Евразия материги

Евразиянын жаратылыш зоналары

Жаратылыш зоналарынын планы

• Географиялык жайгашуусу
• Климаты.
• топурагы.
• Өсүмдүктөр дүйнөсү.
• Жаныбарлар дүйнөсү.

• Арктикалык чөлдөр зонасы.
• Тундра зонасы
• Токойлуу тундра зонасы
• Мээлүн,Тайга зонасы
• Аралаш токойлор зоналары
• Токойлуу талаа жана талаа зоналары.
• Мээлүн алкактын жарым чөл жана чөл зоналары.

Тундра жана токойлуу тундра зоналары.

Карлик ак кайың

Ак үкү

Түндүк бугулары

ТАЙГА зонасы

Аралаш токой

Жазы жалбырактуу

токой

Жазы жалбырактуу токойлор Евроапанын батышы м-н Азиянын чыгышынан орун алган.Бул райондордо деңиздик жылуу жана нымдуу климат түзүлгөн.Батыш Европада дуб,бук,граб,каштан ж.б өсөт Аралаш токойлор зонасы Евразияда туташ тилкени түзбөйт,Скандинавиянын түштүгүнөн жазы тилке болуп,чыгышты карай улам куушурулуп отуруп Уралдын түштүгүнө жетет.Клен,липа,бук дарактары аралаш осот.Жогорку чымдуу подзол топурактары басымдуулук кылат.уссуру аюусу,жолборсу,жапайы чочко,енот ити көптөгөн жаныбарлар жашашат.

Токойлуу талаа жана талаа

Токой зоналарынын түштүгүндө токойлуу-талаа жана талаа зоналары кенири аймакты ээлеп жатат.Талаа зоналары Дунай боюндагы түздүктөрдөн тартып Алтай тоолоруна чейин туташ тилкени түзөт.Токойлуу талаанын талаа зонасынан айырмасы,ал нымдуураак келип тундукгуроок жагында токойдун боз топурагы басымдуулук кылат.жалпысынан аланда талаа зоналарында кара топурак басымдуулук кылат.Түштүгүнө кургак талааларда конур тапурактар кездешет.Кант кызылчасы,күн карама өстүрүү үчүн ыңгайлуу.

Шалфей.

ПИОН ТОНКОЛИСТНЫЙ

Өсүмдүктөрү

ГОРИЦВЕТ

Сайгак(Бокон)

СТРЕПЕТ(Безбелдек)

Талаа бүркүтү

Суур

Жарым чөл жана чөл зоналары

Кумдуу чөл

Израилдеги чөл

Төө.Верблд.

эфемеры

Жарым чөлдөр талаа зонасы менен чөл зоналарынын ортосунда орун алган,Алар Каспий боюндагы түздүктөрдөн Казакстандын борбордук бөлүгү аркылуу Монголияга чейин таралганКлиматы континентүү жайы ысык,кышы суук.Зонаны түндүгүндө ачык коңур,ал эми түштүгүндө куба күрөң мүнөздүү.

Чөл зонасы Каспий менен Арал деңиздерин чулгап турат.Борбордук Азиянын көпчүлүк бөлүгү чөлдөрдөн турат.Кара-Кум, Кызыл-Кум,Такла-Макан чөлдөрү.

Саванналар,субэкватордук жана экватордук токойлордун зонасы.

• Саванналар менен сейрек токойлордун зонасы Индостан жана Индокытай жарым аралдарынын түздүктөрүнөн орун алган.Жаан-чачын жетиштүү,бирок кыш мезгили кургак болгондуктан ошол убактарда кээ бир дарактардын жалбырактары күбүлүп түшүп калат.Топурагы кызгылт күрөң.Өсүмдүктөрү пальма,акация ж.б
• Жаныбарлары пил,жолборс,маймылдар,носорог,жапайы уйлар,крокодил.жыландар ж.б

СПАСИБО ЗА УРОК.

Тапшырма

• Аралаш токойлор зонасындагы өсүмдүктөрдү,жакныбарларды,топурагы жөнүндө маалымат жазуу?
• Токойлуу талаа жанаталаа зоналары жөнүндө жазуу?
• Жарым чөлдөр жана чөлдөргө мүнөздөмө берүү жана малекеттер, борбор шаарлар менен Европа өлкөлөрүн аныктоо ?
• Саванналар,субэкватордук жанан экватордук токойлор менен мамлекеттер борборлору жана Азия өлкөлөрүн аныктоо?
• Арктикалык субарктикалык жаратылыш зонлары боюнча маалымат жазуу?

Көңүл бурганыңарга ырахмат!