Калктын динамикалык жана табигый осуусу

Кыргыз Республикасынын экономикалык жана социалдык географиясы 9-класс

Тема:

Кыргыз Республикасынын калкынын курамы

Калктын динамикалык өсүүсү

Калктын динамикалык өсүүсү

Калктын

динамикалык өсүүсү- калктын кандайдыр бир убакыт аралыгында азайуу же көбөйүүсүн тактап турган көрсөткүч.

Адамдын саны менен

Калктын динамикалык өсүүсү

Кыргыз Республикасында 2019-жылы калктын саны

6 399,5 миң болсо, ал эми 1897-жылкы эл каттоонун маалыматы боюнча 663 миң гана калк жашаган

Адамдын саны менен

Калктын динамикалык өсүүсү

Пайыздык көрсөткүч менен

1916- жылдагы үркүндө жана биринчи дүйнөлүк согуш жылдарында калктын саны төмөндөп кеткен. Калктын санындагы эң жогорку өсүш 1950- жылдардан кийин гана болгон. Бирок, көрсөткүч кайрадан 1990- жылдан кийин төмөндөй баштаган

Калктын динамикалык өсүүсү

Пайыздык көрсөткүч менен

1960-70-жылдарда

38% түзсө,

1990-2000- жылдарда 15,2% түзгөн. Бул процесс төрөлгөндөрдүн санына гана эмес, миграциянын агымына дагы байланыштуу болгон

Калктын динамикалык өсүүсү

2009-жылы КРда

5 млн 400 миң калк жашаса, 2019 - жылы

6 млн 399,5 миңге жеткен. Ал эми азыркы учурда КРсы калктын саны боюнча дүйнөдө 108- орунда турат.

Пайыздык көрсөткүч менен

Калктын табигый өсүүсү

Калктын табигый өсүүсү

Табигый өсүү - төрөлгөндөр менен өлгөндөрдүн айырмасы .

Табигый өсүштү эсептөөдө төрөлгөндөрдүн саны 1000 кишиге алынат. Ошондуктан, ‰ (промилле) менен туюнтуп алабыз . Мисалы, төрөлгөндөрдүн коэффициенти 25 ‰ болсо, 1000 кишиге 25 бала төрөлдү дегенди түшүндүрөт.

К тө = К т - К ө

• К -коэффициент
• ТӨ - табигый өсүү
• Т -төрөлгөндөрдүн саны
• Ө –өлгөндөрдүн саны

Төрөлүү деңгээлинин себептери

Төрөлүү, өлүм-житим,биологиялык процесс. Бирок, бул процесс көптөгөн социалдык- экономикалык факторлорго жараша болот

Үй-бүлөнүн материалдык деңгээли

Элдин социалдык-экономикалык жашоо шарты

Коомдогу жана үй-бүлөдөгү өз ара мамилелер

Үй-бүлө мүчөлөрүнүн ден соолугу

Эненин өндүрүштө иштөөсү

Шаарда же айыл жеринде эмгектенүүсү

Төрөлүүнүн облустар боюнча айырмачылыгы.

Адамдын саны менен берилди (2019)

Төрөлүүнүн облустар боюнча айырмачылыгы

(адамдын саны менен берилди 2019)

Өлүм-житим көрсөткүчү адамдын жашоо узактыгына байланыштуу

• Өлүм көбүнчө наристелерде жана улгайган адамдарда көп болот
• Азыркы кезде дүйнө жүзүндө өлүм-житим 1000 кишиге 8,6% деп эсептелсе,

КРда 6,5% түзөт

• 2019- жылкы Чүй облусунда эле өлүм- житим көп катталып, эң төмөнкү көрсөткүч Талас облусунда катталган

Өлүм-житим көрсөткүчү адамдын жашоо узактыгына байланыштуу

• Өлүм көбүнчө наристелерде жана улгайгандарда көп болот
• Азыркы кезде дүйнө жүзүндө өлүм-житим 1000 кишиге 8,6% деп эсептелсе,

Кыргызстанда 6,5% түзөт

• 2019- жылкы Чүй облусунда эле өлүм- житим көп катталып, эң төмөнкү көрсөткүч Талас облусунда катталган

Аймактар боюнча төрөлгөндөрдүн, өлгөндөрдүн жана калктын табигый өсүүсүнүн саны ( коэффициент менен 1000 адамга 2019)

21,7

‰

Аймактар боюнча төрөлгөндөрдүн, өлгөндөрдүн жана калктын табигый өсүүсүнүн саны (коэффициент менен алынды 2019-жыл)

21,7

‰