Доруобай тиис – доруобуйа терде
Улэм сыала : О5олорго тиис туьунан сырдатыы
То5ооьо: Билинни о5о тииьэ кэбирэх. Мин бэйэм тиистэрим тахсаат дьеллубуттэрэ. Ол иьин тиис туьунан элбэ5и билээри, о5олорго кэпсээри уерэттибит.
Тиис оноьуута уонна керуннэрэ:
О5о тииьэ 4-6 ыйыгар тахсар.
3 сааьыгар 20 тиистээх буолуохтаах
О5о тииьин алдьатар бактериялар – стрептококк-мутаннар
Кариес
Тииспит дьеллубэтин наадатыгар: 1. Элбэх минньигэьи сиэ суохтаахпыт 2. Тииспитин куннэ иккитэ суунуохтаахпыт: сарсыарда уонна киэьэ 3. Кальцийдаах аьы сиэхтээхпит
Кальций маннык астарга элбэх
Тиис суунар тэриллэр:
Тиис суунар быраабылалар: тииспитин 2-3мунуутэ суунуохтаахпыт уонна тылбытын эмиэ суунуохтаахпыт.
Тиис суунар щеткабытын сотору-сотору уларытыахтаахпыт
Сылга иккитэ хайаан да тиис бырааьыгар кердеруехтээхпит
Араас битэмииннээх астары сиэхтээхпит
Практическай чааьа: Сымыыт састааба тиис састаабын курдук, ол иьин ийэбин кытта сымыытынан 2 опыт онордубут
- 1 опыт. Киьи айа5ын иьигэр, аьаабыппытын кэннэ, кислота уескуур. Ол кислота тиис кальцийын сиир дуо? Ону билээри маннык опыт онордубут.
2 сымыыт, 2 стакан, уу уонна уксус ыллыбыт
. Биир сымыыты боростуой ууга уктубут, иккис сымыыты уксуснай кислота5а уктубут
. Сотору буолаат, кислота5а угуллубут сымыыппыт уларыйан барда.
Кислота сымыыт кальцийын сиэн кэбиьэр, ол иьин сымыыт сымныыр, кэбириир эбит
Сотору сымыыппыт ха5а суох буолбута. Кислота сиэн кэбиспит.
1 опыт тумугэ: Кислота тииспит кальцийын сиир, ол иьин тииспит тургэнник алдьанар. Аьаан баран айахпытын сай5аныахтаах эбиппит.
2 опыт: Фтордаах паста туох учугэйдээ5ий?
2 сымыыты ыллыбыт. Биирин фтордаах о5о пастатынан соттубут. Иккис сымыыты тугунан да соппотубут.
10 мунуутэ кэтэстибит уонна сымыыппытын сууйдубут
Онтон газтаах минньигэс утахха сымыыттарбытын уктубут.
Сымыыттары укпуппутугар, пастата суох сымыыппыт буллугурээн киирэн барда
Сотору ылан кербуппутугэр пастанан соппут сымыыппыт уларыйбатах., онтон пастата суох сымыыт сымнаабыт, ене уларыйбыт.
2 опыт тумугэ: Фтордаах паста тииспитин харыстыыр эбит
«Чэчир» уьуйаанна 37 о5ону тиистэрин кердубут
Бэйэм группабыттан 19 о5оттон боппуруос ыйыттыбыт:
Бары сууналлар эбит
- Тиис бырааьыгар сылдьыбыккыт дуо?
9 о5о тиис бырааьыгар кердербут
Тумук:
Биьиги уьуйааммытыгар элбэх о5о тииьэ дьеллубут. Тииспит дьеллубэтин наадатыгар, фтордаах пастанан куннэ иккитэ суунуохтаахпыт. Аьаан баран, айахпытын уунан сай5ыахтаахпыт.
Бу улэни онороммут, тиис туьунан элбэ5и биллим.
Тиискитин харыстаан. Тиис доруобуйа терде.
Бол5омто5ут иьин баьыыбаларын!