Д?ниеж?зілік к?рме ашы? саба?

Д?ниеж?зілік к?рме (а?ылш. World's fair) немесе Экспо (Expo)  индустрияландыруды? нышаны ж?не техникалы?, технологиялы? табыстарды к?рсету ?шiн ашы? ала? болып табылатын халы?аралы? к?рме. Бiрiншi д?ниеж?зілік к?рме Лондонда?ы Гайд-паркте, Альберт ханзаданы? бастамасымен ?ткізілген. К?рмені? бас назар аударарлы? ?имараты, Джозеф Пакстонмен таза шыны мен болаттан т?р?ызыл?ан Хрусталь сарайы болды. Б?л, ?атысушы-елдер ?она?тар?а ?з ?ндірушілеріні? шеберлігін ж?не бірдей, біра? ?р-т?рлі елде жасал?ан тауарларды? сапасын салыстыру?а м?мкіндік бере отырып, ?лтты? ?ндірісті? заттарын бір жерде ж?не бір мезгілде к?рсетуге келісті. Д?л осы кезде сол к?рмелік т?р?ылар т?жірибеге енгізіле бастады, уа?ыт ?те келе олар міндеттіге айналып, кейін тиісті халы?аралы? нормативтік актілерге белгіленді. ?ткен 160 жыл ?ндірушілер ж?не оларды? тауарларын жалпы б?кіл?лемдік ?арауды? ма?ыздылы?ы мен ма?сат?а лайы?тылы?ын растады, б??ан к?птеген елдерде жыл сайын ?ткізілетін к?птеген к?рмелер ж?не ж?рме?келермен ?атар, ана??рлым жар?ын, ?рі беделді б?кіл?лемдік к?рмелер ?ала беретіндігі ку?. ?рине, осындай ?лкен мерзім ішіндегі м?ндай к?рмелерді? мазм?ны мен сипаты ед?уір ?згерген болар, біра? олар?а деген ерекше ілтипат пен абыройы сол к?йінде ?ала берді. Б?гінгі к?ннен бастап оларды? т?р?ысынан ?арастыра келе, б?кіл?лемдік к?рмелер – б?л, белгілі бір де?гейде ?лтты? формаларда?ы шо?ырлан?ан т?рде бейнеленген адамзат дамуыны? тарихи ретроспективасы деп пайымдау?а болады. Д?ниеж?зілік к?рмелерде ?сыныл?ан экспонаттарды? талдаудары, ??ндылы?тар мен басымды?тарды, сондай-а? оларды? жеке елдерде ?стемдік ететін басымды?тарымен ?атынастарыны? ж?йесі туралы ?орытынды шы?ару?а м?мкіндік береді. Осы ??ндылы?тарды? серпінділігі д?ниеж?зілік к?рмелерді? ?лтты? ?нерк?сіп пен м?дениетті? дамуына белгілі бір ы?палы ту?анын айту?а м?мкіндік береді. ?р д?ниеж?зілік к?рме экспонаттарды? ж?не идеяларды? бірегейлігімен, ?йымдастырушылар ж?не ?атысушыларды? т?р?ыз?ан кешендер мен павильондарды? ?зінділігімен, ?ткізілетін шараларды? к?ркемділігі ж?не мерекелігімен ерекшеленеді. Д?ниеж?зілік к?рмелер ?зіні? ау?ымы, жалпы-саяси ж?не эконмикалы? м?нділігі бойынша те?дессіз о?и?алар болып табылады. Оларды? басты ма?саты – жа?а ?ылыми-техникалы? жетістіктер, даму келешегі, сондай-а? ?атысушы-елдерді? д?ст?рлері мен тарихыны? ж?рт алдында?ы шеруі. Олар к?п жерде халы?аралы? экономикалы? ж?не ?ылыми байланыстарды? дамуы мен ке?еюіне ы?пал етеді. Д?ниеж?зілік к?рмелер ?р-т?рлі елдерде т?ратын, біра? бірдей ??ндылы?тар, м?дделер ж?не ма?саттармен біріккен адамдарды? араласуыны? бірегей м?мкіндігін сыйлайды. ?азірді? ?зінде 63 к?рме ?ткізілді. 2011 жылды? 10 маусымында Париждегі Халы?аралы? к?рмелер бюросыны? штаб-п?терінде EXPO-2017 жобасыны? ?лтты? ?йлестірушісі, ?аза?стан Республикасы Сырт?ы істер министрлігіні? жауапты хатшысы Рапиль Жошыбаев ХКБ-ні? Бас хатшысы Винсенте Гонсалес Лоссерталеспен кездесті. Кездесу барысында Рапиль Жошыбаев ?Р Премьер-Министрі ?ол ?ойыл?ан ?аза?стан Республикасыны? ресми ?тінішін тапсырды. С?йтіп 10 маусымда ?аза?станАстанада ЕХРО-2017 к?рмесін ?ткізу бойынша сайлау нау?анына кірісті. Жыл со?ына дейін ?аза?стан Республикасыны? экономикалы? даму ж?не сауда Министрлігі ?тініш ??жаттамасын (к?рмені ?ткізу т?жырымдамасы, техникалы?-экономикалы? негіздеме, к?рмені ?ткізу жоспары, ?она?тарды? ?ауіпсіздігі мен оларды ?арсы алу туралы инфра??рылымды? шешімдер) дайындап оны Халы?аралы? к?рмелер бюросына тапсырады деп к?тілуде. Х?Б талаптарына сай к?ремені ?ткізуге белгіленген ?ш ай ішінде Астана ?аласыны? ?лемні? 100 мемлекетінен 3-4 млн адамды ?абылдайтындай шамасы болу керек. Астанада?ы ЕХРО-2017 к?рмесі ТМД елдері мен Орталы? Азия аума?ында?ы ?ткізілетін е? ал?аш?ы халы?аралы? де?гейдегі к?рмеге айналуы м?мкін. EXPO-2017 халы?аралы? к?рмесін Астанада ?ткізу - ?аза?станны? негізгі жобаларыны? бірі. М?ндай ау?ымды шараны елімізді? астанасында ?йымдастыру туралы Мемлекет басшысы бастама к?терді. 2011 жыл?ы 10 маусымда Париждегі Халы?аралы? к?рмелер бюросыны? (ХКБ) Бас хатшысы Винсенте Гонсалес Лоссерталеске ?аза?стан Республикасыны? ресми ?тінімі тапсырылды. Сол с?ттен бастап бізді? республикамыз Астанада ЕХРО-2017 к?рмесін ?ткізу ж?ніндегі сайлау нау?анына ресми т?р?ыда кірісті. 2012 жыл?ы 14 наурызда Мемлекет басшысы ?аза?станны? елордасында ХКБ-ні? сарапшылар комиссиясымен кездесу ?ткізіп, оны? аясында ЕХРО-2017 к?рмесін ?ткізу бізді? еліміз ?шін ?лтты? жоба болып табылатынын ерекше атап ?тті. 2012 жыл?ы 12 маусымда Париждегі Халы?аралы? к?рмелер бюросыны? Бас ассамблеясыны? 151-ші отырысында Астананы? ресми таныстырылымы болып ?тті. Жиынны? басында делегаттар?а ?аза?стан Президентіні? арнайы бейне?ндеуі жолданды. Н?рс?лтан Назарбаев ?з с?зінде Астана же?іп шы??ан жа?дайда, жобаны? табысты ж?зеге асырылуы ?шін барынша к?ш-жігерін ж?мсайтынына жеке кепілдік берді. Астана ?сын?ан к?рмені? та?ырыбы «Болаша?ты? энергиясы» деп аталады, ол баламалы энергия к?здеріне ж?не «жасыл» технология?а арнал?ан. 2012 жыл?ы 22 ?арашада ХКБ-ге м?ше 161 елді? ?кілдеріні? жасырын дауыс беру барысында Астана EXPO-2017 халы?аралы? мамандандырыл?ан к?рмесі ?тетін орын болып та?далды. Астананы? ?тінімін 103 ел ?олдады. ЕХРО-2017 ТМД елдерінде ?тетін ал?аш?ы к?рме болма?.Астанада?ы б?кіл?лемдік к?рме 3 ай?а дейін жал?асатын болады. О?ан ?лемні? 100-ге жуы? елі ж?не 10 халы?аралы? ?йым ?атыса алады. К?рмеге 5 миллионнан астам адам ?атысады деп к?тіліп отыр. EХРО-2017 к?рмесіні? «Болаша?ты? энергиясы» та?ырыбы е? ?здік ?лемдік энергия са?тау технологиясын, к?н, жел, те?із, м?хит ж?не термалды су т?різді б?гінде бар баламалы энергия к?здерін пайдалануда жа?а ?зірлемелер мен технологияны пайдалану?а м?мкіндік береді. Астана осы салада?ы е? ?здік ?лемдік ?зірлемелер мен трендтер к?рсету ?шін тиімді ала??а айналуы м?мкін. К?рме сондай-а? елді? ?ндірістік ?уаты мен ?ылыми базасын технологиялы? жа??ырту ж?не экономиканы ж?йелі ?ртараптандыру ?шін ?уатты серпін береді.М?ндай ау?ымды іс-шараны ?ткізу ша?ын ж?не орта бизнесті? дамуына елеулі серпін береді. К?рме елорданы? к?рмелер объектілері ??рылысы мен инфра??рылымына ед?уір жеке меншік инвестицияны тарту?а м?мкіндік ту?ызады.ЕХРО к?рмесін ?ткізу кезінде ?аза?станны? астанасы ?лемні? т?кпір-т?кпірінен келген т?рлі м?дениеттер ?ніне толады. К?рмені? аума?ында к?н сайын концерттер, шоу, ?лтты? к?ндер ж?не ?зге де ойын-сауы? іс-шаралары ?тетін болады. EXPO б?кіл?лемдік бірегей к?рмесі – ма?ызы жа?ынан д?ниеж?зілік экономикалы? форумдармен, ал туристік тартымдылы?ы бойынша е? танымал ?лемдік де?гейдегі спортты? жарыстармен салыстыру?а т?рарлы? жаhанды? ау?ымда?ы о?и?а.1851 жылы Лондонда ?ткен бірінші Б?кіл?лемдік ?нерк?сіп к?рмесінен бастау ал?ан EXPO халы?аралы? к?рмесі ?р жыл сайын зор танымалды??а ие болып, барлы? ?атысушылар?а ?лемні? экономикалы?, технологиялы? ж?не м?дени жетістіктерімен танысу?а тамаша м?мкіндіктер беріп келеді. К?рме сондай-а? инновациялы? идеялар алмасу ж?не болаша??а ?атысты ?жымды? к?з?арас м?мкіндіктерін сенімді к?рсету ?шін ерекше ала? болып табылады. ЕХРО к?рмесін миллионда?ан туристер тамашалайды, сонды?тан ?рбір ел ?з м?дениетіндегі ?лтты? ?зіндік ерекшеліктерін танытатын ж?не ?здеріні? экономикалы? ж?не технологиялы? дамуыны? де?гейін б?кіл ?лемге к?рсететін бірегей павильон ??ру?а ?мтылады. ?аза?стан 1997 жылдан бастап Халы?аралы? к?рмелер бюросына м?ше ел болып табылады ж?не ЕХРО к?рмелеріне 2005 жылдан бастап ?атысып келеді. Испанияны? Сарагоса ЕХРО-2008 к?рмесіні? ?орытындысы бойынша «C» категориялы 104 ?атысушы ел ішінде, бізді? елімізді? павильоны сырт?ы ж?не ішкі р?сімдеу ?лшемдері бойынша ?ола медальмен марапатталды. 2012 жыл?ы 26 ?арашада Мемлекет басшысы «ЭКСПО-2017 Халы?аралы? мамандандырыл?ан к?рмесін дайындау мен оны ?ткізу ж?ніндегі мемлекеттік комиссия ??ру туралы» №436 Жарлы??а ?ол ?ойды.