6 «А» синф
Дунё тарихи
“ Ўтмишингни унутма,
ҳозирингни қадрла,
келажакка умид билан яша”
Тарих фани щкитувчиси : Сатимбаева Мадина Набиджановна .
Дарснинг мақсади:
Кщчманчиларнинг хщжалиги мавзусини муста\камлаймиз .
Изланишга, муҳокама қилишга, ўз фикрингизни эркин айта олишга ўрганасиз .
Ватанни севишга ўрганиб, ватанпарварлик ру\ида тарбияланасиз .
Ислом маданиятининг кщчманчилар дунёсига тегизган таъсирини билиб оласиз.
ОЛТИН ЫОИДАМИЗ: Тез,аниы ва ыисыа гапиринг; Синфдошларингиз жавобларини ыунт билан тингланг; Бошыаларга тщсыинлик ыилманг; Хар бир дарсда щзингизга фойдали билим олишга интилинг;
Расмдаги давлат ра\барларини топинг :
Ноанъанавий мантиқий саволлар:
32 аскарнинг 1та командири бор.
Қайси сўз ҳар доим тўғри эмас ёзилади?
Тўғри эмас сўзи
Бир қозонда икки хил овқат пишади.
Одамлар билан машиналар қайси \айвонни босиб ўтадилар?
Кроссворд жавобини топинг
Кроссворд жавоби
6
К
т
Р
У
1
У
Ш
Г
Т
2
3 Ч
И
Л
Ч
И
А
Р
О
В
К
4 М У
З
5
А
А
А
В
Р
Инновацион тест
1-3
\окон
Кщчман
Бир жойдан бошыа жойга кщчиб юрувчилар.
Саьана
Туркларнинг бош кийимлари шунга щхшаш булиб улар теридан ясалган мщйнали ыалпоы ва газламадан тикилган бош кийим \исобланади.
Дубульа
Давлат бошлиғининг мартабаси бўлиб, VI асрдан бошлаб ҳуқуқий муносабатларни тартибга солган давлат бошлиқлари шу мартабани қўлланишган.
Гранит,о\актош ва сланецдан щйиб ясалган тош деворлар.
2-1
3-4
4-2
2023 -йил
Ыирьизистонда президент Садыр Жапаров томонидан са\на юлдузи, нафаыат Ыирьизистон бутун турк дунёсида атоыли актриса « Бакен Кыдыкееванинг 100 йиллиги » йили деб белгиланди.
Декабрь ойидаги асосий саналар:
29-декабрь Янги йил байрами
1-декабрь Бутун дунё СПИДга ыарши кураши куни
2-декабрь Халкаро ыулчиликка ыарши кураш куни
Декабрь
18-декабрь Халкаро мигрантлар куни
3-декабрь Халкаро ногиронлар куни
11-декабрь Халкаро тоьлар куни
7-декабрь Халкаро авиация куни
26.12.2023 йил
Мавзу:
§22. “ VII - VIII асрларда Марказий Осиёга Ислом тараыыиётининг келиши .”
Дарснинг маысади:
Дарснинг кщрсаткичлари:
Изланишга,му\окама ыилишга,щз фикрингизни эркин айта олишга щрганасиз.
VII-VIII асрларда М.Осиёга Ислом тараыыиётининг келиши бщйича маълумот оласиз .
Агарда сиз \ар бирингиз дарсга кщнгил буриб щтирсангиз;
Ватанни севишга щрганиб, Ватанпарварлик ру\ида тарбияланасиз.
Мавзуни яхши тушуниб щзлаштира олсангиз;
Агарда сизларда Ватанпарварлик ру\и пайдо булса;
1.Арабларнинг кучайиши
Турк империяси ыулагандан кейин Марказий Осиё учун Хитой билан араблар щртасида кураш бошланган.
2 . Арабларнинг босыинчилик юришлари
VII аср бошида Арабистон ярим оролида ислом дини пайдо бщлган.Унга асос солган Мухаммад тарыоы араб уруьларини ягона мафкура-ислом дини билан бирлаштирган.Бирлашган араб уруьлари исломни таркатиш-» жи\од » шиори билан Арабистондан ташыари ерларни ыарам ыила бошлайди.Араблар щша даврдаги ыудратли империялар бщлган Византия ва Эрон ыщшинлари бщлган Хуросонда тщынашиб ,ьалаба ыозонади.Араблар Хуросон билан Мовароунна\рни забт этиш учун 60 йил \аракат ыилган урушнинг бир ыатор сабаблари бщлган .
1-Марказий Осиё халылари араблар босыинига ыаттиы ыаршилик кщрсаткан.
2-Туркларникига ыараганда арабларнинг давлат идораси заифрок эди.
3-Араб дунёсидаги сиёсий а\вол у даражада барыарор эмасди.
Класстер
ТОХАРИСТОН
АРАБЛАР
705 ЙИЛ
ХОРАЗМ
БАКТРИЯ
СОГД
3.Араблар юришларининг якуни .
Арабларнинг ьалабаси натижасида М.Осиё исломга юз
тутиб,Араб халифалигининг мусулмон вилоятига айланган.
Араб халифалиги щша даврдаги империяларнинг энг ыудратлиси эди.Арабистоннинг щзида ички муаммолар кескинлашиб,чексиз бойликка бурканган сардорлар щртасида бойлик,\окимият дардидаги парокандалик кучайиб кетган.
Бугунги мавзудаги янги тушунчалар:
Тараыыиёт – лотинча civitas-сщзидан олинган бщлиб « ша\ар, фуыаролик жамияти,давлат» деган тушунчадан томир олган.Моддий ва маьнавий маданиятнинг ривожланиш тарзи.
Ислом – Яратганнинг мусулмонларга кщрсатган энг тщьри йщли.
Жи\од – Араб уруьларининг Исломни тарыатишдаги шиори.
Туман – Кщчманларда 10000 аскари бор армия шундай аталган.
Мадраса – Дастлабки мусулмон дорилфунунлари (университетлар)
Бугунги дарсдан олган билимимизни хронологик жадвал орыали муста\камлаймиз .
VII аср боши
Араблар Франция жанубидан Хинд ва Окс дарёларигача бщлган \удудни эгаллаган.
Марказий Осиёга Ислом тараыыиётининг келиши.
60 йил
840 йил
705 йил
Араблар Хуросон билан Мовароунна\рни забт этишга \аракат ыилган.
Ислом дини пайдо бщлган.
Араб халифалигининг ташкил топиши.
VIII аср боши
632 йил
Арабларнинг босыинчилик юришлари пасайган.
В
VII аср боши Ислом дини пайдо бщлган .
632 йил Араб Халифалигининг ташкил топиши.
- йил Араблар Хуросон билан Мовароунна\рни забт этиш учун \аракат ыилишган.
705 йил Арабларнинг босыинчилик юришлари бироз пасайган.
840 йил Марказий Осиёга Ислом тараыыиётининг кириб келиши.
VIII аср боши Араблар Франция жанубидан тортиб Хинд ва Окс дарёларигача \удудларни эгаллашган.
Уйга вазифа:
Қадимги турк ва араб жангчилари қ ў ллаган қурол-яроқлар билан \озирги аскарлар қуролларини солиштиринг .
§22, 169-174-бет.
Араб аскарларининг кўриниши, уларнинг кийимларини расм орқали тасвирлаб келинг.
1)Арабларнинг М.Осиёни босиб олиши ыандай натижа берган? 2)Ислом тараыыиёти турк дунёсини ыандай щзгартирган ?
Эътиборингиз учун рахмат!