Слайд Биринчи мугалим

« Төл жана бөтөн сөздөр»

5-класс

Бүгүнкү сабактын максаты:

1928-жылы 12-декабрда Таластын Шекер айлында мам-лекеттик кызматкердин үй-бүлөсүндө туулган. Жаштайынан турмуштун ысык суугун баштан өткөрдү. 1942-жылы согуштун айынан мек-тепти таштайт. Кат –сабаттуу болгондуктан айыл-өкмөтүнүн жооптуу катчысы андан соң райондук салык жыйноочу болуп иштейт.

Кластер түзүү

Дүйшөн жана

Алтынай

"Биринчи мугалим" Алтынай Сулайманованын баяны.

Дүйшөндүн мектебинде окуган, андан соң ошол кишинин жардамы менен эскиликтин торунан кутулуп, бири-бирине болгон ышкы сезимин ачыкка чыгара албай, чоң окууга кетип, академик болгон Алтынай Сулайманованын айтып берүүсү катары өнүгүп отурат.

" Биринчи мугалим" повестиндеги Дүйшөндүн образы.

Эски аскер шинелчен Дүйшөн өзү анчалык ашып кеткен билимдүү болбосо да Ала-Тоо арасындагы адамдардын сабатын ачуу керек, жаштарды окутуу керек, эски менен күрөшүү керек деген идеяга берилген, ошол үчүн күрөшөт, жеңилет, жеңет, бирок анын ошол кыйынчылыгын азыркылар ойлоп да койбойт, а түгүл жаңы мектептин ачылышына биринчи мугалимди чакырып коюуну да унутушат.  

Каармандардын прототиптери

Дүйшөн чыгармада айтылгандай Таштанбектин баласы эмес, анын Качканак деген бир тууганынын баласы болуптур, Таштанбек багып алып, өз атына каттатып алган. Дүйшөн агай 1911-жылы 11-сентябрда туулган, 7-классты бүтүп эле мугалим болгон. Кийин-кийин педагогикалык инситутутта окуган.

• Дүйшөндүн кош тереги Биздин айыл Ак-Жар тоо этегинде, суулар шаркырап аккан чоң тектирде орношкон, анын ылдыйтуурасынан суналган Кара-Тоого чейин — түзөң өзөн, темир жол кеткен казактын сары талаасы. Айылдын үстүндөгү адырда, мен бала чактан бери билген, эки зор терек болор эле. Бул кош терек азыр да ошол жерде. Качан карабагын, айылга кайсы туштан келбегин, элден мурун эле дөбөдө жанаша кыналышкан ушул бийик теректер көзгө учурайт.

Суроо беребиз

Ачык типтеги

Ким...?

Жабык типтеги

Эмне...?

Дагы башкача мисалдар келтирип бере аласыңбы…?

Түшүндүрүп берчи, эмне үчүн...?

Качан...?

Эмнге сен антип ойлойсуң...?

Кандай аталат...?

Айырмасы кандай ...?

Кандай болгон...?

Ойлонуп көрчү, эгер андай болгондо эмне болмок...?

Сен ушуга макулсуңбу...?

Сенин оюңча туурабы...?

Чыгармага карата авторго кат (үй тапшырма)

• Өзүң окуган чыгармадагы башкы каарманга карата авторго өз оюңду, сунушуңду билдирген кат жаз.
• Сенде кандай түшүн -

бөгөн, сага жаккан,

ойго салган пикириң-

ди жазып бер

Сабак үчүн чоң рахмат !!!