Еһо заншалнууд-хамгаалалга

Ц.Номтоевой «Эдэбхи» гэhэн зохёол уншаhанай hүүлээр манай булэгтэ “Уһантай холбоотой ёһо заншалнууд” гэһэн темээр материал суглуулха гэһэн даабари үгтөө. Энэ презентаөи бэлдэхэдээ, манай бүлэг электрон ном соохи материал, интернет сооһоо фото-зурагуудые хэрэглээбди. Үшөө “Ёһо заншалнуудһаа” гадна бидэ үшөө “һургаал заабари”, “Уһантай холбоотой оньһон үгэнүүдые” танай анхаралда дурадханабди. Манай бүлэгтэ Уһантай холбоотой еһо заншалнүүд гэһэн темээр материал бэлдээбди.

1 слайд : читает Даши

2 слайд САРАНА: Бурханай урда табигдадаг 8 тахилай зүйлдэ арюудхаха уһан, хүртэхэ уһан – аршаан заатагүй ородог. Арюудхаха уһанһаа бурханаа сабдадаг заншал бии. Уһантай холбоотой ёһо заншалнууд тон олон. Жэшээнь:

3 слайд Зарим нэгэ хэды заншалнүүд тухай хөөрэжэ үгэхэмнай : ГУНЗЕН-ДУЛМА:

• Уһан жэлдэ түрэһэн хүн уйламхай, уян сэдьхэлтэй байдаг гэхэ.

• Хара уһа харьялса бусалгахагүй.

• Хара уһа хүндэ хэжэ үгэдэггүй, заатагүй сайдамлаад хэжэ үгэхэ.

• Хара уһа һамархагүй.

• Хара уһа хүн руу сасахагүй.

• Галдаа уһа адхажа болохогүй.

• Уһа адхажа, галаа унтаргаахагүй.

4 слайд ГЕНА:

• Уһа бузарлуулжа, булангиртуулхые урданай зон ехэ сээрлэдэг байгаа.

• Аршаан, булаг мэтын уһанда һү, сагаан эдеэ оруулхые ехэтэ хоридог һэн.

• Уһа удхаха шанага, хүнэгөө һайн угааха, муухай юумээр уһа удхажа болохогүй

• Уһа булагай, аршаанай ойро газаалхагүй.

• Зундаа шара сэсэгэй сэсэглэһэнэй удаа уһанда ороходо болохо.

• Худагай, булагай уһые удхажа худхахагүй, сэбэрээр абаха.

• Худагһаа малаа холохон байлгаад, хобоогоор гү, али хүнэгөөр зөөжэ уһалха.

5 слайд:Сарана• Уһа голдо машинынгаа тооһо шорой, шабар угаахагүй, уһанай тунгалагые бузарлана, амитадые хорлоно, үбшэлүүлнэ, зобооно.

• Уһа голоо бузарлахагүй: жэбэтэй түмэр түдэгэ, шэл шонхо, сайдам, шуһанай дуһал оруулхагүй.

ҺУРГААЛ ЗААБАРИ

6 слайд :ДАШИ: • Ямаанай мяха, мойһо эдеэд, хүйтэн уһа уужа болохогүй, санхатажа болохо.

• Айраг, сэгээ болон тараг уугаад, зөөхэй эдеэд, һүүлээрнь уһа уужа болохогүй, уруу һууха.

• Үглөөгүүр үлэн бэедээ бусалһан уһа уужа байгаа һаа, хото хоолой сэбэрлэгдэдэг, бэе нягтардаг гэхэ.

• Хурганай үбшэнэй эхилээ һаа, бусалһан тон халуун уһанда хээд, хурганайнгаа арһанай уршыжа сайтар байлгаха. Энэ арга хэдэн дахин дабтаха.

• Дабһатай далайн уһанай эрьеын сагаан хөөһөөр хоолойн ангина аргалдаг.

• Амяа хаагдажа ханяадаг (астматай) хүндэ далайн эрьеын агаар тон туһатай гэдэг.

7 слайд:Гена

:Гол мэдэн тууба,

Горхо мэдэн уһалба.

Уһан ута юм,

Газар холо юм.

Уһан соо унабал,

Хуурайгаар гарахагүй.

Улад зондо унабал,

Нэрэ бүтэн гарахагүй.

Манай уhантай холбоотой оньhoн үгэнүүдые үшөө суглуулха hанаатайбди !