Даага дэллээн тухай

Цырен-Базар Бадмаевич Бадмаев “Будамшуугай орон нютагаар Серёжын аяншалһан тухай”.

10-дахи бүлэгэй удхаар

Таабари таагты:

• Хоёр толгой,
• Хоёр аман,
• Зургаан хүл.
• Дүрбэниинь ябана,
• Хоёрынь амарна.

Даага дэллээн тухай ойлгосо

http://aginskoe24.ru/news/5289-11-otkrytyi-raionnyi-prazdnik-obrjad-daaga-delleen-proshel-na-aga-hangilskoi-zemle.html

Даага дэллээн гэжэ юуб?

• Адуунай дэлһэ богони, һүүлыень сомор болгожо тайрахые даага дэллэхэ гэжэ нэрлэдэг. 
• Юунэй түлөөб гэхэдэ, дулаанай сагта хашаг, шалза, хубалзын ехээр хазахагүйнь, шуһыень һорожо, үбшэ тараахагүйнь тула даага дэллэдэг ёһо гурим үнинэй бии. 
• Дэлһыень тайрахадаа, гансата хэрэгтэй хэмжүүрээр тайраха ёһотой, юундэб гэхэдэ, ута үһөөр ооһор, аргамжа томоходо, хибэс нэхэхэдэ һайн.
• Энэ найр нааданда олон нютагуудһаа адуушад, малшад суглардаг.
• Манай Буряад ороной Яруунын аймагай Үльдэргэдэ хэдыдэхиеэ энэ һайндэр үнгэргэгдэнэ. “Мянган адуунай найр” гэжэ нэрлэнхэй.
• Апрель һарада үнгэрдэг.

Ямар нааданууд даага дэллээнэй найрта үнгэрдэг бэ?

• Мори ургалалга
• Дэлһэ, һүүл хайшалаан
• Тамга табилга (им)
• Эмнигые һургалга
• Унагадай урилдаан
• Зайда мори урилдаан
• Хазаар морин дээрэһээ сагаалса номо годлёор харбалга
• Бүхэ барилдаан
• Һээр шаалга г.м.

Адуунай мяханһаа ямар эдеэ хоол бэлдэдэг бэ?

• Адуунай шанаһан шуһан шабай гэжэ нэрэтэй.
• Мориной үбсүүе оморюун гэхэ.
• Болгоһон бүдүүн гэдэһэниинь омһон гэжэ нэрэтэй.
• Адуунай дотор өөхэн - арьбан (эльгэтэй арьбан).
• Тархиһаань эхилээд, дала хүрэтэрхи хүзүүнэй гүбыһэн өөхые далан гэдэг.
• Һүүлшын хоёр эдеэе түүхэйгээр эдихэдэ болохо.

Һээр шаалган тухай юу мэдэхэбта?