Демографиялык саясат

Кыргыз Республикасынын экономикалык жана социалдык географиясы 9-класс

Тема:

Кыргыз Республикасынын калкынын курамы

Демографиялык саясат

Демография илими

Демография - грек тилинен которгондо,

demos –  калк

grapho – жазамын

дегенди түшүндүрөт.

Демография - калктын коомдук-тарыхый шартка жараша өнүгүү мыйзам ченеми жөнүндөгү илим.

Ал негизинен калктын өсүшүн, муун алмашуусунун негизинде элдин жаңыланып турушун изилдейт. Демография илиминин негиздөөчүсү англиялык илимпоз Жон Граунт болгон (1620-1674)

Жон Граунт

Калктын өсүп-өнүгүп, калыбына келүүсүн 2 чоң типке бөлүүгө болот

Калктын өсүшү

Демографиялык жарылуу

Демографиялык кризис

Демографиялык кризис- бул типтеги табигый өсүшкө төрөлүү аз, өлүм-житим көбүрөөк катталып, табигый өсүш тенденциясы 0 же 1ден төмөн болуп, натыйжада калктын саны кыскара баштайт. Айрым учурда бир деңгээлде сакталып турат.

Демографиялык жарылуу- бул типтеги калктын өсүп-өнүгүүсүнө табигый өсүүнүн жогорку жана эң жогорку көрсөткүчтөрү мүнөздүү.Мында төрөлүү көп болуп, өлүм-житим азыраак катталат. Мында калктын саны чектен аша көбөйө баштайт

Демографиялык саясат

Демографиялык саясат -калктын өсүүсүн жөнгө салуу. Калкты көбөйтүү же азайтууга багытталган экономикалык үгүт-насааттык иш аракеттердин схемасы

Демографиялык кризисте -төрөлүүнүн көбөйүшүн жана калктын өсүүсүн көздөйт. Ар түрдүү экономикалык стимулдарды колдонот. М: көп балалуу үй-бүлөлөргө, энелерге ар тараптуу жардам жана жеңилдиктер берилип, көп балалуу болуу саясатын көздөшөт

Демографиялык жарылууда – тескерисинче, табигый өсүштү кыскарта турган саясат жүргүзүлөт. Мисалы, үйлөнүү курагы узартылган, жогорку окуу жайда окуп жаткан мезгилде үйлөнүүгө уруксат берилбейт.

Айрым өлкөлөрдө «Бир үй-бүлөгө бир бала» деген да мыйзамдар иштейт

Демографиялык өзгөчөлүк

Демографиялык жарылуу

Демографиялык кризис

Корея, Индия өлкөлөрү

Мындай көрүнүш Европага мүнөздүү

М: Орусия, Украина, Венгрия, Болгария, ж.б.

Китеп - адамдын чыныгы досу жана окутуучусу, акылдуу кеңешчиси жана ишеничтүү жардамчысы Чыңгыз Айтматов