Հաշվարկային խնդիրների կազմում 2

Հաշվարկային խնդիրների կազմում

Գետի ակունքի բացարձակ բարձրությունը 2300մ է: Որոշե՛լ գետի անկումը,

թեքությունը, բնույթը, ծախսը, տարեկան հոսքը, հոսքի մոդուլը, եթե գետա-

բերանի բարձրությունը 800 մ է, գետի միջին լայնությունը 12 մ է, միջին

խորությունը` 0,7 մ, արագությունը` 0,6 մ/վ, երկարությունը՝ 180 կմ, ջրա-

հավաք ավազանի մակերեսը՝ 2830 քկմ:

Լուծում

Գետի անկումը ակունքի և գետաբերանի բացարձակ բարձրությունների տար-

բերությունն է:

Անկում՝ 2300մ-800մ= 1500մ

Թեքությունը գետի անկման հարաբերությունն է երկարությանը և չափվում է

մ/կմ կամ պրոմիլ հազարերորդական մասի միավորներով:

Թեքություն՝ 1500 մ /180 կմ= 8,3 մ/կմ= 8,3%o

Գետի բնույթը լեռնային է, դա երևում է թեքության ցուցանիշից:

Գետի ծախսը գետի լայնակի կամ կենդանի կտրվածքով մեկ վայրկյանում անցած

ջրի քանակությունն է:

Գետի ծախսի բանաձևը. Q=SV

որտեղ S -ը կենդանի կտրվածքի մակերեսն է, V -ն՝ արագությունը:

S=12մ х 0,7մ= 8,4 քմ Q=SхV= 8,4քմ х 0,6մ/վ= 5,04 խմ/վ

Տարեկան հոսքի ծավալը.

W=QхT քմ (T -ն տարվա վայրկյանների թիվն է)

Տարեկան հոսքի ծավալը հաշվելու համար գետի ծավալը (Q) բազմապատկում

ենք տարվա վայրկյանների թվով.

1 տարին= 60х60х24х365վ. (66)վ, հետևաբար՝

W տարեկանը= 5,04խմ х 60 х 60 х24 х 365 վ= 158941440խմ

Հոսքի մոդուլ. մեկ վայրկյանում գետի ջրահավաք ավազանի միավոր մակերե-

սի (1քկմ) ՝ գետին տված ջրի քանակությունն է՝ լիտրերով արտահայտված:

Հոսքի մոդուլը որոշելու համար գետի ծախսի մեծությունը վերածում ենք լիտրե-

րի և բաժանում գետի ջրահավաք ավազանի մակերեսին.

5,04խմ/վ / 2830 քկմ= 5040լ/վ / 2830= 2լ/վ.քկմ

Պատ.՝ գետի անկումը՝ 1500 մ

թեքությունը՝ 8,3 մ/կմ

բնույթը՝ լեռնային

ծախսը՝ 5,04 խմ/վ

տարեկան հոսքը՝ 158941440 խմ

հոսքի մոդուլը՝ 2լ/վ. քկմ

Մուսայելյանի միջն. դպրոց

Ուս. ուհի.՝ Ս. Հովհաննիսյան