1. Ишкана деген терминге талдоо жүргүз
а) базарда сатылган жана сатып алынгандын баары;
б) акча формасындагы таза продукция;
в) адамдардын күндөлүк тиричилиги;
г) өндүрөт, продукция менен камсыз кылат , жумушчу кучун колдонот;
2. Каржы - термининин экономикалык мааниси.
а) адамдардын акча каражаттарына болгон мамилеси;
б) акча фондторун топтодоо, бөлүштүрүүдө адамдардын мамилеси;
в) базарда товар сатып алууда баардык акча төлөмдөрдү;
г) базар экономикасында бизнестик төлөмдөрдү;
3. Ишкананын каржысы предмети эмнени окутат.
а) ишкананын карыздарын кантип төлөөнү;
б) ишкананын түзүлүшүн:
в) ишкананын башка ишканалар менен болгон мамилелерин;
г) ишкананын киреше,чыгаша, зыяндарын;
4. Ишкананын каржысынын функциялары кайсылар.
а) эсептик,бөлүштүрүүчүлүк,көзөмөлдүк;
б) пландаштыруу, анализдөө, эсептик;
в) материалдык жана материалдык эмес;
г) кыска,орто.узак;
5. Ишкананын каржы ресурстарынын булактары.
а) товардык камдыктар, кассадагы акча;
б) пайда, инвестиция, учредителдер, насыя;
в) транспорттук каражаттар;
г) келечектеги убакытта боло турган чыгашалар
6. Каржы механизмин элементерин атап бер.
а) айлануучу жана айланбоочу каражаттар;
б) ноу-хау,лицензия,патент;
в) каржы мамилелери,каржы рычагы, каржы методтору;
г) каржылык пландаштыруу,каржылык эсептер, каржылык көзөмөл;
7. Ишкананын каржылык методтору эмнелерден турат.
а) айлануучу жана айланбочу каражаттар;
б) ноу-хау,лицензия,патент, сертификат, товардык белги;
в) каржы мамилелери, каржы рычагы, каржы методтору;
г) каржылык пландаштыруу,каржылык эсептер, каржылык көзөмөл, каржылык анализ;
8. Ишкананын каржы көзөмөлүн обьектиси болуп төмөнкүлөр эсептелет.
а) анализ, пландаштыруу, көзөмөл;
б) негизги жана айлануучу каражат;
в) имарат, аппарат,жабдуу;
г) каржылык рычаг;
9. Ишкананын каржы көзөмөлүн ички субьектиси болуп эсептелинет.
а) цех, ишкана бүтүндөй өзү;
б) негизги жана айлануучу каражат;
в) имарат, аппарат,жабдуу;
г) анализ, пландаштыруу, көзөмөл;
10. Ишкананын каржы көзөмөлүн сырткы субьектиси болуп эсептелинет.
а) цех,ишкана бүтүндөй өзү;
б) негизги жана айлануучу каражат;
в) имарат, аппарат,жабдуу;
г) уюмдар, ишканалар, жеке жак.
11. Ишканадагы каржы кызматын максатына аныктама бер.
а) ишкананын пайдасынын көлөмүн жогорулатуу;
б) айланудагы капиталды камсыздап берүү
в) жумушчулардын эмгек орундарын көзөмөлдө;
г) эмгек акыны өз убагында берүү;
12. Ишкананын каржы ресурстары эмне кирет
а) чийки зат; б) сырье; в) акча; г) жарым фабрикат.
13. Банкроттуктун түрлөрүн атап бер.
а) демографиялык, улуттук, социялдык;
б) инвестициялык,өндүрүштүк, маркетингдик;
в) экономикалык,саясий,илимий;
г) кокустук,жалган,этиятсыздык;
14. Банкроттуктун келип чыгуу себебинин сырткы факторлору.
а) чарбачылык, улуттук, социялдык;
б) инвестициялык,өндүрүштүк, маркетингдик;
в) экономикалык, саясий, илимий, демографиялык;
г) максат, тапшырма, жумушчулар, жетекчилик.
15. Каржылык резервти колдонуу үчүн багыттар.
а) айлануучу каражатты толуктоо,коммерциялык тобокелчиликти камсыздандыруу, базарда сатууну кеңейтүү, коммерциялык эмес уюмдарды каржылоо;
б) аманаттар, карыз, балуу кагаз сатып алуу;
в) сырье жана материал сатып алуу;
г) имараттарды, транспорт каражаттарын оңдоо.
16. Ишкананын каржы резервин сактоо жолдору.
а) аманаттар, карыз, балуу кагаз сатып алуу; б) сейфте сактоо;
в) сырье жана материал сатып алуу; г) базарда сатууну кеңейтүү жана сактоо;
17. Бул документ кандайдыр бир убакытка чейин колдонуу үчүн мамлекеттик органдар тарабынан жаратуучуларга берилет.
а) ноу-хау; б) лицензия; в) патент; г) товардык белги
18. Материалдык эмес активдер төмөнкүлөрдөн турат
а) сырье,чийки зат,жарым фабрикат; б) патент, лицензия, ноу-хау;
в) имарат, жабдуу, аппарат; г) акча,товар,материал;
19. Ишкананын мүлкүнүн түрлөрүн атап бер.
а) материалдык жана материалдык эмес; б) ички жана сырткы;
в) кыймылсыз жана кыймылдуу; г) түз жана кыйыр.
20. Ишкананын активтери эмнеден турат
а) салыктар; б) пайда; в) айлык акы; г) амортизация.
21. Айлануучу каражат кандай болуп бөлүнөт.
а) сырье, чийки зат, жарым фабрикат;
б) өндүрүш чөйрөсүндөгү жана айлануу чөйрөсүндөгү фонд;
в) өндүрүштүк кызматтар, толук бүтпөгөн өндүрүш, келечектеги чыгашалар;
г) кампадагы продукция. жолдогу продукция, акча каражаты;
22. Айлануучу каржаттын өндүрүш чөйрөсүндөгү фондуна эмнелер кирет.
а ) салыктар, айлык акы, амортизация;
б) пайда, бөлүнбөгөн пайда;
в) имарат,жабдуу,апарат, транспорт каражаттары;
г) чийки зат, жарым фабрикат,келечектеги чыгаша.
23. Айлануучу каржаттын айлануу чөйрөсүндөгү фондуна эмнелер кирет.
а) имарат, жабдуу, аппарат, транспорт каражаттары;
б) салыктар, айлык акы, амортизация;
в) накталай же накталай эмес акча, товар, жолдогу товар;
г) чийки зат, жарым фабрикат, келечектеги чыгаша.
24.Рентабелдүүлүктүн мааниси кандай
а) киреше табуу көрсөткүчтөрү;
б) зыян тартуучу көрсөткүчтөр;
в) чыгаша көрсөткүчтөрү;
г) банкрот болуу көрсөткүчтөрү.
25. Ишкананы каржылоону кандай түшүнөсүн
а) өз алдынча, мамлекеттик, инвестициклык, кредиттик
б) камсыздандыруу, лизинг, ипотека.
в) дан, мал, гүл азыктары менен.
г) жеткирип берүүчүлөр, керектөөчүлөр.
26. Ишканадагы каржы кызматынын максаты.
а) ишкананын пайдасын көлөмүн жогоралатуу;
б) айлануудагы капиталды камсыздап берүү;
в) жумушчулардын эмгек орундарын көзөмөлдө;
г) эмгек акыны өз убагын берүү;
27. Өндүрүштүк фондтор деген кандай түшүнүк
а) демографиялык,маданий,саясий,экономикалык;
б) жашоочу үйлөр, балабакча, клубтар, стадиондор;
в) чийки зат, материал, жарым фабрикат;
г) имарат, апарат жана жабдуулар,транспорт.
28. Инвестиция мүнөзү катышуусуна карата кандай болуп бөлүнөт.
а) кыска,орто,узак мөөнөтүү б) накталай, каржылык;
в) түз, кыйыр г) ички,сырткы;
29. Инвестиция каражат коюу обьектисине карата.
а) кыска,орто,узак мөөнөтүү; б) накталай,каржылык;
в) ички,сырткы; г) түз, кыйыр.
30. Накталай инвестиция эмнеге жумшалат.
а) жөнөкөй үзгүлтүксүз өндүрүштө колдонулуучу негизги фонддор;
б) өндүрүштөгү бардык кармалуулар
в) негизги каражаттарды кайра өндүрүүдө жөнөкөйлөтүү;
г) ишкананын акцияларын сатып алууга.
31. Каржылык инвестиция эмнеге жумшалат.
а) жөнөкөй үзгүлтүксүз өндүрүштө колдонулуучу негизги фонддор;
б) өндүрүштөгү бардык кармалуулар;
в) негизги каражаттарды кайра өндүрүүдө жөнөкөйлөтүү;
г) ишкананын акцияларын сатып алууга;
32. Кандай учурда ишкана өзүн өзү жапканга чечим кабыл алат?
а) кредит көйгөйү болгондо; б) банкрот болгондо;
в) көзөмөл жүргөндө; г) амортизация болгондо
33. Экономикада квота кандай ролду ойнойт?
а) тыюу салуу; б) чектөө коюу; в) кабыл албоо; г)өнүгүү.
34. Базар шартында ишмердүүлүгүн жүргүзгөн ишканалардын биринчи артыкчылыгын көрсөткүлө.
а) жогорку талап; б) өзүнүн эрежелерин колдонуу;
в) массалык талап; г) эрежеси жок эле иш алып баруу.
35. Ишканадагы аудитор деп кимди айтабыз?
а) карыз берүүчү; б) каржылык документтерди текшерүүчү;
в) директордун жардамчысы; г) тазалык текшерүүчү;
36. Максатына карай ишкана кандай бөлүнөт?
а) мамлекеттик, жеке, коомдук. б) улуттук жана чет өлкөлүк.
в) коммерциялык жана коммерциялык эмес. г) чон, кичине, орто.
37. Ишкананын каржылык ишмердүүлүгүн уюштурууга таасир этүүчү факторлор.
а) чарбачылык укуктун уюштуруу формасы, тармактарды технико-экономикалык өзгөчөлүгү:
б) жоопкерчилиги чектелген коом, кошумча жооп-керчиликтүү коом:
в) юрдикалык билими жок ишкер, чарбачылык коом:
г) жабык акционердик коом, ачык акционердик коом.
38. Каржылык планды жазуу максаты.
а) пайда жана акча кыймылын көзөмөлдөө;
б) базарды жана шериктерди көзөмөлдөө;
в) өндүрүштү көзөмөлдөө;
г) керектөөчүлөрдүү көзөмөлдөө;
39. Материалдык эмес активдерге тмөнрдөгүлөрдүн кайсынысы кирбейт:
а) товардык знактар; б) ноу-хау; в) ЭВМ учун программа г) лицензия
40. Төмөндөгүлөрдүн кайсынысы туруктуу чыгашага кирет.
а) арендага кеткен чыгышалар;
б) электр энергиякеткен чыгышалар;
в) өндүрүшкө кеткен чыгышалар;
г) эмгек акыга кеткен чыгышалар;
41. Ишкана ишкердүүлүктүн түрүнө карай кандай болуп бөлүнөт?
а) коммерциялык,коммерциялык эмес;
б) өндүрүштүк, сатуучулук, куруучулук;
в) кичүү,орто,иири;
г) улуттук, чет өлкөлүк.
42. Каржылык пландын түрлөрүн аныкта.
а) кыска,орто, узак мөөнөтүү;
б) учурдук, оперативдик, божомол, узак мөөнөтүү;
в) өндүрүштүк, өндүрбөстүк;
г) материалдык жана материалдык эмес.
43. Ишкананын ички чөйрөсүнө аныктама бер
а) демографиялык,маданий, саясий,экономикалык;
б) пландаштыруу, уюштуруу, мотивация, көзөмөл;
в) микро, макро, түз, кыйыр;
г)максат, тапшырма,аппарат, адамдар;
44. Учурдук каржылык план канча убакытка түзүлөт.
а) ай, декада, квартал; б) жыл ичинде;
в) 5-жылга чейин; г) 10-жылдан жогору;
45. Эскирүүнүн түрлөрү кандай
а) материалдык жана материалдык эмес;
б) моралдык жана физикалык;
в) техника жана технологиялык;
г) өндүрүштүк жана өндүрбөстүк;
46. Коммерциялык ишканалар - бул…
а) өз алдынча баланска же сметага ээ бардык ишкана;
б) пайда алган бардык ишкана;
в) пайда таппаган ишкана;
г) ишмердүүлүгүн негизги максаты унутулбас сапаттагы пайданы жогорулатуучу ишкана;
47. Оперативдүү каржылык план канча убакытка түзүлөт.
а) ай, декада, квартал; б) жыл ичинде;
в) 5-жылга чейин; г) 10-жылдан жогору
48. Төмөндөгүлөрдүн кайсынысы коммерциялык эмес ишкана.
а) банктар; б) фабрикалар; в) мектептер; г) заводтор.
49. Төмөндөгүлөрдүн кайсынысы коммерциялык ишкана.
а) мектеп; б) университет; в) оорукана; г) банктар.
50. План экономикалык терминин кандай түшүнөсүн
а) максатты, эрежеси менен убагында иш чараларды аткарууну көрсөткөн документ
б) мисалдарды, максаттарды, иш чараларды өз убагында атаруу ыкмасы.
в) максаттарды, мисалдарды иш чараларды алдын ала болжолдоо.
г) көп чыгаша кетирүү.
51. Өздүк формасына карай ишкана кандай болуп бөлүнөт.
а) жеке менчик, мамлекеттик, коомдук; б) улуттук, чет өлкөлүк;
в) коммерциялык, коммерциялык эмес; г) өндүрүштүк, куруучулук, сатуучулук.
52. Коммерциялык эмес ишканалардын каржылоочу булактар.
а) бюджет тарабынан,ижарага берүүдөн, кызмат көрсөтүүдөн, спонсорлордон;
б) өндүрүп сатуудан түшкөн пайдадан;
в) ашыкча акча каражатын аманатка коюудан түшкөн пайдадан;
г) мүлктөрүн сатуудан түшкөн пайдадан.
53. Коммерциялык ишканалардын максаты.
а) ишти жакшы башкаруу б) фонддорго жардам берүү
в) пайда алуу г) элди жакшы башкаруу
54. Айлануучу каражаттарга тиешеси болбогон, ишкананын активтерин көрсөткүлө?
а) товардык камдыктар; б) кассадагы акча каражаттары;
в) транспорттук каражаттар; г) келечектеги убакытта боло турган чыгашалар.
55. Ишкананы өндүрүш бөлүмдөрүнө бөлүү жана аларды жайгаштыруу ыкмасы, ошондой эле бири бири менен болгон байланышы бул
а) ишкананын структурасы б) каржылык структура
в) өндүрүштүк структура г) экономикалык структура
56. Ишкананын негизги каражаттары эмнени түшүндүрөт
а) пландаштыруу, уюштуруу, мотивация, көзөмөл;
б) имарат, аппарат жана жабдуулар, транспорт;
в) чийки зат, материал, жарым фабрикат;
г) демографиялык, маданий, саясий, экономикалык;
57. Өндүрүштүк эмес фондтор томөндөгүлөрдүн кайсынысы кирет
а) жашоочу үйлөр, бала-бакча, клубтар, стадиондор;
б) демографиялык, маданий, саясий, экономикалык;
в) чийки зат, материал, жарым фабрикат;
г) максат, тапшырма,аппарат, адамдар;
58. Божомолду план канча убакытка түзүлөт.
а) ай, декада, квартал; б) 5-жылга чейин;
в) жыл ичинде; г) 10-жылдан жогору;
59. Ишкананын тышкы чөйрөсү кандай факторлордон турат
а) демографиялык, маданий, саясий, экономикалык;
б) максат, тапшырма,аппарат, адамдар;
в) микро, макро,түз, кыйыр;
г) пландаштыруу, уюштуруу, мотивация, көзөмөл;
60. Өндүрүштүк фондтор эмнени түшүндүрөт
а) жашоочу үйлөр, бала-бакча, клубтар, стадиондор;
б) чийки зат, материал, жарым фабрикат;
в) максат, тапшырма,аппарат, адамдар;
г) имарат, аппарат жана жабдуулар,транспорт.
61. Ишкананы мамлекетке болгон милдеттемеси.
а) салыктык төлөмдөр; б) эмгек акы төлөмү;
в) акционерлерге дивидент төлөмү; г) товарларды жүктөөдө төлөмдөр;
62. Ишкананын оперативдүү каржылык пландын тапшырмалары.
а) инвестор,банк,дебитор,брокерлер;
б) төлөм календары, кредиттик арыз, кассалык план;
в) айлануудагы акча каражаттары;
г) киреше жана чыгашанын айырмасы.
63. Төмөнкүлөрдүн кайсынысы ишкананын негизги каражаттарына кирбей.
а) имарат; б) аппарат; в) транспорт; г) акча;
6. Ишкананын негизги максаты.
а) максималдуу пайда алуу, зыянды минимизациялоо,банкроттуулуктан качуу;
б) айлануудагы акчаны оптимизациялоо,өзүн- өзү каржылоо,өз алдынчалык;
в) экономиканы негизги звеносу, товар өндүрүү, материалдык жоопкерчилик ;
г) каржылык, материалдык-техникалык камсыздоо, өндүрүштүк.
65. Төмөндө көрсөтүлгөн көрүнүштөрдүн кайсыларына инфляция себепчи болушу
мүмкүн?
а) көпчүлүк товарлардын баасынын өсүшү;
б) узак мөөнөттүү инвестициялардын көбөйүшү;
в) номиналдуу эмгек акынын төмөндөшү;
г) орточо жашоо деңгээлинин төмөндөшү.
66. Өндүрүштүн түрлөрү кайсылар.
а) материалдык жана руханий. б) капитал, эмгек, жер
в) индивидуалдык,сериялык,массалык. г) өндүрүш, соода, кызмат көрсөтүү
67. Төмөндөкүлөрдүн кайсынысы айлануучу каражатка кирбейт.
а) акча; б) товар в) чийки зат г) имарат
68. Өндүрүш процессин аткаруу үчүн кайсыл элементтер болуш керек?
а) сырье, материал б) эмгек ресурсу, технология
в) жер тилкеси г) баардыгы туура
69. Ишканана өндүргөн продукциясына баа коюуда таасирин тийгизген факторлор кайсылар?
а) орто жана кичине б) чекене жана дүң
в) ички жана сырткы г) башкарма, жумушчу
70. Пайда табуу же коомчулуктун муктаждыктарын канаттандыруу максатында материалдык жана маалыматтык ресурстарды колдонуп талапка ылайык продукцияларды өндүрүүчү же кызмат көрсөтүүчү субьектке эмне дейбиз?
а) өкмөт б) уюм в) ишкана г) банк
71. Адамдардын муктаждыктарын канаттандырууда жетишсиз болгон кээ бир нерселердин санын же көлөмүн көбөйтүү максатында керектүү сырье материалдарды колдонуп, чыккан даяр продукцияны сунуштоону эмне деп айтабыз?
а) талап б) сунуш в) керектөө г) өндүрүш
72. Өндүрүштүк структура деп эмнени айтабыз?
а) товардын санын көбөйтүү
б) ишкананы өндүрүш бөлүмдөрүнө бөлүү, аларды жайгаштыруу ыкмасы,бири бири менен болгон байланышы
в) көбүүрөк кардар тартуу максатында реклама чыгаруу
г) предметтик түрдү аныктоо
73. Төмөнкүлөрдөн кайсынысы өндүрүштүк структуранын негизги түрлөрүнөн бири?
а) коллективдик б) предметтик в) жергиликтүү г) улуттук
74. Ишкананын иш-аракетинде чарбалык каражаттар кайсыл процесстин жардамы менен айланып турат?
а) камсыздоо,өндүрүү,сатуу; б) ремонт, оңдоо, камсыздоо;
в) камсыздоо, оңдоо, сатуу; г) өндүрүү, баа коюу
75. Ишкананын негизги процесси кайсыл стадиялардан турат?
а) сериялык, массалык б) сатуу, реклама
в) камсыздоо, кайрадан иштетүү, топтоо г) изделия жана полуфабрикат
76. Түзүлүү келишиминде аныкталган акционердик коомдун негизги капиталынын минималдык суммасы кандай аталат
а) өздүк капитал б) уставдык капитал в) менчик капитал г) өндүрүштүк капитал
77. Өндүрүштук камдыктар деп эмнени айтабыз?
а) айлануучу каражаттар
б) өндүрүш процессинде колдонууга даяр турган эмгек каражаттары
в) негизги каражаттар
г) айланбоочу каражаттар
78. Ишкананын түркүгү деп кимдерди айтабыз?
а) кардарларды б) сатуучуларды
в) керектөөчүлөрдү г) жумушчуларды
79. Товар кызматтан эмнеси менен айырмаланат?
а) көрүнүшү б) түсү в) көлөмү г) баардыгы туура
80. Төмөнкүлөрдөн кайсынысы мөөнөтүнө карай план түрлөрүнө мисал боло алат?
а) сааттык б) жылдык в) өмүр бою г) орто
81. Ишканага пайда алып келүүчү материалдык баалуулуктарды, даяр продукцияны чыгаруучу жана аларды жүктөө, жыйуу иштерин аткарган негизги күч бул
а) адистер б) жумушчулар в) директор г) жеке ишкерлер
82. Негизги жумушчу күчтөргө кимдер кирет?
а) ишкананын продукциясын өндүрүүгө түздөн түз катышкан жумушчулар;
б) ишкананын продукциясын базарга ташыган жумушчулар;
в) ишкананын продукциясын башка мамлекетке экспорттогон жумушчулар;
г) техниканы оңдогон жумушчулар;
83. Ишкананын өздүк булактары бул
а) уставдык капитал б) кирешелер
в) атайын фонддор, резерв г) баардыгы туура.
84. Белгилүү бир экономикалык чөйрөдө иштеп жаткан, айлануучу каражатка ээ, айлануудан жана башка каражаттан түшкөн пайдаларынын негизинде ишмердүүлүгүн өркүндөтүү иш чаралары, кайрадан каржылоо үчүн керектүү каражаттар бул
а) эмгектик ресурс б) каржылык ресурс
в) табигый ресурс г) өндүрүштүк ресурс
85. Өндүрүшчүнүн өндүргөн продукциясын сатуу үчүн, керектөөчүнүн алган товары үчүн ыраазы болуп берген акчалай нарк бул
а) төлөм б) карыз в) баа г) базар баасы
Г) 22. Г) 43. Г) 64. А) 85. В)
Б) 23. В) 44. Б) 65. А)
Г) 24. А) 45. Б) 66. В)
А) 25. А) 46. Г) 67. Г)
Б) 26. Б) 47. А) 68. Г)
В) 27. Г) 48. В) 69. В)
Г) 28. В) 49. Г) 70. В)
Б) 29. Б) 50. А) 71. Г)
А) 30. В) 51. А) 72. Б)
Г) 31. Г) 52. А) 73. Б)
Б) 32. Б) 53. В) 74. А)
В) 33. Б) 54. В) 75. В)
Г) 34. Б) 55. В) 76. Б)
В) 35. Б) 56. Б) 77. Б)
А) 36. В) 57. А) 78. Г)
А) 37. А) 58. Г) 79. Г)
В) 38. А) 59. А) 80. Г)
Б) 39. В) 60. Г) 81. Б)
А) 40. А) 61. А) 82. А)
Б) 41. Б) 62. Б) 83. Г)
Б) 42. Б) 63. Г) 84. Б)