Ўзбекстан, Бухоро
СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ
Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно
Скидки до 50 % на комплекты
только до
Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой
Организационный момент
Проверка знаний
Объяснение материала
Закрепление изученного
Итоги урока
Был в сети 30.01.2022 15:43
Зайниев Хусниддин Алишерович
Информатика ва ахборот технологиялари фани ўқитувчиси
40 лет
2 236
27 968 
Местоположение
Специализация
Дастурлаш делфи
Категория:
Информатика
16.12.2021 22:58
Просмотр содержимого документа
«Дастурлаш делфи»
Mavzu: 59-DARS. DELPHI DA GRAFIKA BILAN ISHLASH
O’tkazish sanasi: ___________________
O’tkazish joyi: ___-maktab. Inforatika xonasi № ___
| Darsning maqsadi: | Ta’limiy: O’quvchilarga Delphining grafik imkoniyatlari Image va Shape obyektlari, Pixels (piksellar) xossasi va MoveTo va LineTo usullarini o’rgatish. Rivojlantiruvchi: O’quvchilarni mustaqil fikrlarini oshirish va rivojlantirish. Tarbiyaviy: Vatanini sevish, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmatda bo‘lish, odob-axloq qoidalariga rioya qilishni singdirish | |
| Kompetensiya | TK: mediamanbalardan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish saralash, qayta ishlash, saqlash, ulardan foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash, mediamadaniyatga ega bo‘lish FK: ob’ektga yo‘naltirilgan dasturlash tillaridan birida masalalarni yechishga doir dasturlar tuza oladi. | |
| Dars usuli | suhbat, tushuntirish, “Savol-javob” metodi, “Rasmli boshqotirma” , “To‘g‘risini top”,”Yosh aktyor”o‘yinlari. | |
| Dars turi | Bilim va ko’nikmalarni nazorat qiluvchi va mustahkamlovchi. | |
| O’quv jarayonining amaliga oshirish texnologiyasi | O’qitish usullari: blits-so’rov, savol-javob. O’qitish shakllari: guruhlara ishlash, frontal, jamoaviy. O’qitish vositalari:10-sinf darsligi, mavzuga oid dars taqdimoti, “Abuturent” jurnali. Monitoring va baholash: og’zaki va test nazorati, amaliy vazifalar. | |
| Ishlash bosqichlari vaqti | Faoliyat mazmuni | |
| O’qituvchi | O’quvchilar | |
| 1-bosqich. Mavzuga kirish. (8-daqiqa) | Darsni tashkillashtish. Uy vazifalarini tekshirish, savol-javob o’tkazish, natijalarni tahlil etish (5 daqiqa) O’quv mashg’ulotining mavzusi maqsadi, rejalashtirilgan natijasi va uni o’tkazish rejasini e’lon qiladi: | Darsga tayyorlanadi. Vazifalarni bajaradi, savollarga javob beradi. Maqsad va rejani diqqat bilan tinglaydi yoki yozi oladi. |
| 2-bosqich. Asosiy. (33 daqiqa) | hujjatlarda rasmlar bilan ishlashni o’rgatish, mavzuni mustahkamlash. (33 daqiqa) | Vazifalarni bajaradi, tushunmagan joylarida savol beradi. |
| 3-bosqich. Yakuniy. (4 daqiqa) | O’quvchilar olgan bilimlari baholanadi. Uyga topshiriq va savollar beriladi.
| Qo’shimcha savollarga javob beradi, topshiriqlarni bajaradi. Vazifalarni yozib oladi. |
Asosiy tushunchalar:
Mavzuni yoritish.
Darsning borishi:
Tashkiliy qism:
O’quvchilar bilan salomlashish
Xonani va o’quvchilarni darsga tayyorliklarini kuzatish
Yo’qlamani aniqlash
Navbatchi axboroti.
Siyosiy daqiqa.
Darsning maqsad va vazifalarini qo’yish.
Tayanch bilimlarning faollashtirish.
Uyga vazifalarini tekshirish va o’tilgan mavzuni mustahkamlash.
1. Listbox obyekti qanday vazifani bajaradi?
2. ComboBox obyektining asosiy xossalari vazifalarini aytib bering.
3. SpinEdit obyektining asosiy xossalari vazifalarini aytib bering.
4. Ilovaga ListBox obyektini joylang. Bu obyektni Asaka zavodida
ishlab chiqariladigan avtomashinalardan birini tanlaydigan qilib xossalarini
o‘zgartiring.
5. Ilovaga ComboBox obyektini joylang. Uning xossalari o‘zgartirib,
unga viloyatlar ro‘yxatini kiriting.
Dars materiallarini tushuntirish (materiallarni tushuntirish dars prezentatsiyasi va videorolik, amaliy harakatlar, tayyor ishlar ko’rgazmasini namoyish qilish bilan birgalikda olib boriladi).
Nazariy qism:
1. Delphining grafik imkoniyatlari. Delphida grafika bilan ishlash
uchun keng imkoniyatlar yaratilgan. Bir qator obyektlarning Canvas
(polotno, sirt) degan xossasi bo‘lib, uning o‘zi obyekt hisoblanadi. Uning
xossa va usullaridan foydalanib, bu obyekt egallagan joyda turli shakllarni
chizish mumkin. Quyidagi rasmdan ham ko‘rinib turibdi-ki, sanoq
sistemasining boshi sifatida obyektning chap yuqori burchagi olingan.
Dastlab gorizontal, so‘ng vertikal o‘qlardagi koordinatalar ko‘rsatiladi:
2. Image va Shape obyektlari. Delphida grafika bilan ishlash uchun
maxsus boshqarish obyektlari bor. Ular Image (rasm, tasvir) va Shape
(shakl) bo‘lib, obyektlar panelining Additional (qo‘shimcha) jildida
joylashgan:
Style xossasi chiziladigan chiziqlarning ko‘rinishini o‘zgartiradi. U
quyidagi qiymati oldindan aniqlangan o‘zgarmaslardan biriga teng bo‘lishi
mumkin:
1. psSolid – uzluksiz (oldindan o‘rnatilgan).
2. psDash – shtrix (mayda kesmachalar).
3. psDot – (nuqtalar).
4. psDashDot – kesma va nuqta.
5. psDashDotDot – kesma, nuqta va nuqta.
6. psClear – ko‘rinmas.
Qalam stilini o‘zgartiruvchi operator
Image1.Canvas.Pen.Style:=psDash; kabi bo‘ladi.
3. Pixels (piksellar) xossasi. Canvasning Pixels xossasi yordamida
rasm chiziladigan sohadagi har bir nuqtani boshqarish mumkin. Bu xossada
piksellar ikki o‘lchovli massivni tashkil etadi. 50-qatorning 100-ustunida
joylashgan pikselga murojaat qilish uchun Pixels[100,50] deb uning ikkita indeksini ko‘rsatish yetarli. Agar biz bu pikselning rangini qizilga
o‘zgartirmoqchi bo‘lsak, Image1.Canvas.Pixels[100,50]:=
RGB(255,0,0); operatoridan foydalanamiz.
PC:=Image1.Canvas.Pixels[100,50]; operatori esa
pikselning rangini o‘zgaruvchida saqlashga imkon beradi.
4. MoveTo va LineTo usullari. Chizma chizishda to‘g‘ri chiziq
kesmasini chizish ko‘p ishlatiladi. Bu borada Delphi qanday imkoniyatlarga
ega? Canvas obyektining MoveTo (... ga o‘t) va LineTo (...gacha chiz)
usullari kesma chizish uchun xizmat qiladi. Ularning ikkalasi ham butun
qiymatli ikkitadan argumentga ega. Bu argumentlar yordamida rasmdagi
nuqtaning koordinatalari ko‘rsatiladi. Ilovani ishga
tushiramiz. Avval muntazam yetti burchakni, so‘ng muntazam 28 burchakni
chizamiz. Ular quyidagi rasmda ko‘rsatilgan:
Amaliy ish:
Mavzu yuzasida savol va topshiriqlar:
1. Grafika bilan ishlash qanday qilib amalga oshiriladi?
2. Image obyekti obyektlar panelining qayerida joylashgan?
3. RGB funksiyasi qanday vazifa bajaradi?
4. Ekranga qizil yashil va qora rangli uchta to‘g‘ri to‘rtburchak
chizadigan ilova yarating.
5. Ekranda ko‘k, kumushrang va sariq rangli uchta ellips chizadigan ilova yarating.
Darsga yakun yasash:
O’quvchilarni olgan bilimlari hamda qilgan ishlarini nazorat qilib baholash, ularni yo’l qo’ygan kamchiliklarini to’g’irlash.
Uyga vazifa berish:
Qalam obyektining asosiy xossalarini aytib bering.
2. Cho‘tka obyektining qanday xossalari bor?
O’IBDO’: _________________________
Вебинар для учителей
Свидетельство об участии БЕСПЛАТНО!
