Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйелері (қашықтықтан оқыту)

Математика пәні бойынша 6 сынып оқушысының өзіндік жұмысының жоспары

IV тоқсан

Сабақ нөмірі: 148

Сабақтың тақырыбы: Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйелері (1-сабақ)

1. Мақсаты:

1. екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесі туралы түсінік алу;

2. екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесінің шешімі реттелген сандар жұбы болатынын түсіну;

Түсіне отырып дәптерге жазу! Төмендегі ссылканы басып видеоны мұқият тыңда!

2. Жаңа тақырыпқа қысқаша түсініктеме

Аттас айнымалылары теңдеулердің әрқайсысында бірдей шамаларды білдіретін, бірігіп шешілетін бірнеше теңдеуді теңдеулер жүйесі деп атайды.

Жазылуы: _{ } - құрамында екі сызықтық теңдеуі бар теңдеулер жүйесі.

Теңдеулер жүйесіндегі әрбір теңдеуді тура теңдікке айналдыратын айнымалылардың мәндерінің жұбын осы теңдеулер жүйесінің шешімі деп атайды.

1- мысал. Тік төртбұрыштың ені ұзындығынан 5 см-ге кем, ал оның периметрі 18 см. Тік -төртбұрыштың ұзындығы мен енін тап.

Шешуі. Тік төртбұрыштың ұзындығы – х см, ені – у см болсын делік.

Есеп шарты бойынша, х – у _{ } 5 және 2 (х + у) _{ } 18.

Осы екі теңдеуді бір жүйеге біріктіреміз, себебі бірінші теңдеудегі х-тің мәні екінші теңдеудегі х-тің мәніне, ал бірінші теңдеудегі у-тің мәні екінші теңдеудегі у-тің мәніне тең.

_{ } Осыдан, _{ }

Олай болса, осы шарттарды қанағаттандыратын х _{ } 7, у _{ } 2 сандар жұбын анықтай аламыз.

Демек, (7; 2) сандар жұбы берілген теңдеулер жүйесінің шешімі болады.

Тексеру: _{ }

Жауабы: 7 см және 2 см.

2 – мысал. (4; -3) сандар жұбы шешімі болатын екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін құрастыр.

Шешуі: _{ } теңдеулер жүйесіндегі коэффициенттер кез келген сандар болғандықтан, олардың орнына кез келген сандарды қойып, сәйкесінше с₁ және с₂ мәндерін есептейміз.

_{ } болсын.

_{ } = 2_{ } 4 + 3 _{ } = _{ }1,

_{ } (-3) = _{ }19

Олай болса, мынандай теңдеулер жүйесін аламыз:

Осы шешімдерді қанағаттандыратын шексіз көп теңдеулер жүйесін құрастыруға болады.

1. Тапсырмалар.

1. (3; -2), (-1; 5), (1; 4) сандар жұбы берілген теңдеулердің шешімі бола ма?

а) _{ } ә) _{ } б) _{ }

Сілтеме:

1. Алдамұратова Т.А. және басқалары, «Математика», 6-сынып, 2-бөлім, Алматы «Атамұра», 2018, 189-190 беттер

2. https://bilimland.kz/kk/subject/matematika/6-synyp/eki-ajnymalysy-bar-syzyqtyq-tengdeuler-zhujeleri?mid=%info%