Гүлді өсімдіктер

Танымдық ойын

Не көріп тұрсың? Неше қасқыр көріп турсын?

Жабық тұқымды өсімдіктер

§23. Гүлді өсімдіктер, олардың маңызы және топтарға бөлінуі

Сабақтың мақсаты:

Гүлді өсімдіктердің көбеюі, таралуы. Гүлінің құрылысы.

Басқа өсімдіктерден айырмашылығы және пайдасы

туралы түсіндіру

Тірі табиғаттың дүниеге жіктелуі

Жасушасыз тірлік құрылымы

Ядролылар

Ядросыздар

(эукариоттар)

(прокариоттар)

(анциттер)

Вирустар

Батаранық тар

Саңырауқұ лақтар

Жануар лар

Өсімдіктер

Өсімдіктер дүниесі

Төменгі сатыдағы өсімдіктер

Жоғарғы сатыдағы өсімдіктер

тұқымды

споралы

Балдырлар

Мүктәріздестер

Ашық тұқымды

Плаунтәріздестер

Жабық тұқымды

Қырықбуынтәріздестер

Қырықжапырақтәріздестер

Қосжарнақтылар класы

Асқабақ

Көкнәр

Орамжапырақ

Алабота

/шаршы/

гүлділер

Құлқайырлар

Бұршақ

Раушангүлділер

Күрделігүлділер

Алқа

Даражарнақтылар класы

Жуалар

Інжугүлділер

Лалагүлділер

Астық тұқымдастар

Қосжарнақты өсімдіктердің жапырақтарының жүйкеленуі

Қауырсын жүйкелі, саусақ жүйкелі, тор жүйкелі, жапырақтар қос жарнақты өсімдіктерге тəн

ДАРАЖАРНАҚТЫ ӨСІМДІКТЕРДІҢ ЖАПЫРАҚТАРЫНЫҢ

ЖҮЙКЕЛЕНУІ

Астық тұқым-дастардың жапырағын да жүйкелену қатарлас болса,садақжапырақта доға тəрізді жүйкелену болады.

Қарғакөз және жолжелкен

Тостағанша жапырақша латынша “Calyx” бас әрпі “Са” немесе “К” болып жазылады.

Күлте жапырақшаны “Corolla” бас әрпі Со немесе

С жазылады.

Жай гүлсерікті болса “Perigonium” “P” жазылады.

Аталықтардың жиынтығы латынша “Androceum” (андроцей) “А” әрпі жазылады.

Аналықтар жиынтығы “Cyynoeceum” (гинецей) “G” әрпі жазылады.

Са, Со, А, G екінші белгісі K, C, A, G

Жай гүлсерікті гүлдің реті P, A, G

“ К” - күлте

“ Т” - тостағанша

“ Ж” - жатын

“ А” - аналық

Т, К, А, Ж

Егер жай гүлсерікті болса “Гс” (гүлсерік)

деген белгі қойылады .

↑ - бұрыс гүл (симметриясыз).

*- дұрыс гүл (симметриялы).

Аталық гүл болса -

Аналық гүл болса -

Қос жынысты гүл болса -

Ашық тұқымдылар мен жабық тұқымдыларды салыстыру кестесі.

Ашық тұқымды

өсімдіктер

Жабық тұқымды

өсімдіктер

Негізгі ерекшеліктері

Тест жауаптары

1)а, 2)ә, 3)а, 4)ә, 5)а, 6)б.