумшак в) уяң г) түгөйлүү үнсүздөр
18 . Уяң үнсүздөр катышкан үнсүздөрдү белгиле
а) жалбыз, ажыдаар, жалгыз
б) камчы, жылдыз, чөбөгө, терезе, алтын, жаңгак
в) карга, таажы, терезе, атын, кашык
г) газета, тумак, жаштык
19. Акын-жазуучулар пайдаланган стиль
а) илимий б) иштиктүү в) жөнөкөй г) көркөм
20. Кептин функционалдык стилдерин белгиле
а) оозеки жазма, ой жүгүртүү б) көркөм, илимий, публицистикалык, иштиктүү
В) көркөм, илимий, сүйлөшүү, ой жүгүртүү г) баяндоо, сүрөттөө, көрк
21. Иш кагаздарына мүнөздүү белги
а) ой жүгүртүүнүн күчтүүлүгү б) көркөмдүүлүк в) эмоционалдуулук г) тактык
22. Угулду. Сөзгө мүнөздүү иш кагаздарынын түрүн белгиле
а) кулактандыруу б) чогулуштун токтому в) акты г) отче
23. Сүйлөшүү стилине мүнөздүү чөйрөнүү белгиле
а) китеп б) газета в) журнал г) үйдө
24. Мимика, жаңсоо, сырдык сөздөргө өзгөчө каражаты болуп саналган стилди белгиле
А) сүйлөшүү стили б) жазуу стили в) публицистикалык г) илимий чыгармалар
25. Закон, праграмма, чакыруу билети, кулактандыруу, устав – бул
а) официалдык эмес б) көркөм стиль в) илимий стиль г) расмий-иштиктүү стиль
26.Илимий стилге мүнөздүү тил каражаттарын белгиле
а) эгерде,андай болсо, болуп саналат б) тапшырылсын, жактырылсын, суранам
в) буйрук кылам, токтом чыгарат г) айланайын, ойлосоң боло
27. Публицистикалык стилге мүнөздүүсүн белгиле
а) усав, интервью, репортаж б) интервью, репортаж в) цитата, конспект
28. Уктоо, балдар, китеби, алтоо-деген сөздөрдүн уңгусу өзгөруп кеткен
сөздөрдүн жазылышынын принцибин белгиле
а) фонетикалык б) морфологиялык в) тыбыштык г) тарыхый
29. – лар мүчөсүнүн он эки вариантта жазылышынын орфографиялык принцибин белгиле
а) тарыхый б) тыбыштык в) морфологиялык г) фонетикалык
30. Орфоэпиялык нормада берилген сөзү бар сүйлөмдү белгиле
а) Май оозуңа, эң жакшы болуптур, балам.
б) Күңгөй, тескей тоолорунун чокусу асман тиреп турат.
в) Оозмо- ооз сүйлөшпөгөн болсо быякка келер беле?
Кыргыз тили предметинен экзамендик тесттик суроолордун ачкычы
В—1 В -2 в-3
1—в 1—а 1—в
2—б 2—а 2—б
3—в 3 – г 3—в
4—г 4—б 4—г
5—г 5—г 5—г
6—б 6—б 6—в
7—б 7—в 7—а
8—в 8—в 8—а
9—в 9—а 9—г
10—б 10—а 10—б
11 –в 11—а 11—б
12—г 12—г 12—б
13—б 13—в 13—б
14—а 14—а 14—б
15—г 15—а 15—г
16—в 16—а 16—в
17—б 17—в 17—а
18—г 18—г 18—а
19—а 19—а 19—г
20—а 20—в 20—б
21—б 21—б 21—г
22—б 22—г 22—б
23—в 23—а 23—г
24- г 24—б 24—а
25—а 25—в 25—г
26—б 26—г 26—а
27—б 27—г 27—б
28—а 28—в 28—а
29—в 29—а 29—г
30—г 30—в 30—б