Суу өмүрдүн булагы

Талас облустук чет тилдер лицей комплекси, география сабагы мугалим: Жекшенбеков Арслан Таалайбекович

Сабактын темасы: Суу ёмщрдщн булагы.

Сабактын тиби: Жаъы билимди ёздёштщрщщ

Сабактын максаты:

1.Билим берщщ: Окуучуларга жалпы суулардын маанилщщлщгщ ансыз жашоо мщмкщн эместигин жана баалуулугун айтып тщшщндщрщщ.

2.Ёнщктщрщщ максаты: Окуучулардын ой жщгщртщщсщнщн ёнщктщрщщгё тщрткщ берщщ.

3. Тарбиялык максаты: Окуучуларды ынтымакка, сууну баалоого аны сактоого щйрётщщ. Ар бирин жаратылышка аяр мамиле жасоого щндёё.

Сабактын жабдылышы: Сщрёттёр, маркер, ватман ж.б.

Сабактын жщрщшщ: Саламдашуу менен башталып, окуучулар такталат, щй тапшырма айтылат, ётщлгён тема кайталанат.

Жаъы темага киришщщ:1.Жаъы тема жарыяланат 2.максаты айтылат

Жер жщзщ, адамзат жаралган кщндён тарты эле, бардык органикалык тирщщ жандар щчщн ёмщр тартуулагандардын бири булл –суу. Анткени суу ар бир жан щчщн керек жана маанилщщ. Суусуз жашоону элестетщщгё мщмкщн эмес. Айтсак бизге ысыктан тосуп кёлёкё тартуулаган, жазында бщчщр алып кооз кёрщнгён , мёмёсщн берип пайдасын келтирген бак дарактар, суусуз даярдоого мщмкщн болбогон тамак-аш , азык заттар да сууну талап кылышат. Адам баласы щчщн дагы ичкенге, жуунганга, щй, эшик-элик тазалаганга, идиш-аяк, щйдёгщ кир болгон буюм-тайымдарды жууганга кёптёгён суулар керектелет. Медициналык жактан алып карап кёрсёк, медиктердин айтуусу боюнча адам кщн сайын орто эсеп менен 1-2 литрдин тегерегинде суу ичип турушу зарыл жана суусуз 3 кщн жашай алат. Биздин ёлкё сууга бай ёлкёнщн катарына киргенине карабастан техниканын эскилигинен улам жер-жерлерде тургундар суу менен толук кандуу камсыз болушкан эмес. Суунун жетишсиздиги айлана чёйрёгё, адамдарга ёзщнщн кедергисн тийгизип чоъ кёйгёйдщ жаратып жатат. Тоолуу аймактарда жергиликтщщ жашоочулар кёбщнчё сууну булактардан алып ичишет. Бекеринен суу- ёмщрдщн булагы деп айтылбаса керек. Ошондуктан ар бирибиз сууну тура, таза, сарамжалдуу пайдаланышыбыз керек. ЮНИСЕФтин БУУнун отчетунда берген маамлыматы боюнча климаттык ёзгёрщщ, бапрган сайын кщч алган кургакчылыктар жана дщйнё жщзщнщн бир топ жеринде болуп жаткан кагылышуулардын себебинен таза суу булактарынын ылдам бщтщрщлщшщнщн балдарга кандай таасир тийгизээрине кёъщл бурду. Сууга болгон талап жыл сайын кёбёйщщдё , бирок таза суу булактары азайган Жер шаарында 36 ёлкё олуттуу суу тартыштыгы менен бетме-бет келген абалда.

Кщн сайын 5 жашка чейинки 800дён ашуун бала таза суу жана гигена болбогондуктан ич ёткёк оорусунан каза болуп жатат.

Суу булактарынын ылдам азайышынан улам 2040-жылга чейин дщйнёнщн жалпысында кщн сайын кёбёйщщдё, бирок таза суу жана гигиена болбогондуктан ич ёткёк оорусунан каза болуп жатышат. Суу булактарынын ылдам азайышынан улам 2040-жылга чейин дщйнёнщн жалпысында кщн сайын 4 баладан бирёё б.а. 600 миллион бала ёлщм же орууга чалдыгуу коркунучунда болот.

Бышыктоо: Кыргызстанда суунун запасы кёп деп олтурбастан, ага кайдыгер мамиле жасабай аны коргоо ар бирибиздин милдетибиз.

Щй тапшырма: кайталап окуп келүү