Открытый урок на даргинском языке в 5 классе на тему «Антонимти» |
|
|
|
Мурад: Дурхlни антонимтачилтянишбарни, белгисидевлискъаршисимягlна бургахъесбурсибарни. Дарганмезличидурхlнала дигиалкlахъни.
Дарсла г1яг1ниахълуми: Жузи, словарьти, суратуни .карточкаби ,ИКТ,презентация.
Дарслабашри.
Организационный момент.
Класс дарсличи хlядурбарес.
Учитель:Делхlунрая, дурхlни! Кадиирая. Хlеръаяцаличи-ца, хlердикlенаяшалатидяхlличил, илхlели уркlира разили бирар, нушаладарсратамашасилибетарар.
Дила никlа дучlанти,
Дила ахlертидурхlни,
Шалатилиадулхъаб
Хlушабгьардуслабурхlни!
ГlяхIсягlятбираб,
Гьарсагасидякьличиб,
Баракатсилибиаб,
Гьарганзбаркьудилизиб!
Хъули х1янчи ахтардибарес:
Учитель:Cе сабри хlушабхъулихъарбарибси?
Ученик:Нушабхъулихъарбарибсири «Синонимти», хlянчи-
Учитель: Ишбархlи, дурхlни, нушала гlядатладарс ахlен, ил нушани хlязличишурбалтехlе. Хlебиалли, классладурхlни буртlехlе кlел кьукьяличи.
Цаибилкьукьяли «Антонимти» ибси у биху, кlиибиллибиалли - «Омонимти». Гьаркьукьялисчевкъарвегlла у умулибихlес, ил ибсисабидагьрилавабагьудилашалгьаладикес. Чили «Лексика» ункълибалулил хlердикlехlе. Жаваббалусининякъахъбурцу…
2 Х1янчи.
«Тест»
Селис гlягlнити мез?
Цархlилтиадамтачилгъайикlес
Хlянчиливиркьес
Унрачилкъалмакъардиркьес
Диалог или бикlар-..
Цаадамлагъайлис
Кlел яра чумаладамлаихтилатлис
Пикрибарсхlебарилидурибтигъайлис
Лексика или бикlар-..
Секlулталаумас
Мезлизиртилерилрадугьбаладавлалис
Секlулталалишанталаумас
Девлагьарсимягlна или бикlар-..
Чехибсимягlналис
Бекlлибиубсимягlналис
Грамматический мягlналис
Девлачехибсимягlналииргъахъу..
Секlа, баркьудила яра лишагьарли-марсимягlна
Ца секlа лишантицархlил секlайчичеардухни
Девлаграмматикалашалсимягlна
Синонимти или бикlар-..
Мягlнализиргъамтидугьбас
Мягlнализиркъаршитидугьбас
Мягlнализир декlарти, аммаирнилизирцугтидугьбас
Сари цавандучlутива лукlути, аммамягlнализир декlартидугьбасбикlар-..
Синонимти
Омонимти
Антонимти
Мягlналашалкъаршитидугьбичедаахъая:
Цlудара-цlябси
Анкlила кьякь-устала кьякь
Багьлали-къалабали
2. Хlянчи
Синонимтидаргес. (Доскаличиб хlянчи)
Цlакь-гьунар
Бусягlят-гьанна
Уртахъ-гьалмагъ
Гlясидеш-гьими
Дяв-дергъ
Хъалибарг-кулпет
3.Хlянчи «Карточки»
Омонимтибелгидарес:
Чегиб декlси мегьлакьякь.
Пашбехъубанкlила кьякь.
Къаркъалаустани тlашбатуркьяца.
Иличиаберхурмукукураркьяца.
Ученик:Ца устала кьякь-гlягlниахъала, царил-ризкьи
Ученик:Кьяца-лацла устала гlягlниахъала, царил-хъамицlираг
Дуцlарагибхlели нергъ, гьаббакlибрурсиланергъ.
Кьяцалагбизургаза-бячункьяшмаубгаза.
«Га»,-иракъарауйзи, хlунинабкъаркъалага.
Вацlализибгурдачебаира. Вахъ гlяжаибсисай кlикьяшангурда.
4.Хlянчи
Синтаксический разбор: «Нушачиянидакlиб.»
Фонетический разбор: «Яни»
Падежунарбарес: «Яни»
Физминутка:
Удиб ,кьяшмауб, ванза,
Бекlла чедибзаксаби.
Гьала х1еръасли хlуша,
Гlела хlеръасли доска.
Балуй шайчибулкьайсаб,
Алгъайшайчиб- унза.
Наб лукlесдигахъисра,
Умуситетрадлизи
Дархьти хlурпри лукlули,
Къугъасиручкаличил.
Дила дамсуртинякъбас
Гlурра лукlес ц1акь бедес
Ихтиярбедлугули,
Азадли вяшдик1ахъес.
5.Хlянчи «Суратуни»
Учитель:Кадиирая.
Сагасидарс: Антонимти
Учитель:Гьанна ,дурхlни , нушани хlердирехlе суратуни.
Се чебиулраилдазибад хlушани?
Ученик:Чебиулра юрт. Цаахъси, ца гlяшси.
Ученик: Дусламанзилти: дуцlрумваяни.
Ученик:Дихь: къанта-гlеркъаси
Ученик:Рангани: цlуба-цlудара
Учитель: Хlебиалли, дyрхlни, сегъунти сари илдаламягlнуби?
Ученик:Илдицаличи – цакъаршити сари.
Учитель:Дурхlни, мягlналашалкъаршитидугьбас-АНТОНИМТИ или бикlар.
Учитель: Ил сабинушалаишбархlила тема:Антонимти
Учитель:Селис гlягlнити антонимти?
Иличилабалехlе нушанижузлизибад. Жагалибелчlунсилисра пай лебсисаби.
6.Хlянчи
Назмулизирадантонимтидаргес:
Улкьайти, улкьайти,
Ибхьути, гlеркlути ,
Хумарти, разирти,
Шалати, цlябти.
Хlейрар х1уша дейгlес
Хlейрарчилилра,
Чихъзубартидейгlес
Хlейрусикьяйда.
7.Хlянчи
Багьирабагьираяваантонитидаргая?
Мурдалишадиббашан,
Хьуралиганзкахlейцlан.
(Гили )
Дикалли гlяргlни дуган,
Хlейкалливацнабурцан.
(Гурда)
Бусухlели-бяргlибси, бузухlели-буцlарси.
(Пиpхикlла чlала)
Мицlирхlели-дагъачиб, ил бебкlалли-гlянайзиб.
(Пяхlул)
Гякьлучевсилабирар, мехlурсила хlебирар.
(Пагь)
Уркlи цlуба, кам цlудара, шиннибужар, берхlилиуббилкьан.
(Семечкlа)
8.Хlянчи
Учитель: Гlур села дурсрачиркъаршидиркулиантонимти?
Ученик:Математикаладурсрачир.(+ ва -; х ва *)
Ученик:Литератураладарсличир. «Война и мир»; «Тонкий и толстый»
9.Хlянчи
Антонимтиделкlес.
Вайси-гlяхlси
Ухlнав-дурав
Саби-ахlен
Лаг-катl
Диги-гьими
Жявли-савли
Вялхъя-азгъин
Учитель:Ишбархlи, дурхlни, селичилагъайдикlуликалунрануша?
Ученик:Ишбархlи нушагъайдикlуликалунрасинонимтачилаваантонимтачила.
Учитель:Селичилтянишдиубранушаишбархlи?
Ученик:Антонимтачилтянишдиубра.
Учитель:Селисантонимти или бикlара?
Учитель: Се мурадлиилдидузахъутипроизведениебазир?
Учитель:Мезлиссархъибдешбедесбагьандан.
Учитель:Хъули хlянчи: № 217
Чедибикибси команда гапбарес, шабагъатлабарес,кьиматуникадатес.
10