Сыныптан тыс т?рбие са?аты

2015-2016 оқу жылы

Тақырыбы: 1 Наурыз - Алғыс айту күні

Мақсаты: Балалардың «алғыс білдіру» құндылығы туралы түсініктерін кеңейту;

«Сыйластық», «құрмет» адамгершілік құндылықтары туралы түсініктерін кеңейту.

Міндеттері: - үлкендер мен кішілер арасындағы сыйластықты түсіндіру;
- сыйластықты қарым - қатынас жасау іскерліктерін дамыту, 
- үлкендерді сыйлауға, кішілерге қамқор болуға тәрбиелеу;

- әдептілікке, кішіпейілділікке, ізеттілікке тәрбиелеу

Әдісі:сұрақ-жауап, әңгімелесу.

Барысы:
Шаттық шеңбері

Амансың ба Алтын Күн!

Амансың ба Асыл жыр!

Амансың ба көк аспан!

Амансың ба жан досым!

Жылуыма жылу қос!

Міне менің қолым! Оқушылар ортаға тұрып, бір - бірлеріне тілек білдіріп шығады.

Әңгімелесу

1.Ризашылық дегеніміз не?

2. Алғыс сөзді не үшін айтады? Қандай алғыс сөздерді білесіңдер?

4.Сыйластық деген сөзді қалай түсінесіңдер?

5. Адам өзінің ризашылығын, алғысын қандай сөздермен білдіреді?

6.Сендерге кім қандай жағдайда алғыс айтты?

7.Өздерің қандай жағдайда алғыс айтып көрдіңдер?

8.Отбасыңда алғыс сөзді кім көп айтады?

9.Сен алғыс алып көрдің бе?

10.Досың сен жоқта анаңа көмектесті.Анаң қатты риза болды.Сен досыңа қандай алғыс айтар едің? Сендер қандай жағдайда риза боласыңдар?

Балалардың жауаптары тыңдалады.

- Балалар, жаңа бір - бірлеріңмен амандасқандарыңдай, бас иіп сәлемдесу, алғыс айту, тіпті бір ауыз сөз айтпай - ақ та жымиып бас ию - адамға деген құрметті, сыйластықты білдіреді.

Ризашылық - адамның басқа адамнан көрген жақсылығы, көмегі, көңілі үшін қанағаттанушылық және алғыс білдірушілік сезімі.

- Алғыс – адамның адамға жасаған жақсылығы, көмегі, көңілі үшін ризашылық білдіруі, сондай - ақ оның ойы мен іс - әрекетіне, жасаған істеріне жоғары баға беруі.

Сенің айналаңдағы адамдарға деген құрметің жымиып тұрып жылы жүзбен амандасудан басталады.Сый, құрмет үлкенге де, кішіге де көрсетіледі.Тіпті үлкендер өзінен жасы кішілердің әдептілігін, көргендігін, тәрбиесін сыйлап

бірінші болып амандасуы да мүмкін.Ризашылықтарын білдіріп, алғыс айтады, баталарын береді.Ендеше бүгінгі тәрбие сағатымыз да осы сыйластыққа, ризашылыққа,алғыс білдіруге байланысты.

Бүгін біз «Ғажайып алаңға » саяхат жасаймыз.Ол жерде біз өзіміздің жақсы бала екенімізді және үлкендерге құрметтеп, кішілерді сыйлай алатынымызды көрсету керек.

1- ғажайып алаң. «»«Не істеуге болмайды?» Мұғалім басқы сөзін айтады, оқушы ойланып жалғастырып айтуы керек.
- Үлкендердің алдынан...... (кесіп өтуге болмайды.)
- Кішкене баланы................(жылатуға болмайды.)
- Құстарды ...........................(атуға болмайды.)
- Қыз баланы........................(ренжітуге болмайды.)
- Сабақтан.............................(кешігуге болмайды.)
- Сыныпта.............................(айғайлауға болмайды.)
«Не істеу керек?» (бұл да сол сияқты жүргізіледі)
- Үлкен кісіні.......................(сыйлау керек.)
- Үлкеннің тілін...................(алу керек..)
- Үлкендерге..........................(сәлем беру керек.)
- Кішілерді..............................(қамқорлау керек.)
- Оқу құралдарын.................. (күтіп ұстау керек.)

2-ғажайып алаң. «»Ал қәнекей балалар, мына жағдайларды бірге шешейік.

1.Көше бойымен таяққа сүйенген ата келе жатады. Басын көтеріп жол

бағдарлауға шамасы келмей келе жатыр.Сен оған қарсы кездестің. Не дейсіз?

 Не істейсіз?

Оқушылардың жауабы.

2.Сіз автобуста отырсыз бір әже кірді. Әрине тұрып орын бересіз.Әже қуанып қандай алғыс айтады.

3 –ғажайып алаң. «Жұмбақ шешу» деп аталады.Жақсы ,енді мына жұмбақ өлеңдерді шешіп көрейік

Апаң сенің базардан

Алма сатып әкелді!

Ең үлкенін,  жақсысын

Саған таңдап әкелді!

Не деп барып жеу керек? (рахмет)

Балалар жүр көшеде

Естіледі айғай-шу.

Сенде шықтың, көршіңді

Қойып кеттің байқамай.

Не деу керек? (кешіріңіз)

Осы келген бетіңде

Допты қудық, жарыстық.

Көшенің сол шетіңде,

Кезікті бір танысың.

Ұмыттың сен не деуді.(сәлеметсіз бе)

Үй артыңда қоқысты,

Жатқан көптеп үйіліп.

Тазалайды қарт кісі

Белі зорға иіліп,

Не  дегенің жөн еді?( көмегім тимес пе екен?)

Ал ,балалар осы сыйластыққа арналған тақпақтарымызды айтып шығайық. Мына өлең шумақтарын балалармен бірге қайталап айтып шығыңыз.
Кім үлкенді сыйласа,

Кім үлкенді тыңдаса.

Сыйлы болмақ, өзі де,

Үлкен болған кезінде.

(С.Мәуленов)

Мұғалімнің қорытынды сөзі. - Балалар, басқаларға жақсылық жасауға, сараңдық жасамаңдар. Өз сөйлеулеріңде «рахмет», «алғыс айтамын», «өте тәнтімін», т.б. сиқырлы сөздерді көбірек қолдануға тырысыңдар. Жақсы алғыс сөздерін естіген адам жақсы істерін жалғастыруға құлшынып тұратынын ұмытпаңдар. Өз өмірлеріңнің әр сәтін бағалауды үйреніңдер. Сендерді қоршаған жақсы істер үшін әрқашан да алғыс айтып жүріңдер. "

Енді сабағымызды қорытындылай келе мына сөздерді айтым келіп отыр.

- Балалар, жылы сөз, қайырымды іс, жақсы ой, кіршіксіз сезімдеріңді ешкімнен ешқашан аямаңыздар. «Рахмет» деген қасиетті сөзді жиі айтыңдар. Адам алғыс пен ризашылықты естіген сайын, жақсылық жасағысы келіп тұратынын есте сақтаңдар. Өмірдің әрбір сәтін бағалай білуге үйреніңдер және Табиғат – Анаға мейірімді күні үшін, көңілді жаңбыры мен ақ қары үшін, жұмсақ ақ ұлпа бұлты үшін, жақын адамдарға қайырымдылығы мен риясыз махаббаты үшін алғыс айтуды ұмытпаңдар.

Бүгінгі сабақ сендерге ұнады ма?