Египеддин маданияты

Египеттин маданияты Байыркы египет маданияты б.з.ч. 4-мин жылдыктын аягында 3-мин жылдыктын башында байыркы египет мамлекеттинин тузулушу менен жаралып б.з.ч. 1-мин жылдыктын орто ченине чейин созулат .кээде анын акыркы мезгили катары элминисттик жана рим-византиялык доорлор эсептелген .Байыркы египет маданиятындагы бир озгочолугу анын татаал иерогиф жазмасы .египетти чыгыш олколору илгери мисир деп аташкан .Египет Араб Республикасы Африка материгинин тундук чыгышында жана Азиянын синай жарым аралында жайгашкан.Ал эн байыркы олколордун бири .Анын 5-мин жылдай тарыхы тарыхы бар.Байыркы египеттин маданияты жонундо фараондордун ото зор пирамидалары (кумбоздору),ажайып хромдор ташка чегилген жазуулар менен суроттор баяндап турат.VII кылымда египетти арабдар басып алып египетке араб тили оз дини исламды жайылтышкан олконун калкы негизинен Африканын улуу дариясы Нилдин боюнда жашашат.Нил ороонундо дуйнодогу эн мыкты пахта остурулот .Бул олконун негизги байлыгы.Мында шалы,жугору буудай,кант камышы,буурчак да эгилет.Жашылчалардан-пияз,сарымсак ,помидор.Момо-жемиштерден –куурма,апельсин,лимон остурулот .Жери семиз ороонду бардык тарабынан учу кыйырсыз чол курчап жатат . Анда суу жок ошондуктан адамды ото сейрек учуратасын .Чолдордо негизинен кочмон бедуиндер жашашат .Алар тоо кой жана эчки багып кочуп журушот . 1952-жылкы революциядан кийин гана Египет чыныгы мамлекет болуп калган.Ага чейин бул олко коп жылдар бою Англиянын бийлигинде болгон. Египетке Англия , Франция , Израиль коп жолу кол салды . Алар биринчи кезекте Египеттеги суец каналын басып алууга умтулушкан. Ал азыр толук бойдон Египеттин карамагында.Европа жана Америкадан чыккан кемелер бул канал аркылуу Азия жана чыгыш Америкага барышат. Б.з.ч. 2667-2648-жылдары тепкич тепкич болгон пирамидасы азыркыга чейин Египеттин Саккара аймагында сакталып турат . Аны Жосер пирамидасы деп аташат .Мемфис шаарынын жанындагы Гиза ороонундо фараон хеопс (хуфу) учун курулган пирамида эн чондугу менен айырмаланат. Ал мындан 5000жыл мурда курулган. Хнопс пирамидасынын бийиктиги 146,6 метр . Пирамида илгерки курулуштардын эн бийиги болуп эсептелет.

Тест

1. Пирамида деген эмне?

А)кумбоздор Б)таштар в)эстеликтер

2. Египетти чыгыш олколору илгери эмне деп аташкан?

А)Египет Б)Мисир В)акылдуу олко Г)Нил

3. Египеттин акыркы мезгили кайсыл доорлор болго?

А)неолит-полеолит Б)таш доору В)Элминисттик-рим византия

4. Египет качан чыныгы мамлекет болуп калган?

А)салгылашуудан женген сон

Б) пирамида курулгандан кийин

В)Англияга баш ийгенден кийин

Г)революциядан кийин

5.жосер пирамидасы кайсыл аймакта сакталып турат?

А)нил ороонундо Б)Саккара аймагында В)Египеттин озундо Г)белгисиз

6. Хеопс учун курулган пирамида мындан канча жыл мурда курулган?

А)3000 Б)2000 В)5000 Г)4000

7. Хеопс пирамидасынын бийиктиги?

А)146,6м Б)150м В)138,3м Г)145м

8. Дуйнодогу эн мыкты пахта Египеттин кайсыл жериндн остурулот?

А)Саккарада Б)Мемфисте В)Нил ороонундо Г) Гиза ороонундо

9. Олконун негизги байлыгы?

А)пахта Б)момо-жемиш В)мал чарба Г)пирамидасы

10.Текст кайсыл стильде жазылган?

А)корком Б)илимиий В)публисистикалык